Komori Yoshihisa – Khôi Nguyên dịch
“Tại
lãnh thổ miền Nam VN, thế lực chống lại chính quyền Sài Gòn và lực
lượng quân đội Hoa Kỳ là thế lực nào? Những người đã dùng hình thức quân
sự để tấn công quân đội và chính phủ miền Nam là ai?”
Đó là những câu hỏi trực tiếp liên quan
đến bản chất của cuộc chiến tranh VN mà mỗi khi đặt vấn đề này, chúng ta
cần phải nhận thức cho rõ ràng. Đối với một đặc phái viên của tờ báo
Mainichi ở Sài Gòn lúc đó như tôi thì sau khi đặt chân đến đây, đó là
những vấn đề trọng yếu hàng đầu mà tôi thường suy nghĩ để tìm hiểu.
Những người đấu tranh ở miền Nam tự xưng
là MTGP và thế lực này đã chủ trương rằng chính phủ miền Nam vốn chỉ là
một sản phẩm của thực dân Pháp trước đó và sau này trở thành chính
quyền bù nhìn của chủ nghĩa đế quốc Mỹ để được nhận viện trợ, vì vậy họ
đã tuyên bố chống lại chính phủ miền Nam trong mục đích đánh đuổi ngoại
bang, giải phóng dân tộc khỏi ách nô lệ, giành lại độc lập quốc gia.
Vào
năm 1960, thế lực này đã chính thức kết thành một tổ chức gọi là
MTGPMN. Tổ chức này đưa ra chủ trương rằng những hoạt động của họ là đấu
tranh vì tự do độc lập cho dân tộc, chứ không đặt dưới một chủ nghĩa
hay ý thức hệ nào khác. So với phía Bắc Việt, họ là một tổ chức riêng
biệt của những người dân thuần túy ở miền Nam. Đương thời, MTGPMN đã sử
dụng các hình thức quân sự để chiến đấu với chính quyền ông Ngô Đình
Diệm, mặt khác họ còn thực hiện không biết bao hành vi khủng bố để tạo
áp lực khiến cho chính quyền lúc đó cũng có phản ứng lung lay dao động.
Tuy nhiên, ông Diệm với sự viện trợ của
Hoa Kỳ từ trước đó, đã thành công trong việc củng cố thế lực và tăng
cường sức mạnh quân đội nên chính quyền miền Nam tương đối tạo được nền
tảng vững chắc.
Năm 1969, MTGP tuyên bố thành lập chính
phủ CMLTMNVN để khuếch trương thế lực chính trị và tạo thế hiện hữu song
hành cùng chính phủ VNCH. Đương nhiên, họ cũng vẫn tuyên bố là “không hề dính líu với phía Bắc Việt cũng như tại miền Nam không hề có sự hiện diện chiến đấu của quân lính cộng sản Bắc Việt.”
Những tuyên bố trên đây quả là điều hư
cấu vĩ đại, hay nói khác đi đó là sự nguỵ tạo lịch sử to lớn do phía Bắc
Việt dựng nên vì trong lịch sử hơn 30 năm của cuộc chiến VN từ đầu chí
cuối đều là do quân đội Bắc Việt dưới sự lãnh đạo của đảng cộng sản VN
gây ra.
Đạo quân này đã giữ một vai trò chính
yếu trong tất cả những cuộc tấn công về quân sự lẫn chính trị để chống
lại miền Nam VN. Ngoài ra, lồng trong cuộc chiến đấu với mục đích vì độc
lập tự do của dân tộc mà họ nêu ra, quân Bắc Việt còn được trang bị
bằng những ý thức hệ của chủ nghĩa Mác- Lênin một cách cuồn tín nhằm
thực hiện một cuộc cách mạng theo khuynh hướng chủ nghĩa cộng sản. Ngay
chính đảng cộng sản VN sau khi chiếm được miền Nam cũng đã bộc lộ một
cách trắng trợn đến mức làm cho mọi người phải kinh ngạc về cái gọi là
“cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc” của MTGPMN vốn thuần túy dân tộc
không bị áp đặt dưới một ý thức hệ chính trị nào, khi cho thấy đây chỉ
là tấm bình phong ngụy tạo bằng cách khai tử lập tức tổ chức MTGPMN.
