Quan chức không chết dở, nhưng…Đàm Vĩnh Hưng thì thì lại chết dở.
Ngày 18-12-2012, trước cử tri quận 4, TP.HCM, Chủ tịch nước Trương
Tấn Sang phát biểu: “Nhân dân đã giao nhiệm vụ thì phải hoàn thành, thấy
mình không hoàn thành thì rút lui”. Kèm ngay sau đó, ông phát biểu đầy
khí khái “Các đồng chí bầu tôi, tôi biết phải làm gì. Khi thấy mình nhu
nhược thì tôi sẽ làm đơn xin nghỉ. Thậm chí khi về quê, tôi sẽ trả lại
nhà cho Đảng. Nhà tôi nhỏ thôi, 51 mét vuông, khi về hưu dứt khoát tôi
không lấy một mét vuông đất nào. Bữa nay tôi nói dứt khoát như vậy”.
Khẳng định: Phát biểu của Chủ tịch nước với tư cách là nguyên thủ quốc gia- được cử tri và nhân dân vỗ tay nhiệt liệt.
Duy chỉ có điều, trước và sau lời phát biểu của Chủ tịch, rất ít, nếu
không nói là chưa từng có vị quan chức nào “Không hoàn thành nhiệm vụ”.
Không hoàn thành mà lại rút lui, cũng là chuyện chưa từng có tiền lệ.
“Tiết tháo”, dường như đã là từ cổ đã tiệt chủng trong bộ nhớ của quan
chức đương đại.
Còn có một hình ảnh biểu cảm hơn nhiều. Ấy là trong số 60 đề cử vào
danh hiệu “đệ nhị cao quý” là “Chiến sĩ thi đua toàn quốc” (chỉ sau danh
hiệu “Anh hùng lao động”) có tới 59 người là quan chức. Không ngẫu
nhiên có người gọi hiện tượng này là “Quan thi đua”!
Ấy thế mà hôm Thường vụ Quốc hội thảo luận về dự thảo nghị quyết thực
hiện NQ 35 về lấy phiếu tín nhiệm đối với 49 chức danh chủ chốt, có tới
2 ý kiến đề xuất “chỉ cần làm rõ việc thực hiện chức năng nhiệm vụ”.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu nói ông “băn khoăn” về trách
nhiệm giải trình “Chúng ta nêu rất rộng”. Ông đề xuất chỉ nên (giải
trình) cụ thể việc thực hiện chức trách”. Còn về các vấn đề chính trị,
rèn luyện đạo đức… “thì để các tổ chức khác đánh giá”. Còn Chủ tịch Hội
đồng dân tộc Ksor Phước đề xuất “Không đưa hết các chuyện này ra, chỉ
cần làm rõ việc thực hiện chức năng nhiệm vụ”. Quay sang Phó Chủ tịch QH
Tòng Thị Phóng, ông nêu ví dụ: Đồng chí Phóng được nhắn tin điện thoại
hỏi về khiếu kiện. Nếu cử tri cứ nói sao không tiếp tôi, không nhận đơn
khiếu kiện thì chết dở mình rồi. Nhiều đồng chí đại biểu bị dính đòn
này….Tôi không đồng tình nêu quá nhiều nội dung kiểm điểm”.
2 phát biểu này có một điểm chung: Người phát biểu thuộc diện “lấy phiếu tín nhiệm”.
Dóng cho thẳng tinh thần của 2 phát biểu này, có nghĩa toàn
bộ những nội dung phải giải trình như “Kết quả công tác phòng, chống
tham nhũng”; “Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”; “Tiếp dân và xử lý
đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri”; “Tu dưỡng phẩm chất
chính trị, đạo đức, lối sống” ; “Đạo đức, văn hóa giao tiếp”; “Những
điều cán bộ, công chức không được làm”…sẽ không phải giải trình. Không
giải trình, có nghĩa là cũng không đánh giá. Và như thế, quan chức không
chết dở, nhưng… Đàm Vĩnh Hưng thì thì lại chết dở.
Chỉ vừa cuối năm, “Ông hoàng nhạc Pop” từng bị dư luận ném đá gần
chết sau scandal “khóa môi nhà sư”. Đó là một hành vi thuộc về phạm trù
đạo đức. Một con người, nhất là một “con người xã hội” như ca sĩ họ Đàm,
như các quan chức, dẫu thế nào cũng không thể tách bạch giữa những yếu
tố thuộc về công việc, đạo đức, lối sống, quan hệ.
Bởi thế, thật khó chấp nhận việc lấy phiếu tín nhiệm 49 chức danh chỉ
gói gọn trong chức phận thông thường như một công chức. Khi mà mỗi hành
động, mỗi phát ngôn, thậm chí mỗi cử chỉ của họ đang ảnh hưởng mạnh đến
người dân. Khi ý nghĩa “tấm gương” của những “vị” công bộc không phải
chỉ là việc hoàn thành hay không hoàn thành nhiệm vụ.
Tin thời sự là Thống đốc không có tên trong danh sách được danh
hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc. Tin tất lẽ dĩ ngẫu là đương nhiên ông
vẫn hoàn thành nhiệm vụ. Và có lẽ, thống đốc, cũng như 48 chức danh diện
lấy phiếu tín nhiệm còn lại đều “hoàn thành nhiệm vụ”, như thông lệ.
Nếu việc lấy phiếu tín nhiệm chỉ thuần túy như một cuộc bầu chọn cuối
năm thì phải chăng là nên dẹp bỏ ngay từ bây giờ, cho tiết kiệm, cho
không ai phải “chết dở”?
