Tù nhân chính trị Trần Huỳnh Duy Thức
Ông Trần Văn Huỳnh
Hôm
Chủ Nhật 6/10 rồi, tôi cùng gia đình lại quày quả từ Sài Gòn đi Xuyên
Mộc thăm Thức. Tình cảnh trớ trêu của những gia đình tù nhân lương tâm:
người tù và người thân gia quyến sống cách xa nhau hàng trăm cây số. Thế
nên mới có chuyện những người mẹ, người vợ, người con trên khắp dải đất
hình chữ S này sẵn sàng bỏ cả công ăn việc làm, lặn lội nghìn trùng mặc
nắng mưa, cốt để được nhìn thấy, được yên lòng, được tìm đến cái ôm lấp
đầy nỗi trống vắng từ người con, người chồng, người cha thân thương. Dù
chỉ là 30 phút chóng vánh, hay xót xa hơn là 5 phút trong cái chớp mắt.
Bởi đơn giản đó là người thân máu mủ của chúng tôi.
Đó
là điều dễ hiểu. Chắc rằng ai trong vị trí như chúng tôi cũng sẽ làm
vậy thôi. Điều khó hiểu là vì sao lại có khoảng cách quá xa và không cần
thiết như thế? Tôi mong sao người thân chúng tôi được đưa về gần nơi
chúng tôi sống. Người có lương tâm nào cũng thấy sự cần thiết của yêu
cầu này. Và tôi tin đó cũng là chính sách nhân đạo vốn luôn được Nhà
nước khẳng định trong các tuyên bố và phát ngôn.
Lần
thăm này, gia đình tôi chỉ được gặp Thức trong 15 phút. Tình cờ chúng
tôi gặp cháu Na, vợ tù nhân lương tâm Nguyễn Ngọc Cường, ở cổng trại
giam. Cháu vừa trở ra từ buổi thăm chồng mình, đang chờ bắt xe ngược về
Sài Gòn. Cháu Na cho biết chỉ được gặp Cường trong 15 phút, thế là tôi
cùng mấy đứa con, đứa cháu cũng theo đó chuẩn bị tinh thần trong điều
kiện thời gian rút ngắn. Có lẽ trong cùng cảnh ngộ con người ta dễ hiểu
và cảm thông cho nhau hơn, nên cuộc trò chuyện với cháu Na như muốn dài
thêm mãi. Có quá nhiều trăn trở, quá nhiều nỗi niềm, quá nhiều lo lắng
trong lòng gia đình các tù nhân lương tâm. Còn với cháu Na, một trong
những nỗi lo lúc này là sức khỏe tinh thần của chồng mình. Do bị biệt
giam nhiều tháng liền không tiếp xúc với ai nên Cường đã bắt đầu cho
thấy dấu hiệu trầm cảm.
Nhìn
dáng cháu liêu xiêu bước trên con đường đất đỏ dưới trời nắng đổ, bất
giác đầu tôi hiện ra hình ảnh những người phụ nữ đã mất chồng con về tay
giặc ngoại bang cách đây hơn chục năm về trước. Nghĩ đến điểm tương
đồng giữa người mẹ đất đỏ Bà Rịa năm xưa và cháu Na mà lòng tôi quặn
thắt.
Vì
là ngày cuối tuần nên hôm ấy thân nhân đi thăm khá đông. Trong khi đó
phòng thăm gặp ở Xuyên Mộc lại nhỏ. Thế là các cán bộ trại đã chọn
phương án gây bức xúc cho nhiều gia đình: các phạm nhân chỉ được cho
gặp mặt 5 phút để nhận quà và ra về. Đến lượt gia đình tôi, cán bộ bất
ngờ thông báo chúng tôi không được gặp Thức, bởi vì chúng tôi lên không
đúng ngày so với tháng trước. Trước một lý do rất đỗi vô lý như vậy, tôi
yêu cầu vị cán bộ này dẫn ra cơ sở pháp lý cụ thể, và đề nghị gặp cán
bộ quản lý để giải quyết cho tường tận. Đến đây thì sổ thăm gặp của gia
đình tôi được tiếp nhận, nhưng hơn 1 tiếng rưỡi đồng hồ sau đó tôi mới
được nhìn thấy con trai mình. Lòng tôi cảm nhận thấy có một áp lực nào
đó đang dành cho gia đình chúng tôi.
Đến
khi gặp Thức, cảm giác về áp lực đó càng được khẳng định. Có những cách
đối xử với con tôi mà tôi chỉ có thể kết luận đó là sự hành hạ dựa trên
các nội quy không thể tìm thấy căn cứ pháp lý nào mà thấp thoáng đằng
sau đó là sự lạm quyền và ngầm trừng phạt sau sự việc ở Xuân Lộc. Cụ
thể:
-
Từ Xuân Lộc chuyển sang Thức có mang theo mền, áo ấm và áo gió. Nhưng
trại Xuyên Mộc chỉ cho phép dùng duy nhất 1 cái mền dù dạo gần đây trời
trở lạnh nhiều, còn áo ấm và áo gió họ tịch thu. Những ngày mưa bão vừa
qua, mặc cho nhiệt độ xuống thấp, trời gió to, trại giam cấm tuyệt đối
con tôi không được đóng cửa sổ. Trong khi đó Thức vốn có bệnh suyễn bẩm
sinh, một lần tại trại tạm giam B34, con tôi đã suýt mất mạng trong
buồng giam đóng kín nếu không được người bạn tù cùng phòng phát hiện.
Tôi chợt nhớ lại trường hợp của luật gia Cù Huy Hà Vũ và hiểu được vì
sao anh phải phản ứng như đã thể hiện.
