Dù là đàn ông hay đàn bà

Nguyễn Thị Từ Huy 

Tôi vừa đọc bài « Nhục » của Dạ Thảo Phương. Cảm ơn Thảo Phương. Tôi thực sự rất vui mừng khi đọc bài này. Bạn không đồng ý với tôi là đúng.Chúng ta, những người phụ nữ, trong tư cách là con người, và trong tư cách công dân, không thể đẩy hết trách nhiệm lên vai những người đàn ông, cũng như không thể chối bỏ trách nhiệm của mình.

Vậy tôi có mâu thuẫn với chính mình không ?

Tôi nghĩ là không. Tôi viết bài « Bao giờ anh thôi sống hèn ? » trong bối cảnh ngày 8/3, ngày quốc tế phụ nữ. Chừng nào thế giới dẹp bỏ hẳn ngày này, chừng đó mới có bình đẳng giới thực sự. Chúng ta hướng tới sự bình đẳng giới, nhiều người đấu tranh cho điều này. Tuy nhiên, chúng ta phải thừa nhận một thực tế là :  bất bình đẳng giới vẫn còn tồn tại, thậm chí ngay cả ở những nước văn minh nhất (ở Pháp chẳng hạn, vẫn có tình trạng lương của phụ nữ thấp hơn lương đàn ông, dù bằng cấp, chức vụ và năng lực thực tế có ngang nhau chăng nữa). Ở một nước như Việt Nam chúng ta, bất bình đẳng giới, trên nhiều phương diện, vẫn còn rất nặng nề. Chúng ta về nông thôn sẽ thấy một cách rõ rệt. Vẫn còn những nơi, vào dịp lễ tết, các mẹ, các chị, sau khi nấu nướng phục vụ xong, lặng lẽ ăn cơm dưới bếp. Cách đây vài chục năm, gia phả dòng họ tôi không ghi tên con gái. Tôi rất nhớ cái hôm xa xưa đó, lên thắp hương nhà thờ họ, tìm mãi không thấy tên mình trong gia phả, tôi đã hỏi tộc trưởng, cái câu hỏi rất trẻ con của tôi : « Sao không có tên con trong gia phả ? »

May mắn thay, sau đó đàn ông của dòng họ tôi đã thay đổi cách ghi gia phả, và đưa tên của  tất cả những người con gái vào cuốn sổ của dòng họ.

Chúng ta không thể chối bỏ thực tế là đàn ông vẫn đang là lực lượng chủ chốt quyết định gần như mọi hoạt động của xã hội này. Chúng ta cứ nhìn danh sách của những người lãnh đạo hàng đầu đất nước, những chức vụ quan trọng nhất : Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, sẽ thấy. Đã bao giờ có người phụ nữ Việt Nam nào đứng ở cương vị đó chưa ? Chúng ta chưa có ai ở vị trí của bà Angela Merken (thủ tướng Đức), của Margaret Thatcher (thủ tướng Anh), của Yingluck Shinawatra (thủ tướng Thái Lan) ? Có phải là vì phụ nữ Việt Nam bất tài hơn đàn ông ? Hay vì cơ chế và tâm lý xã hội không cho phép phụ nữ đứng ở những vị trí đó ? Dĩ nhiên để trả lời câu hỏi này đòi hỏi phải có những nghiên cứu xác thực, là điều mà tôi không thể làm được trong những bài viết dạng này, những bài viết ngắn gọn chỉ nhằm đưa ra một vài ý tưởng chủ đạo.

Phụ nữ Việt Nam, trong đa số trường hợp, còn là nạn nhân của bạo lực đàn ông. Theo một nghiên cứu, gần 60% phụ nữ Việt Nam từng bị chồng bạo hành.

(Xem ở đây : http://doisong.vnexpress.net/tin-tuc/gia-dinh/gan-60-phu-nu-viet-nam-tung-bi-chong-bao-hanh-2274415.html )

Vậy, theo tôi, trong bối cảnh quyền lực về cơ bản còn nằm trong tay đàn ông như hiện nay, trong bối cảnh quyền quyết định đối với các vấn đề xã hội và gia đình vẫn còn chủ yếu nằm trong tay đàn ông, người đàn ông phải chịu trách nhiệm nhiều hơn đối với các vấn nạn xã hội ở Việt Nam. Nhưng điều này không có nghĩa là phụ nữ được miễn trừ trách nhiệm.

Dù nhìn vấn đề ở góc nào, tôi cũng đồng ý với Dạ Thảo Phương ở điểm này : với tất cả khác biệt về giới tính, phụ nữ cũng là công dân trong xã hội và vì thế phải đảm nhận các trách nhiệm công dân của mình, đồng thời cũng phải được hưởng các quyền lợi công dân của mình, như mọi công dân khác.

Và vì không thể đổ trách nhiệm cho một mình đàn ông, nên cũng không thể đổ trách nhiệm cho một mình giới lãnh đạo được. Nếu nhà nước có thể lãnh đạo theo cách hiện nay, thì bởi vì hầu như tất cả mọi người chấp nhận cách lãnh đạo đó, không bộc lộ ý kiến, không bộc lộ thái độ, mà trái lại, nhiều trường hợp còn khai thác sự yếu kém (tự nhiên và cố tình) của bộ máy lãnh đạo để thủ lợi cho bản thân