Ngọc Lan, Người Việt
Trường quay của đài SBTN trưa Thứ Sáu chật ních người, bởi sự
có mặt của đông đảo đồng hương, cùng các hội đoàn, và hầu hết dân cử từ
cấp địa phương đến tiểu bang, liên bang đến tham dự buổi hội luận với
nhà báo blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, người vừa bị nhà cầm quyền Cộng
Sản Việt Nam áp giải khỏi nhà tù và đẩy ra phi trường, đến thẳng Hoa Kỳ
cách đây 10 ngày.
Sự xuất hiện lần đầu tiên này của Blogger Điếu Cày trước công chúng
Orange County ở miền Nam California do đài truyền hình SBTN và Câu Lạc
Bộ Nhà Báo Tự Do phối hợp tổ chức thật sự thu hút sự theo dõi của những
người có mặt bởi những vấn đề, câu hỏi được đặt ra cùng cách trả lời
thẳng thắn, thông minh và không kém phần tinh tế, nhiều cảm xúc của Điếu
Cày.
Nhà báo, blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải tại buổi hội luận cùng đồng hương và giới truyền thông tại đài SBTN. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
***
Trong dáng vẻ tự tin, bằng giọng nói rõ ràng và nụ cười dễ mến, lời
chào đầu tiên của Blogger Điếu Cày gửi đến đồng hương đã gây nhiều xúc
động.
Ông nói, “Tôi đã trải qua 6 năm 6 tháng 2 ngày trong 11 nhà tù cộng
sản. Suốt thời gian ấy, tôi mơ ước giây phút được ngồi quây quần với gia
đình, với những món ăn gia đình thanh đạm, quen thuộc và nghe thấy
giọng cười tiếng nói của vợ và các con tôi. Nhưng từ trại tù ra thẳng
phi trường, tôi đã không đạt được giấc mơ ấy. Tuy nhiên, bữa cơm tự do
đầu tiên của tôi tại vùng đất này là do đứa con gái yêu thương của tôi
nấu, cháu rất ít nói nhưng trong những ngày tới tôi biết tôi không đơn
độc.”
Cũng trong những lời chân tình này, ông nhắc đến kỷ niệm về một đồng
hương nhận ra ông trên phố, “ái ngại dúi vào tay tôi món quà nhỏ bé đầy
tình người. Tôi xúc động đón nhận món quà quý báo dành cho người tù xa
lạ. Tôi thấy hình ảnh đẹp đẽ đó của cộng đồng người Việt hải ngoại.”
Và từ hành động đó, Điếu Cày nhận ra “Tôi biết tôi không cô đơn bên cạnh những đồng hương của tôi trên đất nước Hoa Kỳ.”
Đại diện tổ chức Nhân Quyền Human Rights Watch và các Dân biểu Liên
bang Alan Lowenthal, Giám sát viên Janet Nguyễn, Thượng nghị sĩ tiểu
bang Lou Correa, cựu Dân biểu tiểu bang Jose Solorio và Dân biểu tiểu
bang Sharon Quick-Silva đã dành những lời tốt đẹp nhất để vinh danh, ca
ngợi về sự dấn thân cho tự do, dân chủ và nhân quyền của nhà báo,
blogger Điếu Cày.
Rất nhiều câu hỏi, nhiều vấn đề được Luật Sư Đỗ Phủ, phó Tổng giám
đốc SBTN và Luật sư Nguyễn Anh Tuấn, thư ký Hội đồng quản trị SBTN, đại
diện bao tổ chức đặt ra với Điếu Cày. Bên cạnh đó đồng hương từ khắp nơi
cũng gửi những câu hỏi trực tiếp đến ông Hải.
Liên quan đến việc chọn nơi định cư sắp tới, ở Canada hay Hoa Kỳ,
Điếu Cày cho biết, “Khi mới sang con gái tôi ở Canada muốn tôi về đó ở
để cháu chăm sóc. Nhưng khi xuống sân bay, được cộng đồng ở đây tiếp đón
rất nồng nhiệt, chân tình và sau đó gặp bạn bè trong giới truyền thông
thì cũng đạt được nhiều sự đồng thuận về việc liên kết truyền thông ở
đây. Cho nên tôi quyết định ở lại đây để chung tay góp sức với đồng bào
khu vực Cali này đấu tranh cho tự do, dân chủ và nhân quyền cho Việt
Nam.”
