Nguyễn Hưng Đạt
Tình hình Ucraina đang hết sức phức tạp, rối ren. Nga chính thức công
nhận Crưm độc lập và ông Putin cũng thông qua dự thảo cho phép khu vực
này trở thành một phần của Nga hôm nay 18/03/2014. Mặt khác Thủ tướng
Ucraina Arseniy Yatsenyuk đi lại như con thoi từ trụ sở EU và NATO tại
Bỉ rồi sang Mỹ gặp ông Obama. Nga trắng trợn thu hồi Crưm bằng bạo lực,
còn Mỹ và EU hứa giúp đỡ, nhưng chỉ bằng số vốn ít ỏi ban đầu có 1 tỷ đô
la, mà chưa được gửi khẩn cấp,trong khi Ucraina cần gấp 35 tỷ. Người
dân địa phương và cộng đồng người Việt sống trong mệt mỏi lo âu cả về
chính trị, kinh tế và an ninh.
1.Tình hình kinh tế ra sao?
Tình hình kinh tế là rất đáng lo ngại. Lạm phát phi mã. Đồng Hryvnia
mới tháng 11/2013 còn mua được đô la Mỹ với tỷ giá 8/1 thì nay 12 /1
không có mà mua. Hàng hóa bắt đầu khan hiếm. Những nhà nhập khẩu đang
không biết xoay xở ra sao để bán hay giữ hàng. Cộng đồng Việt nam ở
Kharkov, Kiev, Donesk gặp khó khăn rất lớn vì quần áo,giày dép Trung
quốc mua bằng đô la Mỹ, về bán ngay thu bằng tiền địa phương, rồi lại
đổi ra đô, tính ra lỗ nặng. Tuy vậy, bán được hàng còn đỡ hơn so với
việc kìm lại, vì dân Ucraina chuộng mốt và chỉ sau thời gian ngắn lỗi
mốt, có bán đổ tháo cũng không có người mua. Tình hình khó khăn kéo dài
suốt từ năm 2008 đến nay. Các trung tâm thương mại và chợ có nhiều người
Việt như chợ Barasonova, trung tâm Sun … đều rất ế ẩm vì bà con địa
phương phương không còn tiền mua như trước. Nhiều người Việt quá khó
khăn đã bán hoặc cho thuê cửa hàng,một số người không có cái Tết vừa
qua. Nhiều người đã hồi hương, nhưng tại Việt nam họ cũng không biết
sống bằng gì. Người dân địa phương đang rất khó khăn. Họ không còn biết
tin ai.Nhà lãnh đạo nào cứu cuộc sống ra khỏi khủng hoảng?
2. Tin vào ông Turchynov và Yatsenyuk được chăng?
Một anh bạn tôi vừa từ Kharkov lên cho biết, những người U quen anh
chẳng ai tin vào hai ông này. Báo chí Ucraina cũng phản ánh thái độ hoài
nghi của dân chúng như thế. Ai cũng bảo,thằng Mỹ với thằng EU đưa nó
lên,chứ đi Maidan bao nhiêu đảng phái, đảng Đất Tổ («Батькивщина») nó
chiếm có một góc, lại chẳng hăng hái xông lên đối đầu cho lắm, thế mà nó
nhảy phắt lên tranh thủ cướp ghế Tổng thống, Thủ tướng.
Ngay trong quốc hội,Liên minh của nó có 90 ghế,ít gấp 2 lần rưỡi so
với Đảng các vùng, mà nó chiếm hết chức vụ trong chính phủ,Quốc hội.
Vậy cho nên dân chúng cứ trụ lại Maidan mà biểu tình. Bọn mới vừa lên
lại xua công an vào dẹp, có khác gì thằng ăn cắp-Tổng thống Yanukovich-
đâu cơ chứ.
Bọn chúng dựa vào bà Victoria Nuland, Phụ Tá Ngoại giao Mỹ công
khai ủng hộ khi bà này đi phát đồ ăn nhẹ cho người biểu tình. Rồi ông Mc
Cain (cựu ứng cử viên Tổng thống Mỹ,thượng nghị sỹ rất có thế lực,cựu
tù binh Mỹ tại Hỏa lò) đến tận nơi hô hào ủng hộ họ tại quảng trường đó.
