Nhật Minh (Danlambao) - Thế
giới đang bất ngờ với cú bắt tay của tổng thống Obama đối với chủ tịch
Sang. Sau cú bắt tay đó, quan hệ Việt - Mỹ được nâng lên tầm: “Đối tác toàn diện”.
Đây là lần đầu tiên quan hệ giữa cộng sản Việt Nam (csvn) và (cựu thù +
thế lực thù địch + diễn tiến hoà bình) Hoa Kỳ được đặt lên một tầm cao
mới. Đặc biệt hơn, tại cuộc nói tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và
Quốc tế (Center for Strategic and International Studies - CSIS), chủ
tịch Sang đã bác bỏ yêu sách đường “lưỡi bò” phi pháp của Trung Quốc
trên biển Đông, hòng đá đểu Tập Cận Bình (?) ngay sau cú bắt tay với
Tổng thống Barack Obama. [1]
I. Sự chuẩn bị cho cú bắt tay của chủ tịch Sang và tổng thống Barack Obama
Để có được cuộc gặp gỡ chiến lược vào ngày 26.7.2013, cả chủ tịch Trương
Tấn Sang và tổng thống Brack Obama đã chuẩn bị từ trước, chúng ta cùng
điểm lại những sự chuẩn bị đó:
- Quay trở về năm 2011, Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình
Dương (Asia-Pacific Economic Cooperation) diễn ra tại Hawaii (Mỹ). Trong
kỳ hội nghị đó, chủ tịch sang đã gặp gỡ cựu ngoại trưởng Mỹ Hillary
Clinton, và có cái bắt tay xã giao với tổng thống Brack Obama. Không ai
trong chúng ta biết được những gì xảy ra đằng sau cú bắt tay tại hội
nghị Apec 2011. [2] Và đây là cú bắt tay đầu tiên của chủ tịch Sang với tổng thống Brack Obama.
Cú bắt tay đầu tiên của Tổng thống Barack Obama
với chủ tịch Sang tại hội nghị Apec 2011
- Vào sáng 21.4.2013, Hoa Kỳ cho chiếc tàu khu trục mang tên lửa dẫn
đường USS Chung-Hoon (DDG 93) và tàu cứu hộ USNS Salvor của Hải quân Hoa
Kỳ cập cảng Đà Nẵng, bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam và có các
hoạt động trao đổi với Hải quân Việt Nam trong 5 ngày [3]. Cũng
vào thời gian đó hải quân "cựu thù" thăm viếng, ngư dân Việt Nam thường
xuyên bị tàu quân sự của các đồng chí 16 vàng 4 tốt Trung Quốc bắn ngoài
biển Đông.
- Ngày 28.5.2013, chỉ một tuần sau đó, Việt Nam lại thoát khỏi danh sách
CPC (danh sách các nước cần quan tâm đặc biệt về vấn đề tôn giáo -
Countries of particular concern), khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nêu những
chuyển biến “tích cực” về tự do tôn giáo [4]. Chính phủ Hoa Kỳ sẽ
rất khó nói chuyện khi tiếp một nguyên thủ một quốc gia độc tài đang
nằm trong danh sách CPC để hợp tác toàn diện. Và như vậy, phải chăng
chính phủ đã chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ chiến lược với ông Trương Tấn Sang
vào ngày 26.7.2013
- Bất ngờ hơn, ngày 11.7.2013, Nhà Trắng đăng bản tin chính thức lời mời
chủ tịch Trương Tấn Sang gặp gỡ tổng thống Obma tại Nhà Trắng vào ngày
25.7.2013 [5], dù trước đó ngày 19.6.2013, chủ tịch Sang đã đi sứ
ở Bắc Kinh và ký kết bản tuyên bố chung Việt - Trung. Và tình trạng vi
phạm nhân quyền tại Việt Nam rất tồi tệ.
- Ngay sau khi có lời mời chính thức của Nhà Trắng, trên kênh BBC của
Anh (một đối tác quân sự của Mỹ) bất mở một loạt chương trình TV về Việt
Nam trước khi chủ tịch Trương Tấn Sang có mặt Washington. Động thái này
có thể được xem là để mở cánh cửa thuận lợi cho chủ tịch Sang bước vào
Nhà Trắng. [6]
- Càng bất ngờ, trong cuộc gặp gỡ chủ tịch Sang, chính phủ Hoa Kỳ quyết định nâng tầm quan hệ “đối tác toàn diện” đối với nhà cầm quyền Hà Nội, thậm chí tổng thống Obama còn hứa sẽ thăm Việt Nam trước khi chấm dứt nhiệm kỳ của mình. [7]
Với hiện trạng kinh tế VN đang xuống dốc, nhà cầm quyền Hà Nội đã nhiều
lần nhòm ngó tới hiệp định TTP (Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược
xuyên Thái Bình Dương - Trans-Pacific Strategic Economic Partnership
Agreement). Tuy nhiên điều kiện để trở thành thành viên chính thức, VN
cần phải thay đổi, đặc biệt là tình trạng nhân quyền. Nhưng với thực
trạng nhân quyền tại Việt Nam bị vi phạm trầm trọng, chủ tịch Sang không
thể chứng minh rằng csvn có tiến bộ trong vấn đề cải thiện nhân quyền.
