Lê Vĩnh
Kính gửi quí cơ quan truyền thông báo chí,* * *
Trong sự tất bật của những ngày cuối năm, giữa một rừng những biến cố, mà một vài sự kiện nóng bỏng, nổi bật của ngày hôm trước nhanh chóng bị những sự kiện nóng bỏng khác của ngày hôm sau che lấp; người ta, nhất là giới truyền thông, khó có thể dừng lại để chỉ chú mục vào một vài một sự kiện nào đó. Tuy nhiên, nếu đi vào chiều dài của thời gian và chiều sâu của vấn đề thì lại có hai sự kiện mang tính tổng hợp và sơ kết (cho đến nay) của một chuỗi những biến chuyển tiệm tiến nhưng rất rõ rệt trong cuộc đấu tranh giữa độc tài và dân chủ, giữa nhà cầm quyền thiểu số và đại khối nhân dân.
Hai sự kiện đó là gì, mang lại kết quả ra sao, và ảnh hưởng thế nào đến tiến trình đổi thay của dân tộc Việt Nam? Kính mời quí vị đọc bài viết "Trận tuyến cuối năm = Niềm hy vọng cho năm mới?" của tác giả Lê Vĩnh và kính mong được tiếp tay phổ biến.
Trân trọng
Mai Hương
Trưởng Ban Liên Lạc Truyền Thông Đảng Việt Tân
Lê Vĩnh - Trận tuyến cuối năm = Niềm hy vọng cho năm mới?
Trong sự tất bật của những ngày cuối năm, giữa một rừng những biến
cố, mà một vài sự kiện nóng bỏng, nổi bật của ngày hôm trước nhanh chóng
bị những sự kiện nóng bỏng khác của ngày hôm sau che lấp; người ta,
nhất là giới truyền thông, khó có thể dừng lại để chỉ chú mục vào một
vài một sự kiện nào đó. Vì vậy, những bình phẩm, dư luận râm ran kéo dài
cả tuần sau bài nói chuyện của đại tá Trần Đăng Thanh, sau mấy bài viết
trên các tờ báo đảng của các ông Hà Nguyên Cát, Nguyễn Tiến Bình,
Nguyễn Chí Vịnh,... cho thấy những vấn đề được họ nói hay viết ra vừa kể
đều là những điều được dư luận chú ý đến nhiều nhất trong những cái
“nhất” của năm qua. Tuy nhiên, nếu đi vào chiều dài của thời gian và
chiều sâu của vấn đề thì lại có hai sự kiện khác mang tính tổng hợp và
sơ kết (cho đến nay) của một chuỗi những biến chuyển tiệm tiến nhưng rất
rõ rệt trong cuộc đấu tranh giữa độc tài và dân chủ, giữa nhà cầm quyền
thiểu số và đại khối nhân dân. Và vậy hai sự kiện sắp được nêu ra sau
đây không chỉ là sự kiện quan trọng trong năm, mà những diễn tiến kế
tiếp của nó sẽ tiếp tục là những vấn đề quan trọng của Việt Nam trong
nhiều năm trước mặt. Hai sự kiện đó là: 1/ Cuộc hội thảo khoa học phòng,
chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay,
được báo VietnamNet đưa tin dưới tựa đề “Nhận diện nguy cơ tan vỡ từ
bên trong”, và 2/ “Lời Kêu Gọi Thực Thi Quyền Làm Người Theo Hiến Pháp
tại Việt Nam” do những nhà trí thức hàng đầu của Việt Nam đưa ra trong
tuần lễ cuối cùng của năm.
1/ Nhận diện nguy cơ tan vỡ từ bên trong
Báo VietnamNet đã đặt tựa đề như trên cho bản tin về cuộc hội thảo
“khoa học” phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ,
đảng viên hiện nay, do Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam,
Tạp chí Cộng sản và Đảng ủy khối các cơ quan Trung ương tổ chức tại Hà
Nội vào ngày 27 tháng 12 vừa qua. Tựa đề của bài báo như đã ngụ ý về sự
thất bại trong những nỗ lực của đảng Cộng Sản Việt Nam trên mặt trận
“chống diễn biến”. Từ chống diễn biến chung chung sang đến mức độ trầm
trọng hơn “chống tự diễn biến”, rồi “tự chuyển hóa”. Từ nhiều năm qua
đảng Cộng Sản Việt Nam đã gắn chặt sự tồn vong của họ vào kết quả “thắng
– bại” trong mặt trận này. Do đó phân tích những khả năng chiến thắng
và nguy cơ thất bại này sẽ cho thấy “vận mạng” của đảng ra sao.
