Tô Văn Trường
Trước hết nói về chính trị, về nguyên lý dù bất cứ chế độ nào mà
những người đứng đầu gây ra bao đổ vỡ, tạo ra cả môt xâu chuỗi bộ hạ
tham nhũng làm giàu cho riêng tư mà không chịu trách nhiệm gì, lại không
biết tự xử thì chế độ đó khó lòng đứng vững. Ở đời người ta thường nói
mất tiền là mất ít, mất uy tín là mất nhiều nhưng mất lòng tin mới là
mất tất cả. Lòng tin của dân đối với lãnh đạo hiện nay như thế nào thì
chắc chắn các vị “công bộc của dân” đều hiểu cả.
Trong giới làm báo, tôi quen biết nhiều người nhưng “hợp gu”
nhất là nhà báo Nguyễn Anh Tuấn và Huy Đức. Anh Tuấn từ hai bàn tay
trắng, trải qua bao nỗi khó khăn vất vả hơn chục năm trời mới xây dựng
nên được thương hiệu của tờ báo điện tử Vietnam.net (VNN) để rồi lại ra
đi tiếp tục sự nghiệp cũng đầy gian truân là xây dựng thương hiệu Viện
Trần Nhân Tông ở Harvard. Huy Đức nhận được Nieman Fellowship đi học ở
Harvard một năm. Một sự tình cờ, cả hai nhà báo nổi tiếng nói trên đều
đang ở Harvard.
Bài viết mới đây “Bẫy việt vị của Thủ tướng” của Huy Đức đang gây xôn
xao dư luận trong và ngoài nước. Có 2 luồng ý kiến nhấn mạnh các khía
cạnh khác nhau. Luồng thứ nhất quan tâm tới nguy cơ đổ vỡ về kinh tế và
cho rằng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có trách nhiệm chủ yếu gây ra nguy cơ
này. Luồng thứ hai không đánh giá thấp sự đổ vỡ về kinh tế song lo ngại
rằng nếu chĩa mũi nhọn chỉ tập trung vào đây thì những kẻ theo Tầu (kể
cả bọn quan thầy của chúng) càng hoan hỉ, càng dễ bị tránh đòn mà bọn
này là những kẻ nguy hiểm nhất hiện nay. Không thể xem thường bàn tay
“lông lá” nhiều mưu kế thâm hiểm của anh bạn láng giềng khổng lồ phương
Bắc.
Trong thời đại tin học mà người ta vẫn giữ tư duy “tường lửa”! Suy
cho cùng chỉ vì những người quản lý vận hành đất nước không thấu hiểu
(hoặc biết mà không muốn làm theo) chân lý thông tin công khai minh bạch
là thể hiện sức mạnh, uy tín và sự khôn ngoan của giới cầm quyền.
TT Hàn Quốc xin lỗi người dân
Tuy nhiên, có những vấn đề không thể chờ đợi. Trong giới trí thức dù
là trí thức trong bộ máy nhà nước hay trí thức độc lập đều cần có mẫu số
chung là suy ngẫm tìm đường ra cho bài toán nan giải đối với tình hình
có thể dẫn tới “vỡ trận” về kinh tế tác động xấu đến cuộc sống của người
dân, đặc biệt là các tầng lớp nghèo khổ đã khốn cùng đi liền với nguy
cơ đất nước bị xâm phạm chủ quyền và bị thôn tính nặng nề hơn.
Trước hết nói về chính trị, về nguyên lý dù bất cứ chế độ nào mà
những người đứng đầu gây ra bao đổ vỡ, tạo ra cả môt xâu chuỗi bộ hạ
tham nhũng làm giàu cho riêng tư mà không chịu trách nhiệm gì, lại không
biết tự xử thì chế độ đó khó lòng đứng vững. Ở đời người ta thường nói
mất tiền là mất ít, mất uy tín là mất nhiều nhưng mất lòng tin mới là
mất tất cả. Lòng tin của dân đối với lãnh đạo hiện nay như thế nào thì
chắc chắn các vị “công bộc của dân” đều hiểu cả.
Thủ tướng Nhật xin lỗi người dân
Về kinh tế ngắn hạn thì bắt buộc phải hạ thấp được lạm phát, đồng
thời giải quyết được nợ xấu, nếu không sẽ tạo nên bấn loạn xã hội có
thể nói là sẽ chưa từng thấy.
