Còn nhớ cách đây khá lâu, một quan chức trong ngành dự trữ quốc
gia ra vành móng ngựa vì tội làm hư hỏng hay thất thoát thóc gạo dự trữ
quốc gia gì đó. Trước tòa, ông ta đĩnh đạc đại ý rằng:
- Thưa quý tòa, tôi từ nhỏ lớn lên đi theo Đảng, học hành được
ít. Mặc dù biết mình trình độ và khả năng có hạn chế nhưng vì đây là
nhiệm vụ khó khăn mà nhà nước giao thì tôi sẵn sàng nhận mà không từ
chối. Lẽ ra tôi phải được thưởng vì tinh thần chấp hành nhiệm vụ, đâu
ngờ lại bị đưa ra tòa.
Không chỉ cả phiên tòa, mà cả nước chuyển từ ngạc nhiên sang tức giận. Kết quảlà ông đó đi tù.
Hôm nay, tròn 51 năm cái ngày mà ông Nguyễn Tấn Dũng đã “theo Đảng
hoạt động cách mạng, chịu sự lãnh đạo quản lý trực tiếp của Đảng”.
Dù có tức giận ông quan chức phá hoại ở Cục dữ trữ Quốc gia đã làm
thất thoát nhiều thóc gạo, vật phẩm dự trữ Quốc gia, dù có không ưa ông
Nguyễn Tấn Dũng là thủ tướng đã góp phần gây thảm họa cho nền kinh tế,
đưa đời sống xã hội tiến lên bờ vực phá sản, đẩy mạnh phong trào tham
nhũng “năm sau cao hơn năm trước” nhằm biến câu nói “không chống được
tham nhũng, tôi xin từ chức” trở thành hài hước… thì vẫn khó có thể
trách hoàn toàn chỉ bản thân ông ta. Đơn giản chỉ vì các ông ấy nói có
phần đúng.
Từ ngàn xưa, cha ông chúng ta đã dặn con cháu rằng: “Chọn mặt gửi
vàng” hoặc “trông người gửi của” để nhắc nhở chọn người mà giao việc,
nhất là giao những trọng trách liên quan đến số phận nhiều người hoặc
tài sản lớn.
Kể cũng đúng, việc giao nhiệm vụ cho người không có khả năng để họ
không hoàn thành, mà không hoàn thành là phá hoại. Lỗi đó thuộc trách
nhiệm của người giao chứ đâu phải của riêng người thi hành, ông ta chỉ
có một tội là thiếu kiến thức, trình độ mà thôi. Kể cả các ông ấy có
tham nhũng, hư hỏng, thì trách nhiệm chính vẫn là người tổ chức, giao
việc, người sử dụng.
Ông quan chức Cục dự trữ Quốc gia trước đây, cũng như ông Nguyễn Tấn
Dũng hôm nay, có thể nói một cách khá hình tượng rằng, đó chỉ là công
cụ. Một bên là công cụ của nhà nước (giao cho ông công việc ở Cục dự trữ
Quốc gia) và một bên là công cụ của Đảng (giao cho ông làm Thủ tướng).
Vấn đề đặt ra, là vì sao Nhà nước, Đảng lại sử dụng những người như ông
quan chức Cục dự trữ năm nào và ông Thủ tướng hiện tại.
Thông thường, khi để xảy ra những vấn đề khuyết điểm có liên quan đến
con người, thường có ba yếu tố: Một là tổ chức, cá nhân sử dụng không
biết bản chất, năng lực người được giao việc. Hai là người được giao
việc cố tình phá hoại do “suy thoái đạo đức, tư cách và phẩm chất”. Ba
là không ai có thể làm tốt hơn, thay thế được người đó nên giao cho họ
còn đỡ xấuhơn giao cho những người khác. Bốn là vì bản chất của tổ chức
giao việc đã tạo ra con người đó và đương nhiên sẽ có hậu quả đó. Thử
phân tích xem yếu tố nào đã tạo ra những con người như vậy:
Xét trong hai trường hợp nói trên ta thấy: Không thể nói rằng Đảng
CS, Nhà nước không hiểu cán bộ mình. Trong mọi mặt cuộc sống của cán bộ
công chức hàng năm, biết bao nhiêu cuộc họp, vô số phong trào thi đua,
tổng kết, bình bầu hàng năm về mặt chính quyền, về mặt Đảng… công chức
Việt Nam không thể giấu tổ chức được cái lông tơ trong người chứ chưa
nói đến phẩm chất, năng lực của họ. Mặt khác, Đảng CS luôn tự hào là
“đội quân tiên phong, là trí tuệ nhân loại, là lương tâm loài người”… lẽ
nào điều đơn giản đó cũng không biết thì chẳng ai tin. Chính ông Thủ
tướng nói rằng: “Đảng, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã
hiểu rõ về tôi cả về ưu điểm, khuyết điểm, cả về phẩm chất đạo đức, cả
về năng lực, khả năng, cả về sức khỏe thương tật, cả về tâm tư nguyện
vọng của tôi.” Vậy là điều thứ nhất về năng lực cá nhân của người đó bị loại bỏ và không thể nói là Đảng và nhà nước chọn nhầm người.