Khác với những bài bản chống diễn biến hoà bình của ban Tuyên Giáo
Trung Ương từ trước đến nay thường chỉ hô hào chung chung và cảnh giác
“sự chống phá của các thế lực thù địch”, buổi hội thảo này tập trung
phân tích tình trạng suy thoái trong một bộ phận đảng viên lãnh đạo.
Không những thế, ông Hữu Thọ (Nguyên Trưởng ban Tư tưởng văn hóa Trung
ương) còn đề cập đến sự suy thoái của lãnh đạo ở cấp cao nhất. “Các thế
lực thù địch” chỉ được gián tiếp nhắc tới qua việc phải “tăng cường đấu
tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch” như là một trong hàng
loạt những biện pháp đấu tranh để ngăn chặn “những nguy cơ tự tan vỡ từ
bên trong”.
Về nguyên nhân gây ra tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” thì
buổi hội thảo đã xác định được là do: sự suy thoái về tư tưởng chính
trị, đạo đức, lối sống, sự xa rời mục tiêu lý tưởng của Đảng… tức là
những điều đã từng được nói đến trong hàng trăm bài viết của ban Tuyên
Giáo Trung Ương. Và vì vậy các biện pháp để phòng - chống cũng chỉ là
những gì được hô hào xuông từ trước đến nay như “kiên quyết khắc phục
những yếu kém trong quản lý kinh tế xã hội; tạo chuyển biến rõ rệt trong
phòng chống tham nhũng; tăng cường đấu tranh phản bác các quan điểm sai
trái, thù địch; phải có cơ chế kiểm tra, giám sát, cơ chế thực thi dân
chủ…vân vân và vân vân.
Sự xụp đổ của đảng Cộng Sản ở Liên Xô hơn hai thập niên trước đã được
phân tích đổ lỗi cho vì lý do này lý do nọ, đồng thời đề cao về sự “tài
tình, đúng đắn, vững mạnh” của đảng CSVN, được đăng trên báo Nhân Dân
liên tiếp trong mấy số báo năm ngoái, dường như chẳng có tác động nào
trong việc củng cố niềm tin của đảng viên các cấp vào sự bền vững của
đảng như đảng mong đợi. Ngược lại còn khiến đảng viên nhận ra con đường
đổ vỡ tất yếu sẽ đến đối với đảng. Kinh nghiệm xụp đổ này cũng được nhắc
đến nhiều trong cuộc hội thảo. Dù có lý luận thế nào đi nữa thì một
thực tế thuyết phục nhất vẫn được phơi bày. Đó là ở Liên Xô không có một
chi bộ đảng cộng sản nào bị tan rã; không có một đơn vị quân đội hoặc
công an nào rã ngũ, nhưng chế độ Sô Viết xụp đổ thì vẫn cứ xụp đổ.
Một bài viết trên trang blog Cầu Nhật Tân (1) về buổi hội thảo này,
thuật lại lời của một số nhân vật tiếng tăm như Trung tướng Vũ Hải Triều
(Phó tổng cục trưởng Tổng cục An ninh II); bà Nguyễn Phương Nga, Thứ
trưởng Bộ Ngoại giao, về tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; mà
blogger Cầu Nhật Tân gọi là cảnh “ông nói gà, bà nói vịt”, để đi đến
nhận định rằng “đảng đang mất phương hướng nghiêm trọng”, và “chính
những người hùng hổ nhảy ra đòi bảo vệ Đảng lại thể hiện sự tù mù, mâu
thuẫn trong nhận thức về thực tế và nguy cơ” (của tự diễn biến và tự
chuyển hoá).
Chính vì tù mù, mâu thuẫn, mất phương hướng nghiêm trọng nên buổi hội
thảo cũng chẳng đề ra được biện pháp nào khác ngoài sự lập lại những
phương thức đã làm và đã thất bại, như “tuyên truyền giáo dục tư tưởng
đạo đức Hồ Chí Minh, học tập theo tấm gương đạo đức Bác Hồ”; điều đã
được làm từ gần chục năm nay, mà kết quả là đơn vị nào cũng đạt danh
hiệu đơn vị “tiên tiến, vững mạnh”; hoặc giải pháp mà theo thiếu tướng
Nguyễn Thanh Tuấn, Cục trưởng Cục tuyên huấn (Tổng cục chính trị) thì
không có cách nào khác là mỗi cán bộ, đảng viên phải tự giác rèn luyện
phẩm chất đạo đức của chính mình. Điều này thì đảng đã làm gần suốt năm
qua, đặc biệt là mấy hội nghị trung ương, mà đáng chú ý nhất là hội nghị
TW6, một hội nghị dài ngày nhất của 200 ông bà lãnh đạo cao nhất của
đảng; kết quả không chỉ là con số không tròn trĩnh, mà còn đào sâu thêm
hố mâu thuẫn, phân hoá trầm trọng giữa những quan chức chóp bu của đảng.
