SV năm thứ 2 Khoa học Xã hội Nhân Văn Sài Gòn
Theo Blog GS Nguyễn Đăng Hưng
Kính thưa Cô,
Đến tận bây giờ, gõ những dòng E-mail trần tình này gửi đến Cô, em
vẫn còn trách ông trời, phải chi cuối tiết “Lịch Sử” hôm ấy trời đừng
mưa to thì giảng đường Đại Học không ai còn ngồi lại và Cô cũng đâu có
thời gian trò chuyện khuyến khích sinh viên mình… Và, hôm nay, em cũng
không phải gõ email này gửi Cô mà em biết khi đọc Cô sẽ không vui…
Em còn nhớ hôm ấy lời Cô nói: “Lịch sử là những gì diễn ra trong quá
khứ, được tái hiện lại, trong hôm nay và ngày mai, phải trung thực, chân
thật nhằm cho người sau biết và lấy đó làm kinh nghiệm, xấu xa sai
trái thì tránh nếu tốt đẹp có ích thì tự hào để nhân bản thêm lên, vì
vậy đề tài bài tham luận: ’37 mùa xuân Đại Thắng’ nói về ‘chiến công
thần thánh’ của quân dân ta chống ‘đế quốc Mỹ xâm lược, cứu nước’ của
mỗi bạn, cần phải gọt giũa đánh giá cho xứng tầm vĩ đại của dân tộc,
trong khi chờ mưa tạnh, chúng ta cùng nói chuyện bên lề ngoài tiết học,
các
bạn còn điều gì lấn cấn chưa rỏ ở chiều sâu và rộng của bài tham luận
mà mỗi bạn sẽ phải hoàn thành, thì cứ hỏi Cô, xem như bạn bè thoải mái
bày tỏ quan điểm khách quan và thắc mắc của mình để chúng ta rộng đường
suy luận mà viết bài cho sắc sảo có tính thuyết phục cao, ở đây có nhiều
bạn theo khoa ‘báo chí’ mà! Nào mời các Phóng Viên tương lai nói chuyện
chuyên đề, chờ mưa tạnh…”.
Và Cô cười, nụ cười giao lưu rất thoải mái.
Em cũng nhớ, mình là người thứ tư, sau các bạn, vô tư ngập ngừng
cười, nói với Cô: “Chiến tranh với Mỹ là có thật, nhưng nếu nói đó là
chống xâm lược để cứu nước – thì không phải – thưa Cô! Em nghĩ như vậy…”
Sau lời nói, thoáng nhiên giảng đường im phăng phắc làm em chột dạ
bối rối thấy mình tự nhiên như đông cứng lại tại chỗ ngồi… Em nhớ, nghe
xong lời em Cô quay nhanh bước ra gần cửa sổ ngóng màn mưa ngoài trời
một thoáng rồi trở lại. Cô nhìn em trong ánh mắt tuồng như rất giống ánh
mắt mẹ em khi đi chợ nhìn người bán hàng trước khi trả giá mua. Cô nói
với riêng em một câu ngắn gọn nhỏ thôi đủ cho em nghe: “Hình như bạn đùa
không phải lúc…” rồi bình thản cô quay lên bục giảng lấy áo mưa, chần
chừ chờ giảng đường thưa người, Cô ra về sau cùng. Không mang theo áo ưa
nên em ngồi nán lại. Đi ngang qua, Cô dừng chân, như thầy giáo nhắc bài
học trò, cô nói với em: “Bạn cần phải lên thư viện nhiều hơn, tìm trong
sách, ở đó có nhiều câu trả lời cho vấn đề của bạn vừa nêu ra, tôi
nghĩ, không khéo danh hiệu Đoàn viên Thanh niên CS/HCM ưu tú, xuất sắc,
đối tượng của đảng nơi bạn sẽ lung lay…”
Thưa Cô,
Email này của em chắc chắn không phải là chất liệu để em trông đợi
giữ cho chặt lại cái danh hiệu “ưu tú-xuất sắc” ấy, mà đơn giản em muốn
chứng minh thông điệp – lời cô nói – lịch sử rất cần sự “trung thực,
chân thật”.
