Đào Tuấn
Tin liên quan:
Tháng 5-2008, sau sự kiện “Chủ tịch Cao Bằng Lô Ích Giang trả lại quà
biếu”, đại biểu QH Dương Trung Quốc nhắc lại câu chuyện ông chủ tịch
TP Hà Nội Hoàng Văn Nghiên “mang bạc tỷ đến trình báo, nhưng các năm sau
đó không thấy ông ấy trình báo và nộp lại quà biếu nữa”. Những trường
hợp, rất hiếm- trình nộp lại quà biếu, thực chất là nộp lại của hối lộ,
được vị đại biểu QH nổi tiếng thẳng thắn bình luận theo kiểu dân gian là
“chỉ có bị lộ hay không bị lộ mà thôi”.
Việc Chủ tịch của Thủ đô không thấy nộp lại quà biếu nữa dường như có
liên quan ít nhiều đến ngôi biệt thự 12 Nguyễn Chế Nghĩa. Năm 2001, ông
Nghiên được thuê lại biệt thự này với giá 500 ngàn đồng/tháng, (trong
khi “một ngày trước đó” còn được cho thuê với giá 5000 USD/tháng). Tháng
8-2006, ông làm đơn xin mua theo nghị định 61 với giá 1,3 triệu
đồng/m2. Báo Tiền Phong ước tính với “giá hóa giá”, ngôi biệt thự có giá
chưa tới 1 tỷ đồng, bằng 10 tháng cho người nước ngoài thuê, trong khi
giá trị thực tối thiểu 1,5 triệu USD.
Đến tận tháng 9-2007 ông Nghiên mới tuyên bố “trả lại”. Và 5 năm sau
lời tuyên bố, đến tháng 9 năm ngoái, báo chí vẫn đưa tin ngôi biệt thự
vẫn chưa được trả lại, thậm chí nó còn được vôi ve, tân trang xịn hơn so
với 5 năm trước.
Câu chuyện nộp lại 1 tỷ trong năm đầu tiên và “ở lì” ngay cả sau khi
đã hạ cánh của ông Chủ tịch đang làm nản lòng tin dân chúng.
Bởi vậy, rất dễ hiểu, dư luận đã không ít đàm tiếu khi, vừa mới đây,
một vị trưởng phòng Cảnh sát giao thông CA Cần Thơ, đại tá Huỳnh Đấu
Tranh báo cáo lãnh đạo và trả lại 100 triệu đồng tiền biếu xén.
Trả lời báo chí sau đó, đại tá Đấu Tranh nói ông nhiều lần
được biếu “dăm bảy triệu đồng, dăm trăm đôla Mỹ, nghìn đôla Mỹ hoặc chai
rượu”. Tuy nhiên, ông “đều trả lại”, ông “dặn người nhà”, ông “Cảm ơn
vì người ta có lòng tốt mà biếu nhưng giải thích là công an nhân dân
đang học tập và làm theo đạo đức Hồ Chí Minh, phục vụ dân chứ đừng quà
cáp gì”.
Ngay sau khi câu chuyện được đưa trên một diễn đàn ô tô xe máy, hàng
trăm ý kiến đã tỏ ý nghi ngờ, đặt câu hỏi, thậm chí đàm tiếu: “Trước
khi trả anh đã đấu tranh, mang đi trả cũng là đấu tranh, trả xong anh
đấu tranh tiếp. Anh là Đấu Tranh”. Dư luận không phải không có lý khi
đặt câu hỏi. Bởi khó tìm trong thực tế một cá nhân, kể cả cỡ “đại gia
thủy sản” tự dưng cảm ơn 100 triệu đồng, lại tặng cho CSGT, chỉ vì được
“tạo điều kiện thông thoáng về thủ tục hành chính”. Và vì những “trường
hợp” Lô Ích Giang, Hoàng Văn Nghiên không hề thấy xuất hiện lại.
Câu hỏi đặt ra là vì sao người dân lại nghi ngờ, thậm chí đàm tiếu
một câu chuyện “người thực việc thực”. Câu trả lời có lẽ cũng không có
gì phức tạp: Vấn đề ở đây là niềm tin.
Hồi đầu tháng, tại Hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện Luật phòng,
chống tham nhũng, con số 451 cán bộ, công chức đã nộp lại quà tặng cho
cơ quan, tổ chức với tổng giá trị gần 1,8 tỷ đồng trong 5 năm 2006-2011
được chính Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá là “Còn ít” và “Không
phản ánh đúng thực trạng tình hình hiện nay”. Ông Phúc cũng cho rằng
"Tình trạng lợi dụng các dịp lễ Tết, những phong tục, tập quán tốt đẹp
của dân tộc để biếu xén vẫn diễn ra khá phổ biến. Hiện tượng nhũng
nhiễu, gây phiền hà đối với người dân và doanh nghiệp chưa giảm".
Còn nhớ năm ngoái, khi CA TP HCM đề ra quy định CSGT làm nhiệm vụ
không được mang quá 100 ngàn đồng đã có không ít ý kiến cho đây là một
quy định “buồn cười”. Buồn cười không phải vì “quy định 100 ngàn”, mà
bởi những kỳ vọng về việc sẽ ngăn chặn ngay được tiêu cực của quy định
này.
Sự nghi ngờ, những điệu cười, và lời đàm tiếu đang là một biểu hiện
cho thấy người dân ngày càng ít tin vào sự thanh liêm của đội ngũ cán
bộ.
Nhưng không thế nói đến một sự khủng hoảng niềm tin, bởi
còn có một “ngoại lệ Nguyễn Bá Thanh”. Bí thư Thành ủy Đà Nẵng lại vừa
có buổi nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ CA Thành phố. “Kể từ tháng 3,
Lực lượng CSGT tại 4 cửa ô sẽ được hỗ trợ thêm 5 triệu đồng/tháng”. Tuy
nhiên, nếu phát hiện CSGT nào nhận mãi lộ sẽ tước quân tịch và đuổi khỏi
ngành, không cần phải xem xét mức độ nặng nhẹ. Tất nhiên, không xem xét
đến số tiền nhận là 1 tỷ, 100 triệu, hay chỉ 100 ngàn đồng.
Điều không bất ngờ là người dân tin ngay vào những điều ông
nói - dù bản chất đó chỉ là một tuyên bố như hàng chục tuyên bố trước
đó.
Đơn giản là ông Nguyễn Bá Thanh đã từng nói, và đã từng làm đúng những gì mình nói. Đơn giản nhưng mà khó.