“Anh có thuộc về một tổ chức hay đảng phái nào hay không?” Luật sư Đỗ Phủ hỏi.
“Tôi chỉ có một tổ chức duy nhất là CLB Nhà Báo Tự Do. CLB Nhà Báo
Tự Do trong vai trò truyền thông là một tổ chức độc lập không liên quan
đến các đảng phái chính trị nào. Nhưng là một cơ quan truyền thông,
chúng tôi sẽ góp sức để kết nối thông tin để đưa tất cả tiếng nói của
mọi người, mọi tổ chức xã hội lên trên hệ thống truyền thông để giúp
tiếng nói của họ đi xa hơn mạnh hơn. Đó là điều chúng tôi làm.”
Về thắc mắc, “Trong những ngày qua có những lời kết án rằng khi anh
được đồng bào đón tiếp tại phi trường, anh đã không nhận lá cờ vàng. Một
số người kết luận rằng anh từ chối đứng vào hàng ngũ của cộng đồng
người Việt tự do hải ngoại,” Điếu Cày nêu suy nghĩ: “Trước tiên lá cờ
một biểu tượng, chúng ta đấu tranh là vì mục tiêu tự do dân chủ, không
phải đấu tranh vì biểu tượng của lá cờ. Vì biểu tượng có thể thay đổi
nhưng mục tiêu đấu tranh thì không thay đổi. Lá cờ vàng có từ thời nhà
Nguyễn, đó là lá cờ tổ quốc, đại diện cho những quyền tự do dân chủ. Còn
cờ đỏ sao vàng là biểu tượng cho một chế độ độc tài.”
“Nếu có một lá cờ nào đại diện cho những quyền tự do, dân chủ, cho
những quyền lợi tự do dân tộc tổ quốc thì tôi sẵn sàng đứng dưới lá cờ
đó để đấu tranh cho mục tiêu đó. Không riêng gì cá nhân tôi mà tất cả
chúng ta trong nhu cầu kết nối tạo sức mạnh tổng hợp, thì hãy cùng nhau
đứng dưới một ngọn cờ để đấu tranh cho quyền lợi dân tộc, đất nước. Tôi
hy vọng khi chúng ta đoàn kết được, chúng ta sẽ chọn ra những biểu tượng
xứng đáng nhất cho mình. Nếu 90 triệu người dân Việt Nam đồng thuận
rằng lá cờ từ thời nhà Nguyễn để lại cho chúng ta là lá cờ của dân tộc
và chúng ta nhất trí đứng chung như thế thì chúng ta không cãi nhau
nữa.” Ông Hải nói thêm.
***
Nhà báo Lý Kiến Trúc ở Little Saigon gửi câu hỏi, “Trong bối cảnh
chính trị nhân văn phức tạp của cộng đồng Việt hải ngoại và các nhà đấu
tranh dân chủ, những thành phần cấp tiến trong nước, sự tiếp cận còn rất
nhiêu khê, còn bị bưng bít và dễ bị 2 phía chụp mũ. Ông sẽ giải quyết
sự bế tắc này bằng cách nào?”
Blogger Điếu Cày trình bày, “Mục tiêu của tôi sang đây là vì tôi đã
nhìn thấy rõ khuyết tật của truyền thông Việt Nam. Bởi vậy, tôi sang đây
là để làm việc kết nối truyền thông trong và ngoài nước để đẩy mạnh làn
thông tin trao đổi giữa hai bên. Khi thông tin cân bằng thì sự thấu
hiểu, thông cảm giữa hai cộng đồng trong và ngoài nước dễ dàng hơn, từ
đó dẫn đến việc hàn gắn, xây dựng tình đoàn kết trong ngoài.”
Ông Lý Tống từ miền Bắc California nêu vấn đề, “Nhiều người nghĩ là
Việt Cộng cứ tống hết những người chống Cộng vào tù thì sẽ không còn ai
chống Cộng tại quốc nội. Tôi lại nghĩ nếu dân chúng tin rằng việc chống
Cộng của mình sẽ được các cường quốc và tổ chức trên thế giới chống
lưng, như trong vụ Điếu Cày, thì sẽ có nhiều người đứng lên chống Cộng
để được đi qua Mỹ miễn phí. Quan điểm này anh trả lời ra sao?”
