Đàm Mai Đạo
Quyền Con Người là giá trị phổ quát trên toàn thế giới, khi tạo hóa
ban cho ta đời sống làm Người. Quyền Con Người sẽ mãi là điều phải tranh
đấu cho đến khi nào Con Người còn tồn tại.Quyền Con Người vượt qua mọi không gian, thời gian, để mãi như là tặng phẩm vô giá của Thượng Đế ban cho, nhằm khuyến khích ta luôn đòi hỏi Giá Trị Cao Cả này phải được tôn trọng. Tôn trọng lẫn nhau và tôn trọng dành cho nhau; bởi chúng ta đều là Con Người.
Quyền Con Người là gì? Đó là Quyền đặc trưng cao nhất, nhân bản nhất mệnh danh Con Người. Cụ thể hơn, ta phải đối xử và được đối xử với tư cách Con Người bất kể giới tính, tuổi tác, tôn giáo, địa vị, chính kiến, học vấn, kể cả khi chúng ta đã bị phán quyết là có tội [*].
Đòi Quyền Con Người trước hết, cao nhất là cho những nhóm Người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội.
Những nhóm Người dễ bị tổn thương nhất hiện nay trong xã hội Việt Nam: Trẻ em, Tù nhân [**], Người mãi dâm, Người GLBT (Gay, Lesbian, Bisexual, Transgender), Người bất đồng chính kiến, Người vị trí xã hội thấp, Người nghiện, Người khuyết tật. Tiếng nói của những nhóm Người này hầu như không được lắng nghe và gần như không có một tổ chức hữu hiệu nào để thật sự là nơi lên tiếng và đòi Quyền Con Người cho họ. Bên cạnh đó, dường như còn quá ít "mái nhà chung" để họ cùng sẻ chia, an ủi, nâng đỡ nhau trước khi dư luận biết đến Quyền Con Người của họ đang bị xâm phạm.
Đặc biệt, nhóm người quan trọng nhất cho bất kỳ xã hội nào - Trẻ Em, đang bị vi phạm Quyền Con Người tại Việt Nam ngày càng vô cùng nghiêm trọng, nhất là trẻ em nghèo, bị bỏ rơi. Tình trạng khai thác bừa bãi và quá độ sức lao động trẻ em; lạm dụng tình dục trẻ em; bạo hành đối với trẻ em; thất học, vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại, dù xã hội đã báo động quá nhiều. Quyền Trẻ Em đã được Luật quy định (1), nhưng đó vẫn là lý thuyết, trong khi tình trạng Trẻ Em bị ngược đãi dưới mọi hình thức vẫn diễn ra hàng ngày trên cả nước.
Khi nào Quyền Con Người bị mất? Đó là khi ta bị phân biệt đối xử, bị xúc phạm nhân phẩm dưới mọi hình thức, đặc biệt nổi rõ khi Con Người bị hành hạ và tra tấn. Hình ảnh kinh hoàng nhất tố cáo Quyền Con Người bị dẫm đạp tàn tệ từ một hài nhi vô tội bị bỏ rơi, dù không biết hài nhi này chết trước hay sau khi bị kiến, côn trùng gặm nhấm (2)!
Có một số người nhầm lẫn và đồng nhất giữa Quyền Con Người với khái niệm xót thương và/hoặc đi kèm sự gia ân. Lòng nhân ái là điều đáng khuyến khích nhưng đó thuộc phạm trù đạo đức. Cũng có một số người đồng nhất tử tù hay tội phạm thì dư luận xã hội, thậm chí cơ quan công quyền có quyền hạ nhục họ(**). Dù cho họ phải ra pháp trường, thì ngay trước giây phút tiếng súng vang lên, hoặc trong gian phòng dành cho việc tiêm thuốc độc, họ vẫn là Con Người, họ vẫn có quyền dùng bữa cơm cuối cùng trong đời làm Người. Do vậy, họ vẫn nên được đối xử với tư cách Con Người trước khi kết thúc kiếp Người.