Dựa thế Mỹ, anh hề Turchynov đang là Chủ tịch Rada vơ luôn chức Tổng
thống. Mà ai lại tin một người phủ nhận Đức Mẹ như lão ta lên quyết định
cuộc sống của dân theo Chính thống giáo và Công giáo Đông phương chiếm
số lớn dân chúng,ngàn đời thờ kính Người ?
Về kinh tế thì cái chính phủ mới này lúng túng,Tây Âu-Mỹ cũng có
khó khăn, đã cho đồng nào đâu, mà có cho 1 tỷ như Mỹ hứa, thà đừng cho,
chẳng bõ. Cái bánh vẽ mà Mỹ và Tây Âu giơ ra làm dân chúng chán quá rồi.
Vì giơ quá nhiều lần rồi, từ năm 1994 kia. Từ hồi đó, cô gái đẹp
Ucraina đã ngây thơ tin lời hai anh công tử đó, còn rất tốn kém cử cả
quân đội tham chiến ở Iraq với hy vọng nó cho nhập NATO, rồi dần dần gia
nhập EU. Thế mà hai thằng Don Juan (như Sở Khanh bên ta) đó nó lừa, gia
nhập cũng không mà tiền cũng chẳng trả hợp nhẽ.
Cái mà Ucraina cần ngay chính là tiền. Nhưng Mỹ-Tây Âu đổ ra hàng
núi của cho Hy lạp, Ai-len, Tây ban nha..mà vẫn chưa thành tựu, họ cũng
có khó khăn tài chính vì mấy vụ này,lấy đâu tiền đổ vào Ucraina nữa. Nền
dân chủ thực sự, sự công bình xã hội là thứ mà dân chúng rất mong mỏi.
Nhưng hoa hồng (trên giấy) mà họ thấy không làm đỡ sự réo gào của cái dạ
dày thiếu bánh mỳ. Bà Elena Bondachuk, một giáo sư kinh tế Ucraina
nói,nếu bây giờ 30 nước Mỹ-Tây Âu hứa thanh toán gấp giúp chúng tôi có 6
tỷ tiền nợ,giúp dân còn mua được bánh mỳ,chúng tôi tin các ông ngay.
Nhưng các ngài không cần lắm một Ucraina dân chủ, các ngài chẳng cho
chúng tôi vào EU để các định chế tài chính quốc tế giúp mà không bóp
nghẹt chúng tôi, giúp thật lòng như giúp Hy lạp, Ai-len,Tây ban nha. Các
Ngài chỉ cần nơi đặt tên lửa kìm giữ Nga thôi, do đó các ngài cần là
một tên vua bù nhìn, thứ đó bỏ ít tiền nuôi nó rẻ hơn rất nhiều so với
cứu một dân tộc đang khủng hoảng, muốn dân chủ và đủ sống như dân các
ngài. Những bằng chứng trên cho thấy, tính chính danh mà chế độ hiện tại
vừa cướp chính quyền là không có. Giá như cứ để Tổng thống Yanukovich
nắm quyền rồi từ từ nhận tiếp 13 tỷ đô (sau khi đã nhận 2 tỷ) của Nga có
hay hơn không?
3.Dân chúng Ucraina có tiếc Tổng thống Yanukovich không?
Kể cả đa số dân nói tiếng Nga, chẳng ai tiếc ông bạn ăn cắp này cả.
Ông ta có nhận 2 tỷ, chứ 20 tỷ thì cũng ăn cắp hết mà thôi.Giống như bộ
sậu của ông anh Putin, quân thần của hắn cũng tham nhũng kinh khủng, tới
mức mấy năm nay số quan chức và giới tư sản mới giàu có mọc như nấm. Đã
tham nhũng,thì phải làm khó dân, dân mới xì tiền ra hối lộ. Thế là
chính quyền đang có mức dân chủ cao hơn Nga nhiều,dần dần bắt chước sự
độc tài của nhà tài trợ. Công an học thói bóp nghẹt tự do, nhất là vấn
đề cư trú, làm ăn để kiếm chác giống y như công an Nga không được ông
chủ tăng lương khá nhưng cho dễ thở để quậy dân, sách nhiễu vòi tiền.
