Nguyễn Trung Tôn
Không phải là chuyện nhỏ
Đêm đầu tiên ở buồng 8 đã trôi qua, chúng tôi lại đón chào một ngày
mới. Sau khi mở cửa là tới giờ buồng trưởng buồng vệ sinh đi chia mì tôm
(Mì tôm của các bị cáo, nhưng cán bộ quản lý, mỗi buổi sáng họ chỉ cho
nhận 1 người 1 gói). Khi tới lượt buồng 8, chúng tôi nhận 5 người 5 gói.
Cậu Ngọc Anh là vệ sinh trưởng yêu cầu chúng tôi bóc mì ra bát xong thì
phải nộp vỏ và gói dầu trong mỳ ra cho cậu ta. Tôi thắc mắc tại sao lại
phải nộp gói dầu cho cậu ta nên hỏi: Tại sao chú lại thu gói dầu của
các anh? Ngọc Anh nới: Anh hỏi cán bộ ấy. Em chỉ làm theo lời cán bộ
thôi, cán bộ nói là các anh lấy dầu để thắp đèn nên không cho các anh
lấy. Tôi bảo vậy em lại gọi cán bộ Thành lại cho anh gặp. Ngọc Anh lại
chỗ quản giáo Thành ngồi và nói gì đó, tôi nghe không rõ nhưng chỉ nghe
Ngọc Anh lại nói với tôi rằng cán bộ không lại, em đã bảo rằng anh thắc
mắc và muốn gắp nhưng ông ấy bảo là mặc kệ nó.
Chúng tôi nhận nước nóng pha mỳ tôm ăn xong, cậu Thái Bá Châu người
Tân Kỳ đi rửa bát. Tôi đứng ra cửa buồng giam và gọi: Cán bộ Thành ơi,
xin cho tôi gặp ông một chút. Quản giáo Thành đi lại và hỏi: Có việc gì
đấy? Tôi nói: Việc đầu tiên là tôi không đồng ý với thái độ của cán bộ
về việc làm ngơ không chịu lắng nghe ý kiến tôi muốn đề đạt. Thứ hai tôi
muốn hỏi cán bộ, lý do gì ông sao các bị cáo của buồng vệ sinh đi thu
hết dầu ăn trong gói mì của chúng tôi? Quản giáo Thành trả lời: Khi nãy
anh muốn gặp nhưng tôi đang bận nên chưa gặp anh được. Việc vỏ bao mì
tôm gói dầu ăn tôi cho thu ra là bởi vì các anh để vỏ mỳ để đun nấu
trong buồng, gói dầu thì các anh không nên ăn, vì kém chất lượng, nước
pha mỳ lại không lại không được nóng, nên các anh ăn vào sẽ đau bụng.
Tôi nói lại: Báo cáo cán bộ, nếu là vì lý do mì tôm kém chất lượng và
nước sôi không đảm bảo thì tôi đề nghị cán bộ có đề đạt với căn tin, nên
thay loại mỳ đảm bảo chất lượng, nếu nước sôi không đảm bảo, mong ông
có ý kiến với đội nhà bếp để họ đun sôi kỹ nước và đưa nước kịp thời khi
còn nóng cho các bị can sử dụng. Chúng tôi ở tù, ăn uống đã rất thiếu
thốn, nay có chút dầu ăn trong gói mỳ cũng bị thu đi không cho ăn thì
còn gì để nói nữa? Chúng tôi đã phải mua mì tôm của căn tin giá đắt rồi
mà lại phải ăn mì kém chất lượng rồi lại bị thu cả dầu nữa là không
được. Tôi đề nghị cán bộ cho tôi gặp Ban giám thị để trình bày. Quản
giáo Thành nghe xong, mặt đỏ bừng bừng bỏ đi, vừa đi ông vừa quát: Ngọc
Anh đâu rồi? Kiểm tra sổ sách xem thằng Tôn còn bao nhiêu mì tôm đưa hết
vào buồng cho nó. Ngọc Anh chạy ra lấy sổ kiểm tra lại, rồi báo cáo với
quản giáo là tôi đã hết sạch mỳ trong kho. Cán bộ Thành nói lớn, không
có mỳ nữa mà còn to miệng. Từ này trở đi các anh đi phát mỳ tôm nhớ mang
theo kéo, các buồng để bát ra ngoài, các anh cắt mỳ, đổ ruột vào bát
cho họ, ai ăn dầu thì cắt luôn đổ vào, không cho bất cứ ai đưa vỏ và dầu
vào buồng. Trong lúc quản giáo đang bực bội với tôi thì trực trại Lê
Tuấn Anh lại đưa lệnh vào trích xuất tôi ra ngoài. Quản giáo Thành không
thèm lại mở cửa buồng giam, mà đưa chìa khóa cho Ngọc Anh lại mở. Ngọc
Anh vừa mở cửa vừa nói nhỏ: Cán bộ đang rất bực, buồng này coi chừng
kiểu gì hôm nay cũng bị cắt thuốc lào. Tôi bước ra khỏi buồng giam, đi
theo trực trại ra cổng.
