Nguyễn Hưng Quốc
Mới đây, trong bài “Cơn nhức đầu 100 năm” đăng trên nhật báo Người
Việt, nhà báo Ngô Nhân Dụng nhắc đến vấn đề biên giới giữa Israel và
Palestine, và ông xem đó là một vấn đề “nhạy cảm” đối với sinh hoạt
chính trị của Mỹ. Điều thú vị là ông lại để hai chữ “nhạy cảm” trong
ngoặc kép. Tại sao? Tôi đoán là ông muốn mượn lại và cũng muốn nhắc nhở
người đọc nhớ đến cái chữ “nhạy cảm” vốn rất thông dụng tại Việt Nam
hiện nay.
Cảm thấy thú vị với hai chữ “nhạy cảm” trong ngoặc kép ấy, tôi tò mò
vào Google, và phát hiện ra một điểm khác cũng thú vị không kém: Bạn có
biết hai chữ “nhạy cảm” xuất hiện ở đâu nhiều nhất không? Thưa, đó là
hai lãnh vực: chính trị (Việt Nam) và tình dục.
Liên quan đến tình dục, chữ “nhạy cảm” đã được dùng một cách phổ biến
từ lâu. Nói đến “nhạy cảm”, người ta hay nghĩ đến thân thể của người
phụ nữ: Đại khái, ở đó, có một số điểm “nhạy cảm” hơn hẳn những chỗ
khác. Nơi “nhạy cảm” nhất thường được gọi là điểm G (Gräfenberg Spot).
Có điều, giới nghiên cứu y khoa lại không đồng ý với nhau về vị trí của
cái điểm G ấy. Người nói thế này, người nói thế khác. Người thì nói nó
nằm bên ngoài;
người thì nói nó nằm bên trong. Người thì cho đó chỉ là
một huyền thoại, người thì bảo: nó có thật; chỉ có vấn đề là không thể
khẳng định dứt khoát nó nằm ở đâu mà thôi. Qua những sự cãi vã ấy, chúng
ta, với tư cách là những người ngoại đạo trong ngành y học, có thể tạm
rút ra ít nhất vài kết luận: một, cái điểm “nhạy cảm” ấy tương đối nhỏ;
hai, nó khá khuất, chứ không lồ lộ như một cái nốt ruồi; và ba, ngay cả
khi lồ lộ ra ngoài như thế, nó cũng chỉ “nhạy cảm” trong một số điều
kiện nhất định chứ không phải ai hay cái gì đụng vào nó cũng lên tới...
đỉnh cả. Chính ở đây, chúng ta dễ dàng nhận thấy có sự khác biệt lớn
trong cách dùng chữ “nhạy cảm” trong lãnh vực tình dục và lãnh vực chính
trị.
Trong lãnh vực tình dục, chỗ “nhạy cảm” là chỗ có khả năng làm cho
người ta đạt đến chỗ “cực khoái”; trong lãnh vực chính trị, chỗ “nhạy
cảm” là chỗ làm cho giới lãnh đạo, ngược lại, nhột nhạt và khó chịu,
thậm chí, tức giận. Trong lãnh vực tình dục, người tìm ra chỗ “nhạy cảm”
được khích lệ; trong lãnh vực chính trị, người nào đụng đến chỗ đó thì
rất dễ có nguy cơ bị bắt và ở tù với bằng chứng là hai cái condom “đã
qua sử dụng” (như trường hợp của Cù Huy Hà Vũ)! Nhưng sự khác biệt này
mới là quan trọng: trên thân thể con người chỉ có một số điểm được xem
là nhạy cảm; còn ở Việt Nam hiện nay thì dường như ở đâu cũng “nhạy cảm”
cả. Chuyện đa nguyên đa đảng ư? - Ồ! Nhạy cảm lắm. Chuyện tự do và dân
chủ ư? – Cũng nhạy cảm! Chuyện tranh chấp với Trung Quốc ư? – Cũng nhạy
cảm! Chuyện tham nhũng ư? – Nhạy cảm! Chuyện khả năng của lãnh đạo ư? –
Nhạy cảm! Chuyện cán bộ đua nhau mua bằng giả ư? – Nhạy cảm! Chuyện con
cháu cán bộ ăn chơi hư hỏng ư? – Nhạy cảm! Chuyện ngư dân Việt Nam bị
bắt, bị cướp hoặc bị giết chết ngoài biển khơi ư? – Nhạy cảm! Ngay cả
những chuyện như tàu thủy chở du khách ngoại quốc bị chìm cũng bị xem là
“nhạy cảm”. Chuyện khai thác bauxite ở Tây nguyên cũng bị xem là “nhạy
cảm”. Chuyện xây dựng đường sắt cao tốc cũng lại là chuyện “nhạy cảm”,
v.v...
Chỗ nào cũng có thể bị xem là “nhạy cảm” cả. Bây giờ hãy thử tưởng
tượng nền chính trị Việt Nam là thân thể của một phụ nữ: nơi nào cũng
“nhạy cảm”. Đi đường, chỗ hẹp, bạn vô tình chạm vào lưng nàng, nàng la
toáng lên: "Sách nhiễu tình dục!" (sexual harassment). Lý do? Lưng nàng
rất "nhạy cảm! Gặp nhau, theo lối Tây phương, bạn đưa tay bắt, nàng giãy
lên đành đạch: “Sách nhiễu tình dục”. Lý do? – Tay nàng rất “nhạy cảm”!
Ngồi ăn chung một bàn, vô tình chân bạn đụng phải chân nàng dưới ghế,
nàng cũng buộc tội là “sách nhiễu tình dục” và hăm he đòi gọi cảnh sát
bắt bạn vì chân nàng rất... “nhạy cảm”.
Ối giời!