Tân Châu
Ngày báo chí Việt Nam - năm nay, tôi không có ý định viết gì. Chẳng
họp báo hay dự mít tinh. Trái với mọi năm, tham gia văn nghệ, văn gừng,
thể thao... Đơn giản năm nay, tôi tự thưởng cho mình những ngày “không
báo chí gì cả”. Chỉ lang thang đọc các thư, các phản hồi của bạn đọc,
xem người đọc nói gì về nghề mình. Vậy thôi!
Mọi chuyện bắt đầu từ hơn một tuần trước, tôi nhận một cú tin nhắn từ
điện thoại, với nội dung “Tân Châu, anh thích quà gì nhân ngày báo
chí?”
Quà gì cho tôi, cho những người làm báo Việt?
Kiểm tra trí nhớ, hình ảnh hiện về: Những ngày gần đây, có thể sẽ nhắc đến với những ai quan tâm tới sử sách báo chí Việt:
Hẳn bạn đọc đã biết: 5 ngày trước ngày 21/6. Tức ngày 16/6, Thông tư
01/2014 của Tòa án nhân dân Tối cao về nội quy phiên tòa có hiệu lực.
Một thông tư mà làm mất đi của những người làm báo không ít cơ hội tác
nghiệp.
Hẳn bạn đọc cũng đã nghe: Gần tháng trước. Nhà báo Phùng Bắc (bút
danh Minh Thắng – người có gần 20 năm công tác tại báo Lao Động) đã phải
ngậm ngùi ra công an làm giải trình vì bài viết liên quan tới Vụ xét xử
“bầu” Kiên. Một quyết định khởi tố tờ báo Phùng Bắc có bài viết này là
Pháp luật – Xã hội đã ban hành.
Những ngày sau cái đêm đó (đêm anh phải làm giải trình, biên bản ghi
lời khai), ít ai ngờ rằng nhà báo với gần 20 năm trong nghề này mất ngủ.
Anh thức không phải để trằn trọc cho những bài viết về các vụ xét xử
“đại án tham nhũng” mà anh không bỏ xót phiên tòa nào. Anh cũng không
ngủ vì bài viết của anh – bài viết dẫn tới quyết định khởi tố - cái
chính là anh thức vì còn hàng chục phóng viên, nhất là phóng viên trẻ -
đồng nghiệp anh – ngày ngày vẫn đều đặng đến tòa “nguy nghiểm rình rập,
mình già đầu thế này còn vướng, mình lo cho các bạn trẻ mảng pháp đình” –
Nhà báo Phùng Bắc tâm sự.
Tối, trên vĩa hè quán cóc gần nhà anh. Thanh Xuân – vợ anh (Phóng
viên báo Thanh Niên), trước “hiểm họa làm báo” đã không ngần ngại “định
hướng cho anh”: Bán cà phê hay mở một quán ăn sáng đây – chị “trằn trọc
định hướng cho chồng” sau khi “than”: Anh Phùng Bắc còn nợ em tiền “xin”
để làm lộ phí đi Hà Nội dự vụ “bầu” Kiên!
Trong lúc vợ vừa than, vừa trách nghề. Phùng Bắc – vốn là con người
hiền lành, nay tỏ ra “lợi hại”, vừa trấn an vợ vừa động viên nghề cho cả
hai người: Họ khởi tố tờ báo để điều tra thôi, là tác giả, đúng sai tôi
đã giải trình, bao nhiêu tuổi đời thì bao nhiều tuổi nghề, nghề phụ tôi
chứ làm sao tôi bỏ nghề được!
Đêm hôm đó, tôi và vợ chồng anh trò chuyện khá lâu. Những câu chuyện
nghề, chuyện đời cứ thế được ba chúng tôi tuôn trào cho tới lúc con anh
không thể nào thức được chờ ba mẹ về ngủ…
Bài báo của anh, chừ bước đầu cơ quan điều tra nói chưa thật chính
xác. Nhưng những người làm báo, không phải ai cũng nghỉ vậy. Bình luận
về việc khởi tố tờ Pháp luật – Xã hội. Cựu phóng viên báo Tuổi Trẻ - Nhà
báo Huy Đức nói rằng “Nếu thật sự luật sư có nói "doanh nghiệp của Bộ
Công an kinh doanh kiểu bầu Kiên” mà điều đó là vu khống, bịa đặt thì
phải khởi tố vụ án "xảy ra tại tòa" chứ không thể khởi tố vụ án xảy ra
tại báo. Là phóng viên theo dõi phiên tòa nếu nghe luật sư nói như thế
mà không đưa tin thì nên xử lý phóng viên về "tội" thiếu tinh thần nghề
nghiệp.
Hẳn bạn đọc sẽ nhớ, tờ Tuổi Trẻ đã phải lựa thời, lựa thế mới đăng được bài này, bài nọ trên báo, post clip lên rồi rút xuống…
Hẳn bạn đọc sẽ đau lòng chứng kiến cảnh nhà báo bị rượt đuổi đánh đập khi tác nghiệp...
Hẳn bạn đọc cũng sẽ thấy mình thất bại một cách gián tiếp khi nhà báo
thất bại vì bị bưng bít thông tin, bế tắc không tìm ra sự thật.
Hẳn bạn đọc rất buồn khi đọc những thông tin của tôi…
Báo chí, dù là của nhà nước thì đó cũng là tài sản của xã hội, vì vậy
báo chí phải phụng sự cho đất nước. (lời của nhà báo Huy Đức). Thế
nhưng tiếc thay, khi mà báo chí trong những trường hợp nhất định còn
chưa bảo vệ được chính mình, nhưng họ rồi phải sẽ phải lãnh ấn tiên
phong với sứ mệnh mà xã hội giao phó cho họ.
Trở lại với câu hỏi đầu bài này “Tân Châu anh thích quà gì?” – vâng!
ngày qua ngày dọc ngang, dặm đường gió bụi, đối diện gian nguy, Tôi và
những người làm báo cần quà gì?
Xin bạn đọc hãy giang tay, đùm bọc và che chở cho những người báo
chúng tôi. Vòng tay bạn đọc chính là quà không những cho ngày 21/6 mà
còn là hành trang bên mình trong hành trình thực hiện thiên xứ cao cả mà
xã hội đã giao cho…
