Phan Châu Thành
Đọc bài “Nền kinh tế thị trường và nền kinh tế Việt Nam”
của tác giả Nguyễn Vũ Bình, mới đăng trên Dân Luận mấy hôm nay, tôi tâm
đắc với các nhận định về các vấn đề kinh tế lớn của Việt Nam mà tác giả
quan tâm và với những câu hỏi lớn tác giả đã đặt ra và trả lời, gần với
suy tư của tôi nhiều năm nay. Lật lại những ghi chép và trăn trở của
mình về những vấn đề trên, tôi chia sẻ nhiều quan điểm với tác giả, và
cảm ơn Nguyễn Vũ Bình vì bài viết đó.
Tôi chia sẻ quan điểm rằng nền kinh tế Việt Nam hôm nay hoàn toàn
không có một chút bóng dáng kinh tế thị trường, mà là một quái thai chứa
rất nhiều ung nhọt sẽ phải bục ra. Nhưng theo tôi, thể chế và nền kinh
tế hiện nay không thể và không bao giờ có thể cứu vãn được, càng không
thể biến đổi nó một cách hài hòa sang nền kinh tế thị trường được, dù có
khoác lên nó cái áo đa nguyên chính trị đi nữa - như tác giả Nguyễn Vũ
Bình hy vọng, vì khi các ung nhọt của nó bục ra sẽ làm đổ vỡ toàn bộ nền
kinh tế và theo nó là cả thể chế cộng sản này.
Chính vì thế, chính quyền này đang thà chết chứ không chịu đa nguyên,
dù là đa nguyên xã hội, đa nguyên văn hóa (họ vẫn phá hoại Xã Hội Dân
Sự đó thôi), chứ chưa nói đến đa nguyên chính trị - mà họ tự coi là tử
huyệt, còn bác Bình và nhiều trí thức tiến bộ coi là con đường thoát của
họ…
Kinh tế “định hướng”: Con Lừa muốn thành Con Ngựa?
Trong xã hội cộng sản này họ chỉ dùng và rất giỏi dùng, rất sính dùng
những khái niệm mập mờ để lừa bịp nhau và luôn lảng tránh hay gian dối
trong việc xác định, định nghĩa rõ ràng các khái niệm đó. Nghề của các
lý thuyết gia cộng sản là đánh cắp khái niệm mà không hiểu đúng chúng,
rồi chắp ghép thành các “phạm trù mới”, giống hệt cụ Tổ Marx của họ -
chỉ giỏi đánh cắp ý tưởng và khái niệm của các triết gia hàng đầu Nhân
loại rồi chế biến thành lý thuyết cộng sản man rợ phản bản chất Con
Người.
Khái niệm “mới” duy nhất mà CSVN phải tự chế ra và bám vào, vì ông bố
và các ông anh cộng sản ở Châu Âu chết hết rồi, là “định hướng”. Ai
cũng hiểu điều CSVN muốn nói, đó là: “định hướng Bắc”, hay chính xác là:
“Bố XHCN của tôi chết rồi nhưng tôi vẫn mang họ bố, và về ở với mẹ
Tàu”. May mà đảng CSVN còn có mẹ Tàu là đảng CSTQ ở hướng Bắc mà bám
vào, chứ bản thân “mẹ Tàu” sau “chồng chết” thì bị tâm thần, hoa mắt về
chính mình nên cứ lảm nhảm về “màu sắc” của mình. Có ai biết màu sắc đó
là màu đỏ hay đen đâu?
Như vậy định hướng XHCN như một giống lừa được CSVN “lai tạo” ra từ
XHCN của Liên Xô đã chết với cộng sản Mao/Tàu. Đã định hướng thì không
thể đa nguyên, và đã đa nguyên thì không thể có định hướng. Giống như,
nếu đảng CSVN đã là con lừa ngay từ lúc nó sinh thì dù có cố chăm nuôi
thêm bao nhiêu đời nữa hay đến cuối thế kỷ này nó cũng không trở lại
thành ngựa thuần chủng được, chỉ có đem thịt rồi đưa/mua ngựa giống
thuần chủng về thì mới có ngựa thuần chủng.
