Bản dịch của Hoàng Triết
AC: Ngài Đại sứ TTK, cho tôi hỏi chính xác về chuyện Tổng thống Nga
hiện đang họp mặt với Chủ tịch Tập ở Thượng Hải. Hình như có một điều gì
đó rất cấp bách đối với Vladimir Putin trong việc ký kết một thỏa thuận
về năng lượng với Trung Quốc.
Điều này đã diễn ra hơn cả một thập niên nay và ngài đã không thể
chốt nó lại được cũng như đang mặc cả về giá cả. Ngài nghĩ nó có thể xảy
ra không?
TTK: Tôi nghĩ rằng các trao đổi cấp cao xảy ra thường xuyên một cách
bình thường giữa Trung Quốc và Nga vì hai nước là láng giềng lớn nhất
của nhau. Chúng tôi có nhiều mối quan hệ khác nhau giữa hai nước, cho
nên một cuộc thăm viếng cao cấp bình thường cũng không có gì là và TT
Putin hiện đang ở Thượng Hải để thăm viếng và tham dự một hội nghị quốc
tế.
AC: Vâng. Ngài nói là chuyện bình thường, nhưng ngài có nhìn nhận
cuộc thăm viếng này xảy ra ngay trong bối cảnh Vladimir Putin hiện đang
bị cô lập với phương Tây hay không? Ông ta [Putin] đã nhấn mạnh một điều
rằng hãy nhìn đây, Trung Quốc sẽ là một nền kinh tế sớm lớn mạnh hơn
Hoa Kỳ. Nó [Trung Quốc] sẽ trở thành một cường quốc trong nay mai, như
thể nói là, này, bọn phương Tây kìa, chúng tôi không cần các người.
Chúng tôi sẽ kinh doanh với Trung Quốc.
Ngài có thấy như vậy không?
TTK: Tôi tin rằng báo chí Mỹ chính là nơi đầu tiên công nhận Trung
Quốc sẽ là nền kinh tế lớn nhất thế giới, mặc dù cả chúng tôi cũng không
thật sự nghĩ như vậy. Nhưng tôi nghĩ TT Putin cũng sẽ đến Trung Quốc dù
giữa Nga và phương Tây có xảy ra chuyện gì đi nữa, bởi vì Nga là láng
giềng lớn nhất của chúng tôi.
AC: Vâng.
TTK: Chúng tôi có nhiều mối quan hệ mật thiết với Nga.
AC: Đúng là TQ có nhiều quan hệ rất mật thiết với Nga. Tất nhiên,
chính World Bank là người gần đây nhất đã nói như thế về việc Trung Quốc
phát triển vượt trội kinh tế Hoa Kỳ; Quye tiền tệ Quốc tế IMF đã không
cùng nhận định và ngài rõ ràng cũng không nghĩ vậy.
Nhưng cho tôi hỏi ngài điều này: Nếu Trung Quốc là một bạn tốt của
Nga như ngài nói, tại sao Trung Quốc đã tỏ ra rất thận trọng để không
thể hiện rõ rằng mình đã đứng về phía Nga, thí dụ như trường hợp trong
Hội đồng Bảo an LHQ qua việc sáp nhập Crimea, qua những gì đang xảy ra ở
vùng Đông Ukraine?
Ngài có đồng ý với sự sáp nhập của Crimea hay không?
TTK: Chúng tôi luôn tuân theo chính sách đối ngoại của mình về sự độc
lập, hòa bình, ổn định và phát triển của thế giới. Cho nên chúng tôi
đưa ra quyết định về đúng và sai trong từng vấn đề. Chúng tôi không đi
theo quan điểm của bất kỳ quốc gia nào.
AC: Nhưng vì – các ông thường hay bỏ phiếu với Nga. Các ông thường
cùng phủ quyết hoặc cùng biểu quyết với nhau thông qua sự việc của Syria
và một số các vấn đề khác cần phải giải quyết trước Hội đồng Bảo an.
Ngài đã không hành xử tương tự như vậy đối với chuyện này
[Crimea/Ukraine]?
Ngài có những lo ngại gì đối với những chuyện đang xảy ra tại Crimea và Đông Ukraine, trong khu vực đó?
