Dân Choa
-
Tôi đã từng cười, cười rất vui khi nhìn thấy những lá
cờ đỏ sao vàng tung bay rợp phố phường trong những ngày hội thể thao
quốc tế, trong những trận bóng đá khu vực Đông Nam Á. Tôi cũng nhoẻn
cười thân thiện khi gặp khách du lịch quốc tế trên phố phường Hà Nội mặc
chiếc áo phông có in cờ đỏ sao vàng và dòng chữ “I love Vietnam”. Tôi
cũng từng bật cười khi nhìn thấy cảnh đám đông hỗn loạn, quấn quýt cờ
sao, băng rôn ào ạt như cơn gió mạnh vòng quanh hồ Hoàn Kiếm lúc đội
tuyển của Việt Nam vào tranh giải nhất nhì khu vực.
Tôi mỉm cười khi đến những hải cảng xa xôi của nước ngoài bất chợt nhìn thấy lá cờ đỏ sao vàng bay trong gió xứ người.
Những lúc đó miệng tôi cười, nhưng bỗng dưng con mắt
của tôi nhập nhòa ướt mi. Trái tim của tôi tràn ngập niềm vui. Niềm vui
thương cảm, niềm vui tự hào khi nhìn thấy lá cờ.
Ấy thế rồi tôi cũng phải đối diện với sự thật khi
nhìn thấy lá cờ mà không vui chút nào cả. Đó là những lần nhìn thấy cảnh
người nông dân ở các tỉnh xa kéo về Hà Nội đi khiếu kiện. Nhìn những
người dân nhếch nhác, không nơi nương tựa, tìm cách để đối thoại với
chính quyền Trung ương kêu oan. Họ mang theo biểu ngữ, họ mang theo lá
cờ Tổ quốc, mặc những chiếc áo có in hình cờ Tổ quốc. Nhìn những hình
ảnh lá cờ nhỏ nhoi, nhếch nhác, nhàu nát tôi không vui. Những lá cờ này
làm tôi hoang mang.
Rồi một ngày vào thành phố Hồ Chí Minh. Dạo chơi
trung tâm Sài Gòn và bất chợt nhìn thấy tòa nhà có quán cà phê Givral
nổi tiếng phủ đầy cờ đỏ sao vàng từ trên xuống dưới. Nhìn tòa nhà có vẻ
khác thường tôi hỏi chuyện người dân dạo chơi ở vườn hoa. Người ta cho
biết là những người dân ở tòa nhà này đang phản kháng lại quyết định của
chính quyền thành phố. Treo cờ để tự vệ, treo cờ để phản kháng lại lệnh
cưỡng chế của chính quyền di dời dân đi nơi khác để trao miếng đất này
cho một doanh nghiệp hùng mạnh. Nhìn những là cờ rải thành thảm trên ban
công mà tôi thoáng buồn.
Giữa mùa hè nóng bỏng của năm ngoái (2011) tôi lại
thấy những đoàn người mang nhiều lá cờ Tổ quốc diễu hành ở Bờ Hồ. Họ đi
thành hàng lối dương đầy biểu ngữ chống lại sự bành trướng của Trung
Quốc trên Biển Đông. Cờ Tổ quốc được căng lên. Cờ to, cờ nhỏ, mũ mang cờ
rồi áo cũng mang cờ. Thế nhưng những lá cờ nhỏ bé này không áp đảo được
lá cờ ngạo nghễ ở tòa nhà hành chính của thành phố. Đám đông bị cưỡng
chế và tan dần. Người vô tình mang cờ hay mặc áo có cờ ra dạo chơi bên
hồ Hoàn Kiếm dễ bị nhận được những cái nhìn xoi mói, dị nghị.
Vậy là không phải ai mang cờ Tổ quốc cũng đều cùng ý chí.