Thưa Cô! Không phải vui đùa đâu ạ, mà em nói thật lòng: “Chiến tranh
với Mỹ là có thật, nhưng nếu nói đó là chống xâm lược để cứu nước – thì…
không phải vậy…” Xin phép cô, cho em giữ nguyên nhận định này của mình
dù em biết có những di luỵ nhất định không mong đợi… Bởi vì có rất nhiều
dẫn chứng để “ai đó có thể lừa dối một số người trong một lúc, và lừa
dối hết mọi người trong vài lúc, nhưng không thể mãi mãi lừa dối được
tất cả mọi người.” (Abraham Lincoln). Nói lên điều này em biết Cô sẽ
phiền lòng. Nhưng…Thưa Cô! Em tìm thấy trong tác phẩm dịch từ nguyên tác
Nhật Bản “12 người làm nên nước Nhật” của Giáo sư Tiến sĩ
Đặng Lương Mô (có thể Cô cũng biết!) Viện sĩ Hàn Lâm Viện Khoa học
New York, năm 1992. Uỷ Ban Nhân Dân TP. HCM khen thưởng kiều bào có công
với đất nước, năm 2003.
Trong danh sách “12 nhân vật mà người dân Nhật Bản tôn vinh” – 12
người đã lập nên một nước Nhật hùng mạnh ngày nay, chúng ta lưu ý đến
người mang số 10 không phải là người Nhật:
(1) Thái tử: Shotoku,
(2) Chính khách: Hikaru Genji,
(3) Lý Thuyết Gia: Minamoto Yoritomo,
(4) Anh Hùng: Oda Nobunaga,
(5) Kỹ sư: Ishida Mitsunari,
(6) Nhà cải cách: Tokugawa Yeyasu,
(7) Triết Gia: Ishida Baigan,
(8) Chính Khách: Okubo Toshimichi,
(9) Nhà tư bản học: Shibusawa Ei-ichi,
(10) Thống Tướng Hoa kỳ: Douglas MacArthur,
(11) Giáo Sư lý thuyết gia: Ikeda Hayato,
(12) Doanh Nhân: Matsushita Konosuke.
Ông ta, chính xác là Thống Tướng quân đội Mỹ. Thật không hề dễ dàng
chút nào cho gần hai trăm triệu con cháu “Thái Dương thần nữ” phải nhìn
nhận một Tướng Lãnh khét tiếng của Mỹ, kẻ thù không đội chung trời của
họ trong Đệ II Thế chiến trên Thái Bình Dương và khắp các mặt trận Châu
Á, là Tư lệnh quân đội Mỹ chuẩn thuận văn bản đầu hàng của chính phủ
Nhật Bản sau đó đại diện cho LHQ và chính phủ Mỹ chiếm đóng Nhật Bản…
trở thành một Anh Hùng, ân nhân của Nhật Bản sau 2 quả bom nguyên tử của
Mỹ cũng rơi trên lãnh thổ nước này gây nên nhiều tang thương.
Phải là người có nhiều công trạng thực tiễn mang lại một thành quả
lớn lao mà giá trị của nó bao hàm đặc tính rõ rệt của chân, thiện, mỹ
trong một nhân cách mà người Nhật ví như Anh Hùng (Anh hùng là bậc Chính
Nhân Quân Tử) để nhân dân Nhật công nhận, tri ân sánh ngang hàng với
Thái Tử và 11 người con cháu ưu tú của “Thần Nữ Thái Dương”.
“Nhân vô thập toàn” Thưa Cô! Tướng Mỹ Douglas MacArthur và quân đội
của họ không phải là không có nhược điểm, nhưng bù lại họ tạo ra rất
nhiều ưu điểm đôi khi vượt lên trên tập quán thông thường mà nhân danh
những người chiến thắng đã xử sự với kẻ chiến bại, khiến những nhược hay
điểm yếu không còn là đáng kể.
