Một ngày trôi qua kể từ khi thủ tướng Việt Nam chính thức kết luận
về vụ cưỡng chế Tiên Lãng, trên các trang mạng, việc bàn luận xung
quanh vụ việc này vẫn chưa dứt. Điểm qua các ý kiến liên quan tới kết
luận của thủ tướng có thể chia ra làm các cung bậc cảm xúc sau đây:
Hoan hỉ
Báo chí trong nước đưa tin, dân Tiên Lãng đã vỡ òa niềm vui sau kết
luận của thủ tướng chính phủ. Người dân nhẩy múa, reo hò như ngày hội.
Không khí phấn khởi tưng bừng diễn ra ngay từ cổng của UBND huyện Tiên
Lãng nơi 2 quan chức hàng đầu vừa ra đi theo một quyết định do thành ủy
Hải Phòng công bố một ngày trước phiên họp của thủ tướng.
Chiều tối cùng ngày, tại nhà ông Đoàn Văn Thoại (em ruột ông Đoàn Văn
Vươn), người dân tụ tập rất đông bên chiếc máy vi tính xách tay của ông
Từu, hàng xóm, bê sang để theo dõi tin tức từ cuộc họp của Thủ tướng.
Khi những thông tin đầu tiên về buổi họp báo được cập nhật lên mạng, tất
cả mọi người có mặt reo hò, vỡ oà trong niềm vui khôn xiết. “Nhà mày
được giải oan rồi!” – một bà hàng xóm ôm chầm bà Thương, vợ ông Vươn,
chúc mừng.
Trong nước mắt sung sướng tột cùng, bà Phạm Thị Hiền, vợ ông Đoàn Văn Quý, nói: “Mong
các cơ quan chức năng vào cuộc sớm, thực hiện mọi chỉ thị của Thủ tướng
và anh Vươn, anh Quý sớm được về với gia đình. Việc Thủ tướng chỉ đạo
quyết định tiếp tục giao đất cho những người nông dân, những người đã đổ
mồ hôi, xương máu để khai hóa đất hoang là thực sự sáng suốt và hợp với
lòng người dân không chỉ ở Tiên Lãng mà cả hàng triệu nông dân khác.
Nếu được nói với Thủ tướng, tôi xin nói cảm ơn Thủ tướng đã quan tâm và
lắng nghe tiếng nói của người dân”.
Theo ông Vũ Văn Luân, Thư ký Liên Chi hội Nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng, kết luận của Thủ tướng là tất yếu.
Ông Luân thay mặt Ban Chấp hành liên chi hội và những người nuôi
trồng thủy sản tại huyện Tiên Lãng, ông Luân cảm ơn báo chí đã vào cuộc,
lên tiếng bảo vệ người dân. “Nếu không có báo chí thì cuộc đấu
tranh của gia đình anh Vươn, anh Quý và các hộ nuôi trồng thủy sản của
huyện sẽ rất khó khăn để bảo vệ mình”.
Nhận định về kết luận của thủ tướng, cựu thứ trưởng Đặng Hùng Võ- một
trong những người lên tiếng sớm nhất, gay gắt nhất về vụ Tiên Lãng –
cho biết: “Đây là một kết luận rất sắc sảo trong hệ thống hành
chính, bởi vì đó chính là ‘cây gậy’ để giám sát việc ban hành quyết định
ở địa phương, nếu không…”.
Thực tế, kết luận mà thủ tướng Dũng đưa ra, về cơ bản, không khác bao nhiêu so với phát biểu của giáo sư Đặng Hùng Võ trước đó.
Ngoài ra, ông Đặng Hùng Võ cũng đánh giá cao tinh thần làm việc Chủ
nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đan đã dành nhiều thời gian để tổng hợp
thông tin, quan điểm của các cán bộ lão thành, các chuyên gia… từ hàng
trăm bài báo, để rút ra được tinh thần đúng đắn cho bản kết luận.
Lo lắng, băn khoăn và ngờ vực
Mặc dù tràn ngập niềm vui vì phần nào được giải oan và tiếp tục được
thuê đất nhưng gia đình ông Vươn không khỏi lo lắng khi những đàn ông
trong gia đình đang bị truy tố tội “giết người”. Trong bản kết luận của thủ tướng, cụm từ “giết người’ vẫn được lặp lại, tuy có nhấn mạnh tới các tình tiết giảm nhẹ.