Mấy tháng trước tôi nhìn thấy quang cảnh nhà ông Đoàn
Văn Vươn ở Tiên Lãng, Hải Phòng sau đợt cưỡng chế của chính quyền. Một
tấm ảnh mà làm tôi buồn mãi. Ấy là lá cờ Tổ quốc cắm vội, bay phất phơ
trên túp lều dựng tạm. Tôi cũng tự hỏi, gia đình ông Vươn cắm cờ Tổ quốc
để làm gì trong cái cảnh nước sôi lửa bỏng như thế. Nhà ông Vươn, khu
đầm ông Vươn không phải là con thuyền hay con tàu trên biển cả để khẳng
định nguồn gốc xuất xứ. Treo lá cờ cũng không phải dịp lễ tết hay kỷ
niệm một sự kiện hào hùng nào đó. Hay là gia đình ông Vươn treo lá cờ để
gây chú ý cho người qua lại? Không gia đình ông Vươn không treo cờ vì
những lý do như thế!
Đơn giản là gia đình ông Vươn mất sạch, mất hết. Bản
thân ông Vươn đang ngồi trong nhà tù, còn sự nghiệp mà ông cùng gia đình
bao năm nhọc nhằn gây dựng thì tan hoang sau đợt cưỡng chế sai luật của
chính quyền Tiên Lãng. Muốn sống, muốn đứng đậy thì phải có một niềm
tin. Tin vào gì bây giờ? Tin vào lời hứa của hội đoàn hay chính quyền ư?
Hội đoàn hay chính quyền thì đã từng cùng một ý chí chính trị, mà kết
quả mang lại chỉ là mảnh đất tan hoang với khu đầm trơ trọi. Tin vào
công lý ư? Công lý thì luôn thuộc về kẻ mạnh, mà gia đình ông Vươn thì
thuộc tầng lớp yếu, bây giờ thì quá yếu vì đối kháng với chính quyền.
Ấy nhưng gia đình ông Vươn vẫn treo lá cờ Tổ quốc.
Gia đình ông tin vào sự đồng cảm của nhân dân cả nước. Lá cờ đỏ sao vàng
kia đâu phải của Hải Phòng hay Tiên Lãng. Lá cờ kia là sự đùm bọc bảo
vệ của đồng bào cả nước đối với gia đình ông Vươn. Lá cờ tự vệ cuối
cùng, sự níu kéo hy vọng cuối cùng của những người như ông Vươn.
Rồi hôm qua tôi lại thấy lá cờ Tổ quốc như thế xuất
hiện. Chẳng phải nơi phố phường đèn hoa hay ngạo nghễ trên các tòa nhà
uy nghiêm. Lá cờ xuất hiện trên lán tạm giữa cánh đồng ngổn ngang bề bộn
của huyện Văn Giang tỉnh Hưng Yên. Nơi đây hàng ngàn người nông dân
đang lo toan cho số phận của mình, lo toan cho tương lai con em của họ.
Họ, những người nông dân hiền lành chăm chỉ, một nắng hai sương làm ra
hạt thóc, hạt gạo cho mình cho đất nước, đảm bảo an ninh lương thực, hơn
nữa họ đang góp phần vào xuất khẩu lương thực mang lại cái danh hiệu
“nhất, nhì thế giới”. Họ chỉ muốn mưa hòa gió thuận, họ chỉ muốn bình
yên để canh tác và sinh sống trên mảnh đất mà cha ông để lại. Thế nhưng
việc không như thế. Chính quyền quyết tâm chuyển giao những mảnh đất này
cho một doanh nghiệp kinh tế.
Liệu hiệu quả chuyển giao kinh tế đó có mang lại lợi
ích trực tiếp cho hàng ngàn người dân địa phương hay không? Hay chỉ mang
lại lợi ích cho một nhóm người nào đó? Người nông dân họ chỉ biết một
nghề duy nhất đấy là làm nông nghiệp. Nếu người nông dân không còn đất
đai để canh tác hay sinh sống thì họ làm gì? Số phận hàng ngàn người dân
sẽ trôi dạt về đâu?
Chính quyền sao không cố gắng đối thoại với dân, để
tìm giải pháp hợp với nguyện vọng của người dân. Một khi người dân chưa
đồng thuận thì sao chính quyền lại vội vã huy động một lực lượng cưỡng
chế khổng lồ đến thế để trấn áp người dân? Một chính quyền do dân và vì
dân chẳng lẽ có cách ứng xử bạo cường thế ư?
Nhìn lá cờ Tổ quốc cô đơn trên cái lán của người nông dân huyện Văn Giang mà
Bỗng dưng tôi muốn khóc.
D.C.
