Cần có phản ứng ngoại giao mạnh mẽ trước các vụ bắt giữ và hành hung gần đây
(New York, ngày 20 tháng Sáu năm 2013) – Hôm nay, Tổ chức Theo dõi
Nhân quyền phát biểu rằng chính quyền Việt Nam cần phóng thích vô điều
kiện những blogger mới bị bắt trong thời gian gần đây và chấm dứt các vụ
hành hung nhằm vào những người lên tiếng phê phán. Các nhà tài trợ và
đối tác thương mại của Việt Nam cần công khai yêu cầu chính quyền nước
này hủy bỏ việc áp dụng luật hình sự để trừng phạt các nhà hoạt động ôn
hòa.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền kêu gọi trả tự do ngay lập tức và vô điều
kiện những người mới bị bắt trong thời gian gần đây, là blogger Trương
Duy Nhất và Phạm Viết Đào và nhà hoạt động trên mạng internet Đinh Nhật
Uy, đồng thời tiến hành điều tra các tố cáo về việc công an hành hung
các nhà hoạt động trên mạng gồm Nguyễn Chí Đức, Nguyễn Hoàng Vi và Phạm
Lê Vương Các, những công dân cần được chính quyền bảo vệ an ninh.
“Chính sách đàn áp mọi tiếng nói phê phán, dù lớn hay nhỏ, của Việt
Nam sẽ chỉ đưa đất nước này lún sâu hơn vào khủng hoảng,” ông Brad
Adams, Giám đốc Ban Á Châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. “Những
vụ bắt giữ và tấn công các blogger mới đây cho thấy chính quyền sợ thảo
luận công khai về dân chủ và nhân quyền đến mức nào.”
Rất nhiều vụ bắt giữ được áp dụng theo điều 258 của Bộ Luật Hình sự
Việt Nam, một trong các điều luật mơ hồ và có độ co giãn cao thường được
dùng để đàn áp những người thực thi quyền tự do ngôn luận. Các vụ bắt
giữ và hành hung trong thời gian gần đây gồm có:
· Ngày 26 tháng Năm năm 2013, lực lượng an ninh Bộ Công An
bắt giữ blogger Trương Duy Nhất vì đã “lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm
phạm lợi ích nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân,”
theo tờ báo Thanh Niên ở Việt Nam. Vụ bắt giữ blogger 49 tuổi tại nhà
riêng của ông ở thành phố Đà Nẵng diễn ra sau khi ông đăng tải trên blog
cá nhân “Một góc nhìn khác” nổi tiếng một bài kêu gọi Thủ tướng Việt
Nam Nguyễn Tấn Dũng và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản cầm quyền Nguyễn Phú
Trọng từ chức, cho rằng họ đã dẫn dắt đất nước Việt Nam lún sâu hơn vào
những khó khăn chính trị và kinh tế.
· Ngày mồng 7 tháng Sáu năm 2013, năm người được cho là công
an hành hung blogger Nguyễn Hoàng Vi, 26 tuổi (còn được biết với tên An
Đổ Nguyễn) và nhà hoạt động pháp lý Phạm Lê Vương Các trên một con đường
ở thành phố Hồ Chí Minh. Theo giới blogger Việt Nam, những kẻ tấn công
đã theo dõi Nguyễn Hoàng Vi và gia đình cô trong suốt mấy ngày rồi đánh
cô ngã, gây ra những vết thương phải vào bệnh viện chữa trị. Nguyễn
Hoàng Vi là một người nổi tiếng trên mạng Internet; cô đã từng bị tấn
công trong hai ngày mồng 5 và 6 tháng Năm năm 2013 sau những nỗ lực tổ
chức buổi “dã ngoại nhân quyền” ở thành phố Hồ Chí Minh với vai trò chủ chốt.
