Xã hội dân sự có đe dọa chế độ?

Kính Hòa, phóng viên RFA

Theo Đài RFA

Đêm 6/10/2013, gần 10 thanh niên trở về từ Philippines sau khi dự một khóa học về xã hội dân sự đã bị cầm giữ tại sân bay Tân sơn nhất và Nội Bài, sau đó các thanh niên này được trả tự do.

Một trong các thanh niên đó, anh Bùi Tuấn Lâm cho biết:

Em được một tổ chức NGO tên là Asian Bridge mời sang Phi tham dự một lớp học về xã hội dân sự. Khi xong thì có một nhóm 5 bạn về trước và bị bắt. Em nghe tin đó thì thấy buồn và khó chịu. Tại sao lại người ta đi về mà giữ người ta lại. Em quyết định vẫn về vì mình không làm gì sai cả, mình chỉ đi ra ngoài để học hỏi mong muốn làm điều gì tốt cho quê hương đất nước thôi. Khi em về đến sân bay thì thấy có rất nhiều an ninh, em biết trước là như thế. Rồi họ giữ em lại và đưa em vào một cái phòng ở sân bay. Có đến bảy tám người gì đó, em phản đối họ là tại sao lại giữ em, em nói bây giờ khuya rồi phải để tôi ngủ, muốn làm việc thì tám giờ sáng mai hãy làm. Họ không chịu, và thế là họ giữ em đến 16 giờ đồng hồ.

Kính Hòa: Lâm có thể cho thính giả đài Á châu tự do biết là họ hỏi Lâm những câu như thế nào không?

Bùi Tuấn Lâm: Họ hỏi rất là nhiều mà bây giờ em cũng chẳng nhớ họ hỏi gì. Chỉ một điều còn nhớ là họ hỏi những chuyện vô lý. Chẳng hạn như, họ hỏi về lớp học, bao nhiêu người, ai tổ chức, có biết là đằng sau lớp học đó là thế lực thù địch, rồi đảng Việt Tân, những tổ chức lợi dụng đánh phá nhà nước….em trả lời là những chuyện ấy em không quan tâm, chuyện em quan tâm là đây là một lớp học tốt về xã hội dân sự, mà xã hội dân sự nước mình yếu, nước họ mạnh thì mình phải học hỏi, mở mang kiến thức, thế thì sao lại cấm tôi!

Họ bắt em ký đơn xin khoan hồng, em bảo là em có tội gì đâu mà xin khoan hồng. Họ lại bảo là không sao đâu, không quan trọng đâu, chỉ là thủ tục thôi, thì em bảo là không cần thiết thì mắc mớ gì mà bắt tôi ký.

» Bùi Tuấn Lâm

Họ hỏi là em có biết lớp học có những thế lực như vậy đằng sau hay không, hay là biết rồi mà vẫn đi? Nói chung những câu hỏi của họ là gán ghép, là chụp mũ mình rằng mình đang làm chuyện sai. Rằng những thế lực thù địch chống phá…em trả lời rằng đấy là suy nghĩ của anh, còn tôi lớn rồi, tôi có góc nhìn, suy nghĩ của tôi, tôi tham gia lớp học này không phải để lật đổ chính quyền, mấy anh bên chính quyền thì mấy anh cứ lo chuyện chính quyền, tôi là người dân, tôi lo chuyện người dân, đây là xã hội dân sự mà.

Người ta nói rằng tụi em đi học thì tốt nhưng tụi em không biết chuyện đằng sau đó vì trình độ chính trị của tụi em thấp. Em mới hỏi họ rằng do đâu mà các anh nói là chúng tôi thấp. Chuyện các anh nhìn vấn đề là xấu, còn tụi tôi nhìn nó không xấu. Em luôn đấu tranh cái chuyện này.

Kính Hòa: Họ có đối xử đàng hoàng với mình không?

Bùi Tuấn Lâm: Họ đối xử tốt, cho uống nước, mua đồ ăn sáng, ăn trưa.

Kính Hòa: Họ có bắt Lâm ký cái gì không?

Bùi Tuấn Lâm: Họ yêu cầu em ký nhiều thứ, nhưng những gì em thấy không đúng là em không ký, ví dụ như là bắt em ký tên dưới những hình của người này người kia, hỏi rằng những người đó có tham gia khóa học không, thì em cho là không phải công việc của em.

Kính Hòa: Ngoài chuyện đó thì họ còn bắt ký cái gì khác?