Việc
những người thực hiện cuộc đấu tranh cách mạng vì lòng tin của họ trên
quan điểm chính nghĩa và họ tự đặt ra những điều hư cấu để tác động vào
mặt tuyên truyền hầu đạt được mục đích chiến thắng tuy là một điều hết
sức tự nhiên, nhưng đối với những người thứ ba đứng ngoài cuộc chiến,
tức không có liên hệ gì lại đi thông tin và truyền đạt rộng rãi những
điều tuyên truyền mang tích cách hư cấu này thì nó lại là một vấn đề
khác.
Đó chính là trường hợp của đa số những
người trí thức và giới báo chí truyền thông Nhật Bản. Tuy có nhiều người
biết hoặc không biết về sự thật hay sự ngụy tạo của ý nghĩa cuộc chiến
tranh VN nhưng dường như tất cả vẫn mặc nhiên chấp nhận và loan tải một
cách không suy xét, tức là “nghe sao nói vậy”.
Bản thân tôi cũng xuất thân từ môi
trường hiểu biết cũng như những nhãn quan chính trị của Nhật Bản rồi sau
đó lại được có cơ hội sống tại VN nên việc tôi tương đối nhận thức được
mức độ cách biệt giữa sự chân thật và ngụy tạo nơi cuộc chiến VN cũng
không có gì là lạ lùng.
Và giờ đây nghĩ lại, quả thật là trong 3
năm rưỡi ở VN đã cho tôi rất nhiều kinh nghiệm về những lường gạt chính
trị vĩ đại này qua việc từng chiếc mặt nạ trá hình lần lượt bị rơi
xuống phơi bày những sự thật rõ ràng.
Khi
quyết định sống ở Sài Gòn, tôi đã cố gắng nhớ tiếng Việt và tiếp xúc
với thật nhiều người bản xứ. Đầu tiên, tôi đã hiểu rằng việc người dân ở
đây gọi thế lực chống lại chính quyền miền Nam bằng danh từ “cộng sản”
vốn là điều thông thường. Và ai cũng biết rằng thế lực của cộng sản với
phía Bắc Việt thật ra chỉ là một cho nên sự nhận thức này của họ được
suy diễn rộng ra như vậy cũng là mang tính cách đương nhiên. Nhưng ở Sài
Gòn cũng có người gọi lực lượng cộng sản là lực lượng cách mạng.
Tuy nhiên, trong giới truyền thông Nhật
Bản lại thường sử dụng từ ngữ “lực lượng giải phóng” để ám chỉ những
thành phần chống lại chính phủ miền Nam. Mặc dù tổ chức MTGPMN được gọi
tắt là MTGP, nhưng ta không thể nào gán ghép từ ngữ “giải phóng” vào
những danh xưng như “quân giải phóng”, “phe giải phóng”, “lực lượng giải
phóng” để gọi tên các thế lực chống đối miền Nam một cách tùy tiện và
chủ quan như vậy được.
Ngay cả giới truyền thông quốc tế như các hãng thông tấn AP, UPI, AFP v.v.., họ cũng chỉ dùng các từ như “quân Bắc Việt”, “phía cộng sản”, “Việt cộng” hoặc “lực lượng cách mạng” mà
thôi. Theo sự hiểu biết giới hạn của tôi, thì họ không bao giờ sử dụng
các từ ngữ “quân giải phóng”, “phe giải phóng”, “lực lượng giải phóng”
để nói về MTGP hoặc quân đội Bắc Việt cả.
