Bùi Hoàng Tám
Ngay 5/4 vừa qua tại Đà Nẵng đã diễn ra hội thảo về “Mối quan hệ
không bình thường giữa một bộ phận cán bộ, đảng viên có chức, quyền với
doanh nghiệp để trục lợi” do Ủy ban Kiểm tra Trung ương tổ chức.
Trước hết phải nói mối quan hệ giữa doanh nghiệp và chính quyền là
mối quan hệ khăng khít, gắn bó và cần thiết. Nó đã mang lại những hiệu
quả rất tốt đẹp cho cả hai phía. Không có một doanh nghiệp nào có thể
phát triển tốt nếu không có mối quan hệ mật thiết với chính quyền địa
phương và ngược lại, cũng không có một địa phương nào có thể phát triển
nếu như không có mối quan hệ thân mật với doanh nghiệp.
Đó là một thực tế.
Thế nhưng điều đáng bàn ở đây là ở cái mối quan hệ gắn thêm 3 chữ:
“không bình thường”. Nói trắng ra, đó là sự bắt tay của doanh nghiệp với
một số quan chức và ngược lại, sự bắt tay của một số quan chức với
doanh nghiệp vì lợi ích cá nhân. Từ đó, hình thành các “nhóm lợi ích” và
“lợi ích nhóm”.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng (UBKTTƯ) Lê Hồng
Liêm, hiện có một số cán bộ, đảng viên có chức quyền câu kết làm “sân
sau” cho một số doanh nghiệp để trục lợi dưới nhiều hình thức, thủ đoạn.
Ông Liêm nói: “Đang có những quan chức quyền hành như “thái thượng
hoàng”, nói gì cấp dưới phải nghe răm rắp, tự ý bố trí nhân sự, đất nông
nghiệp sờ sờ ra đó nhưng vẫn chuyển sang đất chuyên dùng để thu lợi cho
doanh nghiệp hàng trăm tỉ đồng, còn DN thì lại quả vài căn nhà tiền tỉ
cho quan chức”.
Nâng đỡ doanh nghiệp này thì ngược lại, tất nhiên sẽ gây khó dễ cho
doanh nghiệp khác. Ông Bùi Văn Tiếng, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Đà
Nẵng cho rằng để “lại quả” cho những khoản chung chi, họ sẽ là “rất nhẹ
tay trong khâu thẩm định dự án, sẵn sàng cho qua những bất cập nhãn
tiền. Ngược lại, cố tình gây khó khăn đến mức làm nản lòng các doanh
nghiệp khác”.
Còn ông Trần Văn Tư, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng
Nai thì lo ngại “nạn chị hai, chị ba…”: “Đang có hiện tượng “quan bà” –
phu nhân của quan chức cùng làm ăn với doanh nghiệp để doanh nghiệp lấy
làm bình phong. Tôi thấy một số bà suốt ngày cứ kè kè bên doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp khác họ nhìn vào cũng nghi ngại, e dè vì thấy một số
doanh nghiệp toàn đi với chị hai, chị ba…”.
Ông Nguyễn Văn Thạnh, Chủ nhiệm UBKT Thành ủy Cần Thơ, cho rằng cần
phải hết sức lưu ý đến những quan chức có vợ con tham gia kinh doanh,
lập doanh nghiệp “sân sau”. “Nói là vợ con làm nhưng thực ra ông này
điều hành là chính. Dạng quan chức có vợ con kinh doanh kiểu này nhiều
lắm. Khi doanh nghiệp đứng tên vợ con, người thân thì họ dễ đưa dự án,
công trình về nhà lắm” – ông Thạnh nói.
Có thể nói tất cả những phát biểu của các vị lãnh đạo các UBKT các
tỉnh thành trên đều chính sách đến 100% nhưng người dân thì không lạ.
Bởi hình như nó diễn ra hàng ngày ở tất cả mọi nơi, mọi lúc và mọi cấp.
Thế nhưng có 2 ý kiến thì không khỏi giật mình.
Đó là phát biểu của Phó Chủ nhiệm Lê Hồng Liêm về hiện tượng doanh
nghiệp bỏ tiền ra mua chức cho “quan”: “Có thực tế là nếu doanh nghiệp
không có mối quan hệ lợi ích với một số cán bộ, đảng viên có chức, có
quyền thì khó có thể nhận được các dự án. Từ đó hình thành các nhóm lợi
ích không chỉ về kinh tế mà cả về chính trị. Thậm chí có doanh nghiệp
còn bỏ tiền mua phiếu cho quan chức leo cao hơn”.
Ý kiến thứ hai nói về phía ngược lại. Đó là phát biểu của ông Bùi Văn
Tiếng, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Đà Nẵng: “… có những cán bộ, đảng
viên vì nhóm lợi ích còn tạo thế chính trị cho một số doanh nhân hữu
danh vô thực, thông qua việc đỡ đầu để họ trực tiếp tham chính vào cấp
ủy hoặc các cơ quan dân cử”.
Nguy hiểm. Rất nguy hiểm!
Khi doanh nghiệp bỏ tiền ra mua “ghế” cho quan chức tức là quan chức
tự biến mình thành công cụ của doanh nghiệp, làm “tôi tớ” cho kẻ bỏ
tiền. Tôi bỏ tiền “mua chức” cho anh thì anh phải có trách nhiệm phục vụ
tôi. Đó là qui luật tất yếu của cuộc sống và không thể nói khác.
Khi bỏ tiền mua chức cho quan, những doanh nghiệp này thực thi công
việc của một con buôn đang kinh doanh một mặt hàng có tên là “quan
chức”. Và đương nhiên, họ sẽ thao túng nền chính trị để kiếm lợi cho cá
nhân mình. Cổ nhân có câu “Buôn vàng, buôn bạc không bằng mua quan bán
chức”.
Bài học của Lã Bất Vi khi xưa lại tái hiện khi những quan chức đó lại
đem chính quyền lực của mình ra để “đỡ đầu” cho những “doanh nhân con
buôn” này “vào cấp ủy hoặc các cơ quan dân cử” như lời của ông Bùi Văn
Tiếng, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Đà Nẵng.
Một thể chế chính trị thao túng bởi những con buôn không thể là nền chính trị tử tế.
Nếu không chặn đứng ngay lập tức, những “cuộc tình” này sẽ phá nát quốc gia.
Bùi Hoàng Tám