· Vào ngày 13 tháng Sáu, công an bắt giữ blogger Phạm Viết
Đào tại nhà riêng ở Hà Nội, cũng với lý do “lợi dụng tự do dân chủ,”
theo tuyên bố của Bộ Công An, một tín hiệu cho thấy khả năng ông sẽ bị
truy tố theo điều 258. Tương tự như Trương Duy Nhất, trang mạng của Phạm
Viết Đào cũng từng lên tiếng phê phán một số nhà lãnh đạo chính trị
Việt Nam.
· Ngày 15 tháng Sáu, Đinh Nhật Uy bị bắt theo điều 258. Em trai anh, Đinh Nguyên Kha, đã bị xử tám năm tù vào ngày 16 tháng Năm năm 2013
vì phát tán tờ rơi phê phán các chính sách đối nội và đối ngoại của nhà
nước Việt Nam. Đinh Nhật Uy, 30 tuổi, bị bắt ở tỉnh Long An sau khi
phát động một phong trào đòi trả tự do cho em trai mình trên mạng
Internet và đăng tải các hình ảnh và bài viết qua tài khoản Facebook của
mình. Theo Thông tấn xã Việt Nam - cơ quan thông tấn chính thức của
Việt Nam, anh bị cáo buộc vì “nội dung sai sự thật, xuyên tạc làm ảnh
hưởng đến uy tín của cơ quan nhà nước.”
Điều 258 được áp dụng để truy tố những người bị chính quyền coi là
“lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng,
tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm
phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công
dân” và quy định mức án lên đến bảy năm tù đối với những người bị coi là
phạm tội này trong “các trường hợp nghiêm trọng.” Các tòa án theo mệnh
lệnh chính trị ở Việt Nam thường áp dụng các điều khoản nói trên để xử
tù những người công khai bày tỏ ý kiến một cách ôn hòa.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận xét chính quyền Việt Nam liên tiếp
gia tăng đàn áp các tiếng nói chỉ trích tham nhũng và chuyên quyền.
Những người bị chính quyền nhắm tới trong thời gian gần đây đại diện cho
nhiều thành phần công luận, vì Trương Duy Nhất, Phạm Viết Đào và Nguyễn
Chí Đức từng làm việc cho bộ máy chính quyền, Trương Duy Nhất từng làm
cho báo chí chính thống, Phạm Viết Đào từng là cán bộ nhà nước còn
Nguyễn Chí Đức từng là đảng viên Đảng Cộng sản. Đinh Nhật Uy, Nguyễn
Hoàng Vi và Phạm Lê Vương Các phản ánh tiếng nói bất đồng của một thế hệ
trẻ hơn, không có ràng buộc gì với bộ máy nhà nước.
“Các nhà tài trợ và đối tác thương mại cần đứng về phía những người
Việt Nam đang đấu tranh cho các quyền tự do của mình, và lên tiếng công
khai rằng không ai có thể bị bắt hay hành hung vì bày tỏ ý kiến,” ông
Adams nói. “Họ cần khẳng định rằng tương lai duy nhất của các nước muốn
phát triển và hiện đại hóa là một xã hội tự do và cởi mở, ở đó các tiếng
nói phê phán được chính quyền ghi nhận là một phần bình thường của tiến
trình chính trị.”
Để xem thêm các bài viết về Việt Nam, xin truy cập:
http://www.hrw.org/languages?lang=vi
Muốn có thêm thông tin, xin liên hệ:
Ở Bangkok, Phil Robertson (tiếng Anh, tiếng Thái): +66-85-060-8406 (di động); hay email:robertp@hrw.org
Ở San Francisco, Brad Adams (tiếng Anh): +1-510-926-8443 (di động); hay email: adamsb@hrw.org
Ở Washington, DC, John Sifton (tiếng Anh): +1-917-838-9736 (di động); hay email: siftonj@hrw.org
Ở San Francisco, Brad Adams (tiếng Anh): +1-510-926-8443 (di động); hay email: adamsb@hrw.org
Ở Washington, DC, John Sifton (tiếng Anh): +1-917-838-9736 (di động); hay email: siftonj@hrw.org