Do
đó, danh xưng MTGP chỉ là một trường hợp đặc biệt, vì ý nghĩa của ngôn
từ giải phóng đã mang theo một tác động tâm lý về mặt tuyên truyền rất
hiệu quả là cởi mở sự trói buộc để trở thành tự do. Có nghĩa là tự thân
của từ ngữ này đã vô hình chung mang một ý nghĩa rất chủ quan.
Trong một cuộc đấu tranh, nếu ta gọi một
bên là phe giải phóng thì tất nhiên ta đã coi bên kia là phía trói
buộc, đàn áp tự do và chẳng khác nào ta đã nhận định chủ quan để phân
chia ra hai bên gồm một bên thiện và một bên ác, trong khi ta lại chưa
rõ hư thực thế nào.
Và nếu như vậy thì ta đặt trường hợp ở
bán đảo Triều Tiên xảy ra cuộc chiến do phía Bắc Hàn thực hiện việc Nam
tiến để đánh lại quân đội Hoa Kỳ và Đại Hàn thì lúc đó giới truyền thông
Nhật cũng gọi quân Bắc Hàn là “quân giải phóng” hay “lực lượng giải
phóng” hay sao?
Vì từ trước đến nay, Bắc Hàn luôn đề
xướng một cuộc giải phóng để đánh đổ chính quyền Đại Hàn và chủ nghĩa đế
quốc Hoa Kỳ. Rõ ràng là khi Bắc Hàn đưa ra chủ trương giải phóng như
vậy, ta đã nhận thấy tính phi hiện thực nơi lập trường cực đoan của họ
vì khách quan mà nhìn nhận thì Bắc Hàn mới chính là nơi cần được giải
phóng.
Ngược lại, đứng trên lập trường dư luận
quốc tế, Nhật Bản là một quốc gia đồng minh của Hoa Kỳ lẫn Đại Hàn thì
nếu trường hợp Đại Hàn bị bại dưới tay Bắc Hàn, liệu giới truyền thông
có thấy được sự kỳ dị của “sự giải phóng” này không? Và lúc đó nên gọi
là “sự kiện” gì đây?
Tóm
lại, những lực lượng đấu tranh tự xưng mình là lực lượng giải phóng,
lực lượng cách mạng chỉ phản ảnh sự chủ quan về cách nhìn nơi cuộc chiến
đấu mà họ cho là có chính nghĩa. Cũng như nếu nhìn ngược lại từ phe đối
lập thì phe giải phóng hoặc phe cách mạng cũng chỉ là những thành phần
phản loạn mà thôi. Cho nên khi người thứ ba đứng ngoài cuộc chiến gọi
một bên là lực lượng giải phóng thì chỉ cho thấy một sự phán đoán không
trung thực và thiên kiến.
Đặc biệt là trong thời gian chiến tranh
tại VN tất cả báo chí toàn quốc Nhật Bản đều lấy tin tức liên quan từ
hãng thông tấn Kyodo một cách thật cực đoan, mà hãng Kyodo cũng chỉ dịch
lại những bài ký sự của những hãng thông tấn ngoại quốc như UPI, AP một
cách sai lạc về từ ngữ, vì trong khi nguyên văn tiếng Anh là “quân Bắc
Việt”, “quân cộng sản” thì ban dịch thuật của Kyodo lại chuyển dịch
thành “quân giải phóng”, “lực lượng giải phóng” khiến dư luận Nhật Bản
vốn đã mù mờ về cuộc chiến VN càng trở nên lệch lạc thêm nhiều hơn.
Nếu thực sự họ có ý đồ bẻ cong ngòi bút
dịch thuật như vậy thì họ đã trở thành những nhà báo thiên kiến quá
đáng, không làm tròn chức năng của người ký giả trong lĩnh vực truyền
thông quốc tế.
©Komori Yoshihisa & Khôi Nguyên @ HVR, 21/03/2014
Nguồn: Sài Gòn Thất Thủ – Kỳ 4: Hư cấu về MTGPMN. Komori Yoshihisa & Khôi Nguyên @ HVR, 21/03/2014