Rồi sau đó thì ông “anh Tổng”, “anh Ba”, “anh Tư” tiếp tục hô hào
xuông, làm đề tài đàm tiếu cho dân chúng.
Chẳng biết đến hội nghị trung ương 7 họp vào tháng giêng sắp tới này
đảng có cây đũa thần nào làm phép lạ cho sự sống còn của đảng không, chứ
nếu nhìn vào mặt trận phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” thì
sự thất bại của đảng đã thấy rõ, và hệ quả của nó sự xụp đổ của đảng như
chính đảng đã tiên đoán.
Hội nghị TW 7 vào tháng 1/2013 sắp tới, mà nghe nói mục tiêu là để
bàn thảo xác định tiến trình đổi mới chính trị của Việt Nam sẽ tiếp tục
như thế nào. Trong lúc Bộ Chính Trị đang đấu nhau rất căng về chương
trình nghị sự cho hội nghị này (2). Nếu điều [nghe nói] này là đúng thì
vẫn còn hy vọng cho sinh lộ của đảng. Sinh lộ duy nhất đó là dân chủ hoá
như Miến Điện đã làm, để đảng CSVN cũng sẽ trở thành một đảng chính trị
sinh hoạt bình đẳng với các đảng chính trị khác trong một thể chế dân
chủ đa đảng.
Dù đảng từ chối hay chần chừ dân chủ hoá để mua thời gian cho sự tồn
tại của đảng thì các lực lượng đấu tranh của dân tộc cũng vẫn từng bước
đẩy mạnh việc tạo dựng dân chủ trên đất nước. Một trong những buớc đó là
“Lời Kêu Gọi Thực Thi Quyền Làm Người Theo Hiến Pháp tại Việt Nam”,
được tập thể những nhà trí thức hàng đầu của Việt Nam đưa ra vào những
ngày cuối năm.
2/ Lời Kêu Gọi Thực Thi Quyền Làm Người Theo Hiến Pháp tại Việt Nam
Người ta còn nhớ trong một cuộc phỏng vấn của đài BBC vào cuối năm
ngoái, giáo sư Nguyễn Huệ Chi đã xác định với lãnh đạo đảng CSVN rằng: “Nhân dân Việt Nam là những con người chứ không phải con bò”.
Mà quả thật, có lẽ đảng CSVN chỉ coi người dân là những con bò nên họ
đã từ chối không cho người dân Việt Nam được hưởng những quyền căn bản
của con người mà chính họ đã ghi trên hiến pháp, cũng như đã cam kết với
cộng đồng thế giới là họ sẽ tôn trọng.
Bởi vậy, sau một năm xác định tư thế “là con người” của nhân dân Việt
Nam nhưng đảng cộng sản vẫn chỉ coi tập thể gần 90 triệu người Việt Nam
chỉ là đàn bò, nên giới trí thức Việt Nam đã phải đưa ra “Lời Kêu Gọi
Thực Thi Quyền Làm Người Theo Hiến Pháp tại Việt Nam” (lời kêu gọi) này.
Có một vài dư luận coi đây chỉ là “đấu tranh bàn phím”, “đấu tranh
kiến nghị” như từng xảy ra trước đây. Những dư luận này có lẽ chưa nhận
thức được rằng sự kết hợp dưới bất cứ một hình thức nào trong một mục
tiêu chung là bước khởi đầu bắt buộc phải có để có thể tiến hành đấu
tranh tạo đổi thay. Đảng Cộng Sản Việt Nam không hề sợ và sẵn sàng tiêu
diệt những cá nhân đơn lẻ không chiụ phục tùng họ, nhưng họ vô cùng lo
ngại trước kết hợp, dù nhỏ hay lớn, dù ở hình thức hay thành phần dân
chúng nào. Đó là lý do họ đã dùng đủ mọi cách, từ âm thầm và hung bạo
đến công khai tung ra những sắc lệnh đòi triệt tiêu ngay những mầm mống
kết hợp từ trong trứng nước.
Trong suốt mấy chục năm cai trị của thế kỷ trước họ đã thành công
trong ý đồ này. Bước sang thế kỷ 21, với sự phát triển của internet phá
thủng màn bưng bít thông tin, tạo môi trường trao đổi tin tức, kiến thức
và liên lạc dễ dàng, đặc biệt vì những ràng buộc song song với nhu cầu
hội nhập thế giới, họ không thể duy trì tuyệt đối được sự toàn trị như
trước nữa. Khai dụng cơ hội này, các lực lượng dân tộc nói chung và giới
trí thức nói riêng đã dần dần nâng cấp các đòi hỏi lên từng bước một.
