Huỳnh Ngọc Chênh
Gần 200 người dân có mặt trước cổng tòa án Đà Nẵng từ 7g30 sáng để
mong được vào tham dự phiên tòa công khai xét xử nhà báo, blogger nổi
tiếng Trương Duy Nhất theo điều 258 của bô luật hình sự.
Facebooker Thanh Hoàng, Lê thị Phương Anh và kỹ sư Nguyễn Văn Thạnh sau khi không vào được dự tòa đã ra ngồi quán nước bên cạnh
Nhưng tất cả không ai được vào. Đích thân một số thẩm phán ra tận cổng tòa ngăn chặn người dân.
Gần 8 giờ, là giờ phiên tòa bắt đầu nhưng Luật sư Trần Vũ Hải, vợ và
con gái của anh Trương Duy Nhất vẫn còn đứng trước cổng để đấu tranh
cho một số người thân vào dự. Phía gia đình anh Trương Duy Nhất, tòa chỉ
cho phép vào dự ba người đó là chị Cao Thị Xuân Phượng vợ anh Nhất, con
gái và một người em trai của anh Nhất. Luật sư Trần Vũ Hải muốn yêu cầu
thêm ba người nhà và ba người bạn của anh Nhất (trong đó có tôi và nhà
phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên) nữa được vào tham dự nhưng các thẩm
phán đang đóng vai là những người bảo vệ vẫn kiên quyết không cho ai vào
thêm. Các thẩm phán hoặc bảo vệ trả lời không có thẩm quyền. Luật sư
Hải đòi được găp chánh án để làm việc, nhưng được trả lời là chánh án
không có mặt ở đây. Cãi cọ lớn tiếng nổ ra trước cổng tòa. Luật sư người
Hà Nội phải quần thảo giữa đám đông nhân viên tòa án mà hầu hết là
những người Quảng Nam Đà Nẵng có truyền thống cãi nổi tiếng trong cả
nước. Nhiều giọng cãi Quảng Nam từ phía đám đông góp vào hỗ trợ cho luật
sư Hải.
- Tại sao nói phiên tòa công khai lại không cho dân vào!
- Không cho dân vào dự thì để bảng thông báo bên ngoài đây là phiên tòa bí mật để dân biết khỏi đến tập trung.
- Tại sao cũng phiên tòa xét xử thiếu tướng công an Trần Văn Thanh
theo điều 258 trước đây lại tổ chức tại nhà hát Trưng Vương rồi mời mọi
người đến dự lại còn khuyến khích người đến dự càng đông cáng tốt bằng
cách phát nước uống miễn phí cho mọi người. Tại sao ông Trương Duy Nhất
cũng xét xử theo điều 258 lại không cho mọi người vào dự.
- Ông chánh án không ra trả lời về việc không cho người dân vào dự
chứng tỏ rằng ông biết việc cấm đoán của ông là sai pháp luật do vậy ông
phải tránh né. Chánh án mà làm sai pháp luật thì còn xét xử được ai
...
Sự hỗ trợ của người dân còn nhiều lắm nhưng tôi không nhớ hết để ghi đầy đủ ra đây.
Không được vào tòa, lúc nầy đã có trên 300 người dân tụ tập ngay
trước cổng tòa và các vị trí bóng mát chung quanh công viên trước tòa.
Lực lượng công an sắc phục đến giải tỏa nhưng mọi người kiên quyết không
rời khỏi cổng. Quan sát thấy trong nhóm đứng trước cổng tòa có nhà phê
bình Phạm Xuân Nguyên, nhà văn Thái Bá Lợi, nhà báo Hồ Trung Tú, Blogger
Mẹ Nấm đến từ Nha Trang, Kỹ sư Nguyễn Văn Thạnh, Bloger nhà văn Trần Kỳ
Trung từ Hội An, một số blogger và facebooker Đà Nẵng, Hội An, Tam Kỳ
mà tôi không nhớ tên.