Con đường tiến tới EU xa hơn,khi mà các tiêu chuẩn về quyền con người,
đặc biệt về kinh tế là quá cao. Ông Tổng thống cũ chạy trốn,Nga lại trơ
trẽn giữ làm bù nhìn, xem ra cũng chẳng khác ngài –con rối Turchynov bù
nhìn Mỹ-Tây Âu.
4. Tại sao Nga lại trơ trẽn như thế
Giữ người chối bỏ vị trí công tác mà đào thoát Yanukovich,Nga đang
dựng lên cái màn kịch chính danh, mặc dù biết không ai, kể cả người Nga
tin. Và còn tệ hơn nữa,Nga đưa quân thâm nhập Crưm.Sự kiện này làm một
số người bất ngờ,nhiều người Nga đã phản ứng. Các nhà khoa học,các nhà
kinh tế, vẫn đi lại giữa hai nước gần như trong một nhà. Vì hai nước là
hai anh em ruột có mối quan hệ thân thiết bậc nhất thế giới,nay anh lớn
lợi dụng nhà em rối ren,mang quân xâm chiếm.
Nhưng những người nhớ dai, không ai lạ tính ông Putin. Lão ta giỏi
vật, nhưng sẵn sàng đấm thẳng hạ bộ đối phương khi thi đấu vật Judo. Sự
kiện năm 1999, tổng thống Elxin bị Tổng chưởng lý Liên bang Popov đề
nghị Quốc hội bãi chức và sẽ công bố bằng chứng dung túng cho con rể
tham nhũng trên 30 triệu đô la. Theo báo Tin mật (Nga) năm 1999, ông
Popov chậm một bước.Mùa hè năm đó,ngoài chợ bán nhan nhản băng video ông
này đang kiệu một cô gái điếm lên cổ,và khoác tay cô khác trong một bể
bơi. Tất cả không mặc gì. Popov nói đó là băng giả. Một tuần sau,khi vừa
nhận được kiểm chứng từ Thụy sỹ là băng thật, ông Putin dẫn công an đến
gí súng vào đầu bắt giữ Popov với lý do vi phạm tư cách người nhân viên
công quyền. Theo báo đó, ông Popov bị người ta dụ uống rượu, tắm hơi và
lúc vào tắm thì có gái đẹp lành nghề kích dục làm bậy, đúng như giáo
trình bọn ‘’Chéc-ky’’ (K G B) dạy từ hồi mồ ma Dzeczinsky. Ông này bị
giam, mối lo của Tổng thống hết, ông Putin được tin dùng.
Là một võ sỹ, ông Putin giỏi chịu đòn và áp dụng sự chịu đựng đó từ
việc Syria đến việc chi 51 tỷ đô la vào Sô chi là bước lùi chịu đựng để
tung đòn hạ gục. Lần này,ai cũng tưởng ông ta sợ cấm vận kinh tế chính
trị mà dừng bước. Hơn nữa,làn sóng tỵ nạn tràn vào Nga rất lớn. Mới mấy
ngày mà hàng trăm ngàn người đã xin vào Nga. Không ngờ Putin cố chịu mà
xua quân vào Crưm. Và chắc rằng, ông ta tin rằng, không có đòn nặng, vì
nếu cấm vận Nga,phương Tây sẽ chịu thiệt hại lớn về kinh tế, tính ra có
thể lên tới trên 1,000 tỷ euro(theo báo Tin tức Moscva) và cũng không có
tiền trợ giúp cho Ucraina. Báo chí Nga nói rõ,sẽ không có chiến dịch
cấm vận kinh tế-chính trị toàn diện,hay nói một cách khác,chiến tranh
lạnh sẽ không nổ ra. Và chớp thời cơ, ông Putin ra đòn dưới thắt lưng
đối thủ.