Nguyễn An Dân
Tiếp theo sau chuyến thăm của Thượng Nghị Sĩ John McCain, người dân
Việt Nam một lần nữa lại vui mừng khi lần đầu tiên kể từ sau năm 1975
đến nay, Chủ Tịch Hội Đồng Tham Mưu Trưởng Liên Quân Mỹ, Đại Tướng
Martin Dempsey sang thăm Việt Nam theo lời mời của Tổng Tham Mưu Trưởng
Quân Đội VN, Thượng Tướng Đỗ Bá Tỵ, theo công bố chính thức của Bộ Ngoại
Giao VN.
Nếu hai chuyến thăm viếng Việt Nam của Bộ Trưởng Quốc Phòng Mỹ trước
đây mang tính biểu trưng cho sự xích lại gần nhau về tổng thể giữa hai
bên Việt-Mỹ thì chuyến thăm này của ông Dempsey sẽ cụ thể hóa sự xích
gần nhau lại của quân đội hai nước. Về Mỹ thì không bàn, đối với quân
đội Việt Nam, việc này có thể được coi như khởi đầu cho giai đoạn phá
sản của lý luận “xem Mỹ là thù địch”. Và do đó, từ nay hệ thống tuyên
huấn của Tổng Cục Chính Trị-Bộ Quốc Phòng VN nên bỏ bài giảng “chống
diễn biến hòa bình của đế quốc Mỹ” trong công tác tuyên huấn cho quân
nhân binh sĩ.
Sự chuyển dịch này của quân đội hai nước xích lại gần nhau dĩ nhiên
cũng không thể “khởi nguồn từ chuyến đi Mỹ của ông Phạm Quang Nghị” mà
là kết quả lâu dài và là chỉ dấu cho thấy xu hướng cải cách trong Đảng
CSVN đã chiếm ưu thế. Xin trình bày qua một số nét chính để độc giả nhận
diện cụ thể hơn
Chuyện về các ông tướng
Sau 1975, quan hệ Việt-Trung xấu đi, và căng thẳng biên giới kéo dài.
Một trong những người lính lăn lộn hơn 15 năm ở vùng biên giới khi đó
là nhân vật chính trong cuộc đón tiếp ông Dempsey ngày hôm nay, Thượng
Tướng Đỗ Bá Tỵ, Thứ Trưởng Bộ Quốc Phòng- Tổng Tham Mưu Trưởng QĐ Việt
Nam. Có thể nói rằng sự thăng tiến đến vị trí hôm nay của Tướng Tỵ là
nằm trong kế hoạch “tách bớt ảnh hưởng từ Trung Quốc vào quân đội” của
người đứng đầu nhóm cải cách, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng
Dường như sau “vụ nổ sập tường nhà riêng ở Hà Nội” năm 2007 mà dư
luận cho rằng “do tình báo Trung Quốc thực hiện”, ông Nguyễn Tấn Dũng lo
ngại rằng một vụ đảo chính có thể xảy ra nên đã chủ động bãi chức hết 5
ông tướng ở quân khu Thủ Đô, và thay vào đó bằng các tướng lĩnh thân
tín nhằm siết chặt an ninh cho chính phủ VN???
Song song đó, một loạt sự cải cách trong quân đội để giảm vị thế của
“nhóm tướng lĩnh thân Trung Quốc” cũng được thực hiện, từ năm 2007 trở
đi, các “công thần” trong cuộc chiến năm 1979 bắt đầu được trọng dụng.
Như tướng Đỗ Bá Tỵ thăng lên Tư Lệnh Quân Khu 2 rồi Tổng Tham Mưu
Trưởng, hay tướng Lê Hữu Đức sang nắm tư lệnh không quân, là những ví dụ
dễ thấy.