Bùi Tuấn Lâm: Em chỉ ký trên cái biên bản lời nói, còn ngoài ra những chuyện như họ bắt cam kết không tham gia khóa học nữa, hoặc là sẽ không tiết lộ nội dung buổi làm việc này ra ngoài, vì họ nói xã hội dân sự dừng ở đó thì tốt, chứ còn nó phát triển thì sẽ có những nhóm lợi ích, những đảng phái núp bóng, rồi nó thúc đẩy xã hội dân sự lớn mạnh lên, khi nó lớn mạnh thì sẽ ảnh hưởng đến chế độ, như là lật đổ chế độ….Em trả lời là sao các anh lý luận gì kỳ cục vậy. Có ai chống các anh đâu? Các anh cứ làm tốt thì người ta ủng hộ các anh chứ.

Đương nhiên là ai chẳng thích thoải mái, tự do, nhưng mà tự do trong tâm hồn, trong lương tâm là quan trọng nên em không lo ngại gì cả.

» Bùi Tuấn Lâm

Họ ép mình theo ý của họ thì em em không ký. Họ bắt em ký đơn xin khoan hồng, em bảo là em có tội gì đâu mà xin khoan hồng. Họ lại bảo là không sao đâu, không quan trọng đâu, chỉ là thủ tục thôi, thì em bảo là không cần thiết thì mắc mớ gì mà bắt tôi ký.

Em viết rằng theo cơ quan ninh nêu ra thì khóa học này sai vì có những tổ chức đằng sau…thì họ không chịu, họ bảo phải ghi là sau khi được cơ quan an ninh phân tích thì thấy rằng sai….Em không đồng ý như vậy.

Kính Hòa: Lâm có dự trù là họ sẽ gọi lên làm việc nữa không?

Bùi Tuấn Lâm, Trong hồ sơ họ có ghi là khi cần họ sẽ gọi em lên làm việc. Em nghĩ là một thời gian sau họ sẽ mời lên nữa.

Kính Hòa: Vậy Lâm có lo lắng gì không?

Bùi Tuấn Lâm: Em chẳng lo lắng gì cả, em không làm sai gì cả. Em chỉ làm theo cái tốt cho đất nước, mà ra bên ngoài mình mới thấy những điều đó. Đương nhiên là ai chẳng thích thoải mái, tự do, nhưng mà tự do trong tâm hồn, trong lương tâm là quan trọng nên em không lo ngại gì cả.

* * *

An ninh CSVN thả các bloggers từ Philippines về

Sau nhiều giờ đồng đồ thẩm vấn moi tin, tuyên truyền và đe dọa, Công an CSVN đã thả các bloggers Việt Nam sang Philippines dự khóa huấn luyện về xã hội dân sự.

Các bloggers bằng hữu đứng biểu tình đòi thả người ở phi trường Tân Sơn Nhất hôm Thứ Bảy 5/10/2013. (Hình: Dân Làm Báo)

Châu Văn Thi, Bùi Tuấn Lâm, Trần Hoài Bảo An bị giữ ở phi trường Tân Sơn Nhất ở Sài Gòn còn, Đỗ Văn Thưởng, Nguyễn Việt Hưng đã bị an ninh bắt giữ ở phi trường Nội Bài, Hà Nội khi họ vừa từ Philippines trở về Việt Nam trong các đêm Thứ Sáu và ngày Thứ Bảy.

Trước đó, họ được một tổ chức phi chính phủ (NGO) có tên là Asian Bridge, tại Philippines, mời tới quốc gia này tham dự khóa học diễn ra trong hai tuần lễ về “xã hội dân sự”. Tin cho hay người cuối cùng được thả vào 7 giờ tối ngày chủ nhật ở Hà Nội sau nhiều tiếng đồng hồ thẩm vấn mà không có cớ gì để buộc tội.

Tuy nhiên, theo Dân Làm Báo, An ninh cửa khẩu Tân Sơn Nhất đã thu giữ trái phép hai chiếc máy tính cá nhân mua mới tại Phi Luật Tân của các bloggers.

Trước khi sang Philippines tham dự khóa học về “xã hội dân sự”, do Asian Bridge tổ chức, các bloggers vừa kể là những thành viên tích cực trong các hoạt động cổ súy cho nhân quyền tại Việt Nam: Phân phát Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền trong buổi Dã ngoại Nhân quyền diễn ra hồi đầu tháng 5. Ký tên vào tuyên bố của cộng đồng blogger Việt Nam, đề nghị cộng đồng quốc tế tác động, gây áp lực để chính quyền Việt Nam hủy bỏ điều 258 trong Bộ Luật hình sự Việt Nam.

