Cuộc cách mạng vẫn còn tiếp diễn

Nguồn: Amanpour Blog - CNN

Quách Hoàng Lân chuyển ngữ

Đó là phép màu Myanmar.

Hay đó là niềm hy vọng cho đất nước gần 50 triệu dân nằm giữa các cường quốc châu Á là Ấn Độ và Trung Quốc. Chỉ ba năm trước đây, Myanmar đã bị cai trị một cách tàn bạo bởi một trong những chính quyền quân phiệt nhất trên thế giới, ngày hôm nay, Myanmar đã trở thành một nền dân chủ non trẻ đầy hứa hẹn.

Trong nhiều thập kỷ, Myanmar, còn được gọi là Miến Điện, đã được biết đến thông qua cuộc đấu tranh anh hùng của Aung San Suu Kyi, người đã đoạt giải Nobel và đã trải qua hơn 15 năm bị quản thúc tại gia, bị cách ly khỏi chồng và con trai của mình bởi những viên cai ngục quân sự.

Nhưng bà tiếp tục cuộc đấu tranh để cải cách đất nước bị cô lập với thế giới bên ngoài, và bây giờ khát vọng của bà đang dần trở thành hiện thực với tốc độ đáng kinh ngạc.

Bà có thể là biểu tượng của nền dân chủ tại Miến Điện, nhưng đất nước của bà giờ đây đã điền thêm tên một người nữa vào biểu tượng của cải cách: Tổng thống Thein Sein. Ông đang có chuyến công du ở Mỹ để hội ngộ với Tổng thống Obama – lần đầu tiên một nhà lãnh đạo Miến Điện đã đến thăm Nhà Trắng kể từ năm 1966.

“Bản thân tôi rất ngạc nhiên trước tốc độ cải thiện của mối quan hệ song phương của chúng ta“- Tổng thống Thein Sein nói với phóng viên Christiane Amanpour của CNN trong một chương trình truyền hình đặc biệt vào chủ nhật- “Nhưng không có bạn bè nào là vĩnh viễn hay kẻ thù nào là vĩnh viễn trong các mối quan hệ quốc tế.”

Trong tháng 11/2012, Tổng thống Obama đã trở thành nhà lãnh đạo đầu tiên của Mỹ đến thăm Myanmar. Vào thời điểm đó, ông đã thừa nhận rằng đất nước Myanmar đang cố gắng để tiến lên.

“Tôi không nghĩ rằng bất cứ ai và dưới bất kỳ ảo tưởng nào có thể cho rằng Miến Điện đã về đích, rằng họ đã đạt được cái cần phải đạt được”-Obama nói trong tháng 11 – ”Mặt khác, nếu chúng ta cứ chờ cho đến khi họ đã đạt được một nền dân chủ hoàn hảo rồi mới bình thường hóa quan hệ với họ, thì tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ phải chờ đợi một thời gian dài khủng khiếp nữa.“

Mặc dù Myanmar đã thực lòng thay đổi, tự do hóa kinh tế, dỡ bỏ việc kiểm duyệt báo chí, và tiến tới nền dân chủ đại nghị, một số vấn đề chính yếu vẫn tồn tại. Vẫn còn hiện hữu sự nghèo đói, buôn bán ma túy, tham nhũng và sự bùng nổ của bạo lực sắc tộc, đặc biệt là những cuộc tấn công và thảm sát vào người Hồi giáo thiểu số trong một đất nước gồm đa số Phật giáo.

Các nhân sỹ của nhóm nhân quyền hôm nay đã cáo buộc lực lượng chính phủ và an ninh đứng yên không ngăn cản những vụ thảm sát, và kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về các vụ giết người.

Tổng thống Thein Sein đang công du ở Washington với hy vọng rằng người Mỹ sẽ dỡ bỏ nốt một số biện pháp trừng phạt kinh tế vẫn còn áp đặt lên Miến Điện.

Ngay bây giờ, Hoa Kỳ và Trung Quốc đang tranh dành ảnh hưởng tại Myanmar, mặc dù Tổng thống Thein Sein có ý không thừa nhận điều đó.

“Tôi phải nói rằng không có sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Chính sách đối ngoại của chúng tôi là chúng tôi duy trì quan hệ hữu nghị với tất cả các nước trên thế giới, và sẽ tiếp tục duy trì quan hệ hữu nghị với Trung Quốc. Cùng lúc đó, chúng tôi sẽ cố gắng để duy trì và cải thiện quan hệ của chúng tôi với Hoa Kỳ,” ông nói với Amanpour.

