Lộ trình
Ngày 24 tháng 7, BPSOS phổ biến lộ trình đòi tự do cho tất cả các tù
nhân lương tâm hiện ở trong các nhà tù Việt Nam. Lộ trình gồm 3 bước.
Bước thứ nhất, ngay lập tức, Việt Nam cần chứng tỏ thiện chí bằng
cách trả tự do vô điều kiện cho một số nhỏ tù nhân lương tâm vốn đã được
Toà Bạch Ốc, Bộ Ngoại Giao hay Toà Đại Sứ Hoa Kỳ nêu đích danh, như Ts.
Cù Huy Hà Vũ, Blogger Điếu Cày, Blogger Tạ Phong Tần…
Bước thứ hai, Việt Nam trả tự do cho tất cả số tù nhân lương tâm
trong danh sách đã được các tổ chức quốc tế phối kiểm, quanh thời điểm
TT Obama gặp Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng bên lề Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN
ở Brunei vào tháng 11 tới đây.
Bước thứ ba, Việt Nam mở cửa các nhà tù cho những cơ quan quốc tế
kiểm tra và phối kiểm nhiều trăm tù chính trị và tôn giáo thuộc các sắc
dân bản địa (Khmer Krom, Tây Nguyên, Hmong). Bước thứ ba phải được hoàn
tất trước khi Việt Nam được Quốc Hội Hoa Kỳ phê chuẩn cho vào TPP.
Có một lộ trình như vậy sẽ giúp tránh tình trạng Việt Nam nhượng bộ
tượng trưng và rồi đâu lại vào đó, và cũng giúp huy động sự yểm trợ của
quốc tế cho một mục đích rõ ràng, cụ thể. Đến nay đã có 14 tổ chức ủng
hộ lộ trình này và chúng tôi tiếp tục vận động thêm các tổ chức nhân
quyền ủng hộ. Lộ trình này nằm trong kế hoạch Vận Động Cho Việt Nam
2013-2014.
Đi kèm với lộ trình này là kế hoạch thực hiện gồm ba mũi.
(1) Đẩy lùi thời điểm cho Việt Nam tham gia TPP, mà Hành Pháp Obama
dự kiến sẽ hoàn tất việc thương thảo để Quốc Hội phê chuẩn cuối năm nay:
Phương thức gạt Việt Nam ra khỏi TPP trong lúc này là “gom phiếu” của
các nhóm lợi ích khác nhau. Nhóm lợi ích mạnh nhất là các công đoàn lao
động; họ có thể lấy được khoảng 160 phiếu của các vị dân biểu Đảng Dân
Chủ. Như vậy, chúng ta cần thêm 60 phiếu từ các nhóm sau đây: các vị dân
biểu đại diện các vùng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự bất quân bình mậu dịch,
như là trong kỹ nghệ may dệt ở North Carolina; các vị dân biểu đại diện
các vùng có mức thất nghiệp cao như ở San Fernando Valley, California;
các vị dân biểu quan tâm về nhân quyền; các vị dân biểu có cử tri bị
chính quyền Việt Nam cưỡng đoạt tài sản. Chúng ta cần làm tương tự ở
Thượng Viện và với các quốc gia khác đang thương thảo TPP (như Úc,
Nhật,Tân Tây Lan).
(2) Leo thang sự can thiệp của quốc tế cho từng tù nhân chính trị và lương tâm:
Như vậy vừa tạo áp lực chồng chất lên chính quyền Việt Nam, vừa cho
họ thấy rằng việc xử tù nhằm vô hiệu hoá các người bất đồng quan điểm bị
phản tác dụng: giam càng lâu thì uy tín, tiếng nói và vị thế của các
người tù lương tâm càng tăng ở trong nước và trên trường quốc tế. Chương
trình mỗi dân biểu Hoa Kỳ “đỡ đầu” một tù nhân lương tâm, vận động sự
lên tiếng của Uỷ Hội Nhân Quyền LHQ cho từng tù nhân, vận động Hành Pháp
Obama và các chính quyền trong thế giới tự do, đề cử tù nhân lương tâm
cho các giải thưởng nhân quyền quốc tế, vận động các tổ chức quốc tế
kiểm tra tình trạng lao tù, và nối kết các tổ chức nhân quyền quốc tế
yểm trợ cho từng tù nhân lương tâm là những phương thức đang được sử
dụng.
(3) Trợ giúp cho gia đình của tù nhân lương tâm trước chính sách thắt xiết kinh tế của nhà nước:
Sự giúp đỡ này cần phải dài hạn và đầy đủ thay vì mang tính cách biểu
tượng, ngắn hạn, khi có khi không. Một số tổ chức nhân quyền quốc tế có
ngân quỹ cho việc trợ giúp như vậy. Chúng ta cần tận khai thác các cơ
hội này ngoài việc lập thêm những quỹ riêng.
Muốn có hiệu quả, mỗi nhóm hay tổ chức ở hải ngoại cần tập trung vào
vài hồ sơ và hỗ trợ họ đến nơi đến chốn trong mọi lãnh vực: vận động sự
can thiệp của nhiều quốc gia, nộp hồ sơ vào LHQ, huy động sự lên tiếng
của các tổ chức nhân quyền quốc tế, kêu gọi dân biểu đỡ đầu, đòi hỏi
kiểm tra tình trạng lao tù, và trợ giúp tài chánh cho gia đình.
Để thực hiện kế hoạch này, chúng tôi đã và tiếp tục thông tin và
hướng dẫn người ở trong nước cách lập hồ sơ vi phạm nhân quyền, đào tạo
một nhóm người ở hải ngoại về cách sử dụng thể thức báo cáo và can thiệp
của LHQ, và giới thiệu một số tổ chức người Việt ở trong và ngoài nước
để đối tác trực tiếp với các cơ quan chính quyền Hoa Kỳ và LHQ. Đồng
thời chúng tôi hình thành Nhóm Nghiên Cứu để giúp các tổ chức trong và
ngoài nước trong việc biên soạn và phiên dịch hồ sơ.
Chúng tôi đang ở bước đầu của lộ trinh 3 bước, và tập trung vào 10 hồ
sơ tù nhân chính trị và lương tâm. Khả năng của chúng tôi hiện bị giới
hạn ở mức độ này vì can thiệp đến nơi đến chốn đòi hỏi nhiều công phu.
Chúng tôi rất mong nhận được sự tiếp tay và yểm trợ của những cá nhân và
nhóm cùng chí hướng. Và chúng tôi cũng kêu gọi các tổ chức tranh đấu
cho nhân quyền làm tương tự: mỗi tổ chức tập trung vào một ít hồ sơ và
can thiệp cho đến cùng, thay vì trải rộng nhưng hời hợt.
© Nguyễn Đình Thắng
© Đàn Chim Việt