Vấn đề thứ hai, do người được giao nhiệm vụ đã “suy thoái đạo đức, tư
cách và phẩm chất”? Khi một người gia nhập Đảng CS, họ được đảng đánh
giá là thành phần ưu tú trong xã hội trong quần chúng… Vậy tổ chức Đảng
là gì mà khi họ vào đó một thời gian sau, lại hư hỏng, thoái hóa và biến
chất ngày càng nhiều, càng nhanh đến mức “đe dọa sự sống còn của Đảng
và Chế độ”? Cơ chế nào đã tạo ra hiện tượng đó là điều cần xem xét. Như
lời quảng cáo xưa nay thì Đảng CS là “đội quân ưu tú, khoa học nhất,
tiến bộ nhất, những người vào đảng là để phấn đấu vì lý tưởng quang vinh
của Đảng, vì lợi ích nhân dân”… thì không thể tạo ra hàng loạt người từ
quần chúng tốt trở thành “thoái hóa biến chất như vậy”. Mặt khác, những
cuộc họp chi bộ hàng tháng, những phong trào “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức” những năm qua có tác dụng gì? Đặc biệt khi mà số lượng
người hư hỏng, tham nhũng, suy thoái ngày càng trở thành “bộ phận không
nhỏ” thì nguyên nhân phải chính từ cỗ máy đào tạo mà ra.
Thứ ba, chắc chắn sẽ không có lý khi có thể giải thích rằng về tài
năng, khả năng không có ai có thể thay thế những cán bộ hư hỏng, làm hại
đất nước đó. Bởi ngay từ khi “bầu chọn” từng bước, Đảng CS luôn đưa ra
khẩu hiệu “Sáng suốt lựa chọn những người có tài, có đức”. Vậy chẳng lẽ
khi đó Đảng đã không sáng suốt, nên chọn nhầm người không đủ cả tài lẫn
đức? Và chẳng lẽ một đội quân tiên phong chỉ có vậy thôi? Điều đó là khó
thuyết phục.
Thứ tư, có phải bản chất của tổ chức này đã tạo ra những con người
như vậy hay không? Cứ như Thủ tướng Dũng đã nói: “Đảng đã quyết định
phân công tôi ứng cử làm nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ, tiếp tục làm
nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ, Trung ương phân công. Và Quốc hội đã bỏ
phiếu bầu tôi làm nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ thì tôi sẵn sàng chấp
nhận, sẵn sàng chấp hành nghiêm túc mọi quyết định của Đảng, của Ban
Chấp hành Trung ương đảng, của Quốc hội – cơ quan quyền lực cao nhất đối
với tôi” và cuối cùng là “Tôi sẽ tiếp tục thực hiện và nghiêm túc thực
hiện như tôi đã làm trong suốt 51 năm qua”. Có lẽ đến đây, không cần
phân tích nhiều hơn, khi lời nói của Thủ tướng đã chỉ đích danh rõ ràng
là vấn đề ở chỗ Đảng.
Khi một người đã được giao trách nhiệm nhưng không đủ năng lực, thì
tổ chức giao nhiệm vụ đó phải kịp thời chấn chỉnh hoặc thay thế khi cần
thiết đề phòng hậu quả. Còn khi đã không hoàn thành nhiệm vụ, gây những
hậu quả lớn, thì đương nhiên, cả bộ máy, tổ chức đó phải có trách nhiệm
xử lý triệt để để không gây hậu họa tiếp theo. Ở đây, khả năng, tư cách
người đó đến đâu, không chỉ trong Đảng mà hầu như mọi người đã biết.