Tới cổng trại thấy điều tra viên Phan Đình Huy tươi cười chào hỏi tôi
thân thiện: Chào anh Tôn, anh khỏe chứ, chúng tôi có tin vui cho anh
đây, lát nữa anh sẽ biết, làm xong thủ tục giao nhận bị can, Huy còng
tay tôi vào xe máy và chở đi. Vào tới Cơ quan an ninh điều tra, Huy mở
còng và dẫn tôi vào phòng khách rôi nói: Anh ngồi đây đợi tôi. (Có một
chiến sĩ đứng canh tôi), Khoảng 10 phút sau tôi không tin nỗi chính
mình. Trước mặt tôi là vợ và 3 con của tôi. Đã hơn bốn tháng nay tôi mới
được gặp lại, các con chạy lại ôm tôi, Thanh Thủy còn hát cho tôi nghe
mấy bài thánh ca của thiếu nhi và đọc cho tôi nghe Thi thiên 23 trong
kinh thánh mà cháu đã học thuộc long. Vợ và con tôi thông báo cho tôi
biết về tình hình Hội thánh. Vợ tôi cũng cho biết rằng ngay sau khi tôi
bị bắt được một tuần, chị gái tôi cùng vợ tôi có vào công an huyện Nam
Đàn để đề nghị được gặp tôi nhưng công an không cho. Sau tết ít hôm vợ
tôi và một người hàng xóm cũng vào thăm nhưng không được. Từ đó vợ tôi
không vào được vì bố tôi năm đó đã 85 tuổi, già yếu lại sốc vì nghe tin
tôi bị bắt nên phát bệnh phải nhập viện dài ngày. Vợ tôi đã phải gửi
tiền nhờ điều tra viên Văn Bá Thu hàng tháng gửi cho tôi 500.000 để có
cái sinh hoạt. Lần này vào vợ tôi cầm 1.000.000 đồng đưa cho tôi và bảo:
Anh cầm vào đó ăn gì thì mua nhé, trông anh xanh và người lở loét như
vậy chắc sống trong đó vất lắm hả? Tôi cười và nói để động viên cho vợ
và các con yên tâm: Em và các yên tâm đi, anh không vất vả đâu. Không có
ai đánh đập anh cả, chẳng phải lao động gì, ăn uống cũng tạm được, đừng
lo cho anh lắm. Em cố gắp chăm sóc bố mẹ và các con cho tốt, nếu có thể
thì chăm lo Hội thánh giúp anh, cứ nói với mọi người rằng anh không có
tội. Anh sẽ về sớm thôi. Tôi dặn dò các con cố gắng học hành ngoan ngoãn
cho mẹ vui và hãy tự hào về bố nhé. Bố đang hi sinh cho các con có cuộc
đời tươi đẹp hơn. Cậu con trai lớn tỏ ra lo lắng cho tôi, khi thấy
người tôi có nhiều vết xước trầy trớt trên da. Trọng Nghĩa hỏi tôi: Sao
người bố xây xước nhiều vậy? Bố bị họ đánh sao? Tôi khẳng định lại lần
nữa: Bố không bị đánh đập gì cả, các bạn tù cũng quý bố. Những vết xước
này là do trời nắng nóng quá rôm sẩy mọc nhiều, bố gãi ngứa khiến da bị
xước ra sau đó tắm bằng nước giếng khoan mà nước ở đây là nước mặn nên
nó vậy. Vừa nói chuyện tôi vừa rút 100.000 đồng ra khỏi nắm tiền vợ vừa
đưa cho mình, cẩn thận cất dấu rồi trả lại cho vợ: Em cầm lấy tiền, vào
gửi lưu ký cho anh, trong tù anh không được dùng tiền nên tiên phải gửi
qua lưu ký. Hay em nhờ anh Thu và chú Huy đây cầm rồi khi khác vào gửi
cho anh. Vợ tôi nhận lại tiền và gửi điều tra viên tên Phan Đình Huy
đang ngồi giám sát cuốc trò chuyện của gia đình tôi. Khi đếm lại tiền,
thấy thiếu 100.000đ, vợ tôi thắc mắc không hiểu sao lại thiếu tiền. Tôi
ra hiệu cho vợ là mình đã lấy, nhưng vợ tôi không hiểu nên lại hỏi lớn:
Anh lấy 100.000đ rồi hả? Tôi nháy mắt ra hiệu nhưng miệng thì nói: Anh
lấy làm gì? Vào đó có dùng được đâu mà lấy. Tôi mong vợ tôi hiều ý mình,
nhưng vợ chẳng để ý, cô tiếc 100.000 nên cứ loay hoay tìm kiếm. Thấy
thương vợ nhưng không biết phải làm sao tôi đành im lặng. Con trai tôi
nói với điều tra Huy để xin chụp một tấm hình của tôi nhưng điều tra
không đồng ý. Chia tay tôi, vợ và các con gạt nước mắt quay về còn tôi
lại trở về nhà giam.
