Thứ Năm, 20 tháng 3, 2014

Không hiểu bài diễn văn của Putin "vĩ đại làm thay đổi thế giới" ở chỗ nào?

Giang Lê
Người dịch bài diễn văn "vĩ đại làm thay đổi thế giới" này không biết "антисемиты" (anti-Semites) là "bài Do thái" nên dịch thành "chống đối người Xê-mít" :-)
So sánh với bản gốc (và bản Google dịch sang tiếng Anh) có thể thấy bản dịch tiếng Việt "bảo hoàng hơn vua", có những chỗ người dịch để... hoặc bỏ hoàn toàn để tránh nói xấu về quá khứ của LX. Thậm chí chứ "большевики" (Bolsheviks) cũng không dám dịch đúng.
Tôi không hiểu bài phát biểu này "vĩ đại" và "làm thay đổi thế giới" ở chỗ nào. Với tôi bài này dài dòng, kể lể (kể khổ lẫn kể tội) rất nhiều nhưng khá lủng củng. Nếu để vận động nationalism của dân Nga thì khá yếu ớt, nếu để xoa dịu phương Tây thì hơi thách thức, nếu để cảnh báo Ukraine thì quá nhã nhặn. So với tuyên ngôn độc lập HCM đọc năm 1945 cũng không bằng chứ đừng nói gì những bài phát biểu "vĩ đại" khác.

Tôi đánh giá bài phát biểu này bộc lộ vị thế "chiếu dưới" của Nga, không còn "ngổ ngáo" như ngày trước. Putin phải viện dẫn Kosovo, Đức thống nhất, rồi phải "nịnh" Trung Quốc, Ấn Độ chỉ để giữ được Crimea và nhất là Sevastopol, không để viễn cảnh NATO bành trướng đến đó vì Ukraine sẽ gia nhập tổ chức này trong tương lai. Một thành viên nặng ký trong G8 chỉ cần nói một tiếng "không" chứ không phải bi lụy như vậy. TQ với vấn đề Đài loan, Tây tạng, Senkaku, HS-TS cứng rắn hơn nhiều.
Bài phát biểu này cũng cho thấy Nga đã chấp nhận "buông" Ukraine, thôi chúng mày muốn làm gì thì làm, theo ai thì theo nhưng để Sevastopol lại cho hạm đội Biển Đen của tao. Điều này có lẽ không chỉ làm các láng giềng nhỏ của Nga mà cả phương Tây thở phào, coi như mất Crimea là cái giá phải trả chỉ có dân Ukraine ngậm ngùi. Nghe bài phát biểu này Yanukovich chắc lo sợ cho tương lai của mình khi Putin thẳng thừng mắng những lãnh đạo cũ của Ukraine chỉ lo "vắt sữa" mà chẳng làm được gì cho dân cho nước (mà tại sao Nga lại chứa chấp những kẻ đó?).
Nếu tôi là một người dân ở Crimea, tôi cũng đã bỏ phiếu gia nhập Nga trong cuộc trưng cầu dân ý weekend vừa rồi. Không phải vì tôi yêu nước Nga và tôn kính Putin, mà đó là cách duy nhất để tránh chiến tranh/đổ máu giữa Nga và Ukraine trong hoàn cảnh hiện tại. Nhưng hãy nhớ rằng Putin đã công khai ủng hộ "ý nguyện" của người dân Crimea tách khỏi Ukraine thì sẽ "khó ăn khó nói" nếu 10-20 năm sau người dân ở đây tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý khác để "thoát Nga". Rồi có thể còn những cuộc trưng cầu dân ý tương tự ở Kalinigrad, Chechnya và các nước cộng hòa tự trí khác.

Lưu trữ

Tự điển



Tự điển Việt Nam
đã được bổ sung những ý nghĩa "chính thức"