Điếu Cày chia sẻ, “Người phát ngôn Bộ ngoại giao Việt Nam phát biểu
rõ là họ không thả tôi mà chỉ là tạm ngưng thi hành án thôi. Còn Bộ
ngoại giao Hoa Kỳ thì yêu cầu Việt Nam thả tôi ra vô điều kiện, dù tôi ở
Việt Nam hay đi sang Hoa Kỳ. Cho nên việc tôi sang đây không như anh Lý
Tống nghĩ và cũng xin cộng đồng nơi đây hiểu rõ câu mà Bộ ngoại giao
Việt Nam đã phát biểu. Họ không thả tôi mà chỉ tạm ngưng thi hành án
thôi. Cho nên sự lựa chọn của tôi là như quý vị đã thấy rồi.”
Với câu hỏi của ông Lê Khắc Lý về việc “Việt Nam có thể có những
cuộc biểu tình như Hồng Kông không?” Điếu Cày trả lời rằng, “Chúng ta
muốn có một cuộc tập họp một triệu người xuống đường thì đầu tiên chúng
ta phải có sự kết nối và việc đầu tiên để kết nối là truyền thông. Có
truyền thông, chúng ta có một triệu người xuống đường, có một triệu
người xuống đường, chúng ta có như Hồng Kông. Khi tư duy thay đổi thì
hành động thay đổi. Hồng Kông làm được thì chúng ta cũng làm được.”
Blogger Điếu Cày trong vòng tay đồng hương hải ngoại. (Hình: Ngọc Lan/Người Việt)
Blogger Điếu Cày liên tục nhận được những tràng vỗ tay tán thưởng của đồng hương từ những câu trả lời của ông.
Khi một độc giả ở San Jose nêu vấn đề “Liệu ông có để cho vấn đề cơm
áo gạo tiền hay áp lực chính trị nào đó mà đi vào vết xe của Luật sư
Trần Quang Thành, một luật sư mù đấu tranh cho tư do ở Trung Quốc nhưng
sau một thời gian ngắn bị trục xuất qua Mỹ đã mất hút và chìm xuồng,”
thì ông Nguyễn Văn Hải nói một cách khẳng khái: “Trong suốt những ngày
đấu tranh ở Việt Nam, mặc dù bị đàn áp chúng tôi vẫn không sợ, vẫn đấu
tranh. Thứ hai khi chúng tôi biểu tình chống Trung Quốc về vấn đề Hoàng
Sa -Trường Sa bị đàn áp dữ dội, không cuộc biểu tình nào không bị đánh,
bị bóp cổ đến ngất đi rồi bị đưa vào đồn công an để làm việc, nhưng
chúng tôi vẫn đấu tranh. Trong suốt 6 năm 6 tháng 2 ngày trong tù tôi
cũng chưa một lần ngừng đấu tranh. Vậy tại sao khi tôi sang Hoa Kỳ, một
đất nước tự do, tự do trên internet mà chúng tôi là người đấu tranh trên
mạng internet, mà lại ngừng đấu tranh?”
Trả lời câu hỏi của khán giả Huy Phương là “Ông có nghĩ chính phủ
CSVN đưa ông qua Mỹ để vô hiệu hóa ông hay không? Việc đấu tranh của ông
ở trong nước hay ngoài nước thuận lợi hơn?” nhà báo Điếu Cày lập luận,
“Trong môi trường nào cũng đấu tranh. Ở ngoài xã hội tôi đấu tranh trong
vai trò một nhà báo. Vào trong tù tôi đấu tranh trong vai trò người tù.
Mỗi người khi vào những môi trường khác nhau phải chuẩn bị sẵn cho mình
những dự án khác nhau để hành động trong môi trường đó. Đây là môi
trường thuận lợi về truyền thông và chúng tôi có lợi thế về truyền thông
ở trong nước. Tôi ra ngoài này tôi sẽ thực hiện được nhiều việc lợi hơn
trong nước thay vì tôi phải nằm trong tù cho đến hết ngày hết tháng mà
không phục vụ được gì cho đồng bào.”
Câu trả lời này cũng nhận được nhiều tiếng vỗ tay ủng hộ.
“Cảm nhận đầu tiên về truyền thông Việt Nam trên đất Mỹ?” Việt TV hỏi.
Điếu Cày trả lời, “Tôi chưa được đi nhiều, chỉ mới đến thăm anh em
SBTN và anh em báo Người Việt và một số báo chí khác. Điều cảm nhận của
tôi là anh em truyền thông hải ngoại rất năng động và sáng tạo và đang
sử dụng những công nghệ tiên tiến nhất.”
