Từ chuyện hạ đặt giàn khoan 981 trái phép trong vừng biển của Việt
Nam cho đến những hành động hung hăng đối với ngư dân Việt Nam, toàn thế
giới đã và đang thấy rất rõ những nỗ lực của chính quyền Trung Quốc
nhằm thay đổi hiện trạng ở biển Đông. Việc Trung quốc xây trái phép một
bài ngầm thành một “đảo nổi” ở Gạc Ma có thể dược xem là một yếu tố vô
trách nghiệm nữa trong chiến dịch quy mô lớn này.
Hành động này xây ra ngay sau khi Bắc Kinh cam kết với Việt Nam rằng
họ sẽ nỗ lực để giảm căng thẳng. Hành động này nhắc nhở toàn khu vực và
thế giới rằng phải luôn luôn nhìn kỹ nhũng gì Bắc Kinh nói và làm. Rát
tiếc co khả năng cộng đồng quốc tế không thế nào bắt buộc Trung Quốc
ngừng hành động này ngay. Nhưng điều đó không có nghĩa là các nước không
nên phản đối và yêu cầu phía Trung Quốc tôn trọng những cam kết của họ.
Nếu so sánh việc dặt một giàn khoan với việc xây một đảo nhận tạo thì
có nhũng yếu tố giống nhau lẫn những yếu tối khác nhâu. Nếu giàn khoan
981 là một nỗ lực của Bắc Kinh nhằm thay đổi hiện trạng qua việc bất đầu
di chuyển một “đảo nổi di động” qua vừng viển của Việt Nam thì việc xây
dựng ở Gặc Ma là một nỗ lực đặt một “đảo nỏi cố định. Hành đọng này
cũng là một nỗ lực để quan sự hóa khu vực Trường Sa.
Còn có một yếu tố hết sức quan trọng mà người Việt Nam thấy nhưng
quốc tế chưa nắm: việc những hành động đang tiếp diễn ngay tại nơi 64
chiến sĩ hải quân Việt Nam hy sinh năm 1988 làm nên một vết thương rất
sâu cho người dân Việt Nam. Trong tình hình mới này, có lễ Việt Nam phải
yêu cầu phía Bắc Kinh tông trọng luật pháp bằng mọi phương diện ngoại
giao và hợp tác với các nước để báo vệ quyền của mình và của quốc tế
trong toàn khu vực biển Đông.
Lưu ý: Bài naỳ đã được đăng vào ngày 12 tháng 9, 2014 nhưng bài gốc
có một số “từ mới.” Chẳng hạn trong bài gốc đã có mọt tính từ “cưỡng
bức” và “bất chính đáng” để mô tả động thái của phía Trung Quốc. Và
trong bài, để có tính hòa giải môt chút tôi đã viết hàng chục người Việt
Nam, trong khi bài được đăng có viết ‘Hải quan nhân dân Việt Nam.” Biết
làm biên tập ở Việt Nam là khó và cũng phải thừa nhận tôi đã không yêu
cầu xem bài cuối cùng…. oh well….
JL
