Kami
Trong thời gian gần đây, đặc biệt là trong những ngày này, các
diễn biến của sự kiên Hội nghị Trung ương 6 (khóa XI) đảng CSVN đang là
chủ đề nóng hổi đang được dư luận xã hội trong và ngoài nước chăm chú
theo dõi. Không theo dõi sao được vì đây là một cuộc "tắm rửa" mang tính
quy mô lớn và có thể tắm rửa toàn diện từ đầu não trở xuống, mà đối
tương chính không ai khác là ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Uỷ viên Bộ
Chính trị một trong tứ trụ của triều đình chính quyền cộng sản ở Việt
nam hiện nay.
Đối với người Việt nam thì đây là sự kiện bất thường, vì trong lịch
sử nắm chính quyền của đảng CSVN thì đây là lần đầu tiên một nhân vật
đứng đầu cơ quan hành pháp có thể bị xử lý kỷ luật vì những cáo buộc có
các hành động cố ý vụ lợi cho gia đình và các nhóm lợi ích có liên quan.
Điều đó dẫn tới thảm họa lớn cho nền kinh tế Việt nam, bỗng chốc đang
từ con Hổ thành con Mèo ướt, với các tập đoàn, tổng Cty một thời từng
được biết đến với như là các quả đấm thép của nền Kinh tế thị trường
định hướng XHCN đến nay đã và đang bên bờ vực của sự phá sản. Đồng thời
kéo theo hàng loạt các doanh nghiệp khác cũng bị ảnh hưởng và ở tình
trạng tương tự. Tất nhiên nếu tỉnh táo thì người ta sẽ hiểu rằng đó
không phải chỉ là lỗi của một mình ông Dũng mà như nguyên Chủ tịch Quốc
hội Nguyễn Văn An nhận xét rằng Việt Nam hiện đang mắc lỗi hệ thống và
ông An còn cho rằng "Với thể chế như hiện nay ở Việt Nam thì mọi thành công hay thất bại đều bắt nguồn từ sự lãnh đạo của Đảng".
Việc chấn chỉnh hay sửa đổi về tư cách đạo đức của các đảng viên
thuộc các đảng chính trị phải là việc làm thường xuyên, liên tục từng
ngày từng giờ, vì quyền lực nếu để cho một cá nhân hay một chính đảng
nắm tuyệt đối sẽ dẫn tới sự tha hóa tuyệt đối là điều không thể chối
cãi. Điều đó rất dễ nhận thấy và là kinh nghiệm của những ai đã từng
sống trong một xã hội đa nguyên đa đảng, vì chỉ có việc đa đảng chính
trị mới tạo điều kiên cho các đảng phái đối lập thực hiện vai trò trong
việc kiểm soát và điều chỉnh quyền lực (check and balances) của
chính phủ nói riêng, hay của một tổ chức nhà nước nói chung. Chứ không
thể để 2-3 kỳ đại hội đảng cầm quyền người ta mới tiến hành chấn chỉnh
đảng với mục đích kéo lại uy tín của đảng như ở Việt nam.
Trong một xã hội dân chủ đa nguyên áp dụng chế độ dân chủ nghị viện
thì cơ quan lập pháp (Quốc hội) được hình thành sau một cuộc bầu cử dân
chủ trung thực và công bằng. Các chính đảng tuy có một hệ tư tưởng hay
một đường lối, mục tiêu thực hiện một nhiệm vụ, lý tưởng để bảo vệ quyền
lợi của một tầng lớp, giai cấp khác nhau và có thể có những thời điểm
có sự xung đột về quyền lợi của phe chính phủ và phe đối lập, nhưng chỉ
là tạm thời. Song điểm chung nhất của các chính đảng là phải trung thành
với lợi ích quốc gia, tôn trọng Hiến pháp và pháp luật của quốc gia đó.
