Bản dịch của Hoàng Triết
Đây là nguyên văn đầy đủ của cuộc phỏng vấn của phóng viên CNN Christiane Amanpour với Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ, Thôi Thiên Khải
CA: Đại sứ Thôi Thiên Khải, đón chào ngài đến với chương trình.
TTK: Cám ơn cô.
CA: Tôi tin rằng ngài đã dùng nhiều thời gian trong 24 giờ qua để đàm
thoại với thủ đô nước của ngài cũng như với Tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại
Giao [Hoa Kỳ]. Bản chất của những cuộc đàm thoại này là gì? Ngài đã đề
cập đến điều gì với Bộ Ngoại Giao và Tòa Bạch Ốc?
TTK: Thì, tôi vẫn thường xuyên liên lạc với cả Tòa Bạch Ốc lẫn Bộ Ngoại Giao về những vấn đề liên quan đế quan hệ giữa hai nước.
CA: Vâng, nhưng
[nhiễu âm]
TTK: Và chúng ta hiện có đang nói đến vấn đề cụ thể nào không?
CA: Vâng, thưa ngài. Tôi đang nói đến vấn đề lớn đang trên đà gia
tăng trong 24 giờ qua. Đó là chuyện Hoa Kỳ đã tố cáo 5 thành viên của
quân đội Trung Quốc về một loạt các tội danh đánh cắp bí mật giao dịch
và thương mại. Phản ứng của ngài về chuyện này là như thế nào?
TTK: Như cô đã thấy, kể cũng lạ rằng có người vẫn còn tin rằng họ còn
có đạo đức và uy tín để buộc tội người khác nếu chúng ta cùng nhớ về
những gì Snowden đã tiết lộ và nhiều điều khác nữa. Và họ vẫn có thể vẫn
còn đang làm những chuyện đó. Thật khó tin thật.
[nhiễu âm]
TTK: Tôi nghĩ – tôi cho rằng sự thật thì Trung Quốc là một nạn nhân
của những cuộc tấn công mạng như vậy. Đã có nhiều đợt tấn công quy mô
dai dẳng xảy ra nhắm vào mạng Internet của Trung Quốc, nhắm vào các cơ
quan chính quyển, trường học, ĐH, công ty, và kể cả công dân của Trung
Quốc. Những đợt tấn công này bắt nguồn từ Hoa Kỳ. Vì vậy, chúng tôi vẫn
luôn yêu cầu Hoa Kỳ cung cấp cho chúng tôi những lời giải thích rõ ràng
và cặn kẽ. Nhưng hiện nay chúng tôi vẫn không nhận được gì.
CA: Hoa Kỳ hình như có một sự phân biệt giữa những gì họ làm, theo
tôi đoán thì đó là an ninh quốc gia, nghe trộm, giám sát, theo dõi, hack
so với những gì họ đang tố cáo ngài và chính quyền Trung Quốc đang làm,
đó là tấn công thương mại, hack thông tin giao dịch và đồng thời ăn cắp
bí mật thương mại. Phản ứng của ngài về điều này như thế nào?
TTK: Tôi không biết họ có thể phân biệt được các hoạt động như vậy.
Họ giải thích như thế nào về các cuộc tấn công nhắm vào các công ty
Trung Quốc, các ĐH và cả những cá nhân riêng biệt khác? Đó là vì an ninh
quốc phòng? Hay là vì các mục đích khác?
CA: Vâng, vậy thì hãy cho tôi hỏi ngài điều này, về phản ứng đối với
những tội danh cụ thể. Cũng như ngài đã rõ, Hoa Kỳ đã đưa ra một bản cáo
trạng chi tiết với 31 tội danh có thể bị xử tối đa là 277 năm tù giam.
Và họ - phỏng theo lời của Cục Điều Tra Liên Bang [FBI], chính xác là
Giám đốc FBI - yêu cầu ngài hãy đến Pittsburgh và khiến họ đưa bằng
chứng hoặc im miệng, và họ sẽ trình bày chứng cứ. Đó là một lời thách đố
trực tiếp từ Giám đốc FBI.
Vì vậy, nếu ngài cho rằng Hoa Kỳ đạo đức giả, nếu ngài phủ nhận những
gì Hoa Kỳ đang tố cáo thành viên Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa
(PLA) đang làm, tại sao lại không đối diện với họ? Tại sao ngài không
đối diện với với các lời tố cáo đó, trao các thành viên quân đội này cho
Pittsburgh, dựng lên một bồi thẩm đoàn, thuê luật sư, và bào chữa cho
Trung Quốc?
TTK: Tại sao họ không đến trước tòa án Trung Quốc và tự trình bày vấn đề của họ?
CA: Vâng, điều đó...
