Bùi Bảo Trúc
Sáng sớm hôm 23 tháng 5, một phụ nữ tên là Lê thị Tuyết Mai 67 tuổi nhà ở quận Bình Thạnh thuộc ngoại ô Sài Gòn đã tới trước dinh Độc Lập cũ mang theo 6 tấm biểu ngữ viết tay và một thùng xăng, rồi bình tĩnh ngồi xuống tự tưới xăng lên người, châm lửa tự thiêu để phản đối việc làm của Trung quốc tại các vùng biển của Việt Nam.
Những tấm biểu ngữ do chính tay bà viết đã nói rất rõ mục đích việc tự thiêu của bà, đó là bà muốn làm ngọn lửa để tăng thêm sức mạnh cho cảnh sát biển và các ngư dân đánh cá trong vùng biển của Việt Nam đang bị Trung quốc ngang nhiên xâm phạm. Bà đòi nhà cầm quyền Trung quốc rút ra khỏi các đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà Trung quốc đã cưỡng chiếm và bỏ ngay các toan tính xâm lược nhắm vào lãnh thổ của Việt Nam.
Những điều đó đã do chính bà viết tay trên 6 trang giấy mà công an thu được tại hiện trường. Lý do bà đem mạng sống của mình ra làm ngọn đuốc chống lại những việc làm của Trung quốc như vậy đã quá rõ.
Nhưng ngay lập tức đã có một số ý kiến muốn làm nhẹ thái độ chống lại việc làm của Trung quốc, việc làm đưa tới quyết định hy sinh thân xác của người phụ nữ 67 tuổi này.
Một bài tường thuật của tờ Tuổi Trẻ thì nói rằng bà Lê Thị Tuyết Mai đang có những chuyện buồn trong gia đình. Ý nói bà tự thiêu là vì một phần cũng là chuyện cá nhân và vì thế, chuyện phản đối Trung quốc cũng chỉ là một phần đưa tới việc tự thiêu của bà. Nêu chi tiết chuyện buồn gia đình (nếu có thật) là tờ báo muốn cho việc phản đối Trung quốc của bà nhẹ đi một phần. Nhưng trên những biểu ngữ có bút tích của bà, người ta chỉ thấy những lời tâm nguyện cho đất nươc hòa bình an lạc và đòi Trung quốc trả lại bình yên cho biển đảo của Việt Nam. Những tấm biểu ngữ cũng kêu gọi bạn bè quốc tế ủng hộ nhân dân Việt Nam bảo vệ quyền lãnh thổ hải phận Việt Nam. Người ta không hề thấy một tấm nào ghi những chuyện buồn đau riêng tư trong gia đình của bà.
Tờ báo, khi nói rằng bà Lê thị Tuyết Mai có chuyện buồn trong gia đình trước khi tự thiêu rõ ràng muốn người đọc coi nhẹ sự chống đối nhắm vào Trung quốc của bà Lê thị Tuyết Mai. Việc tự hủy thân xác mình bằng ngọn lửa phải nói là một hành động rất can đảm. Phải có một quyết tâm, một tâm nguyện hết sức lớn mới dám làm công việc đó. Những phản ứng tự nhiên của cơ thể với ngọn lửa, với sự đau đớn chắc là rất lớn, bản năng sinh tồn của con người tự động làm chùn tay lại và quay sang lựa chọn một giải pháp khác. Đối diện với một cái chết hết sức đau đớn là việc không phải ai cũng làm được. Chính ngọn lửa thiêu nhục thể của Hòa Thượng Quảng Đức đã gây kinh hoàng cho cả thế giới và đưa tới sự sụp đổ của một chế độ.
Sự lựa chọn cái chết can đảm đó đã bị làm cho nhẹ bớt đi qua ý kiến nói ràng bà buồn chuyện gia đình và việc phản đối Trung quốc chỉ là một phần đưa tới quyết định tự hủy mình mà thôi.
Cũng còn thêm một chuyện khác mà người ta ghi nhận qua bản tin của tờ báo điện tử VNExpress, đó là lời tuyên bố của Lê Trương Hải Hiếu, phó chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân quận 1 về gia đình bà Mai. Người đàn ông này nói rằng, nguyên văn, "Qua xác minh, gia đình bà Mai luôn chấp hành tốt chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước. Từ trước đến nay chưa có vấn đề gì bức xúc với chính quyền địa phương."
Nhận xét này có cần không? Chắc không. Câu nói vớ vẩn đó được đưa ra chỉ nhắm mục đích ca ngợi đảng và nhà nước một phát. Nó không hề dính dáng gì tới việc hy sinh cao cả thân xác của một phụ nữ yêu nước dâng hiến cho quê hương biển đảo. Nó chỉ là một câu nói với ý nghĩa và ngu dốt của một đứa không dám bình luận gì thêm, không biết nói được một câu gì trước cái chết anh hùng của bà Lê thị Tuyết Mai cho tổ quốc.
Cái chết đó đã không được nhắc đến thêm một lần nào nữa. Và đám tang của bà Mai đã bị bọn công an gây đủ mọi chuyện khó dễ. Những vòng hoa phân ưu bị tháo gỡ mang đi lập tức để khỏi làm phiền lòng bọn cướp đất cướp biển đang tiếp tục những trò khốn nạn ngang ngược ở biển Đông.
Hèn với giặc là thế đó.
