Theo Sàigòn Điểm Tin
" Câu chuyện bắt đầu từ cái chết của Hồ Diệu Bang, cựu
tổng bí thư Ðảng CS Trung Quốc vào ngày 15 tháng 4, 1989. Hồ Diệu Bang là một
người có đầu óc cấp tiến. Lúc còn là tổng bí thư ông đã cố gắng loại bỏ những
tư tưởng giáo điều của ÐCSTQ trong xã hội. Ông bị những phần tử bảo thủ trong Ðảng
chỉ trích gay gắt và cuối cùng bị loại ra khỏi ban lãnh đạo vào năm 1987 (ông bị
buộc phải từ chức). Nhân dân Trung Quốc coi ông là người của quần chúng. Trong
bản điếu văn của được đăng trên các báo, các nhà lãnh đạo đã ca ngợi công lao của
Hồ Diệu Bang với Ðảng và thành tích cách mạng của ông, và sự sáng suốt nhìn nhận
"sai lầm" của mình - ý nói ông đã từ chức khi biết lỗi. Bài điếu văn
này gây mối bất bình trong quần chúng, nhất là giới trí thức trẻ.
Ðể chứng tỏ sự ủng hộ của mình, một nhóm sinh viên trường Ðại
Học Bắc Kinh đã gửi một vòng hoa đến đài liệt sĩ ở quảng trường Thiên An Môn.
Ðêm đó giới lãnh đạo ra lệnh lấy vòng hoa đi. Biết được chuyện này, ngày hôm
sau ba ngàn sinh viên tuần hành vào Thiên An Môn với một bản kiến nghị gồm bảy
điểm:
1. ÐCSTQ phục hồi danh dự cho Hồ Diệu Bang và nhìn nhận sai
lầm đã ép ông từ chức.
2. Chấm dứt cuộc tuyên truyền chống lại "thành phần tiểu
tư sản" và "gột rửa tư tưởng tiểu tư sản".
3. Bảo đảm quyền tự do ngôn luận.
4. Tăng ngân sách giáo dục.
5. Cho phép tổ chức các cuộc biểu tình ôn hòa.
6. Chấm dứt nạn tham nhũng vào bao che bằng cách công bố
lương của các lãnh đạo và hồ sơ thuế.
7. Chấm dứt sự dính líu của chính quyền vào các doanh vụ bất
chính.Sự kiện bắt đầu vào ngày 15.04.1989, sau cái chết của Hồ Diệu Bang, một
lãnh đạo theo đường lối cải cách của * CS Trung Quốc đã bị Đặng tiểu Bình buộc
rời chức TBT vào năm 1987. Bất bình trước một tang lễ có phần sơ sài dành cho
ông dù vẫn tán tụng và ở cấp nhà nước như thường thấy, chỉ hai ngày sau đó,
10.000 sinh viên Bắc Kinh đã tụ tập trước Đại sảnh đường Nhân dân tại quảng trường
Thiên An Môn. Họ yêu cầu * phải đánh giá đúng về ông Hồ, hô các khẩu hiệu chống
tham nhũng và ủng hộ các cải cách dân chủ.
Bản kiến nghị bị từ chối. Không khí bất mãn dâng tràn trong
các trường đại học. Ngày 18/4, ba mươi ngàn sinh viên tụ tập tại quảng trường
Thiên An Môn mặc cho lời yêu cầu giải tán của chính quyền.
...
"Từ cuộc gặp gỡ sinh viên trở về, ông Triệu (TBT Triêu
Tử Dương) thuyết phục các đồng chí của mình rằng, những người biểu tình không hề
muốn lật đổ chế độ mà chỉ muốn thực hiện những thay đổi. Không ai nghe ông. Người
ta đã quyết định ban hành tình trạng chiến tranh, như ông Triệu khẳng định,
không có biểu quyết, có nghĩa là bất hợp pháp.
Những người sinh viên, thay vì sợ hãi, như mong đợi của những
người cứng rắn, đã trở nên táo bạo và bất tuân hơn.
“Cuộc đối đầu không thể không xảy ra – Những cuốn băng ghi lời
của ông Triệu – Vào đêm ngày 3 sang ngày 4 tháng 6, khi đang ngồi cùng gia đình
ở nhà, tôi nghe tiếng súng nổ. Thảm kịch làm rung động toàn thế giới đã không
còn cữu vãn được nữa"
"Ngày 20/4, một đám đông tụ tập trước trụ sở của ÐCSTQ
trao vòng hoa tưởng niệm Hồ Diệu Bang cho ban lãnh đạo Ðảng. Ðám đông bị cảnh
sát chận lại. Sau nhiều lần cảnh cáo, cảnh sát đã đàn áp với dùi cui và bắt giữ
nhiều người.
