Văn Công Hùng
Trên đùi mình và trên cánh tay em trai mình hiện có 2 vết sẹo to
oành. Của mình thì tron vo như... mắt em bé còn em trai mình thì dài gần
hết cánh tay.
Thế hệ chúng mình người ta "chủng đậu" bằng cách lấy vác xin vào cái
ngòi bút lá tre, rồi lấy dao rạch một phát- vào cánh tay hoặc đùi- đổ
thuốc vào, xong. Mấy ngày sau vết ấy phải có mủ là ổn. Và phần lớn là nó
nhiễm trùng, của mình thì mình không thể nhớ, nhưng của em trai mình
thì nó nhiễm trùng đến cả tháng, kinh lắm, máu mủ cứ dề dề, mà y học
thời ấy cũng thô sơ, thế mà rồi khỏi hết, dù mỗi anh chơi 1 cái sẹo, chả
anh nào thoát, dù có cái to cái nhỏ. Cả 2 anh em mình thịt độc nên sẹo
rất to. Hồi ấy kiểm tra đã chủng đậu chưa, cứ vạch tay hoặc đùi ra, có
sẹo là rồi, chưa sẹo là chưa, a lê hấp, chìa tay, rạch, đổ thuốc...
Cơ quan mẹ mình có 1 bác mặt rỗ chằng chịt, mọi người cứ lấy mặt bác
ấy ra dọa trẻ con: không chủng đậu thì mặt sẽ như mặt bác ấy. Thế là trẻ
con ngoan ngoãn chống nạnh chìa tay đổ thuốc. Chắc thủy đậu ngày xưa
nhiều lắm nên thấy rất nhiều người mặt rỗ, và còn có câu ca: mặt rỗ như
tổ ong bầu/ cái răng khấp khểnh như cầu rửa chân (thực ra là rửa cái
khác, nhưng mình sửa chệch đi cho nó đỡ ác).
Mẹ mình cũng chăm 2 đứa mình qua cơn sởi, cũng nhẹ nhàng như mọc răng
đi tướt thôi. Như kiểu trẻ con đứa nào cũng phải trải qua như thế, để
mà lớn.
Rồi đến mình nuôi 2 đứa con gái, đứa nào cũng lên sởi hết, dù mẹ
chúng làm ở trung tâm y tế dự phòng, nhưng mình không nhớ là hồi ấy đã
phổ cập tiêm chủng chưa. Nước mình chỉ bác sĩ điều trị mới oai, chứ y tế
dự phòng chả ai biết là đâu, đến nỗi trong số hộ khẩu nhà mình hồi ấy,
mục chủ hộ công an hộ khẩu ghi nghề nghiệp vợ mình: công nhân vệ sinh,
vì thấy ghi là trạm- hồi ấy đang là trạm- vệ sinh phòng dịch. Trong khi
các nước phát triển thì y tế dự phòng mới quan trọng, điều trị mới là
hãn hữu, là phương án cuối cùng, bắt buộc...
Mình nhớ con mình lên sởi, vợ chồng mình thay nhau bế, giữ chúng
trong nhà, không cho ra gió, nó lên từ mặt, đến hết chân là khỏi. Mặt
mũi sưng húp, sốt lử lả, nhưng chả ai hoảng loạn. Có hôm mình đang ở nhà
bế con thì mấy tên giặc hú đi nhậu (giờ còn 1 tên là CAĐ ở trường
CĐSP). Hồi ấy được ai rủ đi nhậu là như được mời đi nước ngoài bây giờ.
Thấy con bé thiêm thiếp trên tay mình nảy ra 1 ý, gọi với sang nhà bên
cạnh (nhà tập thể liền vách) hỏi cô hàng xóm có bận không, cô ấy bảo rỗi
1 tiếng, mình bảo anh có việc quan trọng, anh gửi con bé tí, anh về
ngay. Thế là mình bế nó sang và phóng xe (đạp) đi nhậu. Căn 10 phút nữa
hết giờ làm việc thì mình phóng về, cô kia mặt méo xẹo: anh bảo 1 tiếng
mà chơi nguyên buổi chiều, chết em rồi. Mình hề hề nói đại: anh tiếp
khách xong phải mời họ chai bia, hehe uống rượu mía chua lòm mà nói uống
bia. Quan trọng là mẹ con gái về hoàn toàn không biết mình gửi con để
đi nhậu, vì mình đã nhai 1 nắm bã trà tướng và con bé thiêm thiếp vẫn
ngủ...
Con mình lên sởi mình chỉ kiêng gió chứ vẫn tắm táp cho chúng hàng
ngày, dù chúng sốt, và đứa nào cũng chỉ không quá 1 tuần là khỏi, giờ
chúng là... chúng rồi, trừ con em có 1 vết sẹo mờ ở sống mũi do bị thủy
đậu (nhờ thế mà duyên phết), còn lại da dẻ trắng tinh mịn tơi...
Kể ngày xưa để thương trẻ em và các bà mẹ bây giờ đang lao đao vì
sởi. Trẻ con nó không biết diễn tả nỗi đau nỗi mệt nên nhìn chúng nằm
kinh lắm, chúng cứ lờ đờ nên không rõ trạng thái bệnh tật ra sao, không
vững vàng rất hoang mang, sợ hãi...
Thế nên đọc một loạt những bài về sởi hiện nay mình chia sẻ nỗi mù
mịt của các bà mẹ trẻ, đặc biệt các bà đang nuôi con trong tâm sởi, và
cũng thấy ngạc nhiên vô cùng. Ngày xưa, y học thô sơ đến vụng dại thế mà
chả sợ gì, giờ hiện đại đến tiêm cũng có máy mà cả nước lại lao đao
trước bệnh sởi.
Mình thấy nhiều người nói đúng: đây là cơn khủng hoảng truyền thông.
Nếu anh Thăng giỏi tận dụng truyền thông bao nhiêu thì chị Tiến lại dở
bấy nhiêu. Ngày xưa toàn mách nhau kinh nghiệm (một dạng truyền thông
thô sơ) mà cứu được bao người, trẻ con lần lượt qua sởi, qua đậu mùa như
bây giờ đương nhiên đến tuổi thì đến trường. Giờ cứ giấu giấu thụt thò,
đến lúc tất cả dồn hết lên bệnh viện tuyến cuối cùng để 4 cháu 1 giường
rồi lây chéo, trong khi các bệnh viện tuyến dưới thì trống. Rồi ấp a ấp
úng đổ thừa việc này việc kia, tại này tại kia. Nếu PTT VĐĐ không đọc
fb của một bác sĩ mà lập tức xuống bệnh viện kiểm tra thì chưa biết điều
gì sẽ xảy ra nữa. Và phải sau khi anh Đam xuống BV 1 ngày thì chị Tiến
mới xuống, và nếu ai đọc fb của một người mẹ chăm con thì thấy, trước
khi chị Tiến xuống thì BV đã cho người đi... dọn dẹp cho tinh tươm để
đón bộ trưởng.
Hôm qua cuối giờ chiều thì đích thân thủ tướng ra tay, ngay và luôn,
dập dịch,là lệnh của người đứng đầu chính phủ. Thì chờ thôi, dẫu ngay và
luôn là... ngay và luôn.
Là mình ôn cố tri tân tí. Ngày kia con gái mình nó về, có khi mình lại ngồi bày nó cách... chữa sởi cho con nó...