Lực lượng công an sắc phục, bảo vệ tòa có mặt không nhiều lắm và
tahi1 độ cư xử của họ đối với người dân là đúng mực, kiên quyết nhưng
không thô bạo. Lực lượng an ninh chìm thì đông lắm, nhưng chỉ đứng ngoài
hoặc trà trộn vào quan sát chứ không bày tỏ thái độ gì, cũng không xảy
ra hành vi dí máy quay vào mặt người dân ghi hình một cách ngang nhiên
và thô bạo vô văn hóa như ở một số nơi khác mà tôi biết. Khi tôi chụp
hính không có ai ngăn cản, tuy nhiên thỉnh thoảng có người "vô tình"
đụng vào người lúc tôi đang chụp để hính chụp bị nhòe đi, hoặc có vài
nhân viên an ninh đứng xoay lưng lại che trước ống kính của tôi mỗi khi
tôi đưa máy lên.
Nhưng tóm lại tất cả cách cư xử của lực lượng công quyền với người
dân và các blogger đang đứng trước cổng tòa là đúng mực, nhẹ nhàng và
theo đúng điều lệnh. Không hành xử thô bạo và vi phạm nah6n quyền trầm
trọng như lực lượng công quyền mà tôi đã từng chứng kiến hay là nạn nhân
tại các phiên tòa xử Việt Khang, Điếu Cày, Tạ Phong Tần...ở Sài Gòn hay
Nguyễn Phương Uyên, Đinh Nhật uy, Đinh Nguyên Kha ở Long An. Có thể ông
Nguyễn Bá Thanh, trong thời gian dài lãnh đạo ở đây đã "giáo dục" tốt
cán bộ của mình. Cũng có thể những lãnh đạo trẻ mới lên ở thành phố này
như ông phó bí thư thành ủy Nguyễn Xuân Anh là đồng nghiệp cũ của tôi
hay ông giám đốc công an thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn là học trò cũ của
tôi là những người có học nên biết cách "dạy dỗ" cấp dưới của mình phải
biết làm gì để bộ mặt thành phố được mệnh danh là đáng sống nhất hiện
nay không bị hoen mờ đi. Nhưng cũng có thể là sau khi Việt Nam vào nhân
quyền LHQ nên phải chấn chỉnh những sai phạm của cán bộ khi hành xử với
dân để giữ bộ mặt tương đối nhìn không quá tệ của mình trước bàn dân
thiên hạ.
Nhưng hành xử thế nào thì việc không cho người dân trong đó có rất
nhiều người thân của bị cáo vào dự phiên tòa công khai là một sư vi phạm
nhân quyền không thể nào tha thứ được, không thể nào người dân không
lên tiếng phê phán được, và nếu như ông Trương Duy Nhất không bị bắt vào
xét xử trong kia thì ông sẽ là người lên tiếng phê phán mạnh nhất như
ông đã từng phê phán những điều sai trái của hệ thống chính quyền mà vì
điều đó ông phải bị ra tòa ngày hôm nay.
Anh Trương Duy Nhất không được chở đến tòa bằng cổng trước như mong
đợi của bao nhiêu người tập trung dưới ánh nắng gay gắt tại đây để mong
được vẫy những cánh tay chia sẻ sự đồng cảm với anh. Anh được lén lút
chở vào cổng qua cổng phụ nào đó mà không ai biết được.
Phiên tòa đã bắt đầu ở bên trong mà bên ngoài vẫn còn nổ ra những cuộc cãi cọ về quyền được vào dự hay không.
Sau đây là một số hình ảnh chụp vội trước cổng tòa sáng nay:
Các nhà báo và blogger xếp hàng chờ vào dự phiên tòa
Lúc 7.30 sáng
Ảnh của Trần Kỳ Trung
Ảnh của Trần Kỳ Trung
Nhân viên nầy phản đối tôi chụp hình trước cổng tòa một cách ôn hòa, đúng mực
Bức ảnh nầy chụp cảnh đấu tranh của LS Trần Vũ Hải, bị nhòe do một người lạ mặt "vô tình" xô vào lúc tôi đang chụp
Ông Phạm Minh Thông, nhà văn Thái Bá Lợi và nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên
Nhân viên này liên tục chờn vờn phái trước để che ống kính của tôi
lại che ống kính
liên tục che ống kính
Lại che ống kính, nhưng được cái không có hành vi xâm phạm thô bạo như giựt hoặc đập phá máy ảnh