Kami
Theo Hiến pháp Việt nam 1992 Sửa đổi năm 2013 có quy định rõ lực
lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Nhân dân, với
Đảng và Nhà nước để bảo vệ chế độ XHCN. Song gần đây, trước thái độ bạc
nhược, lần lữa... của lãnh đạo chính quyền Việt nam trong vấn đề Biển
Đông, nhiều người thấy rằng nếu Quân đội NDVN trung thành với Đảng và
Nhà nước thì trong bối cảnh hiện nay liệu họ có đảm bảo trọng trách giữ
gìn toàn vẹn lãnh thổ hay không?
Trong bối cảnh tình hình Biển Đông ngày càng căng thẳng sau khi Trung
quốc đưa giàn khoan HD-981 vào sâu vùng chủ quyền của Việt nam, dẫn tới
nguy cơ xung đột vũ trang giữa lực lượng Hải quân hai nước là điều hoàn
toàn có thể. Và từ sự xung đột đó rất có thể lan rộng tạo nên một cuộc
chiến tranh giữa hai nước Việt- Trung là điều hoàn toàn có thể. Nhưng
trước thái độ thờ ơ, nhu nhược của Đảng và chính quyền trước việc gây
sức ép trên Biển Đông bằng các hành động vi phạm chủ quyền lãnh hải và
về phía quân đội cũng không có các động thái cần thiết để đáp trả. Do đó
vấn đề được đặt ra là: để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc
gia thì quân đội Nhân dân Việt nam có nhất thiết phải trung thành với
đảng CSVN hay không, hay chỉ trung thành với tổ quốc và nhân dân là đủ?
Nếu hiểu, theo định nghĩa Hiến pháp là một hệ thống quy đinh những
nguyên tắc chính trị căn bản và thiết lập kiến trúc, thủ tục, quyền hạn
và trách nhiệm của một chính quyền. Và trong xã hội dân chủ, Hiến pháp
là văn bản do chính quyền tạo ra, nhưng nhất thiết phải nhận được sự
đồng tình của người dân, thông qua một cuộc trưng cầu dân ý. Cũng cần
phải hiểu nếu chính quyền không được thiết lập bởi Hiến pháp của người
dân là một chính quyền không có tính chính danh. Do vậy, Hiến pháp không
phải là khế ước giữa người dân với chính quyền, mà là khế ước xã hội
giữa người dân với nhau để thiết lập một nhà nước, bởi Hiến pháp có
trước chính quyền. Chính vì thế, chủ thể lập Hiến phải là nhân dân.
Theo cách hiểu thông thường nhất, Hiến pháp là một văn bản luật cơ
bản có vị trí cao nhất trong hệ thống các văn bản pháp luật của quốc gia
và Hiến pháp là văn bản để thiết lập và trao những quyền lực cần thiết
cho các cơ quan công quyền của một tổ chức nhà nước. Chính vì vậy, ở các
quốc gia về mặt pháp lý thường có một hệ thống thiết chế để bảo vệ Hiến
pháp, với công việc áp dụng và giải thích Hiến pháp trong khi có các
tranh chấp. Đó chính là Tòa án Hiến pháp. Bình thường phán quyết của Tòa
án Hiến pháp là quyết định cao nhất, song trong điều kiện bất bình
thường, một khi Hiến pháp có nguy cơ bị đe dọa thì lực lượng quân đội sẽ
giữ vị trí quyết định, cao hơn cả Tòa án Hiến pháp trong việc bảo vệ
Hiến pháp để thiết lập lại trật tự. Ở mức cao hơn lực lượng quân đội có
thể tuyên bố xóa bỏ Hiến pháp với lý do nhằm thiết lập lại trật tự mà ta
thường quen với hai chữ Đảo chính.
