BBC phỏng vấn dịch giả Nhật Bản Ari Nakano
Giáo sư Ari Nakano cho rằng cuốn Bên Thắng Cuộc sẽ giúp cho người Nhật hiểu thêm về Việt Nam sau năm 1975.
Cuốn 'Bên Thắng Cuộc' của nhà báo Huy
Đức hiện đang được giáo sư người Nhật Ari Nakano, nhà nghiên cứu chính
trị tại đại học Daito Bunka, Nhật Bản, dịch sang tiếng Nhật.
Bà cũng là người đã từng dịch hai cuốn 'Hoa Xuyên Tuyết' và 'Mặt Thật' của nhà báo Bùi Tín.
BBC đã có cuộc phỏng vấn ngắn với bà qua điện thoại bằng tiếng Việt vào ngày 14/7.
BBC: Trước hết, lý do nào khiến giáo sư quyết định dịch cuốn "Bên Thắng Cuộc" của nhà báo Huy Đức sang tiếng Nhật?
Ari Nakano: Tôi
nghiên cứu về chính trị và quan hệ quốc tế của Việt Nam hiện đại, đặc
biệt là thời kỳ sau khi chiến tranh với Mỹ kết thúc năm 1975.
Đầu năm nay, một người bạn giới thiệu
cuốn Bên Thắng Cuộc cho tôi. Tôi rất quan tâm đến nội dung sách ấy vì
có nhiều thông tin về tình hình xã hội Việt Nam sau thống nhất như là
chính sách cải tạo, chính sách kinh tế mới, kể cả chiến tranh ở
Campuchia, .v.v.
Tôi muốn dịch sách này sang tiếng Nhật để người Nhật biết thêm về lịch sử hiện đại của Việt Nam.
BBC: Bà nghĩ bạn đọc Nhật có quan tâm đến cuốn sách này hay không, hay chỉ những học giả, nhà nghiên cứu khác?
Ari Nakano: Nói
chung là trong thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, nhiều người Nhật rất quan
tâm đến Việt Nam và thông cảm, ủng hộ trong cuộc chiến với Mỹ. Nhưng sau
khi chiến tranh kết thúc, người Nhật dần mất quan tâm đến Việt Nam vì
thiếu thông tin từ nước này.
Cũng có những người không biết đến sự
thật về Việt Nam mà chỉ là những ảo tưởng, nghĩ rằng Việt Nam là một
nước xã hội chủ nghĩa nên mọi người bình đẳng, có phúc lợi xã hội, phải
nói là ảo tưởng hoàn toàn.
Bởi vì người Nhật rất ít thông tin về
Việt nam từ năm 1975 đến khi Đổi mới bắt đầu, cho nên một mặt vẫn có ảo
tưởng từ thời kỳ chiến tranh, mặt khác chúng tôi chỉ nghĩ rằng Việt Nam
đang phát triển mạnh mẽ mà thôi.
Cũng có nhiều người nghĩ rằng Việt
Nam vừa thành công phát triển xã hội chủ nghĩa, vừa thành công về phát
triển kinh tế, phải nói là có nhiều người nghĩ sai về Việt Nam.
Các học giả Nhật Bản chuyên nghiên
cứu Việt Nam thì không có nhiều người nghiên cứu về chính trị Việt Nam
hiện đại, vì có nhiều vấn đề nhạy cảm như vấn đề nhân quyền, dân chủ,
vv. Nhưng các học giả ở Nhật phụ trách giới thiệu tình hình thực sự ở
Việt Nam với người dân Nhật Bản, nên tôi nghĩ sách Bên Thắng Cuộc sẽ
giúp ích cho việc đấy.
BBC: Trong thời gian qua, bà có liên lạc với tác giả cuốn sách và nhận sự giúp đỡ nào từ ông trong việc dịch thuật hay không?
Ari Nakano: Trước
khi được biết về sách Bên Thắng Cuộc, tôi chưa bao giờ biết về nhà báo
Huy Đức. Nhưng khi được biết về cuốn sách này, tôi đã liên lạc với tác
giả qua Facebook.
Người Nhật bắt đầu ít quan tâm tình hình Việt Nam sau năm 1975.
Cho đến nay, tôi có thể liên lạc với
anh Huy Đức qua email, tôi gửi những câu hỏi về nội dung cuốn sách và
anh ấy trả lời rất nhanh.
Tôi chưa hiểu về những sự kiện hoặc
tình hình xã hội ở Việt Nam sau khi chiến tranh kết thúc. Có những ngữ
vị đặc biệt về chính trị mà tôi thường gửi câu hỏi và anh ấy đã giải
thích một cách cụ thể.
BBC: Cuốn Bên Thắng
Cuộc hiện nay không được chính quyền Việt Nam chào đón, bà có lo rằng
việc dịch cuốn sách này sẽ ảnh hưởng tới công việc hay dự án tương lai
của mình ở Việt Nam hay không?
Ari Nakano: Tôi muốn
được nghiên cứu và trao đổi với người dân Việt Nam. Tôi mong được làm
việc ở Việt Nam để nắm tình hình ở Việt Nam một cách khách quan.
Vì thế tôi hy vọng công việc của tôi ở Việt Nam sẽ không bị ngăn chặn vì lý do chính trị.
BBC: Đã có nhà xuất bản nào tại Nhật ngỏ ý muốn phát hành cuốn sách mà bà đang dịch hay chưa?
Ari Nakano: Năm 2015 là kỷ niệm 40 năm sau khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, cho nên tôi muốn xuất bản nhân dịp này.
Nhưng hiện nay, dù sao hiện nay tôi
còn đang dịch sang tiếng Nhật nên trước hết tôi muốn hoàn thành công
việc dịch sách, sau đó sẽ nghĩ đến nhà xuất bản