TTK: Trước hết thì, nếu cô kiểm tra cẩn thận lại lý lịch biểu quyết
của Trung Quốc trong Hội đồng Bảo an LHQ, có thể cô sẽ nhận ra một sự
độc lập trên các nguyên tắc thay vì ăn theo quan điểm của một quốc gia
nào đó. Điều này rất rõ ràng.
Tiếp theo thì, chúng tôi thực sự lo lắng và quan tâm đến tình hình ở
Ukraine và khu vực đó. Chúng tôi muốn thấy tình hình lắng dịu xuống và
người Ukraine có thể tự quyết định đường hướng phát triển và vận mệnh
của họ. Chúng tôi cũng hy vọng rằng giữa Nga – Hoa Kỳ - và châu Âu, mọi
người có thể giải quyết mọi chuyện thông qua đàm phán và tham vấn.
Chúng tôi không muốn thấy bất kỳ sự leo thang nào trong tình hình ở đó.
AC: Ngài có nghĩ Chủ tịch Tập sẽ chuyển thông điệp này đến với TT
Putin hay không? Như là... hãy rút tay ra, để yên cho người Ukraine...
[nhiễu âm]
AC: ... làm điều đó.
TTK: Tôi tin rằng đó là quan điểm của chúng tôi từ trước đến nay, và
chúng tôi lúc nào cũng công khai rõ điều này. Quan điểm của Trung Quốc
về chuyện này không có gì là bí mật cả.
AC: Cho tôi chuyển đề tài sang Tổng thống Obama và trục thảo luận
sang châu Á. Trong một phần của chuyến viếng thăm các đồng minh ở châu Á
tháng vừa rồi, TT Obama đã dừng chân lại ở một nơi rất gần khu vực của
các ông; nhưng ông ta [Obama] đã không ghé thăm Trung Quốc. Và sứ mệnh
của ông ta, phỏng theo các viên chức của ông ấy, là để trấn an các đồng
minh rằng Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ họ trong mọi vấn đề và đồng thời sẽ không
khiến Trung Quốc cảm thấy bị đe dọa.
Ngài có nghĩ Tổng thống Obama đã đạt được điều này không?
TTK: Vậy thì cô cần phải kiểm tra dư luận công chúng ở Trung Quốc.
AC: Tôi muốn hỏi ý kiến của ngài ở vị trí của một quan chức chính phủ. Hãy cho tôi biết.
TTK: Vâng, tôi không đánh dấu hỏi về ý định của chính phủ Hoa Kỳ. Tôi
nhìn vào hiệu quả, kết quả của các chính sách Hoa Kỳ đối với châu Á,
đối với Trung Quốc, và những gì họ đã nói và làm gần đây. Thành thật mà
nói thì tôi nghĩ mấu chốt của việc tái định cân bằng này là để duy trì
một mối quan hệ tốt với tất cả các đối tác ở châu Á Thái Bình Dương, kể
cả Trung Quốc. Và trong ý nghĩa này, tôi nghĩ chính sách tái định cân
bằng này chính nó có thể cần một chút tái định cân bằng trong đó.
AC: Vâng, để tôi phát cho ngài xem Tổng thống Obama đã nói gì ở Tokyo
về quần đảo Senkaku, quần đảo mà Trung Quốc gọi là quần đảo Điếu Ngư,
cũng như ông ta đã nói gì khi đứng cạnh Thủ tướng Nhật Bản, Ông Abe.
[ĐOẠN VIDEO BẮT ĐẦU]
Obama: Cam kết của chúng tôi về hiệp ước giữa Hoa Kỳ với Nhật trong
vấn đề an ninh của Nhật là tuyệt đối. Và Điều 5 được áp dụng trên tất cả
lãnh thổ thuộc quyền quản lý của Nhật Bản, kể cả quần đảo Senkaku.
[ĐOẠN VIDEO KẾT THÚC]
AC: Ở đây, ông ta [Obama] đã thật sự nói rằng, đừng can thiệp, chúng tôi sẽ bảo vệ đồng minh của chúng tôi nếu cần.
TTK: Cô thấy không, quần đảo Điếu Ngư luôn luôn là một phần di sản
của người Trung Quốc. Điều này rất rõ ràng. Và chúng tôi đã duy trì quan
điểm này tự lâu nay. Cho nên, nó thật sự thuộc chủ quyền của Trung Quốc
và chúng tôi có quyền bảo vệ chủ quyền lãnh thổ này.
