Hội nghị trung ương 7 chấm dứt trong dững dưng

Nguyễn Văn Huy

Ngày 11/05/2013, Hội nghị Ban chấp hành trung ương lần thứ 7 Đảng cộng sản Việt Nam đã bế mạc sau 10 ngày họp mặt.

Người được vào, kẻ không

Ban chấp hành trung ương đã bầu bổ sung hai thành viên mới vào Bộ chính trị khóa XI, và một người vào Ban bí thư. Hai nhân vật mới được vào Bộ Chính trị là phó thủ tướng, ủy viên trung ương đảng Nguyễn Thiện Nhân và bà Nguyễn Thị Kim Ngân, bí thư trung ương đảng, phó chủ tịch quốc hội. Chánh văn phòng trung ương đảng ông Trần Quốc Vượng được bầu vào Ban Bí thư Trung ương khóa 11.

Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, ông Nguyễn Thiện Nhân và ông Trần Quốc Vượng

Ông Nguyễn Thiện Nhân, 60 tuổi, có lẽ là nhân vật có trình độ kiến thức cao nhất trong Bộ chính trị : thạc sĩ về quản lý công ở Đại học Oregon và tốt nghiệp, khóa chuyên gia thẩm định dự án đầu tư tại Đại học Harvard.Trước đó, ông Nhân là nghiên cứu sinh tại Đại học Kỹ thuật Magdeburg, Cộng hòa Dân chủ Đức (1972-1979), tức Đông Đức cũ. Ông Nguyễn Thiện Nhân có nhiều hy vọng trở thành ứng viên thủ tướng tại Đại hội Đảng lần thứ 12.

Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, 59 tuổi, là nữ thành viên thứ hai trong Bộ chính trị, sau bà Tòng Thị Phóng, được bầu vào năm 2011. Bà Ngân sẽ là ứng viên cho chức chủ tịch Quốc hội khóa 14.

Với ông Nguyễn Thiện Nhân và bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Bộ chính trị - cơ quan quyền lực cao nhất của Đảng cộng sản Việt Nam - nay có 16 ủy viên. Thông thường con số ủy viên được hướng tới là số lẻ để việc bỏ phiếu dễ dàng hơn, do vậy cũng có nhận định sẽ còn tiếp tục bổ sung thêm một nhân vật mới vào Bộ chính trị trong thời gian tới. Theo tin hành lang, ông Ngô Xuân Lịch, thượng tướng, chủ nhiệm Tổng cục chính trị, có nhiều hy vọng được bổ sung vào vị trí thứ ba trong Bộ chính trị.

Một điểm đáng chú ý, là ngoài ông Phùng Quang Thanh, đại tướng, bộ trưởng quốc phòng, quân đội không có thêm nhân vật nào lọt vào Bộ chính trị. Trong quân đội hiện nay có hai nhân vật được cho là có khả năng kế nhiệm ông Thanh: thượng tướng Đỗ Bá Tỵ, tổng tham mưu, thứ trưởng, và thượng tướng Ngô Xuân Lịch. Nhưng với kết quả chính thức vừa công bố, chưa có ứng viên tiềm năng thay ông Thanh trong nhiệm kỳ tới.

Hai người từng được cho là ứng cử viên sáng giá cho chiếc ghế ủy viên Bộ chính trị và được dư luận đặc biệt chú ý là các ông Nguyễn Bá Thanh, trưởng ban nội chính trung ương và Vương Đình Huệ, trưởng ban kinh tế trung ương, đã thất cử vì không được bầu bổ sung vào Bộ chính trị Đảng cộng sản Việt Nam. Hy vọng tiến thân vào những chức vụ cao hơn trong guồng máy quyền lực của hai nhân vật này coi như chấm dứt. Điều này cho thấycác cuộc bầu bán đãdiễn ra trong không khí cực kỳ căng thẳng của một cuộc tranh giành phe cánh nội bộ. Lý do được đưa ra là hai ông Nguyễn Bá Thanh và Vương Đình Huệ, lãnh đạo ở các ban Nội chính Trung ương và Kinh tế Trung ương, không được bầu là vì ông Thanh thiếu kinh nghiệm lãnh đạo ở phạm vi quốc gia, còn ông Huệ chưa có kinh nghiệm ở địa phương. Hơn nữa, ông Nguyễn Bá Thanh đã có một số tuyên bố là "sẽ bắt hết, sẽ hốt liền" những kẻ tham nhũng; những tuyên bố này có thể đã làm cho một số người trong trung ương đảng lo ngại nên đã không bỏ phiếu ủng hộ nhất định.