Việc tôi so sánh Kinh Tế Thị Trường Định Hướng XHCN với Kinh Tế Thị
Trường như so sách con lừa với con ngựa là quá xúc phạm loài giống lừa
vô tội, không phải quái thai và rất hữu ích với con người. Tôi xin chân
thành xin lỗi loài lừa ở đây, và xin hứa sẽ không so sánh xúc phạm loài
lừa như thế nữa.
Kinh Tế Thị Trường “Định Hướng XHCN” tức là kinh tế in tiền
Câu hỏi “Nền Kinh Tế Thị Trường Định Hướng XHCN là gì?” vì thế ngay
cả kẻ sinh ra nó - “định hướng XHCN” cũng không trả lời được. Nhưng họ
cứ mò mẫm thực hiện. Và việc duy nhất họ làm được theo định hướng đó là
in tiền, in tiền vô hạn độ. Đến nỗi tất cả mọi người quan tâm đến tương
lai đất nước đều phải đặt ra câu hỏi như ông Nguyễn Vũ Bình: Tại sao
nền kinh tế Việt nam chưa xảy ra siêu lạm phát dù tiền mặt đã và đang
được chính phủ cộng sản đều đặn in ra vô kiểm soát và vô giới hạn? Và
còn nữa: Thực chất họ đang in ra khoảng bao nhiêu tiền mới hàng năm? Số
tiền mới in đó đã và đang “đi” vào đâu? Bao giờ số tiền mới in dồn lên
đó sẽ phải tạo ra siêu lạm phát?
Trả lời các câu hỏi cả định tính lẫn định lượng trên là cao vọng của
bài viết này, để xin đóng góp thêm vào bài đã viện dẫn trên của tác giả
Nguyễn Vũ Bình, như một cách ủng hộ và cảm ơn của tôi, dù có thể tôi
chưa với tới cao vọng đó. Từ Cao vọng tôi xin mượn của chí sĩ Nguyễn An
Ninh, một thần tượng của tôi đã bị cộng sản (mượn tay Pháp) hãm hại từ
năm 1941, có lẽ chính vì ông đã có thể nói gót Phan Châu Trinh tìm con
đường khai phá dân chủ cho dân tộc, ngược lại Nguyễn Ái Quốc và Hồ Chí
Minh.
Các câu hỏi định tính, mà cộng sản luôn mập mờ, thực ra là các câu
hỏi dễ, vì câu trả lời thường rất rõ ràng, chỉ cần đưa ra các định nghĩa
khái niệm rõ ràng. Có lẽ vì thế cộng sản sợ sự rõ ràng minh bạch đó làm
họ không lợi dụng và lừa bịp được ai nên họ luôn phải mập mờ, thành ra
luôn luôn gian dối. Minh bạch là kẻ thù lớn nhất của cộng sản.
Và đây là định nghĩa nôm na rõ ràng của tôi: Thị trường là môi
trường kinh tế gồm môi trường kinh doanh và các chủ thể kinh tế kinh
doanh tự do bình đẳng - có quyền lợi và nghĩa vụ cơ bản ngang nhau dựa
trên tài sản riêng với năng lực và hành vi kinh tế khác nhau. Như vậy, bản chất kinh tế thị trường đã phải luôn đảm bảo ba yếu tố cơ bản: sở hữu tư nhân, bình đẳng giữa các chủ thể (không có ai chỉ đạo ai, dù to nhỏ và năng lực khác nhau) và tự do kinh doanh.
Chỉ cần đưa ra định nghĩa thế là thấy rõ kinh tế thị trường định hướng
XHCN không phải kinh tế thị trường vì cả ba yếu tố cơ bản và bắt buộc
của Thị Trường đều bị bóp chết hay phủ định: không có tư hữu, các thành
phần kinh tế không bình đẳng, không có tự do kinh doanh. Vì thế nên gọi
nó – kinh tế thị trường định hướng XHCN của Việt Nam - là quái thai kinh
tế.
