Lê Diễn Đức
Trước khi xảy ra phiên toà xét xử chị Bùi Thị Minh Hằng tôi đã viết bài "Bùi Thị Minh Hằng: Vụ án chinh trị bị hình sự hoá", trong đó tôi nhận định:
"Luật nằm trong tay kẻ mạnh. Họ muốn xử sao mà chẳng được, nhất là được xử theo luật rừng của họ! Cho nên theo tôi, khả năng trả tự do cho bà Bùi Thị Minh Hằng, từ cái nhìn tổng thể của bối cảnh, sẽ không xảy ra, và mức án tối thiểu có thể là hai năm tù giam".
Đúng như thế. Nhà cầm quyền đã tuyên án vào ngày 28 tháng 8 năm 2014: chị Bùi Thị Minh Hằng 3 năm tù giam, anh Nguyễn Văn Minh 2,5 năm, chị Nguyễn Thị Thúy Quỳnh 2 năm.
Một số người đã tỏ ra ngây thơ và hy vọng rằng, nhà cầm quyền sẽ trả tự do cho chị Bùi Thị Minh Hằng ngay tại toà, vì tính chất phi lý và bất công của vụ án.
Tác giả Đỗ Thành Công trong bài "Phiên toà xử Bùi Thị Minh Hằng sẽ là phiên toà đắt giá nhất" có những phân tích thiếu thực tế và thiếu sâu sắc môi quan hệ song phương Việt Mỹ. Bài viết có đoạn:
"Phiên toà xử Chị Bùi Thị Minh Hằng sẽ là phiên toà đắt giá nhất đối với đảng CSVN. Nếu kém xử trí, đảng CSVN có thể sẽ bị mất đi hàng trăm triệu mỹ kim tiền viện trợ, giúp đỡ về mua vũ khí, thiết bị quân sự. Đồng thời, các bước chiến lựợc sắp tới của Việt Nam, nhằm dựa Mỹ để cân bằng với Trung Cộng, cũng sẽ bị kéo lùi.
Nhân quyền không những là vấn đề cốt lõi cho Việt Nam được nhận vũ khí sát thương của Mỹ. Nhân Quyền là điều kiện phải có để Việt Nam tham gia vào TPP (Trans-Pacific Partnership), và Nhân Quyền còn là điều ưu tiên, để Việt Nam có thể được Mỹ giúp đỡ, xây dựng nhà máy nguyên tử, Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, trong thời gian sắp tới.
Ai sẽ được hưởng lợi trước mắt nếu CSVN có thể bị mất đi hàng trăm triệu mỹ kim về tài trợ vũ khí quân sự và các kỷ thuật năng lương nguyên tử? Ai an tâm nếu Việt Nam bị tách ra khỏi ảnh hưởng của Mỹ? Phiên toà xử Bùi Thị Minh Hằng, sẽ là phiên toà đắt giá nhất, để đảng CSVN đem lên bàn cân suy tính".
Chị Bùi Thị Minh hằng, một công dân yêu nước chân chính, một người phụ nữ can trường, nhưng chưa phải là "ngôi sao" tranh đấu đặt trong sự đổi chác của quan hệ Việt-Mỹ. Người được Tổng thống Barack Obama nhắc tới như Nguyễn Văn Hải (blogger Điếu Cày) mà vẫn lãnh án tới 12 năm tù, là một thí dụ cho thái độ ngạo mạn của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam.
Quan hệ Việt - Mỹ là một quan hệ khá nhạy cảm vì nó là mối quan hệ giữa hai cựu thù và bị Trung Quốc ảnh hưởng, chi phối. Vì lợi ích của mình mà Mỹ phải bắt tay với chế độ cộng sản Việt Nam, tuy vẫn giữ khoảng cách, chủ yếu do hệ thống chính trị độc tài toàn trị của VIệt Nam. Mỹ không muốn đẩy cộng sản Việt Nam ngả sang hoàn toàn và vòng tay Trung Quốc, nhưng cũng không muốn chọc giận Trung Quốc, một đối tác kinh tế quan trọng. Đây là bài toán đôi khi rất khó chơi đối với Mỹ.
Trong ván cờ này đôi khi Mỹ phải nhân nhượng và nhân quyền thực chất không phải là vấn đề hàng đầu trong chính sách đối ngoại của chính phủ Barack Obama.
Chị Bùi Hằng là cái gai rất khó chịu trong mắt nên nhà cầm quyến cộng sản Việt nam phải kiếm cớ để nhổ. Cầm tù một người "gây rối trật tự công cộng" thuận lợi hơn nhiều cầm tù một người bất đồng chính kiến, tranh đấu cho nhân quyền. Việt Nam chỉ trừng trị những kẻ vi phạm pháp luật chứ không có tù nhân lương tâm như họ vẫn rêu rao trên trường quốc tế.
Cũng giống như một số phiên toà trườc đây xử Cù Huy Hà Vũ, Nguyễn Văn Hải, Lê Quốc Quân, Nguyễn Phuơng Uyên, nhà cầm quyên đã huy động một lực lượng đông đảo công an, an ninh và thậm chí cả côn đồ ngăn chặn, bắt giữ những người muốn tham dự phiên toà. Bạo lực, bạo lực và bạo lực bao trùm từ trước khi có phiên toà và trong ngày diễn ra. Một phiên toà "hình sự" bình thường? Không đây là sự đối đầu, lo sợ có thể không kiểm soát được sự phản kháng của dân chúng!
Số người bị bắt và áp giải về đồn công an đông quá, gần 100 người, bị đánh, bị bỏ đói, hầu hết là những khuôn mặt nổi bật trong các hoạt động dân sự nhu Huỳnh Thục Vy, Hyỳnh Ngọc Chênh, Nguyễn Hồ Nhật Thành, Nguyễn Hoàng Vi, Lã Việt Dũng, v.v.. Những hành động này của nhà cầm quyền là tín hiệu báo trước sự một kết quả xấu của phiên toà.
Tinh thần đoàn kết và dấn thân của anh chị em khắp nơi từ Bắc vào Nam, thể hiện rất rõ trong phiên toà này.
Phiên toà được khởi đầu và kết thúc bằng bạo lực, thậm chí quá đáng hơn mức phải có, là kết quả của những toan tính bẩn thỉu và hèn hạ của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam, là sự phục thù khi họ đã trả tự do vô điều kiện cho chị Bùi Thị Minh Hằng vào tháng 5 năm 2012 từ trại Thanh Hà.
Chắc chắn chị Bùi Thị Minh Hằng sẽ kháng án, nhưng khó làm thay đổi phán quyết của toà vì đối với nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam, đã bắt là phải có tội, chẳng bao giờ họ có can đảm nhận sai lầm.
Hà Nội có thể giam hãm chị Bùi Thị Minh Hằng để loại trừ sự khó chịu trong ngắn hạn thêm hơn hai năm nữa, nhưng tôi tin rằng, tinh thần của chị Hằng khó có thể bẻ gãy và sau khi ra tù sẽ còn mạnh mẽ hơn. Cuộc tranh đấu sẽ tiếp diễn. Nhà tù bất công và tàn bạo không bao giờ có thể dìm được chân lý.
© Lê Diễn Đức