Từ một vài cá nhân đơn lẻ lên đến những kết hợp nhỏ bé. Từ những kết hợp
nhỏ bé cho một số biến cố nào đó lên những kết hợp lớn hơn, đến kết hợp
trong và ngoài nước và quốc tế, đồng thời với việc mở rộng các lãnh vực
đòi lại quyền và đòi một cách liên tục hơn. Ngoài ra cũng cần nhấn mạnh
thêm, sự kết hợp cũng chính là nền tảng để tạo dựng sinh hoạt xã hội
dân sự. Những vận động tài chính giúp đỡ gia đình các nhà dân chủ và gia
đình các nạn nhân bị chế độ trù dập như gia đình anh Đoàn Văn Vươn
trong năm vừa qua là những bước phôi thai của sinh hoạt xã hội dân sự.
Trở lại với lời kêu gọi thực thi quyền làm người của giới trí thức
đang được tiến hành, người ta đã thấy sự khác biệt rõ rệt so với những
đơn thư, kiến nghị,... của những năm trước. Những đơn thư, kiến nghị
trước đây thường chỉ nhắm vào một vài quan chức của đảng và cho mục tiêu
nhỏ nào đó, như là hình thức để “xin sự từ tâm” của đảng cộng sản “cho”
vấn đề hoặc cá nhân liên hệ. Ngược lại, lời kêu gọi lần này đã đi thẳng
vào điểm cốt lõi “quyền làm người” được minh định trong hiến pháp; và
hai điều luật phi pháp: điều 88 bộ luật hình sự và nghị định 38/CP, mà
đảng CSVN đã dùng để trói buộc và triệt tiêu quyền làm người. Đối tượng
của lời kêu gọi không chỉ nhắm đến một thành phần quần chúng, mà cả đồng
bào, các chuyên gia pháp luật, sĩ quan binh sĩ quân đội và công an để
cùng tạo áp lực lên giới lãnh đạo.
Trong ngôn từ của lời kêu gọi, người ta không còn thấy
những từ ngữ như “xin”, “thỉnh cầu”, “thỉnh nguyện”; mà thấy từ ngữ
“yêu cầu” một cách dõng dạc, thể hiện tư thế của những người chủ thật
của đất nước đang đứng đúng ở vị trí của mình. Ngoài ra, vài điểm khác
không thể bỏ quên được trong hình thức của lời kêu gọi lần này là đông
đảo những người ký tên, ký công khai, hoàn toàn hợp pháp, và hoàn toàn
bất bạo động.
3/ Tiến trình đấu tranh tạo đổi thay của dân tộc Việt qua các diễn biến nêu trên
Nếu nhìn lại mấy năm gần đây, có lẽ nhiều người sẽ bất ngờ khi nhận
ra đã có những chuyển biến vô cùng to lớn, đôi khi vượt qua sự mong đợi
của mọi người. Những tiến trình có vẻ như tiệm tiến nhưng thực ra đã
diễn ra với tốc độ khá nhanh và trong nhiều lãnh vực rộng lớn nếu so với
khoảng thời gian 15 năm trước đây. Năm 1996, 1997 những cuộc biểu tình
nhiều ngàn phật tử ở Huế, những cuộc nổi dậy lớn của nông dân ở Thái
Bình, Xuân Lộc, mà tầm vóc vượt qua khỏi địa bàn của một huyện,... tất
cả đều đã mau chóng bị dập tắt lịm, gần như không để lại một tiếng vang
nào. Một vài lên tiếng của các ông Hà Sĩ Phu, Nguyễn Thanh Giang, Lê
Hồng Hà,.... chỉ tạo nên những những gợn sóng nhỏ, trong khi đó thì
những nhà đấu tranh vừa kể bị kẻ cầm quyền tùy tiện trù dập. Bước sang
thế kỷ 21, khoảng 8, 9 năm trước đây, lớp người đấu tranh của thế hệ trẻ
hơn bắt đầu xuất hiện, và cứ thế theo thời gian hết lớp này sang lớp
khác, lớp sau đông hơn, trẻ hơn; bất chấp sự đàn áp nghiệt ngã của nhà
cầm quyền. Đồng thời những mạng lưới hỗ trợ đấu tranh trên khắp thế giới
cũng được hình thành mỗi ngày một đông hơn, hoạt động hiệu năng hơn.