" Ðêm 21/4 số người tụ tập tại Thiên An Môn lên đến hai
trăm ngàn. Các lãnh tụ sinh viên biết rằng đã đến lúc họ cần phải có tổ chức. Một
Ủy Ban Ðoàn Kết Sinh Viên được thành lập với hai đại diện là Vũ Khải (Wuer
Kaixi) và Quang Ðán (Wang Dan). Một dàn loa phát thanh được lắp đặt với lời
tuyên bố, rằng cuộc tưởng niệm nay đã biến thành một cuộc tuần hành cho dân chủ.
Tất cả các trường đại học được khuyến cáo gửi đại diện đến. Bản kiến nghị bảy
điểm được công bố và các phương pháp biểu tình được thông qua. Các phương pháp
này gồm có tuyệt thực, bãi khóa, và biểu tình ngồi. Ban tổ chức nhấn mạnh rằng
đây là cuộc biểu tình bất bạo động.
Ngày 20/4, một đám đông tụ tập trước trụ sở của ÐCSTQ trao
vòng hoa tưởng niệm Hồ Diệu Bang cho ban lãnh đạo Ðảng. Ðám đông bị cảnh sát chận
lại. Sau nhiều lần cảnh cáo, cảnh sát đã đàn áp với dùi cui và bắt giữ nhiều
người.
Hôm sau báo Nhân Dân đăng một bài chỉ trích cuộc biểu tình,
gọi đây là một cuộc nổi loạn của sinh viên nhằm lật đổ chính quyền. Bài viết
này thực ra là của Ban Văn Hóa Thông Tin đăng mà không thông qua chủ bút của tờ
báo. Chính quyền cố gắng ngăn chặn số sinh viên đổ vào quảng trường. Nhiều người
đã giả dạng làm công nhân để vượt qua các hàng rào kiểm soát. Mặc dù được chính
quyền yêu cầu, các trường đại học vẫn từ chối đưa danh sách các sinh viên và
giáo sư tham gia cuộc biểu tình.
Tin tức lan ra, tại các tỉnh khác cũng nổ ra các cuộc biểu
tình, phần lớn là bạo động. Các cơ sở chính quyền bị đốt phá. Mặc dù chính quyền
đã vin vào các cuộc bạo động này để tuyên truyền chống lại sinh viên, thế giới
vẫn chú tâm vào cuộc biểu tình ôn hòa tại Bắc Kinh. Mặt khác, chính quyền lại
lo sợ rằng các cuộc bạo động này nếu bị tuyên truyền thái quá sẽ làm ảnh hưởng
đến thương mại và đầu tư nước ngoài. Các tờ báo thiên về phía sinh viên bị đóng
cửa, điện thoại tại các trường đại học bị cắt. Có tin đồn rằng chính quyền sẽ mạnh
tay đàn áp cuộc biểu tình.
Ngày 27/4, một cuộc tuần hành lớn nhất trong lịch sử nước Cộng
Hòa Nhân Dân Trung Hoa diễn ra. Hơn 200,000 sinh viên từ 42 trường đại học đã
đi bộ 40 km trên các ngả đường của Bắc Kinh. Tay trong tay, họ đã vượt qua 18
hàng rào cảnh sát. Khi đi ngang hàng rào cảnh sát, các sinh viên đã bắt tay họ
với thái độ thân thiện. Hàng triệu người đứng hai bên đường chứng kiến. Họ đem
thức ăn và nước uống cho những người biểu tình. Tháng Năm, cuộc biểu tình càng
đông hơn. Chính quyền vẫn không công nhận các đòi hỏi chính đáng của sinh viên.
Ngày 13/5 cuộc tuyệt thực bắt đầu. Hai ngàn sinh viên tham
gia vào cuột tuyệt thực. Ðài liệt sĩ tại quảng trường Thiên An Môn trở thành
trung tâm của cuộc tuyệt thực. Các sinh viên mang băng đầu với chữ "tuyệt
thực" và mặc áo có chữ "Không có dân chủ, chúng tôi thà chết."
Giáo sư đại học và thân nhân của các sinh viên bắt đầu đổ vào quảng trường. Dân
chúng đem mền và thức ăn đến cho các người biểu tình.
Cuộc tuyệt thực được sự ủng hộ trên toàn quốc. Công Ðoàn
cũng tham gia. Ðến ngày thứ ba, số người tuyệt thực lên tới ba ngàn. Sáu trăm
người đã phải được đưa vào bệnh viện cấp cứu. Ngày thứ tư, hàng triệu người đổ
ra trên các đường phố Bắc Kinh để tỏ sự ủng hộ. * Lý Bằng đồng ý đối thoại với
những người tuyệt thực, nhưng không đi đến kết quả nào. Ông ta từ chối không đề
cập đến các yêu sách. Hôm sau Lý Bằng lại gặp các lãnh tụ sinh viên. Vũ Khải và
Quang Ðán chất vấn, nhưng ông ta vẫn lảng tránh các yêu sách.