Còn định hướng của quái thai đó là sự can thiệp trực tiếp thô thiển
thay vì điều tiết gián tiếp của chính phủ cộng sản, bằng các biện pháp
khác nhau trong đó chủ yếu bằng in quá nhiều tiền và tung ra thị trường.
Những lỗ đen hút tiền của nền “kinh tế định hướng” của Việt Nam
Bây giờ sang bốn câu hỏi định lượng nêu trên về nền kinh tế in tiền Việt Nam hôm nay.
Câu hỏi đầu tiên, Tại sao nền kinh tế Việt Nam chưa xảy ra siêu
lạm phát dù tiền mặt đã và đang được chính phủ cộng sản đều đặn in ra vô
kiểm soát và vô giới hạn? Tác giả Nguyễn Vũ Bình đã nêu ra và đã trả lời một phần, tôi chỉ xin bổ sung mấy ý sau.
Tiền mới in ra đi vào đâu tức là chính phủ cướp không được giá trị
thực của nền kinh tế trong lĩnh vực đó – điều đó dễ hiểu và ai cũng
biết, làm nó (lĩnh vực đó) mất đi giá trị và sức mạnh của mình hay giá
trị mình tạo ra, trừ phần tiền hấp thụ giá trị tăng trưởng thực của nền
kinh tế.
Ông Nguyễn Vũ Bình đã chỉ ra ba lĩnh vực đã hấp thụ số tiền chính phủ
mới in ra dư thừa hàng năm làm giảm bớt nguy có lạm phát của đồng tiền
Việt Nam, đó là: dòng ngoại hối (kiều hối) hàng năm, là dòng hàng hóa TQ
giá rẻ và dòng ngoại tệ của đầu tư nước ngoài.
Tôi đồng ý với nhận xét trên, tuy nhiên tôi thấy trước hết cần đánh
giá mặt tiêu cực khác của dòng hàng hóa giá rẻ Trung Quốc là trước khi
chúng hấp thụ số tiền lẽ ra sẽ tạo ra lạm phát, chúng đã bóp nghẹt nền
kinh tế của Việt Nam, cụ thể là chiếm thị phần bằng cạnh tranh không
bình đẳng của cả ba chủ thể kinh tế trong nước: tư nhân, nhà nước và
nước ngoài. Vì thế, cái phần tiền do giá rẻ mà dòng hàng hóa Trung Quốc
chủ yếu là tiểu ngạch thực sự hấp thụ là phần chính phủ giúp Trung Quốc
cướp đi của các thành phần kinh tế trong nước khác.
Tiếp theo, tôi thấy ít nhất cần bổ sung sáu (tổng thành chín - 09)
lĩnh vực hấp thụ tiền chính phủ mới in ra (và bị cướp đi giá trị) khác
nữa góp phần quan trọng làm “giảm nhiệt” lạm phát, đó là:
Lĩnh vực thứ tư: Sản xuất và dịch vụ giá bị ép quá rẻ của
thành phần kinh tế tư nhân trong nước (thường phải chấp nhận lấy công
làm lời để tồn tại); Trong trường hợp này, có vẻ như người hưởng lợi là
hệ thống phân phối trung gian (như các siêu thị của nhà nước và nước
ngoài) nhưng thực chất và cuối cùng vẫn là người in tiền, càng không
phải người sử dụng sản xuất dịch vụ – dân chúng. Chính phủ là người
hưởng lợi chính và ngay lập tức từ khi tiền được tung vào thị trường qua
các loại thuế, các gói cho vay và các dạng hỗ trợ thị trường của chính
phủ.