Với tội danh giết người mà khung hình phạt tối đa là tử hình, thì dù
có giảm nhẹ, mức án khó lòng dưới 10 năm tù giam, theo nhận xét của cộng
đồng mạng. Mặc khác, nếu được giao lại hơn 40 ha đất mà những nhân lực
chủ chốt trong gia đình đều phải thụ án nhiều năm tù thì ai sẽ là người
canh tác đất đai.
Hiện 2 người phụ nữ trong gia đình là chị Thương và chị Hiền vẫn đang
bị truy tố tội danh “chống người thi hành công vụ”, dù lúc xảy ra vụ
việc, 2 chị đứng trên đê, cách xa hiện trường. Tuy có buông lời chửi bới
nhưng không hề chống lại ai. Mặc dù đang được tại ngoại, nhưng họ bị
giám sát, không được đi khỏi địa phương, không được mở tài khoản, khiến
cho số tiền đồng bào khắp nơi gửi về giúp đỡ, lên tới vài trăm triệu,
hiện vẫn đang phải nhờ TS Nguyễn Xuân Diện giữ hộ trên tài khoản của
ông. Quyết định truy tố này, nếu không được rút lại, sẽ ảnh hưởng nhất
định tới công việc làm ăn tiếp tục của 2 người phụ nữ.
Bên cạnh đó, chi hộ Nuôi trồng thủy sản Tiên Lãng cũng bày tỏ nỗi lo
do những chậm trễ trong xử lý ở địa phương và hành động “ngang nhiên sai
trái” của chính quyền địa phương trong suốt nhiều năm qua.
Ông Luân đại diện cho chi hội yêu cầu rà soát lại những khuất tất
trong quá khứ, nhất là với những hộ đã bị thu hồi đất nuôi trồng thủy
sản trước kia.
Thiên về xu hướng “hơi thất vọng” còn có luật sư Lê Hiếu Đằng. phát biểu trên BBC, ông Đằng cho rằng, ”Tôi hơi thất vọng về kết luận của Thủ tướng, mặc dù Thủ tướng xác nhận việc làm của Hải Phòng và Tiên Lãng là sai trái. Thủ
tướng vẫn nhắc lại tội giết người, chống người thi hành công vụ của ông
Vươn. Theo tôi và nhiều người khác, đó không phải là tội.”
Trước đó, nhiều luật sư, nhà báo cũng phân tích hành động của ông
Vươn là “tự vệ” chính đáng và đặt câu hỏi về tính chính danh của đoàn
cưỡng chế là “công vụ” hay “tư vụ”.
Luật sư Đằng nói tiếp:
“Đó là hành động tự vệ. Nếu ông không có hành động đó, chắc gì vụ
giải tỏa tạo thành làn sóng phẫn nộ của xã hội, tạo áp lực để chính phủ
phải ra tay.”
“Nếu ông không làm vậy, dứt khoát chính phủ sẽ không để ý đến, và
Hải Phòng, Tiên Lãng sẽ thực hiện được hành vi trái pháp luật của
mình.”
Đó cũng là băn khoăn của luật sư Trần Vũ Hải. Ông Hải nói: “Về kết luận của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, tôi cho rằng có nhiều điểm tích cực, tuy nhiên còn nhiều điều cần phải bàn thêm”.
Vẫn theo luật sư Hải thì anh em ông Vươn cần được tại ngoại trong quá
trình điều tra vì họ chỉ là những người dân bức xúc chứ không phải
thành phần gây nguy hại cho xã hội nên không nhất thiết phải bắt giam.
ông Hải nói tiếp: “Những người đó cần được xã hội khuyến khích để họ có điều kiện tiếp tục sản xuất nuôi sống gia đình họ”.
Cũng xuất hiện luồng ý kiến ngờ vực thiện chí của thủ tướng và cho đây là vở chèo, vở tuồng. Dưới tiêu đề “Âm mưu của thủ tướng”
tờ Dân Làm Báo có bài cho rằng thủ tướng đã “dựa hơi” làn đạn hoa cải
của anh Vươn và bầy sâu ở Tiên Lãng để PR bản thân và cho đây là cơ hội
“lấy điểm” của chính phủ với dân. Bài báo cũng nhắc lại việc PR trước
đây của thủ tướng do một công ty chế biến rác thải thực hiện.
Đàn Chim Việt tổng hợp và điểm báo.
(Theo Người Lao Động, BBC, RFI, GDVN, DLB)
© Đàn Chim Việt