Quyền Con Người và Tôi và Chúng Ta?
Hãy nhìn sâu vào tận đáy tim của từng người chúng ta để thấy rằng: mỗi người chúng ta, dù nhiều, dù ít, chúng ta đều đã (và có thể đang) vi phạm Quyền Con Người, dù chúng ta có tránh né thì "tòa án lương tâm" trong mỗi Con Người đã tự thân phán xét. Lương tri sẽ làm việc đó, nếu mỗi chúng ta đều ý thức : "TÔI LÀ CON NGƯỜI".
Hãy đòi Quyền Con Người ngay từ trong gia đình của từng chúng ta - nơi mà chữ "Hiếu" đã và đang bị lạm dụng quá nhiều nhằm truất phế Quyền Con Người từ chính bậc sinh thành ra chúng ta; nơi mà đã trói Quyền Con Người lại để nhân danh "quyền làm cha làm mẹ" thậm chí nhân danh "quyền lo lắng tương lai cho con" để áp đặt chúng ta làm những điều mà không chắc chúng ta đồng ý [****].
*** "Tôi và chúng ta" - một kịch bản của Nhà soạn kịch Lưu Quang Vũ với trường đoạn một nữ Thanh Niên Xung Phong cùng đồng đội trong khung cảnh bom rơi đạn nổ, ai cũng lo sợ không dám xông ra ngoài để cứu những người lính đang bị thương nặng, cô đã thốt lên: "Cần phải có một người đi trước!" và sau đó lao ra.
"Cần phải có một người đi trước". Cám ơn "Con Đường Việt Nam". Quý vị đã xông ra phía trước để gióng lên hồi còi báo động: QUYỀN CON NGƯỜI - QUYỀN THIÊNG LIÊNG CAO CẢ ĐANG BỊ VI PHẠM NGHIÊM TRỌNG TẠI VIỆT NAM.
Đàm Mai Đạo
___________
[*] Việc LS. Nguyễn Thị Dương Hà vừa có đơn khiếu nại và tố cáo chồng bà (Tiến Sĩ Cù Huy Hà Vũ) bị ngược đãi trong tù, là biểu hiện sinh động Quyền Con Người vẫn đang bị chà đạp nghiêm trọng tại Việt Nam.
[**] Dù là tội phạm dưới hình thức nào.
http://vi.wikisource.org/wiki/Lu%E1%BA%ADt_B%E1%BA%A3o_v%E1%BB%87,_ch%C4%83m_s%C3%B3c_v%C3%A0_gi%C3%A1o_d%E1%BB%A5c_tr%E1%BA%BB_em_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_C%E1%BB%99ng_h%C3%B2a_x%C3%A3_h%E1%BB%99i_ch%E1%BB%A7_ngh%C4%A9a_Vi%E1%BB%87t_Nam_2004 (1)
http://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/84661/hai-buc-anh-tinh-nguoi-roi-nuoc-mat.html (2). Bức ảnh làm sởn gai ốc, rùng mình, trào nước mắt cho bất kỳ ai nhìn vào.
[***] Ví dụ: Hình ảnh một nhà báo đã nhếch mép cười khinh bỉ trước tử tù Nguyễn Đức Nghĩa. Nhà báo này có đang vị phạm Quyền Con Người với tính chất "phân biệt đối xử"? http://danluan.org/node/10572 (3)
[****] Thảm cảnh đôi trai gái yêu nhau phải nhảy sông tự tử vì bị cha mẹ chia uyên rẽ thúy, thật quá đau lòng. http://vietnamnet.vn/vn/xa-hoi/85577/bi-kich-doi-uyen-uong-buoc-tay-nhau--nhay-song--chet.html
Ghi chú: Bài viết hưởng ứng cuộc thi "Quyền Con Người và Tôi", không để dự thi. Kính tặng conduongvietnam.org và danluan.org. Chúc cuộc thi gặt hái thành công trong công cuộc "Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh".