AC: Nhiều người lo ngại rằng đây có thể là tia lửa khiến một mối quan
hệ căng thẳng trong vùng biến thành một cuộc chiến bắn nhau. Ngài có
tin rằng điều đó có thể xảy ra trong một thời gian ngắn sắp tới không?
TTK: Chúng tôi cũng đang lo ngại về khả năng này và không muốn nó xảy
ra. Điều này khá rõ ràng. Chúng tôi không muốn thấy xung đột xảy ra
trong phạm vi chung quanh mình.
Nhưng điều này sẽ không hoàn toàn do chúng tôi quyết định, như cô
thấy đó. Những người khác cũng cần có thái độ và chính sách có tính chất
xây dựng tương đương như vậy.
AC: Vâng. Nhưng họ đang chỉ trích Trung Quốc trong việc sử dụng vùng
không gian và kể cả chuyện đang xảy ra ở Việt Nam hiện nay, việc Trung
Quốc đặt một giàn khoan trong vùng biển một bên đang tuyên bố chủ quyền
và đang trong vòng tranh chấp. Trung Quốc các ông đã phải gửi cả tàu
sang để di tản dân mình ra khỏi Việt Nam.
Tại sao Trung Quốc lại lại muốn sửa mũi mọi người về những chuyện này vậy?
TTK: Hãy cho tôi nói rõ sự thật về vấn đề đối với Việt Nam. Thứ nhất,
các công ty Trung Quốc đang hoạt động trong phạm vi 17 hải lý cách một
hải đảo của Trung Quốc và 150 hải lý cách bờ biển của Việt Nam. Đó là
điều thứ nhất.
Thứ nhì, đây là giàn khoan dầu duy nhất của chúng tôi trong vùng.
Nhưng phía Việt Nam lại có hơn 30 giàn khoan đang hoạt động trong các
vùng biển đang tranh chấp. Khác với giàn khoan duy nhất của chúng tôi,
chúng tôi đang hoạt động trong vùng biển không có tranh chấp.
Thứ ba, chúng tôi chỉ có tàu dân sự và tàu chính phủ ở đó mà thôi.
Nhưng Việt Nam có cả các tàu quân sự, những tàu có trang bị vũ khí. Đó
là sự thật. Cô cũng có đề cập đến những gì đã xảy ra và đang xảy ra tại
Việt Nam, họ đang tấn công các công ty ngoại quốc; họ đang phóng hỏa đốt
các nhà máy; và họ đang giết người vô tội ở đó. Tôi nghĩ những chuyện
đang xảy ra ở Việt Nam có tính chất tương tự như những gì đang xảy ra
trên biển. Điều này khá rõ ràng.
AC: Tương tự như điều gì, xảy ra ở đâu?
TTK: Trên biển. Họ đang tấn công các tàu thuộc các công ty của chúng tôi...
[nhiễu âm]
TTK: ... họ đã đi từ đất liền - họ vượt 150 hải lý, đến tận đó để tấn công chúng tôi.
AC: Được rồi. Ngài Đại sứ TTK, cám ơn ngài rất nhiều về sự có mặt của ngày hôm nay với chúng tôi.
TTK: Cám ơn cô.
AC: Để tôi phát âm lại cho đúng. Tôi xin lỗi đã phát âm sai tên của Ngài.
[PHÁT BIỂU OFF MIC]
[nhiễu âm]
[PHÁT BIỂU OFF MIC]
AC: Ngài Đại sứ Thôi Thiên Khải....
[nhiễu âm]
AC: Ngài Đại sứ Thôi Thiên Khải, cảm ơn Ngài rất nhiều về sự có mặt hôm nay với tôi.
TTK: Cám ơn cô. Lần này tốt hơn nhiều.
(CƯỜI)
[PHÁT BIỂU OFF MIC]
AC: Cám ơn. Ngài nghĩ mọi chuyện, nhất là chuyện giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, rồi sẽ diễn tiến ra sao, thưa Ngài Đại sứ?
TTK: Thì, không có cách nào khác hơn. Tôi nghĩ cần phải có một cuộc
đàm phán và tham vấn. Nhưng trước hết, Hoa Kỳ cần phải rút lại quyết
định sai lầm của mình. Nếu không, bởi Hoa Kỳ bước bước đầu tiên, họ cần
phải bước một bước đúng đắn.
(Hết)
Nguồn: CNN
