Phạm Chí Dũng
Nhà hoạt động đề nghị quốc tế xem xét lại chế độ đối xử với tù nhân nói chung và tù chính trị nói riêng ở Việt Nam.
Việt Nam phải chấm dứt ngay tình trạng đợi cho các tù nhân bị rơi vào
tình trạng bệnh tật, sức khỏe suy yếu quá nghiêm trọng, tới mức 'sắp
chết' hoặc khó cứu vãn tính mạng mới chịu phóng thích cho họ về nhà hoặc
cộng đồng để điều trị, hoặc để chết, theo nhà quan sát từ trong nước.
Việc làm này tạo ra cảm giác chính quyền 'đạo đức giả' khi 'đặc xá'
tù nhân già yếu, bệnh tật, vừa làm cho cộng đồng đặt dấu hỏi nhà nước
chuyển giao trách nhiệm, chi phí chạy chữa trọng bệnh, hoặc lo các đám
tang cho các tù nhân hoặc gia đình của các tù nhân này, theo Tiến sỹ
Phạm Chí Dũng, nhà báo tự do, nhà quan sát nhân quyền và xã hội dân sự
từ Sài Gòn.
Trao đổi với BBC hôm 05/4/2014, nhân sự kiện nhà giáo Đinh Đăng Định
qua đời không lâu do bệnh 'ung thư dạ dày' chỉ non 3 tháng rưỡi sau khi
được phóng thích khỏi nhà tù, Tiến sỹ Dũng yêu cầu nhà nước phải chấm
dứt ngay tình trạng này, đồng thời công khai, minh bạch hóa các thông
tin về điều kiện giam giữ tù nhân từ thường phạm tới tù chính trị, tù
nhân lương tâm trong hệ thống nhà tù, trại giam ở Việt Nam.
'Lộ trình với tù chính trị'
Ông Dũng nhân dịp này cũng đề nghị các tổ chức từ cộng đồng trong
nước hoặc quốc tế, khu vực có những động thái mới yêu cầu Việt Nam đóng
cửa các trại 'cải tạo lao động', các trung tâm 'giáo dục, phục hồi nhân
phẩm' v.v... mà theo ông là những nơi giam giữ trá hình thường xảy ra
tình trạng vi phạm nhân quyền nghiêm trọng, bên cạnh việc đóng cửa nhiều
cơ sở giam giữ khác có thể dưới dạng bí mật...
Nhà hoạt động cũng đưa đề xuất đề nghị các tổ chức quốc tế và khu
vực yêu cầu Việt Nam trao danh sách các tù nhân chính trị, tù nhân lương
tâm đang bị giam giữ, giam giữ không qua xét xử, kể cả quản thúc tại
gia, để quốc tế và cộng đồng có điều kiện giám sát, theo dõi dựa trên cơ
sở và nguyên tắc của những công ước, quy phạm quốc tế mà Việt Nam đã ký
kết hoặc là thành viên.
Ông Dũng cũng đề nghị Việt Nam cứu xét lại các án tù với tù chính
trị, tù nhân lương tâm và đi tới xem xét một lộ trình trao trả tự do cho
những tù nhân này, như Myanmar đã từng thực hiện mới đây.
Mở đầu cuộc trao đổi với BBC hôm thứ Bảy, ông Dũng bình luận về cái
chết và đám tang của tù nhân lương tâm Đinh Đăng Định, một cựu giáo viên
hóa học, người đã bị kết án 6 năm tù giam vào năm ngoái, sau khi bị bắt
từ năm 2011 vì tội 'tuyên truyền chống nhà nước' theo điều 88 của Bộ
luật hình sự.
Ông Định bị bắt vì đã viết một số bài báo và vận động người dân ký
kiến nghị yêu cầu nhà nước dừng lại các dự án khai thác Bauxite ở Tây
Nguyên có hợp tác với Trung Quốc, mà theo ông có thể gây ảnh hưởng xấu
tới môi trường, sinh thái, môi trường sống ở địa phương, cũng như an
ninh của đất nước.