Về tới buồng giam, thấy không khí vốn đã ngột ngạt lại càng thêm ngột
ngạt. Tôi không nói cho ai biết là mình vừa đi gặp người thân về, nên
quản giáo và các bị can trong buồng chỉ cho rằng tôi vừa bị đưa đi cung
về. Cửa buồng giam đóng lại. Anh Nguyễn Sỹ Hùng buồng trưởng bắt đầu
nguyền rủa chỉ trích tôi gay gắt. Anh nói tôi phải tự biết mình là ai và
đang ở đâu chứ. Anh nói rằng: Mày ở ngoài đấu tranh thế nào tao không
biết, nhưng đã vào đây thì phải biết thân biết phận chứ, chỉ có gói dầu
ăn thôi mà mày làm lớn chuyện để cán bộ soi cả buồng. Vì mày mà hôm nay
buồng này bị cắt thuốc lào rồi. Hôm nay cán bộ gọi tao ra chửi một trận,
ông ấy bảo rằng tao không biết dạy mày, để mày chống đối cán bộ. Nếu
mày còn như vậy nữa đừng trách bảo sao anh không nói. Đấu tranh cái gì
chúng mày! Chúng mày chỉ là bọn phản động chống đối chính quyền, vào đây
rồi mà còn giữ thái độ đó thì chỉ có khổ thân thôi. Thấy không khí
buồng giam căng thẳng nên tôi không tranh cãi lại ạnh Hùng làm gì, mà
chỉ nói qua để anh biết: Mặc dù gói dầu ăn chỉ là chuyện nhỏ, nhưng đối
với em thì dù lớn dù nhỏ cũng là quyền lợi của chúng ta, không ai có
quyền cắt xén với bất cứ lý do gì. Cán bộ cắt thuốc lào buồng giam này
không cho các anh em thuốc lào nữa thì thôi chứ có sao, nếu vài ba ngày
không có thì chừa luôn đi cho khỏe. Thấy tôi nói vậy, anh Hùng lại căng
thẳng nói: Mày mà không tìm cách để anh em buồng này có thuốc lào hút
thì phải liệu đó. Sáng ngày hôm sau tôi lấy tờ 100.000 đồng mà tôi đã
cất dấu đưa cho Sơn đen và nói: Tình hình này có vẻ căng thẳng đây! Anh
có 100.000đ chú cầm có thể “đi chợ” với ai đó cho anh em mua được gì thì
mua. Sơn nói: Anh đưa đây em, nếu hôm nay ông Thông quản giáo nhà A1b
mà xuống đây em sẽ đưa cho ông ấy để mua thuốc lào. Tôi đưa cho cho Sơn
tờ tiền mà tôi định để dành nhờ người mua giúp mấy cái dao cạo, nhưng
thấy anh em có vẻ oán trách mình nên để họ mua thuốc lào họ hút cho
xong. Không ngờ hôm đó quản giáo Thành nghỉ trực nên có người khác trực
thay. Quản giáo nhà A1b là Nguyễn Trung Thông cũng nghỉ (quản giáo Thông
vẫn thường hay bán trộm thuốc lào cho các bị can nhà A1a). Vậy nên Sơn
không mua được thuốc lào. Buổi trưa, vào lúc đóng cửa buồng, Anh Hùng
gọi riêng cán bộ trực thay lại và đưa tờ tiền nhờ người này mua thuốc
nhưng cán bộ này không nhận.