Thậm chí Đảng đã chỉ rõ về tập thể thì “Bộ Chính trị, Ban Bí thư từ
nhiều khoá nay có một số khuyết điểm lớn, đặc biệt là chưa ngăn chặn và
khắc phục được tình trạng tham nhũng, tiêu cực trong một bộ phận cán bộ,
đảng viên”. Còn cá nhân thì “cán bộ cao cấp (cả đương chức và nguyên
chức) có lúc, có việc còn biểu hiện chưa gương mẫu về đạo đức, lối sống
của bản thân và gia đình, nói không đi đôi với làm”. Nhưng Đảng vẫn “đi
đến quyết định không thi hành kỷ luật đối với tập thể Bộ Chính trị và
một đồng chí trong Bộ Chính trị”?
Đến đây, người ta không khỏi thắc mắc vì lý do gì mà kéo dài tình
trạng này? Đảng nói rằng “Ban Chấp hành Trung ương đã thảo luận rất kỹ,
cân nhắc toàn diện các mặt ở thời điểm hiện nay… “ để không kỷ luật một
ai “trong thời điểm hiện nay”? Khi mà đất nước với nền kinh tế đang đứng
trên bờ vực thẳm, hàng loạt doanh nghiệp phá sản, hàng ngàn tỷ đồng
thất thoát, bị nhũng lạm, bị lãng phí, đời sống nhân dân đang cực kỳ khó
khăn, thậm chí còn không đủ tiền để nâng lương cho cán bộ công chức…
thì còn chờ thời điểm nào để ra tay?
Ông Hồ Chí Minh nói rằng: “Ai cũng có lòng tự trọng, tự tin. Không có
lòng tự trọng, tự tin là người vô dụng”. Xem ra câu nói này trong
trường hợp này chỉ đúng được một vế. Không phải Đảng CSVN không thấy vấn
đề đó. Nhưng vì sao?
Đừng trách sản phẩm bị lỗi, hãy hỏi dây chuyền sản xuất
Đảng cân nhắc lợi hại, vậy ở đây Đảng để ai lợi và ai hại? Chắc chắn
là người dân, đất nước sẽ nắm chắc phần “hại”, còn cái “lợi” chỉ còn là
cho sự cầm quyền của Đảng mà thôi.
Chính vì bảo vệ sự tồn tại của Đảng, mà lợi ích của nhân dân, của đất
nước đã bị coi nhẹ. Đảng vẫn tin dùng, vẫn tin tưởng và giao phó những
việc liên quan sinh mệnh mấy chục triệu con người. Đảng vẫn đi theo con
đường cũ, bằng cách vẫn sử dụng những con người bất tài, vô dụng tức là
Đảng vẫn duy trì sự tham nhũng, yếu kém, khuyết điểm… Còn ông Thủ tướng,
ông nói rõ rằng: “trong 51 năm qua đó tôi không có xin với Đảng cho tôi
làm, cho tôi đảm nhiệm một chức vụ này hay một chức vụ khác. Và mặt
khác thì tôi cũng không có từ chối, không có thoái thác bất cứ nhiệm vụ
gì mà Đảng, Nhà nước giao phó cho tôi.” Vậy rõ ràng, ông chỉ là công cụ
của Đảng CS, Đảng CS là chiếc máy cái đã tạo ra ông và những người như
ông. Sao lại trách ông ta?
Sẽ không thể thay đổi khi cỗ máy cái vẫn tiếp tục dây chuyền sản xuất
và đưa ra những sản phẩm cùng một tiêu chuẩn, không có ông Nguyễn Tấn
Dũng làm thủ tướng, thì sẽ có một Đồng chí X, Đồng chí Y khác làm thủ
tướng tương tự như vậy. Và người dân, đất nước này trong trường hợp này
là con nợ, là chủ thể phải chịu hậu quả. Đối với dân, đây là hành động
được coi là “gửi trứng cho ác”. Song điều đó là cơ sở để Đảng tồn tại.
Đó là hai con đường ngược chiều giữa ý Đảng và Lòng dân.
Vậy thì tại sao ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phải từ chức? Đừng hỏi
tại sao sản phẩm bị lỗi, hãy xem lại chiếc máy cái của mình. Đừng hạch
ông Thủ tướng, hãy hỏi Đảng CSVN để biết họ muốn gì?
Ngày 17/11/2012
J.B Nguyễn Hữu Vinh
J.B Nguyễn Hữu Vinh