Cuối Đệ II Thế chiến, ở Đông Nam Châu Á, đạo quân Mỹ hùng mạnh do
Tướng MacArthur chỉ huy đã đánh bại và quét sạch quân phiệt Nhật khỏi
Indonesia, giải phóng Philippines, hỗ trợ bảo
vệ cho Trung Hoa Dân Quốc tại đảo Đài Loan, rồi thay mặt LHQ giải
giới vũ khí chiếm đóng Nhật Bản, Sau đó từ Nhật lại tiến qua giải phóng
Cao Ly cứu Nam Hàn sắp bị Cộng Sản Bắc Hàn nuốt chửng. Nhưng thưa Cô!
Quân Mỹ đổ máu xương giải phóng (đúng nghĩa giải phóng) các quốc gia này
nhưng hoàn toàn không có tham vọng 1 cm2 đất đai nào từ các lãnh thổ
ấy.
Vì sao vậy? Còn bên kia bán cầu, cũng đạo quân Mỹ (xâm lược?) phối
hợp với 2 (cựu đế quốc thực dân) Pháp và Anh chiếm đóng, giải giới, quân
phát xít Đức, toàn quyền định đoạt số phận một nửa quốc gia Đức, nhưng
sao họ không cùng nhau chia phần xâu xé Tây Đức, mà ngược lại, bảo trợ
toàn diện (kẻ thù của họ ở đầu hôm) phát triển vững mạnh trên cái nền tự
do dân chủ đến nỗi cảm hoá được phần phía Đông, giả từ CNXH thống nhất
quốc gia trong yên bình êm ái?
Tại Nhật Bản, Tướng MacArthur và quân đội Mỹ đã áp dụng một chính
sách chưa có tiền lệ trong lịch sử thế giới với Nhật Bản “quốc gia tù
binh” của họ. Ông tôn trọng Thiên Hoàng
Nhật Bản, không ép buộc thoái vị (dù LHQ và chính phủ Hoa Kỳ không cấm ông truất phế).
Chưa được Quốc Hội Mỹ chính thức phê chuẩn, nhưng trên cái nền Kế
hoạch Marshall (Marshall Plan tên của Ngoại trưởng Mỹ George Marshall
người đã khởi xướng) nhằm viện trợ tái thiết một nền móng kinh tế chính
trị vững chắc hơn cho các quốc gia Tây Âu nâng cao mức sống và kiến thức
của người dân để đẩy lui chủ nghĩa cộng sản sau Thế chiến II. Trong
vòng 2 thập kỷ, nhiều quốc gia ở Tây Âu đạt được mức tăng trưởng và phồn
vinh chưa từng có nhờ kế hoạch Marshall này.
Chính phủ Mỹ thông qua tướng MacArthur cũng có chủ trương tương tự
với Nhật Bản, bên cạnh còn cải tổ hệ thống chính quyền, lãnh đạo, từ
chính trị, kinh tế, tới sửa đổi hiến pháp, nghi lễ của hoàng gia, nhất
thiết mỗi việc đều do một tay MacArthur quyết đoán, ông chỉ ra những
khiếm
khuyết trong thời chiến tranh mà giới lãnh đạo Nhật Bản đã có những
sai lầm, ông đoan chắc cùng nhân dân Nhật khi Nhật Bản trở thành một
nước dân chủ, quản lý một nền công nghiệp chiến tranh chuyển đổi qua
thời bình một cách khoa học thì sẽ sớm giàu mạnh, không thua gì nước Mỹ,
ông không ngần ngại nói với người dân Nhật rằng, Nhật Bản đã thua Mỹ vì
kém
về mặt vật chất kinh tế tài chính chứ không phải là tinh thần vì họ
đã chiến đấu rất dũng cảm mà vẫn thua, nên đa số dân Nhật thuyết phục
