JBNguyễn Hữu Vinh
Ngày 30/7/2014, khi phái đoàn điều tra nhân quyền đang có mặt ở Việt
Nam, Đại sứ quán Australia đang tổ chức cuộc hội thảo về vai trò của
truyền thông ngoài nhà nước và nhiều người bị canh giữ, ngăn chặn... thì
tại Ngân Sơn cách hà Nội khoảng 200 km, thuộc tỉnh miền núi Bắc Kạn,
một phiên tòa được biểu diễn bằng cái gọi là "xét xử công khai".
Ba người H'Mông bị đem ra xét xử là Hoàng Văn Sử, Hoàng Văn Sinh và Dương Văn Thành. Ba người này bị bắt hồi tháng 2 năm nay vì điều luật quái gở 258, "Lợi dụng quyền tự do dân chủ". Thật hài hước, chỉ cần nhìn phiên tòa và cách xét xử hôm nay, thì biết rõ có quyền tự do dân chủ hay không.
Hàng trăm công an được bố trí ở hai đầu thị trấn huyện Ngân Sơn nhằm
ngăn chặn bà con dân tộc H'Mông đến xem phiên tòa công khai xét xử đồng
bào mình. Xe cảnh sát Giao thông, công an các loại được bố trí dày đặc
ngồi trực ở các quán nước, đường đi mà bà con người H'Mông có thể đến
phiên tòa. Nhiều bà con đi từ rất sớm vẫn không thể tiếp cận phiên tòa
đành đứng từ rất xa chờ tin người thân của mình đang bị "công khai xử
kín". Trên tay họ là những băng rôn được giơ lên khi có người đi qua
đường, rất nhiều băng rôn bị giật mất, một số phải giấu vào trong người
khi cần mới đưa sử dụng. Nội dung những băng rôn là đòi trả tự do cho
các nạn nhân, đòi quyền tự do và quyền con người cho người H’Mông.
Đứng canh họ làm đám người bặm trợn, dọa nạt... Nhưng họ vẫn coi như không có mặt đám này và không tỏ ra sợ hãi.
Những người bà con H'Mông dù không được vào tham dự phiên tòa, nhưng
tinh thần của họ, sự có mặt hiệp thông cuả họ là câu trả lời cho nhà
cầm quyền biết rằng đã hết thời lợi dụng sự thiếu hiểu biết của họ để
dọa nạt những ngyười dân tộc thiểu số ở đây.
Bản án tuyên Dương Văn Thành 24 tháng, Hoàng Văn Sự 18 tháng và
Hoàng Văn Sinh 15 tháng tù giam đã tuyên chiều nay không đem lại chút
tác dụng nào dù là răn đe hoặc giáo dục đối với những người ở đây. Trả
lời chúng tôi về bản án, một cô gái cho biết: "Người thân bị đi tù,
nhưng cái nhà nước bắt oan và xét xử như ăn trộm không thể làm người dân
tộc sợ hãi. chúng tôi đòi nhà nước trả quyền tự do cho người H'Mông".
Một số hình ảnh bên ngoài phiên tòa: