Nguyên thủ Mỹ-Việt sẽ bàn về nhân quyền

Theo BBC Việt Ngữ

Ông Trương Tấn Sang thăm Mỹ lần đầu tiên với tư cách chủ tịch nước

Chính phủ Hoa Kỳ ra thông cáo nói Tổng thống Barack Obama sẽ tiếp Chủ tịch nước Việt Nam Trương Tấn Sang vào ngày 25/7 tại Nhà Trắng.

Thông cáo của Thư ký Báo chí Nhà Trắng viết: "Tổng thống [Obama] sẽ nhân cơ hội này thảo luận với Chủ Tịch Sang làm thế nào để củng cố hơn nữa quan hệ đối tác giữa hai nước trong các vấn đề chiến lược của khu vực và tăng cường hợp tác với khối Asean".

Thông cáo cho biết thêm rằng ông Obama mong muốn thảo luận với ông Sang các chủ đề "nhân quyền, các thách thức đang nảy sinh như thay đổi khí hậu, và tầm quan trọng của việc hoàn tất Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) tiêu chuẩn cao".

Chủ tịch Trương Tấn Sang sẽ thăm chính thức Hoa Kỳ vào tuần cuối tháng Bảy. Đây là chuyến thăm Mỹ đầu tiên của ông trong cương vị chủ tịch nước, và ông Sang là chủ tịch nước thứ hai của Việt Nam thăm đất nước cựu thù.

Năm 2007, Chủ tịch Nguyễn Minh Triết đã có chuyến thăm 'lịch sử' kéo dài gần một tuần tới Hoa Kỳ.

Có tin cho hay lần công du này, ông Trương Tấn Sang cũng sẽ thăm Canada.

Việc thông cáo ngắn gọn của Tòa Bạch Ốc đặt nhân quyền lên hàng đầu trong các chủ đề thảo luận cho thấy nước chủ nhà trông đợi một sự giải thích từ phía Chủ tịch Việt Nam về các cáo buộc vi phạm trong lĩnh vực vẫn được coi là còn nhiều khác biệt này.

Hà Nội bị chỉ trích vì đã bắt và cầm tù nhiều nhà hoạt động một cách ôn hòa, thời gian gần đây là các blogger bất đồng chính kiến.

Bước đột phá?

Một số nhà quan sát chính trị Đông Nam Á, như Murray Hiebert và Phoebe De Padua từ tổ chức Sumitro Chair for Southeast Asia Studies thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) tại Washington DC, cho rằng chuyến đi của ông Trương Tấn Sang là một phần trong chiến dịch ngoại giao của lãnh đạo Việt Nam.

Gần đây ông chủ tịch đã đi thăm Trung Quốc và Indonesia, trong khi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có bài phát biểu được đánh giá cao tại Diễn đàn an ninh Shangri-La ở Singapore.

Hai nhà nghiên cứu trên nhận định trong một bài viết: "Việc lãnh đạo Việt Nam đua nhau đưa ra các ý tưởng và cạnh tranh về độ uy tín không phải là điều dở cho các nước đối tác, trong đó có Hoa Kỳ".

Tuy nhiên, họ cũng cho rằng đề xuất hình thành quan hệ đối tác chiến lược chưa thực hiện được vì một số lý do.

Một trong các lý do đó, theo Hiebert và De Padua, là cánh bảo thủ trong Đảng CSVN không muốn đi quá xa với Hoa Kỳ vì lo ngại làm phật lòng Trung Quốc.

Thứ hai, tại Mỹ các dân biểu đang tăng áp lực lên chính phủ đòi phải đề cập với phía Việt Nam về tình trạng nhân quyền, mà họ cho là đang xấu đi.

Một số học giả như Giáo sư Carlyle Thayer từ Canberra, Úc châu, cho rằng "nhân quyền phải là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Mỹ, nhưng không nên trở thành trọng tâm làm kìm hãm tiến bộ trong hợp tác ở những lĩnh vực khác".

Thế nhưng cũng có người như Phó Giáo sư Jonathan London từ City University of Hong Kong thì cho rằng nhân quyền là một trong những rào cản trong quan hệ Việt-Mỹ.

Ông London nói Việt Nam cần có bước đột phá trong quan hệ với Hoa Kỳ, và để làm điều này thì Đảng CSVN phải có những đổi thay thực sự.