Sự cải cách này cũng đi thẳng vào một đơn vị mà từ lâu dư luận xì xào
“hình như Trung Quốc nắm quyền chi phối”, đó là Tổng Cục 2 - Tổng Cục
Tình Báo Quân Đội. Chuyện nội bộ nhà binh thì khó ai rõ trừ người trong
cuộc, nhưng bức thư góp ý của Tướng Võ Nguyên Giáp cùng liên danh gần 40
tướng tá cao cấp cho thấy thông tin là tướng Nguyễn Chí Vịnh, nắm chức
Tổng Cục Trưởng Tổng Cục 2 năm đó đã có nhiều “sai lầm về an ninh quốc
gia, mất cảnh giác để Trung Quốc chi phối” là có cơ sở???
Đến năm 2009, nhóm cải cách gây dựng vây cánh trong quân đội đã tạm
ổn, bắt đầu xử lý vấn đề tổng cục 2 bằng cách “thăng chức cho tướng
Nguyễn Chí Vịnh lên thứ trưởng phụ trách đối ngoại”. Quyết định này đã
gây nhiều chỉ trích, nhưng tinh ý sẽ thấy ra sự thăng chức này thực ra
là làm tước bớt quyền lực của tướng Vịnh mà không gây ra “cơn địa chấn
trong quân đội”. Từ tư lệnh tình báo đầy quyền sinh sát, tướng Vịnh trở
thành thứ trưởng “không quân” và sau đó chỉ còn tham gia vào việc đi lại
với quân đội các nước Mỹ, Ấn Độ, Thái Lan… Thậm chí chương trình “đối
thoại cấp thứ trưởng quốc phòng hàng năm” do tướng Vịnh và đồng nhiệm TQ
đưa ra từ năm 2009 (sau khi tướng Vịnh hết nắm tổng cục 2) cũng đã bị
ông Trương Tấn Sang chấm dứt năm 2013.
Năm 2012 nhóm cải cách đi tiếp một quân cờ nữa, đưa tướng Đỗ Bá Tỵ từ
Quân Khu 2 về nắm bộ tổng tham mưu, để bắt đầu chiến dịch “thoát Trung
cho quân đội”. Đến lúc này thì chỉ còn các chức danh Bộ Trưởng Quốc
Phòng và Chủ Nhiệm Tổng Cục Chính Trị là không do nhóm cải cách sắp xếp,
còn lại thì đa số các chức vụ chỉ huy trung cấp trong quân đội đều do
Tướng Tỵ sắp xếp. Một ví dụ dễ thấy là gần đây, Trung Tướng Phan Văn Dỹ,
chính ủy quân khu 7, đã đi nhiều nơi phát biểu về “chống Trung Quốc”.
Tướng Dỹ còn nói “mua thêm tàu chiến là để bảo vệ Hoàng Sa-Trường Sa”.
“Nín thở qua sông”
Sự “rục rịch” của nhóm cải cách trong quân đội Việt Nam làm Trung
Quốc “không hài lòng”. Từ năm 2007 trở đi ta thấy Trung Quốc gây áp lực
để Việt Nam quy phục lại bằng cách gia tăng bắt giữ tàu cá, cắt cáp thăm
dò dầu khí….cũng là có một phần mục đích nhằm để giảm bớt đà cải cách
quân đội Việt Nam của nhóm thủ tướng.
Cao trào nhất là vào năm 2012, Tập Cận Bình trong tư thế “người kế
vị” cùng Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội TQ- Tướng Triệu Bỉnh Đức, đã
“mời” thượng tướng Đỗ Bá Tỵ qua thăm với mục đích “phủ dụ và huấn thị”. Ý
thức được cần “lùi một để tiến hai”, tướng Tỵ khi ở Trung Quốc đã không
tiếc lời ca ngợi quan hệ giữa hai đảng, hai quân đội và hứa sẽ “ tiếp
tục thúc đẩy và nâng tầm quan hệ quân đội hai bên”. Bài “nín thở qua
sông” của tướng Tỵ đã thành công, ru ngủ được cả Trung Quốc và phe thân
Tàu trong Đảng CSVN, nhưng sau đó tướng Tỵ âm thầm chuẩn bị cho chương
trình đi Mỹ hội kiến tướng Martin Dempsey năm 2013. Bên cạnh đó nhóm của
tướng Tỵ còn thúc đẩy giao lưu, tập huấn, đào tạo của quân đội Mỹ dành
cho quân đội VN, cũng như quan hệ với quân đội các nước Asean khác cũng
tiến mạnh.