Cũng trả lời câu hỏi của Việt TV liên quan đến “không khí tranh cử ở
đây”, ông Điếu Cày nói, “Suốt ngần ấy năm tôi sống trong chế độ cộng
sản chưa bao giờ tôi được bầu cho người mà tôi được chọn cả vì đất nước
Việt Nam là đất nước của Đảng cử dân bầu.”
“Hôm nay tôi đi sang đây sắp tới mùa bầu cử của Hoa Kỳ và tôi thấy
quý vị ở đây cộng đồng ở đây được tự đưa ra ý kiến của mình, sự lựa chọn
của mình để chọn ai là người đại diện cho quý vị và đó là điều hạnh
phúc nhất. Khi quý vị đã có người đại diện tốt rồi thì đương nhiên quý
vị có quyền đề đạt người đại diện của quý vị có tiếng nói với Quốc hội
Hoa Kỳ với chính phủ Hoa Kỳ để tăng cường áp lực lên chính quyền cộng
sản Việt Nam để thúc đẩy nhân quyền, tự do dân chủ ở Việt Nam và đó là
điều tôi rất mong muốn.” Ông nhắn nhủ.
Câu trả lời của nhà dân chủ vừa bị “trục xuất” này liên quan đến bà Dương Thị Tân, vợ cũ của ông, khiến nhiều người xúc động.
Ông nói một cách đằm thắm, “Những người đấu tranh cho dân chủ ở Việt
Nam bị đàn áp rất khốc liệt. Vì vậy trước khi bước vào con đường đấu
tranh, tôi đã tự xây một bước tường để ngăn cách giữa tôi và gia đình.
Điều đó nhằm để bảo vệ gia đình và vợ con tôi. Về mặt pháp lý bà Dương
Thị Tân không còn là vợ tôi nữa nhưng về mặt tình cảm, trong tim chúng
tôi vẫn có nhau.” Bàn tay ông đặt lên trái tim khi trả lời khiến nhiều
người đưa tay lau nước mắt.
“Trước đây anh là bộ đội và ngay tại đây lại có nhiều người từng là
sĩ quan VNCH. Nếu cần phải nói với họ điều gì thì anh sẽ nói gì?” Một
khán giả từ Washington đặt vấn đề.
“Tôi muốn nói thế này, ở miền Bắc đến tuổi không đi bộ đội thì cũng
bị bắt. Đi qua một cuộc chiến tôi đã thấy nhiều điều đau khổ trên quê
hương đất nước này. Tôi từng thấy một bà mẹ Việt Nam từng đặt lên bàn
thờ di ảnh của hai con mình ở hai chiến tuyến khác nhau. Mất mát nhất
thuộc về người Mẹ Việt Nam. Nhà thơ Nguyễn Duy có nói 'Bên nào thắng thì
nhân dân đều bại.' Còn chúng ta vì lý do này hay lý do kia từng đứng ở
hai đầu chiến tuyến và tôi cũng muốn nói đến các vị cựu chiến binh từng
tham chiến tại Việt Nam cũng như vậy thôi. Bây giờ là lúc chúng ta hàn
gắn dân tộc Việt Nam. Bây giờ cũng là lúc bắt tay vào hợp tác và phát
triển với bạn bè trên cộng đồng quốc tế. Vì vậy chúng ta hãy xếp lại quá
khứ, xếp lại sự khác biệt để cùng đấu tranh vì một mục đích vì tương
lai của dân tộc. Còn những chính quyền đã đem lại sự đau khổ cho người
dân thì giờ mọi người cũng đã nhận rõ và bây giờ chúng ta đấu tranh vì
một tương lai Việt Nam đoàn kết, hòa hợp và phát triển.”
***
Buổi hội luận kết thúc sau hai tiếng đồng hồ liên tục.
Ngoài nhiều vị dân cử, đại diện một số hội đoàn ra về trước, còn lại là đồng hương.
Nhiều người không có chỗ ngồi, vẫn đứng đến phút chót, để nghe cho
trọn vẹn những điều Blogger Điếu Cày tâm sự, để sau cùng, được đến gần
ông, cầm lấy tay ông, chụp cùng ông một tấm hình, như một nghĩa cử của
sự ngưỡng mộ một người dấn thân, quên mình vì tự do, dân chủ và nhân
quyền cho Việt Nam.
---