Blogger Châu Văn Thi (phải) sau khi vừa được thả, chụp hình với vợ (sau lưng), chị (giữa) và blogger An Đổ Nguyễn. (Hình: Facebook An Đổ Nguyễn).

Trong tuyên bố vừa kể, các blogger Việt Nam cho biết sẽ thực thi nghiêm túc các nguyên tắc mà Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã đề ra như: Tiếp tục xúc tiến và truyền đạt đến dân chúng Việt Nam các quyền của mỗi công dân bằng cách phân phối công khai bản Tuyên ngôn Nhân quyền, tổ chức các diễn đàn công khai để thảo luận về nhân quyền ở Việt Nam và vận động cho những cải thiện cần thiết trong việc tôn trọng và bảo vệ nhân quyền.

Các blogger cũng sẽ tiếp tục giám sát, báo cáo và bình luận công khai về sự cải thiện, thụt lùi hay vi phạm nhân quyền ở Việt Nam, với sự tập trung vào vấn đề chính sách và thực thi chính sách ảnh hưởng đến nhân quyền do nhà cầm quyền CSVN thực hiện.

Chế độ Hà Nội đang tìm nhiều cách để có thể trở thành thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc. Trong khi về nguyên tắc, Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc có trách nhiệm tăng cường việc xúc tiến và bảo vệ nhân quyền trên toàn thế giới, giải quyết tình trạng vi phạm nhân quyền và đưa ra khuyến nghị.

Đó cũng là lý do để các blogger khẳng định, nhà cầm quyền CSVN phải xem lại tình trạng nhân quyền ở Việt Nam, dân chúng Việt Nam cũng phải có quyền tự do tư tưởng và biểu đạt, bởi trách nhiệm thực thi “những chuẩn mực cao nhất trong việc xúc tiến và bảo vệ nhân quyền” cần được áp dụng không chỉ trên bình diện quốc tế, mà còn phải áp dụng ngay tại Việt Nam.

Blogger Bùi Tuấn Lâm. (Hình: Facebook An Đổ Nguyễn)

Dựa trên các tiêu chí, nguyên tắc về bảo vệ và thực thi nhân quyền ở phạm vi toàn cầu – điều mà nhà cầm quyền CSVN không thể chối bỏ khi vận động cộng đồng quốc tế để được chọn làm thành viên Hội đồng Nhân quyền liên Hiệp Quốc, các blogger Việt Nam kêu gọi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp quốc chú ý và yêu cầu chế độ Hà Nội loại bỏ điều 258 khỏi Bộ luật Hình sự Việt Nam.

Điều 258 được đặt định để xử phạt những người bị cáo buộc là “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”.

Các blogger Việt Nam nhận định, điều 258 trong Bộ luật Hình sự Việt Nam vi phạm điều 19 của Tuyên ngôn Nhân quyền: “Mọi người đều có quyền tự do tư tưởng và biểu đạt. Quyền này bao gồm sự tự do tư tưởng mà không bị cản trở, được tự do tìm kiếm, thu nhận và quảng bá tin tức và ý kiến qua mọi phương tiện truyền thông bất kể biên giới”.

Giới blogger Việt Nam hi vọng, các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc sẽ thúc đẩy CSVN loại bỏ điều 258 trong Bộ luật Hình sự như một bằng chứng về thiện chí và nỗ lực thực hiện những cam kết về nhân quyền.

Đến nay, chưa có thông tin nào về phản ứng của giới blogger ở Hà Nội về việc an ninh Việt Nam bắt giữ hai blogger Đỗ Văn Thưởng và Nguyễn Việt Hưng. Nhung tại Sài Gòn, theo một số blog, trang facebook, trong hai ngày 5 và 6 tháng 10, một số blogger ở Sài Gòn đã kéo đến phi trường Tân Sơn Nhất, biểu tình phản đối việc bắt giữ trái phép và đòi thả bạn bè của họ.

Khóa học về “xã hội dân sự” do Asian Bridge tổ chức, mà năm blogger bị bắt vừa mới tham dự, có nhiều diễn giả là đại diện của Văn phòng Cao ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền (OHCHR), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Quỹ Hỗ trợ Pháp lý Nhân đạo (HLAF), Liên minh Các Hội Nông dân và Ngư dân Philippines (PAKISAMA) và một số thượng nghị sĩ, luật gia Philippines… (G.Đ.)

Theo Người Việt