Vậy chủ tịch Sang mang theo thứ gì để chính phủ Hoa Kỳ chấp nhận nâng tầm đối tác chiến lược toàn diện?
- Để chuẩn bị hành trang là blogger Điếu Cày, chủ tịch Sang đã thăng chức cho 3 thứ trưởng bộ công an [8] phải chăng với điều kiện: “bộ công an phải ép Blogger Điếu Cày nhận tội”?
(Chiêu bài nhận tội thường được dùng nhưng với trường hợp đặc biệt, gần
đây là trường hợp của blogger Paulus Lê Sơn, họ đã bẽ gãy bằng chứng
của RFS). Bởi sau phiên sơ thẩm xét xử blogger Điếu Cày, bộ ngoại giao
Hoa Kỳ đã ra tuyên bố về phiên tòa xét xử:
“Chúng tôi quan ngại sâu sắc về tin Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí
Minh đã kết tội và kết án blogger Điếu Cày 12 năm tù giam cho việc ông
bày tỏ quan điểm chính trị của mình một cách ôn hòa. Cách chính phủ xử
lý Điếu Cày dường như không nhất quán với các nghĩa vụ của Việt Nam theo
Công ước Quốc tế về Các Quyền Dân sự và Chính trị, cũng như các điều
khoản của Tuyên ngôn Nhân quyền Toàn cầu liên quan đến tự do ngôn luận
và xét xử theo đúng trình tự pháp lý.
Chính phủ Việt Nam cần phải trả tự do cho Điếu Cày và các blogger
Phan Thanh Hải và Tạ Phong Tần là những thành viên đồng hành của Điếu
Cày trong Câu lạc bộ Nhà báo Tự do. Như Tổng thống Obama đã nói về Ngày
Tự do Báo chí Thế giới, chúng tôi kêu gọi tất cả các chính phủ thực hiện
các bước cần thiết để tạo ra xã hội mà ở đó các nhà báo độc lập có thể
hoạt động tự do và không sợ hãi.” [9]
Không có lý do nào để đối thoại với chính phủ Hoa Kỳ khi phớt lờ tuyên
bố của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, và đây chính là nguyên nhân để bộ Công an
và cán bộ trại 6 Thanh Chương - Nghệ An, quyết tâm ép anh Điếu Cày ký
vào bản nhận tội. Tuy nhiên anh Điếu Cày nhất quyết không nhận tội và
anh quyết định tuyệt thực để phản đối. Chính vì hành động của anh Điếu
Cày đã buộc cán bộ trại 6, Viện kiểm sát tỉnh Nghệ An từ chối gặp gỡ gia
đình chị Tân. Điều này đã buộc gia đình chị Tân phải tới tận cổng Tổng
cục 8 để yêu cầu giải quyết. Lúc này Bộ Công an mới chịu nhận đơn, nhưng
họ vẫn giữ thái độ chây lỳ, hòng kéo dài thời gian đến lúc kết thúc
chuyến đi Mỹ của chủ tịch Sang. Đây là chiêu bài mà cộng sản Việt Nam
thường dùng mỗi khi có lãnh đạo đi ngoại giao (Lần này hoãn phiên tòa
xét xử Ls. Lê Quốc Quân với cáo buộc trốn thuế) [10].
Tuy nhiên, chỉ với blogger Điếu Cày, chủ tịch Sang khó có thể thuyết
phục chính phủ Hoa Kỳ, vì vậy, chủ tịch Sang và đàn em buộc phải hứa sẽ
cải thiện vấn đề nhân quyền tại Việt Nam sau chuyến thăm tổng thống
Obama. Và chúng ta sẽ không ngạc nhiên, khi nhà cầm quyền Hà Nội nới
lỏng vấn đề nhân quyền cho tới lúc họ chính thức trở thành thành viên
của TTP, hòng chơi tiếp trò “hứa lèo” như lần gia nhập WTO.
Bên cạnh đó, vụ việc Việt Nam thoát khỏi danh sách CPC, lần này ông Sang mang theo mục sư Đinh Thiên Tứ (ảnh bên) để khẳng định VN không nằm trong danh sách CPC, một con bài của chủ tịch Sang trong chuyến viếng thăm Wasgington. [11]
Như chúng ta đã biết, tất cả các lãnh đạo cộng sản đều phải qua Tàu để đi sứ, và chủ tịch Sang cũng không phải ngoại lệ.
Ngày
19.6.2013, chủ tịch Sang lên đường đi sứ Bắc Kinh theo lời mời của chủ
tịch Tập Cận Bình. Trong chuyến viếng thăm đó, chủ tịch Sang cúi sập mặt
(ảnh bên) trước toán lễ nghi của quân đội Trung Quốc. Thậm chí
ông còn ký bản tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc với hơn 29 lần nhất
trí [12], chủ tịch Sang chấp nhận tất cả các yêu sách của Tập Cận
Bình và đảng cộng sản Trung Quốc. Dường như chủ tịch Sang chỉ biết gật
gù cho qua chuyện mặc cho những người yêu nước lên án cái hèn của ông đi
sứ ở Tàu.