bởi sự cải tổ ấy. Ông chủ trương phá bỏ chủ nghĩa quốc gia dân tộc và
chế độ phụ thuộc quá nhiều vào ảnh hưởng của Hoàng Gia, để Nhật Hoàng
chỉ còn là biểu tượng. Nhật Bản cũng có một nền văn hoá tự do coi trọng
sự lựa chọn của cá nhân như nước Mỹ, Thủ tướng và nghị viện do người dân
trực tiếp chọn lựa qua lá phiếu của mình. Một vài chính khách Nhật còn
hoài cổ nặng chủ nghĩa cực đoan dân tộc cho rằng Tướng MacArthur là một
chính trị gia độc tài áp đặt, nhưng đại đa số người Nhật cho là sự độc
tài ấy
để cho một nước Nhật hùng mạnh chứ không là nước Mỹ. Rất ngẫu nhiên
cái cách mà người Mỹ, tướng MacArthur đã thể hiện trong cuộc chấn hưng
nước Nhật sau chiến tranh nó rất gần với tính cách tinh thần võ sĩ đạo
của người Nhật (nhân ái, bao dung thay thù hận) nên mang lại ảnh hưởng
mãnh liệt trong xã hội Nhật Bản ngày nay. Ở Châu Âu người ta ví von nước
Mỹ
có công khi biến Nhật Bản thành một Thuỵ Sĩ Viễn Đông! Vì vậy,
Douglas MacArthur đã được mọi thành phần, khuynh hướng, chính đảng, từ
Hoàng Gia đến thứ dân đều chọn làm người thứ mười trong “12 người lập ra
nước Nhật” hùng mạnh từ trong điêu tàn đổ nát chiến tranh. Đây là người
ngoại quốc duy nhất được chọn trong lịch sử nước Nhật.
Thưa cô!
Lại càng không thể nào đó là bản chất của đế quốc xâm lược thực dân
(dù kiểu cũ hay mới) chỉ 6 năm (2/9/1945 – 28/4/1952) sau khi chiếm
đóng, nước Mỹ đã trả lại sự độc lập hoàn toàn cho Nhật Bản sớm hơn thời
gian trù bị, ngoài sự kỳ vọng của toàn dân Nhật và không hợp logic chút
nào khi hiện nay, 2012, chính phủ và người dân Nhật vẫn còn đài thọ mọi
chi phí cho gần 40.000 binh sĩ Mỹ hiện diện trên đất nước mình vì sự an
toàn cho nền an ninh quốc gia, không ai vui vẻ trả tiền cho một đạo quân
có bản chất “xâm lược” ăn ngủ hơn 2/3 thế kỷ trên đất nước mình! Và đạo
quân “xâm lược” này chỉ đặt chân lên miền Nam VN, sau 20 năm có mặt tại
Hàn và Nhật Bản, hai quốc gia nhờ họ mà “màu mỡ” về kinh tế hơn hẳn VN
nhiều lần. Nhưng điều đáng để người VN suy ngẫm là quân Mỹ có mặt nơi đó
mà không màng đến “xâm lược” thì họ xâm lăng một VN nghèo khó sau Pháp
thuộc để làm gì, ngoài ý định cũng thông qua kế hoạch Marshall giúp VN,
cụ thể là miền Nam VN phát triển giàu mạnh ổn định như Hàn Quốc, Nhật
Bản hay Đài Loan?
Thưa Cô!
Làm sao biện minh? 45.000 quân “xâm lược” Mỹ vẫn hiện diện trên đất
Hàn Quốc, một quốc gia khủng hoảng lương thực trầm trọng không đủ cơm
gạo cho dân sau chiến tranh Nam Bắc nhưng
hôm nay thì: nhiều báo chí ở Việt Nam nói về đất nước này hay thường gọi là Kỳ tích sông Hàn hay Huyền thoại sông Hàn.
