Vương Trí Dũng
Phát sinh, phát triển, diệt vong là quy luật muôn đời của
tạo hóa. Từ các sinh linh bé nhỏ cho đến các thiên hà khổng
lồ, không đối tượng nào có thể thoát khỏi sự diệt vong.
Nhưng có sự diệt vong trong hào quang, có sự diệt vong trong
nguyền rủa, có sự diệt vong thúc đẩy nảy nở, có sự diệt vong
kìm hãm tiến bộ. Chọn cách diệt vong nào để toát lên cốt
cách thánh nhân?
Với đảng hiện nay, tất cả rõ như ban ngày, đảng đang phải
đối mặt với hai câu hỏi số phận đá tảng: đảng còn tồn tại
được bao nhiêu năm nữa? và hậu thế sẽ phán xét thế nào về
đảng?
Vấn đề tồn vong của đảng khẩn cấp đến mức mà bản thân
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phải nói về sự tồn vong của
chế độ.
1. Một số người có quyền hành nhân danh đảng luôn hô hào
vì quyền lợi Dân tộc, nhưng trên thực tế, chính họ đang kìm hãm
bước tiến của Dân tộc. Không chỉ thế, trước hết chính họ là
những người đang giam cầm sự phát triển của đảng.
Nhiều người có quyền hành trong đảng đều thấy rõ sự lỗi
thời phi khoa học của mô hình đảng và mô hình thể chế mà đảng
đang cố gắng kéo dài. Điều đáng nói là chính bản thân họ
biết rằng mô hình mà đảng đang áp đặt cản trở bước tiến của
Dân tộc. Nhưng tất cả họ đều chưa dám công khai từ bỏ nó. Tại
sao vậy?
Một là vì quyền lực và lợi ích cá nhân.
Khi đã nắm được quyền lực rồi thì chẳng ai dại gì mà cải
cách để mất đi quyền lực và mất đi lợi ích kèm theo. Muốn
cải cách có chăng là những người chưa nắm được hay bị mất
quyền lực.
Hai là sợ đối thủ tiêu diệt loại bỏ.
Với bộ máy toàn trị hiện nay, một tư tưởng cải cách có thể
bị chụp mũ ngay là tội chống phá đảng, chống phá nhà nước
và dễ dàng bị đối thủ bỏ tù hay loại bỏ. Tội chống phá
đảng, chống phá nhà nước đã là một nỗi kinh hoàng cho bất cứ
ai trong suốt mấy chục năm qua từ khi thể chế này ra đời. Đó
là thứ vũ khí thanh trừng ghê gớm mà ngay cả những người đang
ngồi trên ghế quyền lực cũng phải sợ hãi.
Ba là không đủ năng lực chuyên môn. Cách
thức bổ nhiệm cán bộ của thể chế hiện hành đã sản sinh ra
một hàng ngũ lãnh đạo thiếu năng lực, lớp sau kém hơn lớp
trước. Chính năng lực yếu kém đã làm cho con người không tự
tin, không dám hành động và thậm chí không biết phải làm gì.
Bốn là cốt cách sâu mọt nhuệ khí bạc nhược.
Không phải tất cả, nhưng xã hội hiện nay làm xấu đi cả những
người tốt. Điều xấu hành hoành tràn lan làm nhụt khí tất cả.
Cốt cách con người bị sâu mọt. Nhuệ khí quật cường bị rỉ
cùn. Ai cũng muốn cầu an yên phận.
Năm là xã hội không có cơ chế khoa học để bảo vệ cho lẽ phải và công lý.
Đây là một nhân tố vô cùng quan trọng. Khi mà trắng đen lẫn
lộn, khi mà phải biến thành trái, trái biến thành phải thì
con người sợ hãi cuộn mình trong tổ cũng là lẽ thường tình.
2. Muốn giải thoát cho Dân tộc, trước hết phải giải
thoát cho đảng khỏi hệ thống cầm quyền yếu kém. Nhờ thế đảng
mới có cơ may lột xác để tồn tại.
Bản thân đảng cũng đang bị một bộ phận lãnh đạo yếu kém
thâu tóm lũng đoạn, không cho các đảng viên có năng lực hơn được
tham gia lãnh đạo đảng, đảng không tự giải cứu được chính
mình thì làm sao giúp ích được cho Dân tộc? Bởi vậy muốn giải
thoát sự cản trở phát triển của Dân tộc thì trước hết phải
giải thoát cho chính đảng.
3. Để giải thoát cho đảng khỏi hệ thống cầm quyền yếu
kém, đảng phải tổ chức bầu cử dân chủ tự do trực tiếp trong
toàn đảng. Như vậy đảng mới có được một đội ngũ lãnh đạo
tốt hơn, giúp cho đảng sống sót.
Phương thức mà đảng bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo trong nhiều
năm qua là một phương thức phi khoa học, phi dân chủ. Chính phương
thức đó đã làm cho đảng mỗi ngày một yếu kém và liên tục
mắc những sai lầm. Làm sao vấn đề chọn cán bộ đứng đầu đảng
trên toàn quốc và đứng đầu bộ máy nhà nước lại chỉ do một
nhóm người đếm trên đầu ngón tay quyết định? Thậm chí trong
nhiều trường hợp chỉ có một hay hai người quyết định. Xin chỉ
nêu ra một số hệ quả nguy hiểm từ cách bổ nhiệm cán bộ hiện
nay.