Trở lại vấn đề người ta tranh cãi xung quanh vấn đề "Quân đội phải
trung thành với ai?", theo Hiến pháp Việt nam 1992 Sửa đổi năm 2013,
Điều 65 có ghi rõ "Lực lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành
với Tổ quốc, Nhân dân, với Đảng và Nhà nước, có nhiệm vụ bảo vệ độc lập,
chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, an ninh quốc gia
và trật tự, an toàn xã hội; bảo vệ Nhân dân, Đảng, Nhà nước và chế độ xã
hội chủ nghĩa, cùng toàn dân xây dựng đất nước và thực hiện nghĩa vụ
quốc tế". Việc này đã gây nên nhiều tranh cãi, không ít người cho rằng
việc để quân đội trung thành với đảng CSVN thì có nghĩa là quân đội đã
bị chính trị hóa, mà theo họ quân đội chỉ có nghĩa vụ trung thành và bảo
vệ đối với Tổ quốc và nhân dân. Chứ dứt khoát không phải trung thành
với bất kỳ đảng phái nào. Vậy điều này sẽ cần phải hiểu thế nào cho
đúng?
Trước tiên cần phải hiểu nhiệm vụ cao nhất của quân đội là trung
thành và bảo vệ đối với Hiến pháp, và trong việc bảo vệ Hiến pháp thì
việc phải bảo vệ tổ quốc và nhân dân là chuyện đương nhiên. Có một sự
hiểu nhầm đáng tiếc từ lâu nay của không ít người, khi cho rằng trong
một xã hội đa nguyên chính trị, thì các chính đảng sẽ có các đường lối
chính trị khác nhau do đó quân đội không được trung thành với bất kỳ
chính đảng nào. Từ đó họ suy ra quân đội phải phi chính trị. Đây là một
cách suy nghĩ không đúng.
Nên hiểu, các chính đảng trong một thể chế chính trị tự do, đa nguyên
chính trị dẫu có các xu hướng, đường lối chính trị khác nhau, nhưng tất
cả các xu hướng, đường lối chính trị khác nhau ấy phải nằm trong khuôn
khổ của Hiến pháp quy định. Mỗi Hiến pháp của bất kỳ quốc gia nào cũng
phải có một chế độ chính trị cụ thể của mình, do vậy quân đội không thể
phi chính trị hóa. Đây cũng là lời giải thích để đập lại cái quan điểm
cho rằng có đa đảng sẽ dẫn tới xáo trộn chính trị. Ví dụ trong một xã
hội dân chủ đa nguyên, bỗng có một chính đảng cầm quyền đang nắm với một
đa số ghế trong quốc hội nổi hứng thông qua quốc hội bổ xung điều 4
Hiến pháp. Tự cho họ cái quyền lãnh đạo nhà nước và xã hội (độc đảng),
như vậy là vi hiến. Trong trường hợp này, nếu Tòa án Hiến pháp không
giải quyết được giải tán đảng cầm quyền theo luật pháp, thì lực lượng
quân đội sẽ tiến hành đảo chính để thiết lập lại trật tự.
Ở Việt nam, đây là một vấn đề hết sức quan trọng, tại Điều 65 có ghi
rõ "Lực lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Nhân
dân, với Đảng và Nhà nước" là điều thừa và không cần thiết, vì đương
nhiên nghĩa vụ của quân đội là phải trung thành với Hiến pháp quốc gia.
Mà Điều 4 của Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt nam quy định rõ Đảng
CSVN là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội. Việc Quân đội có nghĩa vụ
trung thành và bảo vệ Hiến pháp cũng là điều được coi là bất di bất
dịch. Nhưng với quy định của Hiến pháp hiện nay có thể tạo ra một tiền
lệ nguy hiểm, trong trường hợp Đảng CSVN và chính quyền của họ bạc nhược
và rắp tâm làm tay sai cho Trung quốc thì đồng nghĩa với việc quân đội
NDVN cũng buông súng để bỏ mặc chủ quyền của tổ quốc.
Đảng chính trị chỉ là một tập hợp của những người có cùng xu hướng,
cùng quan điểm chính trị song quan điểm của một nhóm người này không đại
diện cho ý chí của toàn dân trong một quốc gia. Chính vì thế việc Hiến
pháp Sửa đổi năm 2013, trong đó ghi rõ Quân đội phải trung thành với
Đảng là điều bất hợp lý, cái đó hoàn toàn xuất phát từ sự trục lợi cố ý
của Đảng CSVN - đảng cầm quyền đại diện cho một nhóm người trong thể chế
chính trị độc đảng toàn trị.
Đó là điều không thể chấp nhận được trong một xã hội tự do và dân chủ.
Ngày 25 tháng 6 năm 2014
© Kami
