Huỳnh Ngọc Chênh
Khi ngồi gõ lại bài báo nầy, tôi đã cười bò lăn vì ngỡ là đang
đọc chuyện tiếu lâm. Nhưng rồi ngay sau đó, thấy đau xót. Không ngờ đất
nước lại trải qua một giai đoạn tăm tối và tồi tệ đến mức như vậy mà
nhân dân ta vẫn cứ lầm lũi chịu đựng.
Bài báo này tôi viết từ năm 1988, được báo Tuổi Trẻ đăng lên mục
diễn đàn. Từ đó đến nay tôi không hề đọc lại, nhiều chuyện trong đó tôi
đã quên đi. Bây giờ đọc lại thật bất ngờ, không thể nào tin nổi. Như
chuyện lưu hành tiền mệnh giá 30 đồng. Không biết vị lãnh đạo nào của
Ngân hàng Nhà nước có sáng kiến động trời ấy, nếu bây giờ còn sống hãy
dũng cảm đứng ra nhận trách nhiệm để lịch sử lưu "danh".
Có những chuyện đã qua rồi như là chuyện tiếu lâm thời Trạng
Quỳnh. Nhưng cũng có những chuyện đến bây giờ vẫn còn y như vậy. Ôi
nghịch lý!!!!
Ban biên tập Tuổi Trẻ thời đó đã rất dũng cảm khi cho đăng bài
nầy. Hẳn sau đó các anh chị trong ban biên tập phải gặp rất nhiều khó
khăn với cấp trên.
VIỆT NAM XỨ SỞ CỦA NGHỊCH LÝ
Ở hội nghị bàn tròn các nhà báo Châu Á Thái Bình Dương, trả lời phóng
viên báo Utusan (Malaysia), đồng chí Nguyễn Cơ Thạch nói rằng ở nước
chúng tôi có thời kỳ giá một trứng vịt 30 đồng, trong khi đó giá một ký
thép 5 đồng. Phải có đến 6 kg thép mới mua được một trứng vịt. Trên thế
giới không ai làm như thế cả. Chuyện ấy khó tin, nhưng lại là một sự
thật. Và đó chỉ là một trong muôn vàn chuyện nghịch lý đã và đang xảy ra
ở đất nước ta.
Một giáo viên sau 13 năm giảng dạy, thấy đời sống quá khó khăn, không
còn đủ sức theo ngành giáo nữa bèn xin nghỉ dạy. Nhà nước cấp cho chị
13 tháng lương va 6 tháng gạo, qui ra tiền tổng cộng 300.000 đồng.
Mang số tiền ấy gửi tiết kiệm lấy lãi 8% mỗi tháng, như vậy không cần
phải đi làm việc, mỗi tháng cô giáo lãnh được 24.000 đồng… hơn xa tiền
lương lúc còn đi dạy.
Một em bé bán nước tại chợ Cồn Đà Nẵng, mỗi ngày mùa nắng đổ được 30
ấm, mỗi ấm kiếm được 100 đồng, vị chi mỗi tháng thu vào 90.000 đồng.
Lương của một vị giáo sư đại học phải thua xa.
Có một dạo, tỉnh nầy thừa gạo nên đem nuôi heo, trong khi thành
phố bên cạnh đang thiếu gạo phải cho dân ăn bobo và sắn lát thay cơm. Và
hàng hóa sản xuất ra tại nhà máy ở Thủ Đức mà người tiêu dùng ở Chợ Lớn
muốn mua phải ra tận Hà Nội mang về! Cung cách làm ăn của ta dựa trên
cơ sở những nghịch lý: Người ta phá máy móc tốt để xuất khẩu sắt vụn thu
ngoại tệ, dùng ngoại tệ đó nhập máy móc về để cho… han rỉ. Đất đai được
chuyển từ người lao động siêng năng cần cù sang những người lười biếng
và không biết trồng trọt. Tương tự như vậy, người biết thức khuya dậy
sớm để phục vụ nhân dân từ nắm xôi điểm tâm đến cây kim sợi chỉ thì
không được phép buôn bán, còn người không biết và không muốn buôn bán
thì được giao cho những quầy hàng đồ sộ lộng lẫy.
Nghịch lý cơ bản và nguy hiểm nhất là quyền lợi giữa cá nhân và quyền
lợi đất nước mâu thuẫn nhau. Một người lao động chân chính làm hết sức
mình một cách thành thật và có năng suất dĩ nhiên sẽ mang lợi đến cho xí
nghiệp, cho đất nước nhưng khốn thay bản thân lại đói khổ vì tiền lương
quá thấp. Còn ngược lại, nếu chỉ biết lo cho bản thân mình đầy đủ và
sung sướng thì dứt khoát anh ta phải làm hại đất nước: ăn cắp, buôn lậu,
móc ngoặc, tham ô, gian dối... Do vậy mà có “định lý đảo”: ở Hà Nội có
một công dân phải ở tù vì tội sản xuất ra những cây bút và lốp xe tốt
hơn và rẻ hơn của nhà nước.
Trong nghiên cứu khoa học xảy ra những nhịch lý: sắn thì giàu đạm hơn
thịt bò và hột mít thì ăn ngon và bổ hơn trưng vịt lộn. Đồng thời một
giáo sư triết học trước đây tốt nghiệp tiến sỹ tại đại học Sorbone nhưng
khi làm bài thi triết ở Việt Nam chỉ đạt được điểm 4/10.
Trong quản lý (tài chính) cũng lắm điều nghịch lý. Người ta in ra tờ
giấy bạc ba chục đồng để nâng cao năng suất lao động của nhân viên ngân
hàng... vì họ dành nhiều công sức để đếm, nhân chia….
Lại có chuyện nghịch lý như sau. Hai anh em nhà kia cùng rủ nhau đi
vượt biên, một người đi lọt và một người bị bắt. Thế là một kẻ bị kết
tội phản quốc phải đi tù, kẻ còn lại sau một thời gian trở về thành
người yêu nước, được tiếp đón nồng hậu.
Giai cấp tư sản trong nước bóc lột công nhân quá tệ nên được triệt hạ
đi, và sau đó người ta trải thảm đỏ mời tư sản nước ngoài vào.
Rồi đến nghịch lý dân chủ: Quốc hội là cơ quan đại diện và quyền lực
cao nhất của người dân nhưng trong thực tế được xem như là nơi để… tán
thành một cách có tổ chức và kỷ luật khi thông qua hoặc hợp thức hóa mọi
chuyện cần hợp thức hóa... Còn tại một huyện nọ, HĐND huyện phiên đầu
tiên bầu chủ tịch huyện, ứng cử viên chỉ có một người duy nhất và điều
lệ bầu: ai cũng phải bỏ phiếu và không được quyền bỏ phiếu trắng. Cách
làm như vậy được gọi là “dân chủ”…
Trong thông tin có một ngịch lý đáng buồn là muốn biết chuyện xảy ra
trong nước phải nghe báo đài nước ngoài, và báo chí ở thành phố HCM thì
được tự do bênh vực và ủng hộ nhân dân Nam Phi bị áp bức và công nhân Mỹ
bị bóc lột nhưng không được quyền bênh vực cho những người dân bị o ép ở
Thuận Hải hay ở các tỉnh khác!
Những chuyện nghịch lý như vậy kể ra còn nhiều nhưng tất cả đều không
đáng kể so với điều nghịch lý lớn nhất sau đây: Đến nay vẫn còn có
nhiều người không cho những chuyện kể trên là điều nghịch lý!
HUỲNH NGỌC CHÊNH ( Đà Nẵng )
