Hồng Trung (ĐVDVN)
Ngày 29/3/2014, người dân Vũng Áng đồng loạt biểu tình chống cưỡng chế
Photo: JB Nguyễn Hữu Vinh
Photo: JB Nguyễn Hữu Vinh
Những ngày còn lại của cuối tháng 3-2014, trên khắp ba miền Trung -
Nam - Bắc xảy ra hàng loạt những vụ biểu tình với qui mô lớn và xung
đột: một bên là người dân, một bên là lực lượng công an, cảnh sát cơ
động của nhà nước:
- Ngày 27-3-2014: Tại Dương Nội – Hà Đông – Hà Nội
- Ngày 28-3-2014: Tại Phan Rang – Ninh Thuận
- Ngày 29-3-2014: Tại Quỳnh Lưu – Nghệ An
- Ngày 29-3-2014: Tại Vũng Áng – Kỳ Anh – Hà Tĩnh
Tất cả các sự kiện trên hầu như không được đăng tải trên các trang báo "lề phải" hay chương trình phát thanh thời sự địa phương trong cả nước. Có lẽ đây là nguồn thông tin được gọi là "nhạy cảm",
có thể ảnh hưởng xấu đến bộ mặt nhà nước CHXHCN Việt Nam và gây bất lợi
cho giới cầm quyền CSVN, mặc dù sự vụ đó xảy ra giữa thanh thiên bạch
nhật trên con đường huyết mạch quốc lộ số 1A, gây ách tắc giao thông
trong nhiều tiếng đồng hồ.
Nguyên Nhân
Thông thường các vụ tranh chiến hay xung đột xảy ra khi quyền lợi vật
chất hoặc quyền lợi tinh thần của một trong hai phe bị xâm phạm. Một
bên đấu tranh để bảo vệ hay đòi lại những gì đã mất và một bên cố chiếm
lấy cho bằng được. Phương diện đấu tranh có thể là khiếu kiện tranh tụng
bằng pháp lý, cũng có thể là sự thỏa thuận giữa hai bên như quan hệ mua
bán sòng phẳng đề- huề, hoặc là tranh chiến bằng sức mạnh vũ lực.
Những người nông dân, đại đa số có tâm lý "an phận thủ thường"
với những mong ước bình dị là có được cuộc sống bình yên trên mãnh đất
quê hương mà tổ tiên họ trải qua bao đời chắt chiu để lại. Dù cuộc sống
lam lũ, thu nhập không cao, nhưng họ cũng có cái niềm hạnh phúc riêng
với cảnh thú điền viên và hòa mình trong cộng đồng bà con làng xóm thôn
quê cùng với tập quán tín ngưỡng, tôn giáo của mình. Chiến tranh đi qua,
đã lấy mất của họ rất nhiều về tài sản và con người. Chính vì thế ai ai
cũng rất ghét chiến tranh và yêu chuộng hòa bình. Những người dân – họ
không dại gì vô cớ chủ động gây hấn xung đột với bất kỳ ai, nhất là gây
hấn với chính quyền nhà nước.
Chiến tranh chấm dứt, nông dân là giai tầng cuối cùng chiếm đại đa số
thành phần trong xã hội Việt Nam. Họ đáng được nhà nước ưu tiên nhiều
mặt, bằng những chính sách an sinh xã hội để thúc đẩy phát triển kinh
tế, cân bằng đối trọng với kinh tế thành thị, làm giảm chỉ số phân hóa
giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị . Nhưng ngược lại, những cái dự
án của nhà nước được phong cái danh là "dự án phát triển kinh tế",
đã tác động bất lợi đến cuộc sống, đảo lộn kế mưu sinh, xâm hại đến lợi
ích của cả cộng đồng. Và đây cũng chính là cái điểm nguyên nhân gây nên
những vụ tập trung đông người biểu tình chống lại chính quyền nhà nước
liên tiếp hàng loạt xảy ra trong những ngày qua, trên khắp nhiều nơi.
Những Dự Án Gây Mâu Thuẫn
Ninh Thuận: Biểu tình phản đối chính quyền cho Trung Quốc khai thác Titan ngày 27.03.2014
Tại Ninh Thuận, mâu thuẫn giữa người dân và chính quyền liên quan đến
dự án khai thác Titan đã tồn tại từ lâu. Chủ khai thác mỏ Titan này là
một người phụ nữ Trung Quốc, thông qua công ty TNHH Quang Thuận. Quá
trình khai thác sẽ lấy đi hết nguồn nước ngầm và gây ô nhiễm môi trường
trên bình diện rộng. Tiếng kêu của nhu cầu cấp thiết cuộc sống người dân
không được đáp ứng từ phía giới chức lãnh đạo chính quyền. Mâu thuẫn
đến đỉnh điểm và dẫn đến cuộc nổi dậy của người dân kéo về UBND tỉnh áp
lực phản đối. Ngày 27-3-2014, chính quyền Ninh Thuận buộc phải ra quyết
định chấm dứt việc khai thác Titan, nhưng bắt giam 6 người trong số họ.
Sáng ngày 28-3-2014, người dân Ninh Thuận tiếp tục xuống đường biểu tình
đòi thả người và chống trả quyết liệt đẩy lùi sự trấn áp của lực lượng
công an và Cảnh sát Cơ động.