Lãnh tụ Ðặng Tiểu Bình mất kiên nhẫn. Ông ta chỉ trích việc
Lý Bằng gặp gỡ sinh viên, coi đây là hành động "không chính thức." Ðể
tỏ lập trường của mình, Lý Bằng đã ra lệnh cho bộ đội tiến vào thành phố để
"tái lập trật tự." Lệnh giới nghiêm được ban hành. Dù vậy dân chúng vẫn
xuống đường ủng hộ cuộc biểu tình. Các xe quân sự bị dân chúng chận lại. Có tin
đồn rằng bộ đội tiến vào thành phố gồm toàn những người từ các miền xa. Họ bị cấm
xem báo, nghe đài một tuần trước khi được huy động. Nguồn tin duy nhất họ nhận
được là từ Ban Văn Hóa Thông Tin với lời tuyên truyền rằng đây là một cuộc nổi
loạn của bọn xấu.
Trước sức ép tăng dần, lãnh tụ sinh viên Quang Ðán từ chức
và kêu gọi chấm dứt cuộc biểu tình. Vũ Khải tuyên bố anh ta sẽ tiếp tục tham
gia cho đến ngày 20 tháng 6, khi Quốc Hội nhóm họp.
(đây chính là ông bí thư CS TQ- Triệu Tử Dương ra ngăn biểu
tình ( sau vụ này ông bị dẹp tiệm ) , người áo đen đứng sau ông chính là * TQ
Ôn Gia Bảo sau này)
Ngày 30/5, một bức tượng được các sinh viên đúc ra, cao mười
mét và được gọi là "Nữ Thần Dân Chủ." Tượng được dựng lên ở quảng trường,
đứng đối diện với tấm hình Mao Trạch Ðông treo trước cổng Thiên An.
Ngày 31/5, bộ đội bắt đầu tiến vào thành phố. Cảnh sát chìm
ngồi trong các xe bus du lịch đi vào trung tâm. Ðến ngày 2/6 đã có hai trăm
ngàn bộ đội vào thành phố.
Mười ngàn bộ đội định vào quảng trường nhưng bị dân chúng chận
lại. Các sinh viên vẫn bám trụ.
Tắm máu Thiên An Môn
Ngày 3 tháng 6 năm 1989, * Lý Bằng xuống lệnh hành quân. Bộ
đội dàn ra trên đường phố, đánh đập và bắt giữ bất cứ ai kháng cự. Quảng trường
Thiên An Môn bị khóa chặt. Ðêm mùng 3 rạng mùng 4 tháng 6, cảnh sát ném lựu đạn
cay và đánh đập mọi người với dùi cui và roi điện. Tiếng súng nổ vang ở ngoại
vi thành phố. Lúc 2 giờ sáng xe thiết giáp ủi bằng các chướng ngại vật do sinh
viên dựng lên. Bộ đội nã súng vào đoàn biểu tình. Từng đoàn xe tăng tiến vào quảng
trường cán nát các thây người.
Lệnh của chính quyền:
1. Bắn bỏ ai kháng cự.
2. Quảng trường phải
được dọn dẹp sạch sẽ trước khi trời sáng (sáng ngày mùng 4 chỉ còn lại các vết
máu).
3. Tất cả những người
lãnh đạo cuộc biểu tình đều phải bị bắt.
Cuộc đàn áp kéo dài vài ngày sau đó. Bộ đội nã súng vào bất cứ
ai có thái độ khiêu khích hay cản đường. Các trường đại học bị lục soát, các
nhân vật bất đồng chính kiến bị bắt đi. Hơn 1,500 người bị bắt, trong đó có ít
nhất 6 lãnh tụ sinh viên trong danh sách 21 người bị truy nã. Lệnh giới nghiêm
được ban hành. Sáng ngày 8, một sự im lặng ngột ngạt bao trùm thành phố. Trong
số 21 sinh viên nằm trong danh sách truy nã của chính quyền, khoảng phân nửa đã
lần lượt trốn ra nước ngoài
Chính quyền tuyên bố thắng lợi trước "Cuộc nổi loạn phản
cách mạng." Một số đơn vị bộ đội từ chối không tham gia vào cuộc thảm sát
đã bị giải giới sau đó. Tất cả các xác chết đều bị dọn sạch trong đêm theo lệnh
của chính quyền
Số người chết
Theo báo cáo của tổ
chức chữ thập đỏ Quốc tế thì có khoảng 2600 người dân bị giết và hơn 30.000 người
bị thương .
Theo báo cáo của
chính quyền Trung Quốc thì có khoảng 300 lính và người dân chết , 5000 lính và
2000 dân bị thương , có 400 lính mất liên lạc . Theo báo cáo của bộ ngoại giao
Hoa Kỳ thì có hơn 4000 người chết , trên 40 000 người bị thươngHậu Thiên An Môn
Cả thế giới lên án chính quyền Trung Quốc . Hồng Kông , Đài
Loan mở cửa biên giới để cho người Trung Quốc vào tị nạn