Tăng cường lãnh đạo công tác dân vận và quản lý thông tin

Các vấn đề được đưa ra bàn thảo tại Hội nghị Trung ương 7 bao gồm: đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị ; tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với công tác dân vận; dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992; sơ kết một năm thực hiện nghị quyết xây dựng đảng; công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo đảng cho tương lai; ứng phó với biến đổi khí hậu và quản lý tài nguyên môi trường.

Trong bài diễn văn bế mạc, ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam hô hào "củng cố, kiện toàn, từng bước hoàn thiện hệ thống chính trị là công việc rất lớn, hệ trọng và phức tạp, phải vừa làm vừa rút kinh nghiệm".

Về nội dung đổi mới hệ thống chính trị, ông Nguyễn Phú Trọng cho biết: "Hoàn thiện thể chế phải gắn liền với đổi mới nội dung phương thức lãnh đạo của Đảng". Tuy khẳng định vai trò lãnh đạo toàn bộ hệ thống chính trị nhà nước, nhưng trung ương đảng cũng thừa nhận trong tình hình hiện nay có "rất nhiều vấn đề mới đặt ra tác động đến tư tưởng, tình cảm, đời sống của cán bộ đảng viên và nhân dân", vì vậy phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận, nhằm củng cố lòng tin của dân chúng với chế độ, vì đó là mối liên hệ "máu thịt" mang lại sức mạnh cho đảng cộng sản.

Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 có lẽ là nội dung được dư luận quan tâm hơn cả, nhưng Hội nghị Trung ương lần này không đưa ra những kết luận nào cụ thể và chỉ khẳng định lại việc "Trung ương kiên quyết, phê phán bác bỏ" các "quan điểm sai trái, những luận điệu tuyên truyền chống phá của các thế lực thù địch" trong những ý kiến đóng góp sửa đổi hiến pháp. Dự thảo sửa đổi Hiến pháp sẽ được mang ra trình kỳ họp sắp tới trong tháng 05/2013 của Quốc hội, cho dù theo hạn định, việc thu thập ý kiến đóng góp của nhân dân vẫn tiếp tục tới tháng 09/2013.

Nói tóm lại, những kết luận của Hội nghị Trung ương 7 không có gì mới, nghĩa là không có sự chuyển biến nào quan trọng ngoài việc tăng cường tuyên truyền chính trị và thắt chặt quản lý thông tin.

Bưng bít thông tin

Về cách thức tổ chức các hội nghị trung ương, dư luận trong nước chỉ trích tính bí mật các cuộc họp của Ban chấp hành trung ương đảng và đây là điểm mà mọi người đều muốn thay đổi. Lý do được đưa ra là với tư cách một đảng chính trị cầm quyền, những quyết định có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống chính trị của đất nước, thì bất cứ hoạt động nào  cũng phải công khai và minh bạch.

Dư luận không còn bằng lòng với những luận điểm tóm lược trong các diễn văn bế mạc như trước, người dân muốn được thông tin toàn bộ những cuộc tranh luận hay tranh cãi, các cuộc đấu đá diễn ra trong nội bộ các hội nghị. Vì Đảng cộng sản Việt Nam thường tuyên truyền là người dân có quyền kiểm tra, giám sát tất cả những gì đảng làm, hay các quy định quyền giám sát của người dân đối với chính quyền và đảng cầm quyền.

Tại Việt Nam, quyền lực thực sự vẫn nằm hoàn toàn trong tay hai trăm ủy viên trung ương, trong đó 175 ủy viên chính thức, 25 ủy viên dự khuyết. Những người này quyết định mọi vấn đề của đất nước và đời sống người dân Việt Nam, không ai chấp nhận thi hành một cách mù quáng những quyết định của Bộ chính trị và Trung ương đảng như trước.

Bưng bít thông tin có lẽ là yếu điểm chính của các chế độ cộng sản, vì sợ sự thật. Cho đến nay không một chính quyền cộng sản nào dám công khai để lộ những thông tin nội bộ ra bên ngoài. Những ai vi phạm nếu không bị kết án tội phản bội tổ quốc thì cũng bị lên án về tội tiết lộ bí mật nhà nước, tất cả đều bị phạt một cách nặng nề. Đối với dư luận Việt Nam, tình trạng này cần phải chấm dứt vì ngày nay với những tiến bộ về kỹ thuật thông tin không có gì có thể được che giấu mãi với thời gian. Hơn nữa, người dân Việt Nam đã trưởng thành để không bị chính quyền lừa dối như trước, không còn ai tin vào sự thống nhất trong nội bộ đảng.