Các nhà quan sát ít chú ý những chuyện nhỏ nhưng là những chỉ dấu của
các “quan hệ ủng hộ nhau của nhóm cải cách”. Một ví dụ tiêu biểu là khi
dư luận ồn ào về việc con gái thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ( Nguyễn Thanh
Phượng) đứng sau vụ Văn Giang – Ecopark để “cướp đất của dân”, thì chính
nhóm tướng Tỵ đã trưng ra một số tài liệu cho thấy con gái của Ba Dũng
không liên quan đến vụ này.
Năm 2013, có những luồng dư luận ồn ào về việc sửa hiến pháp theo
hướng “phi chính trị hóa quân đội” làm nhóm bảo thủ lo ngại. Cao trào
nhất là việc Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng phải lên tiếng “phi chính trị
hóa quân đội là suy thoái lý tưởng XHCN”. Liệu tướng Tỵ có liên quan gì
vào không, khi mà trên website “tự công bố là chính thức”- www.dobaty.net
đều không hề có dấu hiệu nào về cờ đỏ búa liềm hay các tuyên huấn của
đảng như website của các ủy viên TW đảng khác. Thay vào đó là các tin về
hoạt động của chính phủ và các bài viết mang tư tưởng tiến bộ xã hội.
Tướng Tỵ còn một cú “ghi bàn” trong sự kiện giàn khoan HY-981. Khi đó
Campuchia, sau chuyến thăm của Tổng Tham Mưu Trưởng QĐ Trung Quốc Phòng
Phong Huy tháng 5/2014, đã “im lặng” về vấn đề giàn khoan. Tháng
06/2014, sau chuyến đi Campuchia của tướng Tỵ, Campuchia ngay sau đó
cũng lên tiếng ủng hộ VN. Cũng trong thời kỳ giàn khoan, các hoạt động
nhộn nhịp về ngoại giao quốc phòng của VN với các nước Asean khác như
Philippin, Indonesia cũng do tướng Tỵ xúc tiến và chủ trì.
Tương lai Quân Đội Việt Nam
Như vậy có thể thấy rõ, chiến lược “thoát Trung” trong quân đội và
quan hệ quân đội Việt-Mỹ có những bước khởi đầu “sang trang” như hôm nay
là thành quả của một kế hoạch lâu dài của hai bên. Việc ngày hôm nay
đón Đại Tướng Martin Dempsey sang Việt Nam là thành quả của một xu thế
“thoát Trung” ở quân đội của nhiều tướng lĩnh Việt Nam trong nhóm cải
cách. Họ đã tận dụng sự “phân công” của Bộ Chính Trị để âm thầm phát
triển thế lực nội bộ, định hướng thế cuộc theo hướng có lợi cho nhóm
mình, chứ không phải “do ông Nghị sang Mỹ” như nhóm bảo thủ đang cố gắng
tuyên truyền để “tranh công” và lấy uy tín với nhân dân.
Hi vọng rằng với đà đi lên của tư duy dân chủ pháp trị theo xu thế
chung của quốc tế, hình ảnh tương lai của Quân Đội Nhân Dân Việt Nam sẽ
mang dáng dấp theo kiểu “website tự công bố là chính thức của Tướng Đỗ
Bá Tỵ”. Không “mang theo” các tuyên huấn của đảng hay chút dấu ấn nào
của cờ đỏ búa liềm. Quân Đội là phải thế, chỉ chiến đấu và hi sinh vì
quốc gia, vì bảo vệ dân tộc, không nên và không thể là công cụ của bất
kỳ đảng phái chính trị nào.
_______________
Tư liệu dùng trong bài viết:
Nguyễn An Dân
Trí Nhân Media
Trí Nhân Media