Lê Nguyễn Hương Trà
Nhân ngày thành lập QĐNDVN 22.12, mấy bữa trước Lý Nhã Kỳ có đưa lên mạng bộ ảnh đi viếng nghĩa trang liệt sĩ rừng Sác
và tâm sự về người cha liệt sĩ của mình. Có mấy bạn cắc cớ thế này. Sao
lại mang người chết ra đánh bóng tên tuổi, mà Lý Nhã Kỳ sinh 1982 - tức
cha chết vì bệnh sau chiến tranh, sao gọi liệt sĩ!?
Tui rón rén giơ tay phát biểu tí nha
Theo nghị định về xây dựng, quản lý và sử dụng nghĩa trang do chính phủ ban hành, thì cụm từ “Nghĩa trang liệt sĩ” được giải thích về mặt ngữ nghĩa vầy: "Đây
là nơi chôn cất phần mộ, đồng thời là nơi tưởng niệm, ghi công các liệt
sĩ đã hy sinh khi đang làm nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng Tổ quốc."
Nếu hiểu đúng theo nghị định, tức là mất khi đang làm nhiệm vụ, sử
dụng ở thì hiện tại trong hoàn cảnh chết. Có lần, cùng với đám bạn đại
học ngày xưa ngồi bàn về chữ Tử sĩ và Liệt sĩ. Đứa bảo, Tử sĩ đơn giản
là chiến sĩ đã chết. Còn Liệt sĩ là người hy sinh vì nước vì dân khi làm
nhiệm vụ. Bản chất cái chết thật ra là như nhau, chỉ là phụng sự khác
chế độ. Ngoài ra, chữ Liệt trong một cách nói khác còn có nghĩa là bại,
không cử động được; hoặc kém, tồi, trái…Nếu với những gì đáng được trân
trọng, thì có thể hiểu liệt sĩ là những người hy sinh oanh liệt vì tổ
quốc. Tuy nhiên, trên thực tế lại hoàn toàn khác!
Mộ phần của liệt sĩ Lưu Chí Hiếu, hy sinh tại chuồng cọp Côn Đảo 24.12.1961
Tui ví dụ một địa chỉ hoành tráng nhất hiện nay nha. Nghĩa trang Liệt
sĩ TP.HCM (Long Bình, quận 9) nằm trên trục lộ 1A với tổng diện tích 30
ha, có tượng đài Bà mẹ Việt Nam anh hùng điêu khắc hoành tráng ngay cửa
chính nhìn ra quốc lộ. Nghĩa trang này là nơi yên nghỉ của hơn 14.000
liệt sĩ. Mấy năm trước, UBND TP.HCM đã phê duyệt diện tích khu vực quy
hoạch mở rộng với khoảng 32,7 ha - chưa trừ lộ giới. Dự báo quy mô số
phần mộ cát táng là 20.000, trong đó số phần mộ hiện trạng là 15.000, số
phần mộ xây mới mở rộng là 5.000. Như vậy, nghĩa của chữ “Liệt sĩ”
sẽ được nới rộng ra rất nhiều. Có những “liệt sĩ” là người nhà, là con
cái của các quan chức cao cấp trong chính phủ. Như trường hợp của con
trai tướng công an Khánh Toàn, anh này nhảy lầu tự tử và được chôn cất
tại Nghĩa trang Liệt sĩ TP.HCM. Và có những "liệt sĩ" được chôn ở nghĩa
trang vì có tiêu chuẩn về tuổi Đảng. Nhiều trường hợp ở nghĩa trang,
chồng là tướng tá công an, quân đội mất trong thời bình được chôn ở đây,
nhưng con cái cũng có thể chạy cho mẹ một chỗ nằm kế bên, dù những
người này chỉ là công chức bình thường...vv..vv...
Túm quần lại, chôn ở Nghĩa trang liệt sĩ không hẳn là liệt sĩ. Đôi khi chỉ đơn giản là những người... không còn cử động được!
Lê Nguyễn Hương Trà
_____________________________________
[*] Tựa đề do Dân Luận đặt