Một là, sự bổ nhiệm cán bộ cao cấp chỉ do một số người trong BCT và BTC TƯ quyết định.
Chưa nói đến tính chủ quan, cá nhân thiên vị của phương thức
bổ nhiệm cán bộ này, mà cần nhấn mạnh rằng phương thức này
tạo nên những lỗ hổng rất nguy hiểm.
Trước hết đó là cơ sở để tạo nên sự thâu tóm quyền lực.
Bổ nhiệm cán bộ để khống chế cán bộ. Bằng cách này, một
nhóm người có thể khống chế cả BCT, khống chế cả BCH TƯ,
khống chế cả đại hội đảng, khống chế cả chính phủ, khống
chế cả các tỉnh thành. Nguy cơ này ai cũng thấy rõ. Mối hiểm
họa này đã xẩy ra ở tất cả các nước thuộc phe XHCN trước đây.
Tiếp đến, đây là công cụ để thanh trừng đối thủ vì những toan tính cá nhân.
Thực tế lịch sử ở Liên Xô, Trung Quốc và Việt Nam đã minh
chứng sự kinh hoàng của những chiến dịch thanh trừng đối thủ.
Đáng sợ nhất là Stalin và Mao Trạch Đông. Ở Việt Nam ta, đến
hàng bậc nhất công thần như Đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng không
tránh được sự thanh trừng.
Sau nữa, đây là mảnh đất màu mỡ nuôi dưỡng những kẻ cơ hội.
Tuy không có năng lực chuyên môn, nhưng giỏi luồn cúi, giỏi đút
lót, giỏi nịnh bợ, họ tìm được cửa sống sót và từng bước
leo lên bậc thang quyền lực. Những kiểu người này khi đạt được
đỉnh cao quyền lực thì vô cùng nguy hiểm và tai hại.
Một hệ lụy nguy hiểm không thể không nhắc đến, rằng đây là một trong những cội nguồn của tham nhũng hối lộ. Ở bình diện này Việt Nam đã trở thành một thí dụ điển hình.
Thứ hai là, bốn chức vụ chủ chốt lãnh đạo đất nước nằm trong số các UV BCT nhiệm kỳ thứ hai. Chưa nói đến tính phi dân chủ của “Luật bất thành văn này” mà chỉ bàn đến hậu quả nguy hiểm tự nó gây ra.
Trước hết đây là lỗ hổng tạo nên sự mặc cả thỏa hiệp. Điều
này ai cũng thấy rõ. Hệ lụy nguy hiểm là do thỏa hiệp nên sẽ
không có đổi mới. Và chẳng ai dại gì mà đổi mới khi đã ngồi
vào nhóm ghế quyền lực.
Tiếp theo là hậu quả trì trệ già nua bảo thủ. Theo
cách xếp hàng từng bước, phải vào TƯ, phải vào BCT, rồi mới
được lựa chọn vào các chức vụ cao nhất thì tài năng đột xuất
sẽ không có chỗ đứng ở Việt Nam. Chưa nơi nào như ở Việt Nam,
lãnh đạo cao nhất của đất nước lại đã biết trước, trước cả
lúc bàu cử diễn ra.
Ba là, Tổng bí thư của đảng được bầu từ BCH TƯ chứ không phải trực tiếp từ toàn đảng. Đây
là một vấn đề sống còn của đảng. Đã có đại hội bàn về
người đứng đầu đảng phải được bàu trực tiếp từ các đại biểu
dự đại hội đảng nhưng không thành. Thế cũng chưa đủ. Chỉ xin
văn tắt mấy điểm cốt yếu.
Trước hết là không chọn được người thực tài. Muốn
chọn được người thực tài phải bầu cử trực tiếp trong toàn
đảng, theo hình thức loại trực tiếp từng cặp ứng cử viên từ
từng vùng địa phương cho đến mức độ toàn quốc. Chỉ có những
người “sống sót”qua những cuộc đối đầu trực diện khắp các
vùng miền đất nước từ phiếu bầu của tất cả các đảng viên mới
xứng đáng là thủ lĩnh của đảng.
Tiếp đến, Tổng bí thư sẽ không thực hiện được hết ý đồ chiến lược của mình.
Do được bầu từ một số lượng hạn chế các UVBCHTƯ, người đứng
đầu đảng quan ngại về các quyết định của mình có thể động
chạm đến một nhóm người quyền lực. Cách thức các lãnh đạo
đảng các nước thuộc phe XHCN trước đây bị phế truất đã nói lên
tất cả. Thỏa hiệp hay mặc cả một nhóm người thì có thể,
nhưng thỏa hiệp và mặc cả hàng triệu người thì không thể. Bởi
vậy khi được bầu trực tiếp từ toàn đảng, người đứng đầu đảng
sẽ không sợ hãi ảnh hưởng quyền lợi của một nhóm người nào
trong BCHTƯ.