Ông nói thay đổi hữu hiệu nhất mà lãnh đạo Việt Nam có thể làm là "cho phép toàn dân tham gia vào cuộc sống chính trị của đất nước một cách công bằng, chấm dứt đàn áp, và phát triển thể chế dân chủ ở trong nước".

______________________

'Chính phủ Mỹ chưa quan tâm đúng mức đến tình trạng nhân quyền Việt Nam'

Dân biểu Đảng Cộng Hòa Frank Wolf, Đồng Chủ tịch Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos và Nhóm hoạt động về các vấn đề Việt Nam tại Quốc hội Mỹ.

Đồng Chủ tịch Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos và Nhóm hoạt động về các vấn đề Việt Nam tại Quốc hội Mỹ ngày 11/7 trình lên Quốc hội các nhận định chỉ trích chính phủ của Tổng thống Obama lơ là trước tình trạng vi phạm nhân quyền leo thang của Hà Nội.

Dân biểu Frank Wolf nói chính phủ Việt Nam mà Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ gọi là một nhà nước độc tài do một đảng cai trị vẫn tiếp tục đàn áp các tiếng nói bất đồng quan điểm chính trị, ngăn cản nghiêm ngặt quyền tự do bày tỏ quan điểm, lập hội, tụ tập của công dân, và bắt bớ tùy tiện các nhà hoạt động tôn giáo.

Nhà lập pháp Wolf, một tiếng nói mạnh mẽ cổ xúy cho nhân quyền và tự do tôn giáo toàn cầu, nhận xét rằng giữa làn sóng đàn áp chính trị dâng cao tại Việt Nam, Washington và đại sứ quán Mỹ lại im lặng thay vì phải mạnh mẽ lên tiếng ủng hộ và bày tỏ tình đoàn kết với các tiếng nói bất đồng đang ngày càng gia tăng trong quần chúng tại Việt Nam.

Ông Wolf cho rằng người dân Việt Nam và hàng triệu người Mỹ gốc Việt xứng đáng được hưởng những điều tốt hơn những gì mà đại sứ Mỹ đương nhiệm tại Việt Nam, David Shear, và chính quyền của Tổng thống Obama đang mang lại cho họ.

Dân biểu Wolf nhấn mạnh chính phủ Hoa Kỳ đã không đáp ứng được nguyện vọng của từng người dân Việt, từng người Mỹ gốc Việt quan tâm đến nhân quyền và tự do tôn giáo.

Đây là các nhận định đầu tiên của ông Wolf trong hàng loạt các phát biểu sắp tới của ông nhằm nêu lên sự thất bại của chính quyền Tổng thống Obama trong việc đưa nhân quyền và tự do tôn giáo lên vị trí ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.

Đầu tuần này, dân biểu Wolf đã tuyên bố trước Quốc hội ý định của ông sẽ nêu bật sự im lặng và cách hành xử chưa phù hợp của chính phủ Hoa Kỳ trong việc ủng hộ những người bị đàn áp và bị gạt ra bên lề tại nhiều quốc gia. Ông Wolf nói:

“Quyết định trao giải Nobel Hòa Bình cho Tổng thống Obama vì những gắn kết của ông với nhân quyền đã được dựa trên sự hy vọng sai lầm, chứ không phải dựa trên thành tích thật sự. Thực tế cho thấy chính quyền của Tổng thống Obama đã tỏ ra im lặng hoặc thiếu khả năng trong việc cổ xúy cho những người bị đàn áp tại nhiều quốc gia. Trong những ngày sắp tới, tôi sẽ chỉ ra những sự thất bại ghê gớm của chính phủ này trong việc bênh vực cho nhân quyền và quyền tự do tôn giáo trên toàn cầu.”

Năm ngoái, đích thân dân biểu Frank Wolf từng viết thư cho Tổng thống Barack Obama đòi cách chức Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear và thay thế bằng một người Mỹ gốc Việt, với tố cáo rằng nhà ngoại giao này đã không cổ võ cho nhân quyền.

Ông Wolf nói “Nước Mỹ phải là tiếng nói của những người không có tiếng nói. Tòa Đại sứ Mỹ ở Việt Nam phải là một hòn đảo của tự do, nằm dưới sự lãnh đạo của một vị Đại sứ Mỹ dũng cảm mà đại sứ Shear không phải là một người như vậy”.

Trà Mi

Theo VoA