Jonathan London
Chia sẻ với các bạn Việt Nam vài bình luận về những chuyện ở Ferguson, Mỹ.
Đối với Hoa Kỳ, từ lâu “phim dờ ấy” (tức là ‘this same old bad
movie’) đang được chiếu, chiếu nữa, chiếu mãi. Tất nhiên không phải là
bộ phim mà là một thực tế được tái lập và duy trì liên tục qua hàng loạt
thập kỷ mà đến nay hệ thống chính trị bị tập đoàn tư sản mua rồi chưa
hề thực sự quan tâm đến. Hiện tượng những người nghèo (đặc biệt là người
da đen) bị công an bán, nình sâu vào, không phải là chuyện về công an
hay thực thi pháp luật. Nó xuất phát từ những sự mất công bằng trong
những thế chế xã hội, chính trị, kinh tế của đất nước Mỹ… Vậy không bất
ngờ, những nhà báo của Trung Quốc hiện giờ đang rất đông ở bên Mỹ, quay
phim, gửi về nhà, chiều cho dân Tàu biết là ở nước họ, không có vấn đề
gì hết.
Tôi thấy xấu hổ đới với nước mình không? Không. Tôi thấy xấu hổ vì
nước mình là nước giàu nhất thế giới mà có một xã hôi mà trong đó nhiều
người còn nghèo, chẳng được sống trong những điều kiện tốt, không có
những cơ hội hứa hẹn. Tôi thấy xấu hổ về những hình ảnh trển mà phản ánh
những điều kiện ở xã hội Mỹ hậu 11 tháng 9. Một xã hội mà có vừng công
an địa phương đã quân sự hóa (vì những chính sách chống khủng bố vì lợi
nhuận) trong khi mức sống của dân trong những địa phương lại giảm. Thật
chán!
Đối với chuyện Ferguson, đó không phải là thất bại của dân chủ, đó
là thất bại của dân chủ kiểu Mỹ và là thất bại của những chính sách xã
hội kinh tế của nhà nước Mỹ từ những năm 1980, hay lau hơn nữa. Xin lỗi
vì thực sự không có thời giờ để đi sâu vào.
Vấn đề ở Mỹ hay ở Việt Nam hay bất cứ nước nào không phải là dân
chủ. Vấn đề là những thế lực và thế chế mà muốn phá hoại dân chủ, mà
không quan tâm, không bảo vệ, và không thúc đầy các quyền lợi của người
dân. Nếu điểm yếu của Việt Nam là những thế chế dân chủ đã chưa được
phát triển tốt, thì vấn đề của Mỹ là những thế chế của dân chủ đã teo
lại nếu không muốn nói là cũng đã chưa phát triển tốt. Một nền chính trị
kinh tế tốt là một nền chính trị kinh tế mà tạo ra những điều kiện cho
mọi người để sống trong những điều kiện tốt, có đủ cơ hội kinh tế xã
hội. Những nước má có sự thực hiện tốt nhất trong những khía cạnh này là
những nước dân chủ xã hội. Xã hội mỹ hay chứ. Nhưng, còn quá nhiều
thiếu sót.
Thế thôi.