Và khi tổng số ghế dân biểu được chia thành hai phe: phe chính phủ và
phe đối lập. Phe chính phủ được hình thành bởi một hay nhiều đảng chiếm
đa số ghế trong Quốc hội và phe đối lập cũng hình thành từ một hay nhiều
đảng nhưng chiếm số ghế trong Quốc hội ít hơn. Tuy vai trò của phe
chính phủ và phe đối lập khác nhau, nhưng vị thế trong Quốc hội là ngang
nhau. Lãnh tụ phe đối lập có vị thế tương đương với chức vụ Thủ tướng,
đồng thời có quyền yêu cầu chủ tịch Quốc hội tổ chức chất vấn buộc Thủ
tướng và các thành viên nội các phải điều trần trước Quốc hội theo định
kỳ hay bất thường nếu có các bằng chứng cụ thể về việc vi phạm Hiến pháp
và pháp luật. Nói nôm na thì khái niệm quốc gia được hiểu như một căn
nhà, mà bên trong là vô số tài sản từ tài nguyên, tiền bạc từ ngân sách
quốc gia v.v...mà người chủ căn nhà đó là toàn thể dân chúng Thì phe đối
lập thực hiện chức năng của một con chó giữ nhà, canh phòng đề phòng
bọn ăn cắp (chính phủ). Như vậy để thấy rằng chế độ độc đảng là nguyên
nhân của sự tham nhũng, bởi khi kẻ trộm và người bảo vệ tài sản quốc gia
có cùng chí hướng. Nghĩa là không thể để thằng ăn trộm và và người bảo
vệ tài sản quốc gia ở trong cùng một đảng được. Đó là một nguyên tắc
bất khả kháng của một nhà nước pháp quyền.
Ở Việt nam, với chế độ chính trị là một mô hình độc đảng duy nhất nắm
vai trò lãnh đạo toàn diện trên mọi mặt của nhà nước và xã hội thì đã
trái với lẽ tự nhiên, vì không ai hay tập thể nào muốn tự đánh vào mình
dưới danh nghĩa tự phê cả. Nguy hiểm hơn mọi chủ trương chính sách của
đảng CSVN đều được cụ thể hoá trong Hiến pháp và Pháp luật, thế là công
dân chấp hành Hiến pháp và Pháp luật của nhà nước là chấp hành sự lãnh
đạo của Đảng và xã hội sẽ được nhà nước quản trị bằng chỉ thị, nghị
quyết trực tiếp của đảng thay cho bằng pháp luật. Vô hình chung họ đã
buộc mọi công dân phải chấp nhận vai trò như một đảng viên. Ở nước có đa
đảng tham chính, thông thường các đảng quy định đảng viên của Đảng đó
có trách nhiệm tuân thủ theo lập trường của đảng đó... và các đảng tranh
giành sự ủng hộ của người dân, tranh giành lợi ích cho đảng mình thông
qua lá phiếu bầu. Còn ở Việt Nam, là chế độ độc đảng nên đảng không phải
tranh giành lá phiếu với đảng nào cả, mà chỉ là lá phiếu của những đảng
viên, của những người đại biểu nhân dân được đảng chỉ định thì thử hỏi
ai sẽ là người thực hiện vai trò trong việc kiểm soát và điều chỉnh
quyền lực (check and balances). Đó là nguyên nhân dẫn tới sự khủng hoảng
lòng tin của dân chúng đối với chính quyền, điều mà lẽ ra phải được
kiểm tra, giám sát không ngừng nghỉ trong mọi thời gian của một phe phái
đối lập. Nếu có đầy đủ hệ thống tam quyền phân lập (độc lập), tự do báo
chí và một phe đối lập đủ mạnh thì không bao giờ đảng câm quyền phải
mất thì giờ với việc chỉnh đốn đảng để khôi phục lòng tin như đảng CSVN
đang làm trong lúc này. Vừa tốn của, mất thời gian và mất lòng tin nhưng
những cái đó không bằng những mất mát như chính phủ của Thủ tướng Dũng
đã gây ra trong một vài năm gần đây.
Vai trò của đối lập trong mọi quốc gia giữ một vai trò đặc biệt quan
trọng, trong Quốc hội các đại biểu của phe đối lập là công cụ thay mặt
người dân nhằm giám sát các hoạt động của chính phủ trong giới hạn của
pháp luật cho phép. Sự có mặt của đối lập với những phản biện thẳng
thắn, thậm chí gay gắt và dứt khoát với những bằng chứng, chứng cớ cụ
thể phần nào đã giúp chính quyền luôn đưa ra những quyết định đúng đắn
và sáng suốt. Đồng thời phe đối lập còn là phương tiện để giúp chính
quyền nắm bắt những ý kiến và nguyện vọng của quần chúng nhân dân. Khi
những ý kiến đòi hỏi của dân chúng, kể cả sự bất mãn của họ nếu được
phản ảnh kịp thời từ phe đối lập và được lãnh đạo chính phủ có biện pháp
đáp ứng thỏa đáng, kịp thời thì đấy nghĩa là nhiệm vụ của phe đối lập
đã hoàn thành. Ở các quốc gia dân chủ và đa nguyên, chính quyền khuyến
khích và tài trợ kinh phí hoạt động từ ngân sách cho các đảng phái chính
trị, bất kể đảng đó là đảng đối lập hay đảng cầm quyền, kể cả là đảng
đã đăng ký hoạt động mà không có ghế trong quốc hội.