-
Dép của Thức bị rọc dao để kiểm tra bên trong xem có giấu gì không. Dép
không dùng được nữa nên Thức nhờ gia đình sớm gửi vào đôi mới.
-
Đồ ăn khô gia đình gửi vào đủ dùng, đã bao bì bảo quản được cả tháng
thì nay chỉ ăn được trong ngót nghét tuần lễ. 3 phần dùng kịp, phần còn
lại hư hỏng hết do bị lục tung khám xét.
-
Tôi có cho Thức biết đã gửi quà theo bưu điện hàng tháng nhưng tháng 7
và tháng 8 bưu điện đều trả về không cho nhận. Trong khi Xuân Lộc vẫn
cho phép. Tôi muốn hỏi luật này là luật gì? Con tôi cũng không nhận được
thư từ, bưu thiếp bạn bè gửi đến (cả nước ngoài) mà không có lấy một lý
do chính đáng. Từ lúc Thức về Xuyên Mộc, gia đình tôi cũng chưa hề nhận
được lá thư nào từ con trai tôi, mặc dù Thức nói đã nhờ trại giam gửi
đi.
- Trong thời gian 3 tháng chuyển đến đây mà Thức đã bị soát phòng 3 lần.
Qua
những điều kể trên, dường như trại giam đang cố tâm tìm mọi lý do hòng
gây áp lực tinh thần lên con trai tôi. Việc giam cách ly không cho giao
tiếp đã đủ khiến con người rơi vào trạng thái trầm cảm, nay họ còn tạo
ra những sự việc căng thẳng đánh vào tinh thần. Mục đích của trại giam
là gì?
Đúng
như cháu Na nói, tôi chỉ được gặp con mình trong vỏn vẹn 15 phút. Gần
nhau chưa được bao nhiêu thì giờ thăm đã hết. Nhìn quà nhà gửi vào, Thức
chỉ trầm ngâm. Khi đó tôi biết chắc rằng con mình sắp phải chịu đựng
một đợt tra xét mới, những món ăn thức uống với biết bao tâm tình của
gia đình một lần nữa rồi sẽ bị phá hủy không thương tiếc.
Nếu
tình trạng đối xử phân biệt và hà khắc còn tiếp diễn với Thức, gia đình
tôi nhất định sẽ làm đơn khiếu nại trại giam cho ra lẽ. Việc xảy ra cho
Thức lại trở về câu hỏi tôi băn khoăn bấy lâu nay. Thật lòng tôi không
thể hiểu được vì sao cơ quan công quyền trong nước luôn có thái độ ngờ
vực và tiêu cực với công dân của chính mình. Như 2 cháu tôi vừa rồi sau
khi tham gia khóa học xã hội dân sự từ Philippines về đã bị câu lưu 24
tiếng vì những mối nghi ngờ thiếu căn cứ. Không rõ người ta đã làm việc
với chúng ra sao, nhưng cháu tôi đã nói thế này với tôi, những điều nó
đã không nói được trong 24 tiếng đồng hồ kia:
“Họ
bảo gia đình mình đừng cố đòi tự do cho cậu nữa, có làm gì hay nhận sự
giúp đỡ từ các tổ chức quốc tế thì sẽ thiệt cho mình. Bản án xử cậu là
đúng người đúng tội. Nhưng ông ơi, nếu đúng người đúng tội, sao ông
không được cho vào phòng xử án ngày người ta xét xử cậu, dì dượng phải
đứng bên ngoài đội mưa không được vào sân tòa, dù đó được khẳng định là
phiên tòa công khai? Nhóm hành động chống giam giữ tùy tiện (WGAD) thuộc
Hội đồng Nhân quyền LHQ đã lên án bản án của cậu và yêu cầu cậu được tự
do, vậy sao nhà nước mình chưa phản hồi, trong khi Việt Nam đang cố
gắng trở thành 1 thành viên Hội đồng?”
Niềm
tin của người dân sẽ có khi một nhà nước minh bạch và có trách nhiệm.
Miễn là nhà nước trả lời thỏa đáng câu hỏi của cháu tôi, cũng như có
giải pháp đúng đắn cho nỗi lòng người dân, lúc đó sẽ không còn sự đối
kháng, hay thậm chí là đối đầu giữa cơ quan công quyền và nhân dân. Tôi
tin một chính quyền minh bạch, có trách nhiệm và đặt phẩm giá con người
lên hàng đầu là những giá trị mà các lãnh đạo có lòng luôn hướng đến.
Vấn đề nằm ở chỗ làm sao đưa những giá trị danh nghĩa này tìm gặp các
giá trị đang thực tế tồn tại. Đó cũng là điều con tôi mong mỏi qua cuốn
sách dang dở “Con Đường Việt Nam”.
Xin
kết thúc bài viết này bằng 1 câu chuyện vui. Lúc vừa gặp mặt, Thức đã
đem ra 1 quả dưa hấu cho con gái nặng gần 3 kg và nói đây là trái dưa do
anh Điếu Cày trồng. Sau đó, Thức nói rằng vừa được biết phòng mình cạnh
phòng giam anh Điếu Cày trước đây. Ngẫu nhiên nhớ lại bài viết của anh
Nguyễn Ngọc Già “Điếu Cày và Trần Huỳnh Duy Thức” cách nay mấy tháng,
tôi chợt thấy vui vì dường như có cái duyên nào đó giữa hai người.
Trần Văn Huỳnh.
22/10/2013
P/S: Bài viết này được lưu trên trang
web http://
Fanpage: http://on.fb.me/1fUgAuG
web http://
Fanpage: http://on.fb.me/1fUgAuG