[nhiễu âm]
CUI: Cô Christiane biết không, giữa hai chính phủ trước đây có một
nhóm công tác phụ trách về vấn đề an ninh mạng. Và theo đó đôi bên đồng ý
rằng cả hai chính phủ nên hợp tác với nhau để đối phó với những cuộc
tấn công như vậy vì nếu vẫn tiếp diễn, chắc chắn chúng sẽ làm tổn hại
đến lợi ích của cả hai nước. Chúng tôi cũng đã yêu cầu Hoa Kỳ cung cấp
cho chúng tôi những bằng chứng mà họ có. Và chúng tôi chắc chắn sẽ điều
tra những vụ án này một cách phù hợp với luật pháp của chúng tôi. Nhưng
họ chưa bao giờ thực hiện yêu cầu này.
CA: Vậy, vậy thì tôi hỏi ông câu này...
[nhiễu âm]
TTK: Tôi không nghĩ rằng đây là một cách tiếp cận có tính chất xây dựng cho lắm.
CA: ... là....
TTK: Vâng, xin vui lòng.
CA: Nhóm công tác này vẫn còn chứ? Có phải đây là một trong những
biện pháp trả đũa của Trung Quốc vì nhóm công tác này giờ đã bị giải tán
hoặc đình chỉ hoạt động?
TTK: Bởi vì họ đã bỏ qua các cơ cấu hoạt động của nhóm – nhóm công
tác này, các cơ cấu hoạt động của nhóm công tác chính là cam kết đôi bên
để giải quyết những vấn đề, những cách đối phó này qua hợp tác và đàm
phán. Và bây giờ thì họ đang tự ý hành động dơn phương. Họ thật sự đã
gạt bỏ nền tảng hoạt động của nhóm công tác.
CA: Đây là lần đầu tiên; nhiều người đã thật sự ngạc nhiên khi chính
phủ Hoa Kỳ, sau hai năm làm việc với bạn và nhóm công tác này, đã công
bố các tội danh cùng cáo trạng pháp lý này đối với các thành viên PLA.
Nhưng rõ ràng, đây là một bản cáo trạng rất chi tiết và nó liệt kê
từng người, như ngài đã biết, và các buộc họ đã phạm tội gian lận điện
toán và truy cập máy tính trái phép để phục vụ cho mục đích chiếm lợi
thế thương mại và các mục đích khác.
Một lần nữa, tôi biết ngài đang phủ nhận điều đó, nhưng tại sao không
lợi dụng hệ thống tòa án pháp lý để minh oan nếu thật sự không có gì để
giấu?
TTK: Chúng tôi không chỉ phủ nhật tất cả các cáo buộc sai lầm này.
Chúng tôi còn yêu cầu Hoa Kỳ phải làm rõ một số chi tiết về những cuộc
tấn công mạng nhắm vào Trung Quốc. Và họ đang nợ chúng tôi một lời giải
thích cũng như làm rõ các chi tiết này. Tôi cũng hy vọng họ có thể đến
Trung Quốc để giải thích.
AC: Thôi được. Vâng, chúng ta dường như đang trong một thế
anh-nói-tôi-nói giữa hai chính quyền. Trên biểu đồ này của chúng tôi là 6
công ty Mỹ mà Trung Quốc bị cáo buộc là đã tấn công với mục đích đánh
cắp tài sản sở hữu trí tuệ và tranh lợi thế cạnh tranh [thương mại].
Trong số đó có các cty nổi tiếng như US Steel, Westinghouse, Alcoa, cùng
3 công ty khác.
Tôi cũng có một câu hỏi rằng song song với những cáo buộc đánh cắp bí
mật thương mại này, cáo buộc về việc Trung Quốc thật đang chuẩn bị và
đã có chuẩn bị cho các cuộc tấn công nhắm vào trọng điểm thuộc hạ tầng
cơ sở của Hoa Kỳ thì sao ạ? Về những người đã bị cáo buộc trong quá khứ
và một số người, cụ thể như cựu Giám đốc FBI đã nói, như ngài đã biết,
rằng chúng tôi [Hoa Kỳ] có thể đang ở giữa một Trân Châu Cảng trên mạng?
TTK: Tôi nghĩ hạ tầng cơ cở của Trung Quốc trên thực tế hiện đang bị
tấn công bởi các cuộc tấn công có nguồn gốc phát xuất từ Hoa Kỳ. Chúng
tôi cũng có một danh sách rất, rất dài gồm những công ty Trung Quốc đã
bị nhắm vào bởi các hoạt động tấn công tương tự bắt nguồn từ Hoa Kỳ. Cho
nên tôi nghĩ việc hai nước hợp tác với nhau để giải quyết các vấn đề
này là điều thực tiễn, có tính chất xây dựng hơn hết thay vì cáo buộc
qua lại như thế này. Tôi không biết tại sao Hoa Kỳ lại quyết định như
vậy.