Không biết có phải do quản giáo Thành bật đèn xanh không nhưng ngày
hôm đó buồng chúng tôi không được bơm nước. Tôi hỏi cậu Ngọc Anh sao
không bơm nước cho phòng chúng tôi, thì cậu trả lời là máy bơm hỏng.
Trời nắng nóng nước tắm không có, nước sinh hoạt cũng không, buồng giam
bốc mùi hôi thối. Ăm cơm trưa xong cũng không có nước rửa bát. Bữa chiều
khi chia rau cho chúng tôi, cậu vệ sinh trưởng mang rau tới, tôi nói
với cậu ta rằng buồng chúng tôi không có nước rửa bát, nên bây giờ không
có chậu để đựng rau, đề nghị cậu báo cán bộ mở của buồng cho chúng tôi
đi xách nước về sinh hoạt. Cậu ta không biết đã nói với cán bộ chưa
nhưng chẳng thấy cán bộ động tĩnh gì. Thấy tình hình càng ngày càng căng
thẳng, bởi các bị can trong buồng đều đổ hết lỗi lên đầu tôi, họ tin
rằng chỉ vì tôi đã phản đối quản giáo chuyện dầu mỳ tôm hôm trước nên
khiến họ phải chịu khổ theo. Chúng tôi không có đồ để đựng rau, nên cậu
vệ sinh trưởng lại nói: Buồng 8 có lấy rau không? Nếu không lấy là tôi
đổ đi để lấy thùng này. Tôi nói: Chúng tôi có lấy nhưng không có cái
đựng, để nghị các cậu bơm nước cho chúng tôi rửa chậu và bát thìa mới có
cái để dùng buổi tối. Cậu Ngọc Anh văng tục chửi tôi và giơ nắm tay đấm
tôi qua song sắt, nhưng không trúng. Tôi bực mình gọi quản giáo trực
thay lại báo cáo sự việc. Cán bộ này còn trẻ, tên là Trung. Đi lại buồng
8 hỏi có chuyện gì đấy? Tôi đã trình bày lại chuyện buồng chúng tôi bị
cắt nước, tôi thắc mắc lại bị cậu Ngọc Anh vệ sinh trưởng dọa đánh. Thay
vì giải quyết chuyện nước nôi cho chúng tôi thì quản giáo Trung lại
quát nói: Tờ tiền đâu đưa ra đây! Các anh đã vi phạm nội quy, lưu trữ
tiền mặt. Quản giáo chỉ vào mặt anh Hùng và nói: Thằng buồng trưởng đưa
tờ tiền ra đây. Anh Hùng chỉ vào Sơn đen, Sơn đen run run vào lận cạp
quần lấy tờ 100.000đ đưa cho quản giáo. Quản giáo Trung mở cửa buồng đưa
Sơn ra ngoài lấy lời khai và lập biên bản vi phạm. Sơn khai là tiền của
tôi gửi, nên cậu ấy được cho vào. Quản giáo lại buồng chỉ vào mặt tôi
quát: Mày đã vi phạm nội quy trai giam mà con to miệng, tao sẽ báo việc
này với Ban giam thị.
Vậy là một ngày trôi qua nữa không khí hết sức nặng nề, lại thêm
buồng giam không có nước để làm vệ sinh nên nồng nặc mùi nước tiểu, mùi
hơi người khiên càng thêm ngột ngạt. Anh Hùng bực tôi lắm nhưng không
dám đánh tôi mà chỉ dùng những lời nguyền rủa và trách móc. Sang ngày
mai, quản giáo Thành đi làm trở lại. Quản giáo gọi tôi ra và hỏi: Anh
lấy đâu ra tiền mặt mà tàng trữ vậy? Tôi trả lời: Nhưng cán bộ cũng đã
biết! Tôi bị giam đã hơn bốn tháng nay, chưa gặp gia đình (Việc tôi gặp
gia đình năm bên ngoài trại giam nên quản giáo và trại giam không biết),
hơn nữa khi vào đây tôi đã bị kiểm tra rất kỹ rồi, thì làm sao có tiền
được. Quản giáo hỏi tiếp: Vậy 100.000đ hôm qua anh lấy đâu ra. Tôi trả
lời: Sáng nay tôi nhặt được trước của buồng giam, tôi không biết của ai,
nên đưa cho anh Hùng buồng trưởng cầm để nộp cán bộ, nhưng khi gọi cán
bộ Trung để nộp thì cán bộ lại không nhận, chiều qua lấy cớ tôi thắc mắc
chuyện nước nôi nên cán bộ Trung làm lớn chuyện lên. Quản giáo Thành hạ
giọng nói: Anh nói vậy thì tôi biết vậy, nhưng tôi tin rằng chẳng có ai
đánh rơi tiền trước buồng giam cho anh nhặt! Thôi chuyện đó tôi cho
qua, nhưng tôi nói để anh biết, tôi không muốn làm khó dễ gì anh đâu.