Tại sao phải họp kín giữa thời bình? Điều này rất khó giải thích vì với các phương tiện truyền thông, các hoạt động của chính quyền và quốc hội ngày càng công khai hơn trong những năm gần đây.

Bưng bít thông tin tức là có vấn đề. Trước hết đó có thể là thói quen cố hữu từ hàng chục năm độc quyền lãnh đạo vì nắm được thông tin là nắm tất cả quyền lực. Thứ hai đảng cầm quyền sợ những bất đồng nội bộ giữa các cấp lãnh đạo cao nhất bị phơi bày trước dân chúng, như vậy sẽ khó làm việc. Thứ ba là nếu dân biết nhiều quá, bàn nhiều quá, kiểm tra nhiều quá và làm nhiều quá thì chính quyền sẽ bị trói tay vì không còn việc gì để làm. Thứ tư là vẫn còn giữ tâm lý thời chiến tranh lạnh, lúc nào  cũng sợ các thế lực thù địch trong và ngoài nước tấn công. Có lẽ đây là điểm mà chính quyền cộng sản Việt Nam chưa thể vượt qua, hay không muốn vượt qua.

Tăng cường tuyên truyền chính trị

Đảng cộng sản Việt Nam đang tìm cách lấy lại lòng tin của nhân dân vốn đã xuống cấp trầm trọng trong thời gian qua trước thực trạng kinh tế-xã hội của đất nước và nạn tham nhũng lan rộng trong đảng.

Vận động nhân dân, gọi là "dân vận" chính là một công tác hàng đầu của đảng cộng sản trong những ngày sắp tới. Ông Nguyễn Thế Trung, ủy viên trung ương, phó trưởng ban thường trực của Ban dân vận trung ương, cho biết mục tiêu số một trong thời gian tới là "củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân đối với Đảng và tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân". Theo ông Trung, công tác dân vận phải làm cho nhân dân nghe theo và làm theo Đảng. Để đạt được những mục tiêu trên, ông Trung đề ra một số biện pháp như "khắc phục khuyết điểm của cán bộ và giải quyết kịp thời những bức xúc của dân". Bên cạnh đó, ông cũng yêu cầu truyền thông nhà nước đẩy mạnh tuyên truyền về chủ trương chính sách của Đảng đồng thời với việc quản lý chặt truyền thông đại chúng mà nhất là mạng xã hội. Nói chung, đảng cộng sản không đưa ra được cái gì mới trước một xã hội dân sự đang chuyển mình đòi quyền sống và quyền chia sẻ trách nhiệm lãnh đạo đất nước.

Những ý kiến mà ông Nguyễn Thế Trung phát biểu cũng là những nội dung được nêu trong thông cáo bế mạc hội nghị toàn thể lần thứ 7 của Ban chấp hành Trung ương. Theo đó, một số hoạt động dân vận của đảng cộng sản được cho là mang nặng tính hình thức, nguyên nhân khiến người dân "ngày càng mất lòng tin vào chính quyền, tạo bức xúc, khiếu kiện trong nhân dân, là kẽ hở để các thế lực thù địch và cơ hội chính trị lợi dụng xuyên tạc, kích động quần chúng". "Tình trạng tham nhũng, quan liêu, nhũng nhiễu dân, vi phạm dân chủ, thiếu gương mẫu của một bộ phận không nhỏ cán bộ có chức, có quyền ở các cấp, nhất là ở cơ sở, đã làm suy giảm lòng tin của nhân dân".

Hội nghị trung ương 7 tuy đã chấm dứt nhưng không đưa ra được những biện pháp giải quyết khó khăn trong đời sống của nhân dân. Hội nghị này chỉ là hội nghị giải quyết những vấn đề nội bộ của đảng cộng sản. Người dân Việt Nam đang chờ những quyết định và những biện pháp mạnh mẽ để nâng cao mức sống và tin tưởng vào tương lai đất nước chứ không phải sự tồn tại của đảng cộng sản, nghĩa là tạo điều kiện cho dân chúng Việt Nam bắt kịp đà tiến bộ chung của thế giới.

Nguyễn Văn Huy

Nguồn: Thông Luận