Về kinh tế tương đối dài hạn không nên sử dụng giải pháp ngửa tay xin
IMF trợ cấp vì mất hết chủ quyền. Lại càng không nên in thêm tiền để
gia tăng thêm tình trạng lạm phát, không nên lấy tiền Nhà nước, thực
chất là tiền thuế của dân, để giải quyết nợ xấu. Với cách làm đó, ai
cũng có thể kêu nợ xấu, hoặc chưa xấu đã kêu xấu để được Nhà nước rót
tiền “giải cứu”, trong khi chính họ kinh doanh tiền tệ, lấy công làm tư,
dẫn tới bị thất thoát.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng
Cần phải làm ngay các biện pháp là không cho phép các tập đoàn (dù
công hay tư) nắm ngân hàng. Nguyên tắc: doanh nghiệp phi tài chính không
được làm chủ doanh nghiệp tài chính. Không cho phép ngân hàng này làm
chủ ngân hàng kia (tức là có cổ phiếu lẫn nhau). Ở các nước họ ấn định
không cho trên 1 tỷ lệ cổ phiếu và không được ngồi trong hội đồng quản
trị. Nhưng để khỏi phức tạp, ở VN thì nên không cho phép. Phải cương
quyết không cho phép các công ty và tập đoàn nhà nước lập các công ty
con, hoặc có cổ phiếu ở các công ty con. Ăn cướp đất của dân, nhất là ở
địa phương, là kết quả của việc thiết lập các công ty con nửa tư, nửa
công nhằm làm sân sau cho quan chức và người nhà tập đoàn. Không cho
phép lãnh đạo (kể cả Thủ tướng) ra lệnh cho ngân hàng cho tập đoàn vay.
Nguyên tắc: thiết lập cơ chế, luật pháp minh bạch nhằm quản lý công ty
nhà nước. Giảm thiểu tới mức tối thiểu các công ty nhà nước. Giám sát,
kiểm soát, hạn chế tối đa thất thoát lãng phí, tham ô từ các dự án đầu
tư công. Nhiều người ở TW và địa phương đều biết rõ làm bất cứ việc gì
cũng phải lót tay! Nhiều công trình không phải chỉ có chung chi 30% mà
còn hơn thế nữa. Họ biết rõ nhưng không nói công khai vì ngại ảnh hưởng
đến công việc và mang phiền toái cho bản thân trong hệ thống pháp luật ở
Việt Nam. Cứ nhìn vào thực tế thấy rõ các công trình của ta đầu tư đắt
nhất thế giới, nhưng chóng hỏng, xuống cấp nhanh nhất thế giới là đủ
hiểu lãng phí, thất thoát chảy đi đâu?
Khôi phục kinh tế và chống tham nhũng tạo điều kiện thiết yếu cho
việc bảo vệ độc lập, chủ quyền. Đồng thời sự nghiệp bảo vệ đất nước đòi
hỏi nhà cầm quyền phải có thái độ, chính sách rõ ràng, không mập mờ, mềm
yếu, phát huy được sức mạnh của lòng dân và tranh thủ được tốt hơn sự
ủng hộ quốc tế.
Trở lại bài viết “Bẫy việt vị của Thủ tướng”! Nhiều người hỏi độ tin
cậy như thế nào? Tôi biết Huy Đức từ khi 2 anh em còn làm việc với ông
Sáu Dân. Có thể hiểu Anh thuộc típ người có tay nghề cao, tâm huyết, và
đầy bản lãnh dù cuộc đời cũng lắm truân chuyên. Huy Đức luôn chịu trách
nhiệm với những gì mình viết. Theo nguồn thông tin kiểm chứng riêng của
tôi, các sự việc Huy Đức viết ra là đúng với sự thật! Đã làm việc chẳng
ai tránh được các khuyết điểm. Đời người thật ngắn ngủi bất cứ ai rồi
cũng về với cát bụi. Thủ tướng Võ Văn Kiệt trong cuộc đời hoạt động của
mình, cũng không tránh khỏi các khuyết điểm, thiếu sót nhưng ông luôn
lắng nghe những ý kiến góp ý phê phán để suy ngẫm kịp thời sửa chữa,
biết nhìn lại mình từ những việc nhỏ nhìn ra những việc trọng đại của
đất nước để dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Có lẽ vì thế, ngay
cả khi đã đi xa, hình ảnh của ông vẫn để lại sự kính trọng, tiếc thương
trong người dân.
Không hiểu sao viết đến đây, tôi lại trầm ngâm suy nghĩ về tin nhắn của nhà nghiên cứu Nguyễn Trung: ”Trường
ơi, đấu đá nhau thế này ai thắng đất nước cũng thua! Điều này có nghĩa
Tầu thắng! Thực ra hệ thống này không cứu được nữa nếu nó không nhận ra
điều cốt lõi: Nó phải tự chấp nhận đau đớn lột xác để đổi đời và chọn
con đường đi với dân tộc; hoặc không làm được như thế nó phải chấp nhận
sự sụp đổ không có cách gì cứu được. Tại họp mặt mừng anh Nguyên Ngọc 80
tuổi, tôi đã lưu ý các trí thức nước nhà phải cảnh báo cho chính mình
và cho cả nước là đất nước đang lâm nguy.”
Bên tai tôi lại văng vẳng tiếng nói trầm ấm thường gọi qua điện thoại
của ông Sáu Dân: “Mày đang ở đâu đấy”? Tôi hiểu rằng ông Sáu không chỉ
hỏi tôi về nơi chốn mà còn muốn biết tôi đang có suy nghĩ gì về thời
cuộc. Và tôi nghĩ đây cũng có thể là câu hỏi mà vong linh của ông Sáu
đặt ra cho giới trí thức trong bối cảnh phức tạp và đầy thử thách của
đất nước và dân tộc.
TVT