Anh phải hiểu rằng từ khi anh vào đây tới giờ tôi đối xử với anh ra sao
chứ. Trong thời gian mới vào sự việc còn phải theo dõi nên ban giám thị
chỉ đạo phải giam anh trong buồng 9 có camera theo dõi. Thấy anh sống có
kỷ luật tốt, tôi cũng quan tâm tới anh, nên mùa này nắng nóng tôi đã đề
nghị ban giám thị cho anh sang buồng 8 rộng và thoáng hơn. Anh không
hiểu cho tôi mà còn gây ra căng thẳng. Tôi trả lời, Tôi cám ơn cán bộ đã
suy nghĩ tốt cho tôi, nhưng tôi không hiểu sao ông lại thu dầu ăn của
chúng tôi? Quản giáo nói: Lâu nay anh ở buồng 9 có điện sáng nên không
biết, các buồng khác họ hay lấy dầu ăn trong gói mỳ để thắp đèn, các cán
bộ trực đêm phản ánh lại nên tôi phải thu ra, tránh các anh vi phạm làm
anh hưởng tới tôi. Nếu các anh ăn thì ai cấm làm gì, nhưng tại các anh
không ăn mà để đốt đèn. Tôi nói vậy thì cán bộ nhắc nhở để mọi người
biết chứ, nếu họ tái phạm thì hãy thu ra chứ. Đằng này quản giáo làm vậy
tôi thấy hơi quá đáng. Quản giáo nói: Nhà giam này đâu phải chỉ có mình
anh, phạm nhân nhiều người nhiều kiểu khác nhau, tôi đã 30 năm trong
nghề nên tôi biết. Anh không hiểu cho tôi mà lại làm lớn chuyện. Tôi
thấy cán bộ Thành nói thật lòng và dường như ông cũng hiểu được gì đó về
tôi nên cũng đang tìm cách để tình hình bớt căng thẳng. Tôi nói: Tôi
thành thật xin lỗi cán bộ về chuyện gói dầu ăn hôm qua, nếu tôi làm cán
bộ buồn, mong ông bỏ qua, nhưng hy vọng ông xem xét lại lời đề nghị của
tôi, đừng để mấy cậu vệ sinh tự ý cắt nước hay làm gì gây khó cho buồng
giam chúng tôi, nếu tình trạng này kéo dài thì ông biết rằng tôi không
thể ngồi im. Quản giáo Thành nói thôi anh về buồng đi, lần sau rút kinh
nghiệm có gì cứ ra ngoài gặp tôi trao đổi, đừng làm lớn chuyện trước mắt
các bị can khác. Sau buổi nói chuyện ngắn với quản giáo Nguyễn Văn
Thành, tôi thấy quản giáo đã có cái nhìn tốt về tôi và thực ra ông cũng
không muốn căng thẳng với tôi, nhưng buộc ông phải làm vậy để lấy uy mà
trị những tù phạm khác.
Tôi trở về buồng giam, vòi nước bơm đang chảy vào bể, mọi sinh hoạt
trong buồng trở lại bình thường. Gói dầu ăn của buồng chúng tôi từ đó
không bị thu ra nữa. Không khí buồng giam số 8 dần vui vẻ trở lại. Tạ ơn
Thiên Chúa đã thương xót.
(còn nữa)
Thanh hóa ngày 22/07/2014
Nguyễn Trung Tôn
ĐT: 0162.8387.716
Nguyễn Trung Tôn
ĐT: 0162.8387.716
