Từ Xứ sở Tự do trở về mất tự do (I)

NGUYỄN TƯỜNG THỤY

Tôi là người thứ 4 trong đoàn điều trần trở về Việt nam, sau Nguyễn Đình Hà, Lê Thanh Tùng, Ngô Nhật Đăng. Tai Mỹ, tôi đọc tin, được biết Ngô Nhật Đăng bị giữ 7 giờ, Lê Thanh Tùng 20 giờ và Nguyễn Đình Hà 24 giờ. Nguyễn Đình Hà còn bị thu hộ chiếu, máy ảnh, laptop, ipas, và một số đồ lặt vặt khác. Lê Thanh Tùng bị đánh ngay sau khi xuống sân bay,  rất đau.

Bạn bè ở Mỹ khuyên tôi nên để máy móc, thiết bị tác nghiệp, ngoại tệ lại, các bạn sẽ gửi về sau. Nhưng tôi quyết định mang hết về, với ý cứ làm mọi việc sòng phẳng xem sao. Rủi có mất thì cũng có cái gì đó để viết, để tố cáo. Mặt khác, tôi ngại phiền phức cho các bạn, các bạn đã vì tôi quá nhiều rồi.

Khi đi, tôi  đi thẳng từ Nội Bài, quá cảnh ở thủ đô Seoul rồi tới Washington, DC. Vé bay mua của hãng Korean Aiỉ là vé khứ hồi nên chiều về thì ngược lại. Vé chiều về phải 2 lần đổi: một lần đổi sân bay và một lần đổi ngày.

Anh Minh người đổi vé và đưa tôi ra sân bay ở Los Angeles còn lo cho tôi thêm dịch vụ người phục vụ, chở bằng xe lăn và lo mọi thủ tục mặc dù tôi nói không cần phải thế, lối đi lại trong sân bay cũng không có gì bỡ ngỡ, mặt khác tôi còn khỏe mạnh, để người khác phục vụ tôi cảm thấy ngài ngại thế nào ấy. Nhưng anh cứ làm, với lý do sợ tôi mệt và đỡ mất công hỏi han lối ra vào. Thảo nào tôi đến sân bay ở Los Angeles, quá cảnh ở Hàn Quốc hay về đến sân bay Nội Bài, nhân viên hàng không của hãng đều chủ động dặn dò. 

Trước khi về, tôi đã dặn vợ tôi, bạn bè tôi hành trình và giờ của chuyến bay. Cả chiều đi và về đều chính xác, không chậm trễ.

Ở nhà, vợ tôi thuê một chiếc xe 7 chỗ ngồi chở vợ con và một số bạn ra sân bay vào lúc (giờ máy bay hạ cánh là 9h30' tối ngày 19/5/2014) Một số anh em đi xe bus đến. Có người đi xe máy từ tỉnh khác xuống.

Tôi cũng tính sẵn cách đối phó với công an khi về đến sân bay Nội Bài. Ngoài tư trang, một ít quà, tôi có một chiếc laptop, môt ipas mini, hai thứ đều mới, 1 chiếc điện thoại mang từ VN sang. Riêng ngoại tệ, tôi gói vào một tờ giấy A4, kê rõ tiền 100 USD bao nhiêu tờ, loại 20, 5, 1 USD bao nhiêu tờ, tổng cộng là bao nhiêu. Ngoài ra không có giấy tờ gì, như một khách du lịch bình thường.

Thực ra, tôi biết, nếu công an VN theo sát tất cả mọi hoạt động của chúng tôi bên Mỹ, ghi hình đầy đủ thì cũng chẳng có bằng chứng nào kết tội chúng tôi. Hầu hết, các hoạt động của chúng tôi đều đã được đưa lên mạng do các đài hoặc do chính chúng tôi đưa lên. 

Nhưng tôi không muốn họ mượn cớ, lằng nhằng kéo thêm thời gian giam giữ vì điều đó chỉ khổ cho vợ con tôi và các bạn của tôi đang quyết tâm chờ cho đến tận khi tôi được thả ra. Cũng có thể họ vin vào điều này điều nọ để thu giữ máy tính hoặc thứ gì đó, có đòi được cũng mệt mỏi... Vì vậy, tôi đã chọn sẵn cho mình một lối xử sự, đó là giữ thái độ bình thản, trả lời ngắn nhất có thể, không sa vào tranh cãi, không mắc mưu khiêu khích, nói thẳng quan điểm của mình nhưng không gay gắt. Thực ra, đó cũng là lối xử xự của tôi trong tất cả mọi tình huống cũng như khi viết bài.

