Luật sư T.A.M
Trước đây, tham nhũng ở Việt nam chủ yếu xảy ra trong các lĩnh vực
kinh tế, nhưng ngày nay đã lan sang tất cả các lĩnh vực; thậm trí lĩnh
vực vốn được coi trọng về đạo lý như giáo dục, y tế, thực hiện chính
sách xã hội, nhân đạo, từ thiện, phòng, chống dịch bệnh… cũng đầy rẫy
tham nhũng.
Tham nhũng xảy ra ngay trong các cơ quan bảo vệ pháp luật, là những
cơ quan cầm cân, nảy mực, đại diện cho công lý và công bằng xã hội, như
công an, Viện kiểm sát, Tòa án... Những trường hợp thanh tra viên, điều
tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán tòa án nhận hối lộ đã xuất hiện nhan
nhản ở khắp nơi. Không ít cán bộ, công chức và người dân coi việc hối lộ
cho công chức và việc công chức nhận hối lộ khi giải quyết công việc là
chuyện bình thường. Tình trạng tham nhũng “vặt” và tham nhũng “nhỏ, lẻ”
thì xảy ra ở cấp xã, phường; tham nhũng “trung trung” ở cấp huyện; còn
người dân hay nghi can đi hối lộ cho cấp tỉnh nếu không “đậm” sẽ không
bao giờ “được việc”.
Phong vũ biểu tham nhũng toàn cầu của Tổ chức minh bạch thế giới liên
tục đánh giá Việt Nam có mức độ tham nhũng trong khu vực công rất
nghiêm trọng. Thế nhưng trong Báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng
năm 2014 gửi Quốc hội, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho
biết “đây là kết luận không khách quan, thiếu trung thực, mang tính
phiến diện, chưa nói đúng”. Song bản báo cáo này lại cho biết, từ đầu
năm đến nay đã Chính phủ đã có gần 8.000 cuộc thanh tra hành chính và
190.000 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. Qua thanh tra đã phát
hiện gần 32.000 tỷ đồng vi phạm, kiến nghị thu hồi ngân sách nhà nước
27.000 tỷ đồng, xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán 4.800 tỷ đồng...
Rồi phía công an báo cáo cho biết, lực lượng cảnh sát điều tra các
cấp đã thụ lý 415 vụ án với 1.031 bị can phạm tội về tham nhũng. Số
thiệt hại được xác định trên 6.700 tỷ đồng, đã thu hồi nộp ngân sách nhà
nước trên 1.500 tỷ đồng.
Đọc báo cáo của Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh, nhìn vào những con
số trên rất nhiều đại biểu Quốc hội… phát hoảng và không tin chút nào về
“báo cáo không trung thực”, bởi từ đầu năm 2014 đến nay mới tròn 10
tháng mà có đến những 198.000 cuộc thanh tra, kiểm tra hành chính và
chuyên ngành. Tức là quãng 20.000 cuộc thanh, kiểm tra mỗi tháng và cũng
tức là mỗi ngày có khoảng... 700 cuộc thanh, kiểm tra tính cả thứ bảy,
chủ nhật và ngày nghỉ. Đại biểu hỏi nhau sao thanh, kiểm tra lắm vậy
kìa? Chắc ban Thanh tra Chính phủ phải có hàng mấy sư đoàn cán bộ, nhân
viên mới Thanh tra được “kỳ tích” như vậy và tham nhũng phải “đông như
quân nguyên” và “nhiều như lá rừng” thì mới cần lắm thanh tra, kiểm tra
đến thế?
Phản bác lại, không ít đại biểu thẳng thắn trên nghị trường rằng “Tổ
chức minh bạch thế giới đánh giá về tình hình tham nhũng ở Việt Nam còn
thấp bởi thực trạng tham nhũng ở Việt Nam đang… rất, rất và rất nghiêm
trọng chứ không chỉ “rất nghiêm trọng” như họ biết!?. Con số mà báo cáo
của tổng Thanh tra là bằng chứng, 10 tháng năm 2014 phát hiện 32.000 tỉ
đồng vi phạm, theo dư luận thì từ xưa đến nay việc phát hiện ra tham
nhũng thường chỉ là “phần nổi của tảng băng chìm” nhưng cứ tính theo con
số này đã thấy… đau tim rồi, vì 32 ngàn tỉ đồng/10 tháng tức là mỗi
tháng 3.000 tỉ và mỗi ngày là… 100 tỉ đồng bị tham nhũng “cuỗm”.
Vấn đề nổi cộm khiến nhiều người bất bình hiện nay là luật pháp rất
nhung nhương đối với tội tham nhũng. Người ta nói tham nhũng là quốc
nạn, là nguy cơ, nhưng trong những năm dài của thời kỳ xây dựng đất
nước, đã có bao nhiêu “quan” tham nhũng tỉnh bơ nghỉ hưu về vườn mà
chẳng ai đụng tới. Trên thực tế, “quốc nạn” tham nhũng vẫn hàng ngày,
hàng giờ làm phương hại đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước,
đe dọa đến sự tồn vong của chế độ và dân tộc.
Chống tham nhũng như ở Việt Nam… dân còn khổ dài dài bởi họ phải nai lưng ra làm trả nợ cho tham nhũng!
Luật sư T.A.M