Lĩnh vực năm: thị trường bất động sản bất cân đối hàng chục
năm qua với lượng cung cực lớn và lượng cầu hạn chế. Lượng cung BĐS thời
gian 10 năm qua vượt xa tổng lượng cung bất động sản vào thị trường
trong suốt ba thế kỷ hay 300 năm trước gộp lại của đất nước! Nhưng lượng
cung đó, lấy từ quĩ đất của Quốc Gia được Chính phủ và các nhóm maphia
đưa vào thị trường bất động sản thương mại, hầu như được “định giá” bằng
không (vì cộng sản không coi BĐS là hàng hóa mà chỉ là tư liệu sản xuất
để phân phối cho nhau!), rồi được “thổi” ngay lên theo giá thị trường
để biến nó thành hàng hóa(!). Chính khoảng trống giá trị này hút sso
lượng lớn số tiền chính phủ mới in dư thừa ra, giúp chính phủ “rửa tiền”
của mình như bỏ tiền từ túi này sang túi khác, chỉ có điều trong những
túi BĐS “khác” đó nó được coi là tiền “sạch” từ thị trường BĐS… Điều này
giống như việc dân tộc ta, các Cụ tổ chúng ta, đã mở mang bờ cõi và
tích cóp gia sản và sống tằn tiện, “ăn dè” bờ cõi-BĐS của mình trong
suốt hàng chục thế kỷ trước để đến khi đất nước rơi vào tay thế hệ con
cháu là cộng sản thì chúng mang ra xài hết những gì thơm ngon nhất có
thể “xài ngay” trong vòng hơn một chục năm, để lại một đất nước tàn tạ
không còn nguồn tài nguyên đáng kể hay ngon lành nào cho con cháu, cho
tương lai… Đúng là, “kiếm củi ba năm đốt một giờ”…
Lĩnh vực thứ sáu là đầu tư công vô tội vạ hàng năm của chính
phủ, lại cũng là in tiền ra rồi chuyển từ túi này sang túi kia. Chỉ có
điều cái túi đầu tư công sẽ đè vào ngân sách nhà nước và lấy 100% từ
tiền thuế của dân ra trả. Trong trường hợp này tiền in ra thậm chí không
cần ra khỏi kho của Ngân hàng Nhà nước, mà chỉ có các tài khoản ngân
sách nhà nước được ghi thêm vài dòng “cân đối” với nhiều số không đằng
sau, và thế là những số tiền đó sẵn sàng để… biến mất. Còn nhân dân sẽ
trả nợ mấy chục năm sau cho các công trình đầu tư công kém chất lượng và
lãng phí đó.
Lĩnh vực thứ bảy là xuất nhập khẩu của các thành phần kinh tế nhà nước,
với xuất khẩu tài nguyên giá siêu rẻ và nhập khẩu hàng hóa giá luôn đắt
trên giá thị tường, buộc chính phủ phải bù lỗ (như nhập xăng dầu và
xuất khoáng sản – than và dầu thô, các loại quặng…). Đây cũng là dạng
các Cụ kiếm củi ba nghìn năm để con cháu đót một giờ như BĐS, chuyển
tiển mới in ra sang túi Ngân sách để rửa bô cho các con cưng là các tập
đoàn kinh tế nhà nước - tức là dân sẽ phải trả phần lỗ lã. Bởi vì, ở
đây, tiền in ra đúng là chỉ là và để cam kết trả nợ với các đối tác
xuất nhập khẩu của (các doanh nghiệp) nhà nước.