Đúng 9h 30' tối, máy bay tiếp đất. Tôi báo cho vợ tôi máy bay vừa tiếp đất. Khi máy bay dừng, tôi báo là máy bay dừng. Tôi làm thế để bên ngoài biết chắc chắn tôi đã về tới sân bay mà còn đấu tranh khi tôi bị bắt giữ. Tôi quyết định không nhờ người phục vụ nữa. Vất vả lắm tôi mới nói võ vẽ được câu:
- I can go (Tôi đi được)
nhưng nhân viên hàng không Hàn Quốc cứ ra hiệu bắt tôi ngồi xuống tại chỗ chờ. Đợi hành khách ra hết, một nhân viên đến lấy và khoác đồ cho tôi hướng dẫn tôi đi theo.

Vừa tới cửa sân bay, đã có nhân viên phục vụ với xe đẩy chờ sẵn. Tôi ngồi lên. Cùng lúc, tôi thấy một kẻ đang nhằm vào tôi quay clip. Tôi giơ điện thoại ra chụp lại. Tôi nhìn ra xung quanh thì thấy hơn chục đứa lố nhố xung quanh, thường phục có, sắc phục có. Những chiếc máy quay hoạt động liên tục. Chúng yêu cầu cậu đẩy xe đi theo chúng.

Chiếc máy quay đầu tiên khi ra khỏi cửa máy bay

Chúng giăng quân ra để bắt tôi như bắt một tên tội phạm quốc tế.

Vợ tôi lại gọi điện. Tôi thản nhiên rút máy ra nói chuyện bình thường. Tôi nói rằng công an đang bao vây tôi. Rồi tôi gọi lại, hỏi những chuyện bình thường. Nhưng dường như đã hết mức kiềm chế vì trước mặt chúng mà tôi cứ thản nhiên như không, một tên giằng lấy máy.Tôi nói nhanh vào máy:

- Chúng nó cướp máy của anh đây này.

Chúng yêu cầu người phục vụ chở tôi vào một phòng trong sân bay. Tôi đưa thẻ gửi đồ cho người phục vụ để anh lấy hành lý ký gửi.

Trong phòng chỉ có một đứa ngồi cùng với tôi. Tôi thấy điện thoại của tôi đang trong tay nó. Tôi bảo:

- Yêu cầu trả điện thoại cho tôi để tôi liên lạc với gia đỉnh.

Cậu ta cười khẩy:

- Anh nhầm mặt hàng rồi đấy. Trịnh Hội, Nguyễn Quốc Quân đều đã qua tay tôi hết. Làm cái gì cũng phải biết điểm dừng.

Một lát sau, cậu ta bỏ ra ngoài. Tôi ngồi một mình được một lúc thì bước ra ngoài nói với mấy đứa đang đứng xung quanh:

- Tôi yêu cầu cho gặp người có trách nhiệm cao nhất ở đây.

Cậu bảo tôi "nhầm mặt hàng" nhắc lại câu nói với tôi khi còn ở trong phòng (anh nhầm mặt hàng rồi đấy...) với giọng đầy đe dọa.

Tôi bảo: 

- Tôi không quan tâm đến anh là ai. Yêu cầu của tôi là một việc bình thường của một công dân bình thường. 

Tôi quay trở lại vào phòng. Chúng nó lại vào vây quanh lấy tôi.

Cậu đẩy xe lăn đã mang valy ký gửi vào. Trong người tôi lúc này còn mấy tờ đô la lẻ nhưng trong tình thế này, tôi không đưa tiền tip cho cậu ấy nữa mà chỉ cám ơn.

Một đứa đẩy va ly đến gần tôi bảo tôi mở ra. Tôi nói:

- Tôi không có nhu cầu mở va ly lúc này.

Chúng nói cái gì tôi không nhớ, chỉ biết ý rằng không mở cũng không được với chúng, rồi bê valy để lên bàn.

Cậu bảo tôi nhầm mặt hàng lục ra từng thứ, kiểm tra rất cẩn thận. Kiểm tra đến đâu, xếp vào đến đấy giống như tôi đã xếp. Động tác khá thành thục.

Xong chúng bảo tôi lên xe chở đi. Tôi đeo ba lô còn một đứa kéo valy cho tôi. Thấy có cả đứa mặc sắc phục mầu sẫm mang theo dùi cui lên ngồi sát tôi. Cảnh bắt một người không còn mấy sức khỏe, không có tấc sắt trong tay được huy động một lực lượng khá hùng hậu. Tôi đã quen với cảnh dùng số đông để áp đảo, khủng bố tinh thần.

Chừng dăm phút, tôi nhận ra chúng chở tôi vào đồn công an cửa khẩu Nội Bài.

Xuống xe, tôi đi theo chúng vào một phòng ở sâu bên trong. Tôi nhìn quanh, căn phòng làm việc khá tồi tàn.

Cậu bảo tôi "nhầm mặt hàng" bắt đầu vào việc, giới thiệu tên là Vũ, ở Bộ công an.

24/5/2014