Nhưng, mọi chuyện thay đổi 180 độ. Ngay sau khi nhận được sự ủng hộ từ
chính phủ Hoa Kỳ bằng việc nâng cấp tầm quan hệ ngoại giao, giúp cộng
sản Việt Nam trong vấn đề gia nhập TTP vào cuối năm nay và sẽ sang thăm
VN trong thời gian đương nhiệm, ngay lập tức chủ tịch Sang quay qua đá
đít Tập Cận Bình và cộng sản Trung Quốc bằng cuộc nói chuyện tại Trung
tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Center for Strategic and
International Studies - CSIS), có trụ sở tại Washington. Thông thường
lãnh đạo VN không dám mở miệng trước các cơ quan quan truyền thông quốc
tế về vấn đề biển Đông - điều được xem như là điều tối kỵ nhất của các
lãnh đạo khi đi ngoại giao. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tuyên bố bác
bỏ đòi hỏi chủ quyền với yêu sách “đường 9 đoạn” (đường lưỡi bò) của
Trung Quốc trên Biển Đông, ông nói:
“Chúng tôi không tìm thấy bất cứ cơ sở pháp lý hay khoa học nào đối
với một đòi hỏi như thế và như vậy chủ trương của Việt Nam bác bỏ đòi
hỏi chủ quyền theo đường 9 đoạn của Trung Quốc tại Biển Đông là hợp lý”. [13]
Tuy nhiên, chủ tịch Sang vẫn là kẻ đi nước đôi, bởi khi được hỏi về vấn
đề VN có kết hợp với Philippines trên vấn đề tranh chấp biển Đông không?
Chủ tịch Sang liền từ chối trả lời ngay.
Và không quên lấy lòng chỉnh phủ Hoa Kỳ bằng câu nói:
“Vấn đề Biển Đông cũng đã được bàn bạc tới một cách thấu đáo. Chúng
tôi hết sức hoan nghênh chính phủ Hoa Kỳ ủng hộ lập trường Việt Nam cũng
như các nước thành viên ASEAN là giải quyết những tranh chấp ở Biển
Đông bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế,
DOC tiến đến COC và cam kết bảo đảm tự do hàng hải trên Biển Đông. Tôi
cũng bày tỏ sự hoan nghênh Hoa Kỳ cũng như các nước khác hết sức quan
tâm, chăm sóc sự nghiệp hòa bình, ổn định, thịnh vượng ở Biển Đông nói
riêng cũng như trong khu vực Châu Á -Thái Bình Dương” [14]
Với thái độ nửa vời, bắt cá hai của chủ tịch Sang và CSVN: Vừa muốn tiền
của Trung Quốc vừa muốn gia nhập TTP và nhận tiền từ Mỹ. Vậy nên tình
hình nhân quyền tại Việt Nam sẽ khó có thể cải thiện như trường hợp của
Miến Điện.
Bất chấp mọi thủ đoạn (kể cả việc đem anh Điếu Cày làm tốt), chủ tịch
Sang quyết tâm dành được cú bắt tay với chính phủ Hoa Kỳ. Điều này càng
chứng tỏ sự trơ trẽn của đảng cộng sản Việt Nam. Một mặt chấp nhận mọi
yêu sách của Trung Quốc, mặt khác bắt tay với chính phủ Hoa Kỳ để nâng
tầm quan hệ đối tác toàn diện với Hoa Kỳ, chủ tịch Sang cũng không quên
đá đểu Tập Cận Bình ngay sau cú bắt tay với tổng thống Barack Obama.
Và tình trạng nhân quyền tại Việt Nam cũng không cải thiện được là bao,
bởi chủ tịch Sang và csvn chỉ muốn kiếm chác qua chuyến thăm Nhà Trắng,
chứ không phải họ có thiện chí trong vấn đề cải thiện nhân quyền tại
Việt Nam.
Để kết bài, tôi xin nhắc lại câu nói của cựu tổng thống VNCH Nguyễn Văn
Thiệu để chúng ta đừng trông chờ vào những người cộng sản, mà hãy tự
mình giành lấy quyền tự do:
“Đừng nghe những gì Cộng sản nói, mà hãy nhìn những gì Cộng sản làm!”
Và sau chuyến đi Mỹ trở về, chủ tịch Sang và csvn sẽ làm gì đối với
trường hợp anh Điếu Cày nói riêng và vấn đề nhân quyền tại Việt Nam,
chúng ta cùng chờ xem. Chính phủ Hoa Kỳ nên cẩn trọng với những lời hứa
lèo của lãnh đạo csvn, kẻo trở thành kẻ tiếp tay cho tội ác tại VN.
_______________________________
Chú thích:
[13]. Như [1]
[14]. Như [12]