Cho đến nay, với sự phát triển của internet, của mạng xã hội; sự thông
tin, nối kết, vận động càng nhanh chóng và rộng lớn hơn. Đặc biệt chính
sách Hèn với giặc – Ác với dân của lãnh đạo CSVN trước âm mưu xâm lược,
lấn chiếm của Trung Cộng đã nhanh chóng phá vỡ một vài dị biệt để khối
quần chúng trong và ngoài nước kết hợp làm một.
Trong bối cảnh đó, việc đảng cộng sản đang phải đối đầu với nguy cơ
tan rã từ bên trong, việc vận động nhiều thành phần quần chúng gia tăng
áp lực từ bên ngoài để đòi hỏi chế độ phải thực thi nhân quyền, đều là
những tiến trình tuần tự trong cuộc đấu tranh không cần vũ khí của dân
tộc.
Tuy chưa bao giờ đảng Cộng Sản Việt Nam dám nhìn nhận, nhưng những
thực tiễn được đưa ra thảo luận trong cuộc hội thảo “chống tự diễn
biến”, chống “tự chuyển hóa” đã cho thấy một nhận thức “mật” trong nội
bộ đảng ở tầng cao nhất. Đó là tiến trình bước dần đến dân chủ là xu thế
của thời đại và không thể đảo ngược được, đảng chỉ cố sức làm chậm lại
để kéo dài tuổi thọ chế độ thêm được năm nào biết năm đó. Sự soi mòn,
rệu rã đang lan ăn dần vào các cột trụ chống đỡ chế độ ngày một nhanh
hơn. Cột trụ trí thức vừa chính thức rời vị trí công cụ cho Đảng để làm
lực lượng phục vụ cho quyền của dân tộc. Các cột trụ kế tiếp sẽ là gì?
Cán bộ công nhân viên? Quân đội?
Với phương tiện internet, với sự nỗ lực của nhiều cá nhân, tập thể,
nhiều thành phần quần chúng, cuộc chiến phá thủng màn bưng bít thông tin
đã giành được những thắng lợi to lớn, tác động lớn lao vào việc đánh
thức lương tâm của nhiều đảng viên cán bộ; đồng thời vô hiệu hóa phần
lớn công cụ truyền thông báo chí của chế độ. Một môi trường “tự do tư
tưởng” trên diễn đàn ảo từ đó cũng được hình thành. Những cuộc xuống
đường chống Trung Cộng xâm lược, những cuộc biểu tình của dân oan cũng
tạo tác động thuyết phục không kém đối với cột trụ công an, cột trụ hành
chánh của chế độ. Những thú nhận của một số công an, cán bộ bộc bạch
rằng họ chỉ miễn cưỡng làm nhiệm vụ mà cấp trên buộc phải làm, chứ họ
không muốn hà hiếp những người bị bắt, đã phần nào chứng tỏ hiệu năng
của nỗ lực tạo đổi thay của cả dân tộc.
Những sự kiện trên và nhiều nỗ lực đấu tranh khác chưa được để cập
đến trong bài viết này đã cho thấy một số kết quả quan trọng: 1/ Uy
quyền và khả năng kiểm soát xã hội của chế độ đang co rút đáng kể chỉ
trong một thời gian ngắn. 2/ Sự co rút đó đã làm một số quần chúng tích
cực hơn trong những đòi hỏi quyền lợi, mở ra nhận thức phải có đấu tranh
thì mới bảo vệ được chính mình cũng như bảo vệ nhau. 3/ Nhiều kinh
nghiệm đấu tranh mà không cần súng ống đã được thu thập, đặc biệt trong
các hành động chung, từ các bản lên tiếng trên mạng đến các cuộc biểu
tình trên đường phố.
Tóm lại, qua kiểm điểm hai biến cố nổi bật cuối năm của hai phía: chế
độ độc tài và đại khối người Việt đấu tranh cho “quyền con người” của
mình, người ta đã có thể thấy nhiều tia hy vọng cho năm 2013 trước mặt.
==========
Ghi chú:
(1) Cầu Nhật Tân, Bảo vệ Đảng, chống diễn biến: ông nói gà, bà nói vịt (http://caunhattan.wordpress.com/2012/12/28/bao-ve-dang-chong-dien-bien-ong-noi-ga-ba-noi-vit/)
(2) Cuộc chiến Ba-Tư vẫn còn tiếp diễn: Việt Nam sẽ rơi vào quỹ đạo của Trung Quốc hay đi theo con đường Myanmar? (http://danluan.org/tin-tuc/20121227/cuoc-chien-ba-tu-van-con-tiep-dien-viet-nam-se-roi-vao-quy-dao-cua-trung-quoc-hay)