Trung Quốc đang lo lắng. Họ đang tiến hành một hoạt động quan hệ công chúng chưa từng có trong nội địa Myanmar để thuyết phục mọi người rằng tất cả các khoản đầu tư của họ cũng sẽ có lợi cho Myanmar.

“Trung Quốc tiếp tục là hàng xóm thân thiện của chúng tôi“, Tổng thống Thein Sein cho biết.

Trong nhiều năm, chính quyền quân sự đã được biết đến như một trong những thể chế đàn áp tàn bạo nhất trên thế giới, bây giờ Tổng thống Thein Sein ngân lên một giai điệu hoàn toàn khác.

“Là một trong những công dân của Myanmar, tôi đang cố gắng hết sức mình để thực hiện ý chí và nguyện vọng của nhân dân”-ông nói- “Chúng tôi có một chính phủ lập hiến cùng với đó là các nghị viên được bầu ra một cách dân chủ. Vì vậy, nhiệm vụ của chính phủ là thực hiện ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Những cải cách mà chúng tôi đang khởi tạo là ý muốn của đa số người dân. “

Mặc dù bà Aung San Suu Kyi đã bị quản thúc tại gia trong nhiều năm dưới chế độ của Tổng thống Thein Sein, hiện nay ông đang làm việc với bà ấy.

“Khi tôi gặp bà ấy, chúng tôi đã cố gắng để đạt được một số điểm tương đồng vì lợi ích của nhân dân và đất nước. Vì vậy, chúng tôi đã đồng ý với nhau trên nhiều điểm. Đồng thời, chúng tôi cũng có quan điểm khác nhau trên một số vấn đề”-Tổng thống Thein Sein cho biết-“Nhưng chúng tôi đã có thể đồng ý rằng chúng tôi sẽ gác lại những bất đồng và giải quyết sự khác biệt của chúng tôi thông qua đàm phán.”

Aung San Suu Kyi nói với Amanpour trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 9 năm ngoái rằng mà bà không bao giờ thù hận những gì chính quyền đã làm đối với bà ấy.

“Đó là chính trị. Tôi rất thích vị các tướng. Tôi có khuynh hướng yêu mến mọi người. Tôi luôn luôn hòa thuận với những quân nhân. Bạn đừng quên rằng cha tôi là người sáng lập ra quân đội Miến Điện,” bà cho biết.

Trong hơn một năm, đã có một sự bùng nổ bạo động nhắm vào người Hồi giáo Rohingya, cùng với các nhóm khác.

Chính phủ đã bị chỉ trích vì đã không nỗ lực để ngăn chặn điều này.

“Chúng tôi không có chính sách phân biệt đối xử dựa trên tôn giáo hay chủng tộc”,-Tổng thống Thein Sein nói với Amanpour- “Cuộc bạo động này bắt đầu từ một hành vi phạm tội và sau đó đã dẫn đến bạo lực. Chúng tôi đang làm hết sức mình để có khống chế bạo lực trong khi đảm bảo các quy định của pháp luật.”

Tổng thống Obama nói rằng không có lý do gì biện minh cho bạo lực đối với những người vô tội.

“Tất cả các công dân ở nước chúng tôi phải có khả năng được hưởng các quyền cơ bản của họ”, Tổng thống Thein Sein cho biết- “Đồng thời, chúng tôi cũng phải bảo vệ quyền lợi của họ và những quyền theo quy định của pháp luật của chúng tôi.”

Ngay trước chuyến đi này Tổng thống Thein Sein phóng thích hai mươi tù nhân chính trị – như ông thường làm trước các cuộc đàm phán với phương Tây.

Amanpour: Nhưng liệu ông có phóng thích tất cả các tù nhân chính trị còn lại?

“Một số tù nhân mà chúng tôi vẫn còn giam giữ bởi vì họ đã phạm một số tội như giết người, hiếp dâm. Nhưng họ sẽ được phóng thích, dựa trên các khuyến nghị của Ủy ban”- Tổng thống Thein Sein cho biết.

Amanpour: Nhưng ông cảm thấy thoải mái hơn trong bộ quân phục cũ mà ông đã dùng? Hay là trong bộ đồ dân sự mới được may thông qua tiến trình dân chủ?

“Là Tổng thống, tôi có nhiều nhiệm vụ hơn”,-Tổng thống Thein Sein thừa nhận- ” Phục vụ nhân dân và đất nước luôn là một nhiệm vụ nặng nề và là một trách nhiệm nặng nề.”