Lĩnh vực thứ tám để làm tiền chính phủ in ra bốc hơi luôn là những cái gọi là gói giải cứu hay hỗ trợ nền kinh tế
của chính phủ mà thực chất là bơm tiền (quyền vẽ tiền) vào các ngân
hàng nhà nước rồi thương mại (có chọn lọc theo phe cánh) để giải cứu các
công ty nhà nước sân sau đang luôn lụn bại và các chi phí nợ nước ngoài
của họ. Trong ba năm qua (2011-2013) chính phủ đã có năm cuộc “in tiền
giải cứu” công khai, một là “hỗ trợ sản xuất” 120 nghìn tỷ đồng năm 2011
(6 tỷ đôla), hai là “ổn định tỷ giá” năm 2012 mất 300 nghìn tỷ đồng (15
tỷ đôla), và thứ ba không công bố, năm 2012-13, khoảng 200 nghìn tỷ
(hay 10 tỷ đôla) để “tái cơ cấu hệ thống ngân hàng” (thực chất là các
nhóm tham nhũng thôn tính lẫn nhau, trong đó nhóm có quyền in tiền của
thủ tướng và thống đốc thôn tính ngân hàng của nhóm vây cánh chủ tịch
nước và tổng bí thư), bốn là hỗ trợ BĐS 30 nghìn tỷ (1,5 tỷ đôla), và
năm là mua nợ xấu 30 nghìn tỷ (1,5 tỷ đôla)…. Tổng số tiền công khai này
trên 30 tỷ đôla, thực chất phải là trên 60 tỷ đola, trung bình khoảng
20 tỷ đôla/năm.
Gói “giải quyết nợ xấu” thông qua vòi hút máu dân mới, có tên là VAMP
(à quên: VAMC), mà chính thức là chỉ bơm giấy nợ 30 nghìn tỷ đồng, thực
chất sẽ phải cần là trên 300 hay 500 nghìn tỷ đồng, vì số nợ xấu ước
tính khoảng trên 600 nghìn tỷ đồng (trên 30 tỷ đôla) trong số nợ công/nợ
quốc gia chính thức là 1,35-2,5 triệu tỷ đồng, chiếm từ 65% đến 95% GDP
(tủy theo nguồn công bố và cách tính), tức khoảng 90-110 tỷ USD!
Lĩnh vực thứ chín là bội chi ngân sách của chính phủ. Ví dụ,
năm 2013, Việt Nam bội chi ngân sách 424 ngàn tỷ đồng (trên 20 tỷ
đốla), được bù vào bằng việc in tiền, chứ không phải đi vay hay rút từ
dự trữ ngoại tệ quốc gia. Ngay cả dự trữ ngoại tệ (mà chính phủ VN cmới
ông bố khống lên rằng hiện nay đủ cho 12 tuần nhập khẩu, tức trên 2,5 tỷ
đô/tuần x 12 tuần = 30 tỷ đô la!) cũng là tiền chính phủ gom đôla trong
nước bằng chính sách cấm dùng và kinh doanh ngoại tệ, rồi đổi sang tiền
… mình in ra và theo tỷ giá mình ấn định, không phải bằng tích cóp từ
thặng dư cán cân xuất nhập khẩu (xuất siêu) như nó lẽ ra phải là thế.
Còn cái bội chi ngân sách đó từ đâu mà lớn thế và cứ mãi phình ra thì
không nói ai cũng hiểu: chính phủ này đang nuôi bộ máy hành chính khổng
lồ nhưng vô cùng kém cỏi và tham nhũng (ví dụ: số người ăn lương hành
chính sự nghiệp mà chính phủ công bố là trên 600 nghìn người để điều
hành nền kinh tế con con có 176 tỷ GDP năm 2013, so với con số đó của
nước Pháp là trên 50 nghìn người và GDP năm 2013 của Pháp là….), và còn
đang nuôi một bộ máy và lực lượng vũ trang (gồm quân đội, công an, an
ninh chìm nổi và đủ mọi thể loại biến thái của cộng sản khác, từ lực
lượng “dân phòng”, đến “trật tự”, đến côn đồ “tự phát” và xã hội đen+đỏ
có đeo băng và ăn lương của đảng…), tổng cộng đến hàng triệu người (1-2
triệu người, có vũ trang), mà không phải để bảo vệ đất nước mà chỉ để
đàn áp nhân dân…
Phan Châu Thành
Còn tiếp
(Phần 2: Bao giờ kinh tế Việt Nam rơi vào đại suy thoái và siêu lạm phát?)