Hàn Quốc từ đống tro tàn của cuộc nội chiến Bắc Nam đã vươn lên thành một quốc gia phát
triển hùng mạnh thịnh vượng hơn hẳn nửa kia ở phía Bắc nghèo nàn lạc
hậu. GDP cán mốc 1.000 tỷ USD/năm cũng như nhiều tập đoàn lớn nổi tiếng
như SamSung, LG, Hyundai, Kia, Daewoo… Nhưng, thành tựu đó họ có được là
do đâu? Ngoài sự lãnh đạo sáng suốt của các nguyên thủ Hàn Quốc, thì sự
hỗ trợ nhiệt tình như là một đồng minh của Mỹ trên tinh thần kế hoạch
Marshall là yếu tố quyết định.
Kinh tế Hàn Quốc là nền kinh tế phát triển, đứng thứ ba ở châu Á và
đứng thứ 10 trên thế giới theo GDP năm 2006. Kinh tế Hàn Quốc đã phát
triển nhanh chóng, từ một trong những
nước nghèo nhất thế giới (hạ tầng cơ sở, thiên nhiên, thổ nhưỡng kém
xa Việt Nam) trở thành một trong những nước giàu nhất. Cuối thế kỷ 20,
Hàn Quốc là một trong những nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh
nhất trong lịch sử thế giới hiện đại. GDP (PPP) bình quân đầu người của
đất nước đã nhảy vọt từ 100 USD vào năm 1963 lên mức kỷ lục 10.000 USD
vào năm 1995 và 25.000 USD vào năm 2007. Bất chấp các ảnh hưởng nặng nề
từ cuộc khủng hoảng kinh tế châu Á 1997, nước này đã khôi phục kinh tế
rất nhanh chóng và vững chắc. Người ta thường nhắc đến sự phát triển
thần kỳ về kinh tế của Hàn Quốc như là “Huyền thoại sông Hàn” đến nay
huyền thoại này vẫn tiếp tục.
Với Đài Loan và Phillipines: năm 1950,
Không Đoàn 13 của Không quân Mỹ đã từng đóng tại Đài Loan. Tháng
12-1954, Mỹ và Đài Loan ký “Hiệp ước phòng thủ chung”, đặt Đài Loan vào
sự bảo hộ của Mỹ. Cũng nằm trong quỹ đạo của kế hoạch Marshall, Đài Loan
được hưởng nhiều quy chế ưu đãi thương mại từ nước Mỹ trong một thời
gian dài, đưa nền kinh tế nhanh chóng phát triển ngoạn mục thành một con
“Rồng” Châu Á mà ngay chính Trung Quốc cũng phải kiêng dè. Tại
Phillipines, quân đội Mỹ cũng từng hiện diện trong một thời gian dài.
Hạm Đội 7 Thái Bình Dương chọn vịnh Subíc là nơi đóng quân, và trước đó,
năm 1935, Douglas MacArthur, được Tổng thống Phillipines Manuel
L.Quezon yêu cầu giám sát việc thành lập quân đội Philippines. Ông
được phong hàm Thống tướng trong Quân đội Philippines (Field Marshal of
the Philippine Army). Ông là sĩ quan cao cấp có tên trên danh sách của
Quân đội Philippines ngày nay. Ông cũng là sĩ quan quân sự Mỹ duy nhất
giữ cấp bậc thống tướng trong quân đội Philippines. Sau đó, tôn trọng
quyết định của nhân dân Phillipines vì sự độc lập toàn vẹn lãnh thổ,
quân đội Mỹ đã rút khỏi vịnh SuBíc. Nhưng ngày nay (2012), vì an ninh
lãnh thổ đe doạ, Phillipines yêu cầu, quân đội Mỹ vẫn quay lại thể hiện
sự trách nhiệm trong hiệp ước hỗ tương…
Thưa Cô!
Với những gì thuộc thế giới quan mà kiến thức em tích luỹ được, thì
dù rất muốn hãnh diện về “chiến công thần thánh” của quân dân ta chống
“đế quốc Mỹ xâm lược cứu nước” nhưng: Lịch sử rất cần sự “trung thực”
đến “chân thật” (lời Cô nói). Nên: Em cũng muốn tin – nhưng không thể,
thưa Cô!
Em cám ơn Cô đọc email trần tình này và mong có lời chỉ giáo thêm của Cô.
Em kính chào Cô.