Hậu quả của chế độ độc đảng toàn trị ở Việt nam hiện nay hết sức lớn,
khó mà kể hết. Nhưng một điều nguy hiểm nhất là với cơ chế độc đảng,
nhất nguyên là người ta đã tuyên truyền một chiều đã khiến cho nhiều
người đã hiểu sai về ý nghĩa đa đảng chính trị và vai trò kiểm tra giám
sát hoạt động của chính phủ của phe đối lập. Ai cũng nghĩ rằng có đa
đảng là có sự xâu xé, tranh giành quyền lực giữa các đảng phái chính
trị. Vì có lẽ họ hiểu rằng các đảng chính trị đều lộng quyền và đứng
trên pháp luật như đảng CSVN đang làm? Mà ít ai hiểu được đó mục tiêu
thật của mấy thằng đầy tớ đi ăn trộm thì luôn luôn sợ và nói xấu các
"con chó" canh nhà (đảng đối lập) cho nhân dân. Nên hiểu trong một nhà
nước pháp quyền thì không có cá nhân hay đảng phái nào được đứng trên
luật pháp, tất cả hoạt động của các đảng chính trị dù thuộc phe chính
phủ hay phe đối lập đều nằm trong khuôn khổ hiến pháp và pháp luật với
một hệ thống tư pháp độc lập, cộng với một Tòa án Hiến pháp sẽ xét xử
công minh.
Nhưng kiến thức và hiểu biết trên đây không có gì mới mẻ, vì trong
lịch sử xã hội loài người cho thấy các quốc gia theo thể chế dân chủ
nghị viện trước kia kể cả các quốc gia theo chế độ Quân chủ lập hiến
hiện nay đã áp dụng mô hình này khoảng hơn 200 năm, từ sau cuộc cách
mạng tư sản Pháp (1789-1799). Nhưng ở Việt nam một quốc gia gần đội sổ
bảng xếp hạng của thế giới vẫn còn một số kẻ thiểu năng trí tuệ vẫn ôm
mộng lãnh đạo thế giới. Chắc là họ muốn đưa xã hội loài người đi ngược
lịch sử về thời đại cộng sảng nguyên thủy, ăn lông ở lỗ sống kiểu bầy
đàn?
Hiện nay Việt nam đã và đang lâm vào khủng hoảng toàn diện về mọi mặt
kinh tế, xã hội và kể cả chính trị cho dù đang được dấu dưới vỏ bọc ổn
định sẽ mãi mãi không có lối thoát nếu không tiến hành cải các toàn diện
và sâu rộng về chính trị ngay lập tức. Một thể chế chính trị phù hợp để
đáp ứng đó là: phải bảo đảm được sự độc lập và phân quyền rõ rệt giữa
ba ngành Lập Pháp - Hành Pháp - Tư Pháp (Tam quyền phân lập) để không
tạo điều kiện cho bất cứ một đảng phái nào có thể khống chế nền chính
trị quốc gia. Tự do tư tưởng và tự do báo chí cộng với đa nguyên, đa
đảng để tạo điều kiện cho phe đối lập hình thành và hoạt động trong Quốc
hội để làm nhiệm vụ giám sát hoạt động của chính phủ.
Khổ hải mang mang,
Hồi đầu thị ngạn.
Hồi đầu thị ngạn.
Đó cũng chính là những biện pháp để đưa quốc gia Myanmar thoát ra
khỏi sự khủng hoảng. So với Myanmar thì chính trị Việt nam quá nhiều
thuận lợi để tiến hành cải cách chính trị, trở ngại duy nhất là sự ích
kỷ, lòng tham và sự ham mê quyền lực của một thiểu số nắm quyền lãnh đạo
quốc gia chiếm tỷ lệ khoảng 0,01% dân số. Nếu tự bọn họ vượt qua được
chính mình thì quả là hồng phúc của cả dân tộc. Và nếu ngược lại, nếu họ
cứ cố bấu víu thì chúng ta phải làm gì?
Nếu là bạn?
Ngày 10 tháng 10 năm 2012
© Kami