Hơn ba triệu đảng viên là một lực lượng rất lớn. Để tránh
cho đảng một hệ thống lãnh đạo yếu kém, nhất thiết phải tiến
hành bầu cử tự do trực tiếp trong toàn đảng. Lúc đó ắt đảng
sẽ có những nhà lãnh đạo xuất sắc.
4. Giải thoát cho đảng chưa đủ để giải thoát cho Dân tộc.
Muốn giải thoát cho Dân tộc cần phải có bầu cử tự do dân chủ
trong toàn dân. Một hình thức bầu cử tự do trực tiếp toàn dân
để chọn ra một vị nguyên thủ quốc gia và một quốc hội đa đảng
sẽ là con đường đúng đắn đưa Đất nước thoát khỏi cảnh tụt
hậu yếu nghèo lệ thuộc.
Hình thức bầu cử tự do toàn dân là điều mà các quốc gia
văn minh tiến bộ đã thực hiện. Thể thức này đã được kiểm
nghiệm ở nhiều nước qua nhiều thế kỷ. Nếu đảng tự nguyện làm
được điều này thì chính nhân dân sẽ là người vinh danh đảng
trong lịch sử Dân tộc.
5. Đảng hãy tự giải thoát chính mình để mở đường giải thoát cho Dân tộc.
Không ít người trong đảng hiện nay đang cố gắng kéo dài sự
cầm quyền của đảng bằng những biện pháp độc tài phi dân chủ
hơn. Họ tưởng rằng làm như thế là có thể kéo dài tuổi thọ
cho đảng, không ngờ rằng đó chính là cách làm cho đảng trượt
nhanh về đích cáo chung. Điều đáng tiếc hơn đó là sự cáo chung
kìm hãm tiến bộ của Dân tộc, sự cáo chung khó tránh khỏi
trách cứ của hậu thế.
Còn những người yêu đảng thiết thực sẽ biết kéo dài tuổi
thọ của đảng bằng cách biến đổi đảng biện chứng, phù hợp
với thời cuộc, thuận theo tiến bộ văn minh. Khi cần phải lột
xác, thậm chí phải biến thân để được kiếp ba sinh.
Đảng đã có những thời khắc hào hùng, có những phút giây
đen tối. Đảng đã nhiều lúc hy sinh vì quyền lợi Dân tộc nhưng
đảng cũng đã nhiều lần làm chậm bước tiến của Dân tộc. Không
ai có thể thay đổi lại lịch sử, nhưng điều quan trọng là phải
biết rút ra bài học từ lịch sử.
Không ai có thể cứu đảng ngoài đảng cả. Đảng đã tự cứu
mình nhiều lần để tồn tại. Thậm chí đảng vì quyền lợi Dân
tộc đã rút vào bí mật bằng cách tuyên bố giải tán đảng. Đó
là giai đoạn mà đảng có những nhà lãnh đạo xuất chúng. Xuất
chúng bởi trước hết là họ vì Dân tộc chứ không phải vì đảng,
cũng không phải vì lợi ích cá nhân họ.
Những người có quyền hành hiện nay trong đảng không được
sống bằng hào quang quá khứ, không được nhân danh cha ông. Mỗi
thế hệ, mỗi cá nhân phải sống bằng chính sức lao động của
mình, và phải chịu trách nhiệm về mọi hành động do mình tiến
hành. Lợi dụng danh tiếng của cha ông để mưu cầu quyền lợi
riêng, dùng bạo lực để kéo dài quyền lực bất chấp lợi ích
Dân tộc, là một tội lớn trước cha ông và trước Dân tộc.
Chính các đảng viên của đảng sẽ tự thay đổi đảng. Khi các
đảng viên trong đảng biết đặt quyền lợi Dân tộc trên quyền lợi
cá nhân, dám rời bỏ bổng lộc chức quyền, dám từ bỏ sự toàn
trị, thì tức khắc nền dân chủ đích thực sẽ ngự trị trên toàn
đất nước. Đó chính là lúc đảng lại biết hiến dâng cho Dân
tộc. Đó chính là lúc đảng đã tự giải thoát cho chính mình.
Chỉ bằng một quyết định giản đơn: tự do bầu cử trong toàn đảng và tự do bầu cử trong toàn dân,
đảng đã vĩnh cửu chính mình và vĩnh cửu vai trò lịch sử
của đảng trước hậu thế. Đi xa hơn, đảng đã cùng một lúc giải
quyết xong tất cả các vấn đề trọng đại nan giải mà ngày đêm
đảng trăn trở. Trong số đó có các vấn đề: “Thoát Trung”, “Độc
lập dân tộc” và “Hạnh phúc của toàn dân”.
Vấn đề chỉ là thời gian. Nhưng càng sớm ngày nào càng
phúc đức ngày ấy cho Dân tộc. Sứ mạng lịch sử đang đặt lên vai
đảng. Hãy tự giải thoát cho chính mình. Hãy dũng cảm trút
lên vai nhân dân.
V.T.D
Tác giả gửi BVN