Tại Vũng Áng – Hà Tĩnh, khoảng ba đến bốn ngàn người dân trương biểu
ngữ, dựng lều biểu tình phản đối việc cưỡng chế cho một dự án mà theo họ
là cưỡng chế đã vi phạm pháp luật hiện hành và xem nhẹ quyền lợi thiết
thực của người dân. Từ những uất ức dồn nén trong lòng khi nhà cầm quyền
có thói quen sử dụng bạo lực, người dân nơi đây đã đoàn kết, đồng tâm
hiệp lực chống trả quyết liệt khiến chính quyền phải rút lui
Hàng ngàn người dân Quỳnh Lưu - Nghệ An, đổ ra đường ngăn cản các
phương tiện máy móc đang chuẩn bị triển khai giải tỏa hành lang quốc lộ
1A. Lý do ngăn cản là sự đền bù của nhà nước không thỏa đáng, không công
bằng, gây thiệt hại phần nhiều về phía dân. Vì thế, trước sức ép của
chính quyền, lực lượng đông đảo của công an, họ bất chấp và liên thủ đấu
tranh đòi sự công bằng.
Tại Dương Nội – Hà Nội, bà con nhân dân nơi đây cũng rất bức xúc,
phẫn nộ trước hành động cưỡng chế ngang ngược, trái luật của chính quyền
địa phương, lấy đất của nhân dân giao lại cho đơn vị tư nhân xây dựng.
Họ đã trả giá cho sự quyết tâm bảo vệ đất bằng cả máu và giam cầm. Tối
ngày 28-3-2014, bà con nhân dân kéo đến trụ sở công an Hà Đông, yêu cầu
thả hai người trong số họ đang bị công an bắt cóc và giam giữ.
Thiết nghĩ, những dự án phát triển kinh tế cho một đất nước cũng là
điều cần nên có trong kế sách nhà nước, nhưng trước khi giới chức lãnh
đạo đặt bút phê duyệt, phải cần nghĩ đến lợi ích thiết thực trước mắt
của người dân bản địa, lợi ích quốc dân và đặt lợi ích đó lên trên lợi
ích nhóm và lợi ích của nhà đầu tư doanh nghiệp. Với chế độ đất đai "sở hữu thuộc sở hữu toàn dân",
mà quyền quản lý lại thuộc về các quan chức vùng miền, địa phương, trên
thực tế này là thời cơ các nhóm quan chức tham nhũng. Những dự án nhân
danh là "phát triển kinh tế, qui hoạch đô thị" các quan tham
được quyền tha hồ thu hồi đất, định giá đất, đền bù rẻ mạt theo ý muốn
của họ. Đối với người dân, đây là hành động ngang ngược, tráo trở với
công dân trong thời buổi gọi là ổn định hòa bình. Mảnh đất do mình tạo
lập hợp pháp hoặc từ cha ông để lại bỗng nhiên bị tước đoạt thu hồi,
được đền bù với giá rẻ mạt không đủ bằng 50% giá trị đích thực thì làm
sao người dân không vác đơn đi khiếu kiện hành chính. Mà khiếu kiện hành
chính là tranh chấp với chính quyền, là kẻ "vừa đá bóng, vừa thổi còi",
thì làm sao phần thắng thuộc về họ. Mất nhà, mất đất thường kéo theo là
mất việc, thất nghiệp, bần cùng. Số đông những người đi khiếu kiện lên
cấp nhà nước lang thang khắp chốn đô thành Sài Gòn, Hà Nội, liên kết lại
thành hiệp hội dân oan để khiếu kiện tập thể. Đó cũng là là biện pháp
đấu tranh bất đắc dĩ để bảo vệ cho sự sống còn của họ một cách có hữu
hiệu. Họ đi tới đâu cũng có bóng dáng công an. mật vụ mang còng 8 và dùi
cui điện theo dõi. Những tội danh hình sự: "Gây rối trật tự công cộng", "chống người thi hành công vụ, kích động xúi giục...." luôn luôn rập rình trên đầu họ.
"Tức nước, vỡ bờ" – Kịch bản được trích trong tác phẩm Tắt
Đèn của Ngô Tất Tố đã được tái hiện lại trong những ngày vừa qua tại
Ninh Thuận, Nghệ An, Hà Tĩnh và Hà Nội. Một khi những người dân hiền hòa
chất phác bị lâm vào bước đường cùng và không còn tin tưởng vào công lý
trong nền pháp quyền XHCN của Đảng CSVN thiết lập. Họ chứng kiến những
"Chị Dậu" dân oan đi khiếu kiện chính quyền bằng giấy tờ pháp lý vừa tốn
công, tốn sức mà chẳng đem lại kết quả gì. Vì thế, họ liên kết lại
thành nhiều Chị Dậu đứng lên đấu tranh tự phát, chống trả lại cái thói
cường quyền hung bạo của những tên cai lệ, lý trưởng CS thời đại @. Đó
cũng là một phương cách đấu tranh bất đắc dĩ khi ho không còn cách nào
để bảo vệ những gì thuộc về mình.
"Nơi nào có áp bức, nơi đó có đấu tranh". Câu nói của ông tổ ngành
CS, đó cũng là chân lý thực tiễn và câu nói cũng tương đồng theo định
luật III vật lý học của New- Tơn. "Khi ta tác động hoặc nén đè lên một
vật một lực, thì ta sẽ bị đáp trả lại một lực từ vật ấy có cùng độ lớn"
Trong văn học Viêt Nam ngày nay thường lên án các quan lại, lý
trưởng, cai lệ thời xưa và cổ vũ cho tinh thần đấu tranh của Chị Dậu.
Theo dòng văn học hiện thực phê phán, thì chúng ta cũng có quyền lên án,
các quan chức của chính quyền CS thời nay và cổ vũ ủng hộ tinh thần đấu
tranh của các các đồng bào Ninh Thuận, Vũng Áng, Nghệ An và Dương Nội
vừa qua.
Viết từ Gia Lai (VN) ngày 2-4-2014
Hồng Trung (ĐVDVN)