AC: Vâng. Họ [Hoa Kỳ] thật đã chọn quyết định đó. Như tôi đã nói, họ đã làm nhiều người rất ngạc nhiên...
[nhiễu âm]
TTK: Và tất nhiên đó là một quyết định sai lầm.
AC: ... và nó...
TTK: Đó là một quyết định không mang tính xây dựng, một quyết định sai lầm.
AC: .. và nó làm rất nhiều người từ các chính quyền khắp thế giới
ngạc nhiên. Nhưng ngài nói giải pháp xây dựng duy nhất để vượt qua vấn
đề này là hợp tác và đàm phán với nhau. Nhưng nếu nhóm công tác này đã
bị giải tán và người ta tin rằng Trung Quốc sẽ thực hiện các bước trả
đũa kế tiếp, thì làm sao tất cả có thể cùng nhau thảo luận được? Có phải
điều này đã thuộc về quá khứ rồi hay không?
TTK: Chúng tôi rất ủng hộ nhóm công tác và chúng tôi đã nỗ lực hết
sức để đảm bảo nhóm công tác có một khởi đầu tốt đẹp. Và nó thật đã có
một khởi đầu tốt đẹp. Nhưng rõ ràng, lời cáo buộc của Hoa Kỳ là để giải
tán nhóm công tác này. Họ đã chọn một hướng đi khác. Và đó không phải là
chọn lựa của chúng tôi. Chúng tôi chỉ đáp ứng lại một quyết định, một
quyết định sai lầm từ phía Hoa Kỳ.
AC: Trong bản cáo trạng, họ [Hoa Kỳ] đã nói rõ đó là đơn vị của PLA
gọi là Đơn Vị 61.398. Tin tức về đơn vị này đã xuất hiện năm ngoái ở
Thượng Hải, đơn vị này bị cáo buộc là đã xâm nhập có tổ chức để đánh cắp
bí mật giao dịch. Tôi biết ngài phủ nhận điều này và tôi không bắt ngài
phải thú nhận nó trên đài.
Nhưng lần trước chúng ta trao đổi, ngài nói rằng duy trì một quan hệ
tốt đẹp và vững bền với Hoa Kỳ, cường quốc lớn nhất thế giới, nằm trong
lợi ích của Trung Quốc. Điều này còn khả thỉ hay không? Và ngài dự định
sẽ thoát khỏi sự cáo buộc này như thế nào?
TTK: Quan điểm của chúng tôi vẫn như vậy. Chúng tôi vẫn hy vọng như
vậy. Điều này còn khả thi hay không thì hiện nay không phải chuyện của
riêng chúng tôi mà thôi. Chúng tôi cần có những nỗ lực tương xứng từ
phía Hoa Kỳ. Chỉ riêng Trung Quốc thôi thì không thể đảm bảo được quan
hệ hay nước sẽ đi đúng chiều hướng tốt. Chúng tôi - điều này cần đến nỗ
lực từ hai phía.
AC: Ngài có thể cho tôi biết bước kế tiếp của Trung Quốc là gì hay
không? Bộ Ngoại Giao TQ đã triệu tập Đại sứ Hoa Kỳ đến Trung Quốc. Họ
đòi hỏi Hoa Kỳ phải rút lại những cáo buộc cùng bản cáo trạng này. Nếu
họ [Hoa Kỳ] không làm theo thì Trung Quốc sẽ làm gì?
TTK: Hành động kế tiếp của chúng tôi sẽ phụ thuộc vào hành động kế tiếp của Hoa Kỳ.
AC: Ngài có nghĩ rằng sự kiện này sẽ là khởi đầu của một chiến tranh
mạng công khai và một Chiến Tranh Lạnh lâu dài trên mạng hay không?
TTK: Chúng tôi chắc rằng chúng tôi không muốn thấy điều đó xảy ra.
Chúng tôi phản đối điều này. Nhưng chúng tôi không thể áp đặt sự lựa
chọn của chúng tôi lên người khác. Họ phải có sự lựa chọn đúng đắn cho
họ.
AC: Ngài Đại sứ TTK, ngày có thể vui lòng chờ đợi giây lát; chúng ta
sẽ nghỉ giải lao một chút rồi sẽ trở lại và thảo luận về các vấn đề khu
vực giữa Mỹ và Trung Quốc, cùng khái niệm về nước Nga.
Để đối phó với phương Tây, Tổng thống Vladimir Putin hiện đang có mặt
tại Trung Quốc để họp mặt với lãnh đạo của nước này. Có phải Putin cũng
đang xoáy vào Á Châu? Cuộc phỏng vấn của chúng tôi với ngài Đại sứ TTK
sẽ trở lại trong giây lát.
[GIẢI LAO]
(Còn tiếp)
Nguồn: CNN
