Bản án được biết trước

Mặc Lâm - RFA

Phiên tòa Phúc thẩm xét xử Đinh Nguyên Kha và Nguyễn Phuơng Uyên sẽ diễn ra vào ngày 16 tháng 8 tại Tòa án Nhân Dân tỉnh Long An nhưng người quan tâm đều thấy rằng bản án bỏ túi này đã đựơc định đoạt thông qua việc công an áp lực gia đình hai em phải từ bỏ quyền bào chữa qua luật sư của mình.

Giới trẻ Việt Nam, ảnh minh họa - AFP photo

Mặc Lâm ghi nhận ý kiến của ông Huỳnh Kim Báu, nguyên Tổng thư ký Hội trí thức thành phố và luật gia Lê Hiếu Đằng, nguyên phó chủ tịch MTTQ thành phố Hồ Chí Minh. Ông Huỳnh Kim Báu là người mới được gặp hai em vào ngày hôm nay và ông cho biết:

Ông Huỳnh Kim Báu: Cháu Phương Uyên thì vững vàng. Phương Uyên không từ chối luật sư, dứt khoát ra tòa như tòa sơ thẩm. Tôi vô gặp cả hai cháu nhưng chỉ cho gặp và nói chuyện với Phương Uyên thôi. Cháu Nguyên Kha thì với áp lực của gia đình (họ áp lực với gia đình để gia đình áp lực với Nguyên Kha) thì họ không cho chúng tôi gặp.

Nguyên Kha thì gương mặt rất đăm chiêu. Ngày mai chúng tôi cũng sẽ đi sớm. Ngày mai chúng tôi xuống mà không cho vào thì sẽ đứng ở trước để mà biểu tình.

  

Mặc Lâm: Thưa ông, ông có thể cho biết là có bao nhiêu người đi và căn cứ trên danh nghĩa nào để xin vào gặp hai em?

Ông Huỳnh Kim Báu: Không có danh nghĩa gì hết. Đây là từng cá nhân một tự động đi với lý do là quí trọng một sinh viên vừa mới có 21 tuổi mà dám đứng ra đấu tranh và dũng cảm nhận mọi thách đố. Nhớ lại thời trẻ của mình, bây giờ mình quí tức là mình quí tuổi trẻ của mình. Tôi cũng mừng vì trong số đó có một số trẻ cùng cỡ với Phương Uyên đi theo. Tôi nghĩ chắc ngày mai số người đi cũng không ít.

Mặc Lâm: Thưa ông, sau một thời gian theo dõi vụ án của Phương Uyên và Nguyên Kha, tình cảm cũng như nhận xét của ông về hai người trẻ này như thế nào. Họ có bộp chộp, có vì bị giật dây để mà làm công việc này hay không hay là do xuất phát từ lòng yêu nước chân thành của họ thông qua chuyện trả lời trước tòa án trước đây, thưa ông?

Ông Huỳnh Kim Báu: Như tôi nói với anh đấy, đây là hình ảnh của tụi tôi lúc 19,20. Đây là những con người yêu nước không bị xúi giục và không ai xúi giục được chuyện này, nhất là trong chế độ này. Nếu họ không dũng cảm, không yêu nước thật thì họ không dấn thân vào việc này đâu. Đây là thái độ cương quyết của họ. Chúng tôi rất tin và rất phấn khởi và chúng tôi vững tin là thế hệ kế tiếp xứng đáng kế thừa và hy vọng sẽ đem lại cho nhân dân Việt Nam một xã hội công bình, một chế độ đàng hoàng tử tế;Những  người lèo lái con thuyền Quốc gia sau này.

Mặc Lâm: Thưa ông, ông có thể cho biết trong tình trạng của Phương Uyên và Nguyên Kha thì phản ứng của giới trí thức nói chung tỏ ra như thế nào theo nhận xét của ông?

Ông Huỳnh Kim Báu: Đa số đều cảm phục nhưng mà như ông đã biết phần đông là họ sợ bị đàn áp. Họ sợ bị đàn áp là chính. Tất cả đều quí trọng hai cháu vì đến giờ này tôi chưa nghe ai đả kích. Nghe nói tôi đi thăm Phương Uyên là họ phấn khởi và họ gởi tiền cho. Họ gởi tiền cho nên tụi tôi đã gởi, đã lo từ luật sư cho đến thăm nuôi chứ gia đình mấy cháu nầy nghèo lắm. Nhiều anh em gởi tiền và chứng tỏ họ biết và họ ủng hộ; Nhưng mà ai cũng sợ, cái xã hội này nó thành công ở chỗ đó, tạo ra cho người ta ai cũng sợ.

Bất an 

Giới trẻ VN sử dụng iPad tại một quán cà phê
vỉa hè Hà Nội hôm 01/8/2013. AFP

Mặc Lâm: Đó là về mặt những người trí thức và những người có lòng với Phương Uyên. Chúng tôi cũng biết là ông có những liên hệ mật thiết với chính quyền vì ông cũng đã từng làm việc. Vậy ông có nhận xét gì về những người cầm quyền hiện nay trước thái độ nói chung của trí thức và những người lo lắng cho thân phận của hai em?

Ông Huỳnh Kim Báu: Họ rất lo. Ai gặp tôi thì cũng hỏi như tôi nói với anh khi nãy nhưng bảo họ dấn thân như trước 75 thì họ không dám. Nói gì thì nói, chế độ cũ nó vẫn có cái cơ bản của nền dân chủ pháp trị. Căn cứ vào đó, bằng luật pháp họ có thể vừa ủng hộ và vừa bảo vệ cho họ được. Còn bây giờ họ nói không an toàn vì chế độ này có thể làm bất cứ cái gì như anh cũng biết rồi. Cái điều 258 thì gọi là tội chống nhà nước và thế nào là chống nhà nước thì không định nghĩa được. Nghĩa là nói chống nhà nước là dính. Những anh em trí thức trước 75 đã quen nền dân chủ pháp trị rồi thì rõ ràng đây là những xiềng xích khó vượt qua.

Mặc Lâm: Qua những nhận xét và tiếp cận của ông với nhiều thành phần trong nước hiện nay thì trong cái vụ Phương Uyên sắp ra tòa vào ngày mai, nhà nước sẽ có những nhượng bộ cần thiết trong tình hình hiện nay hay họ vẫn giữ mức án cũ thưa ông?

Ông Huỳnh Kim Báu: "Theo tôi nghĩ họ không nhân nhượng đâu. Nhất là qua cái bài “Tính sổ” của Hiếu Đằng rồi trái bom Phá Xiềng của ông Hồ Ngọc Nhuận chiều nay thì họ trấn áp chứ không để đâu."

Vừa rồi là cuộc nói chuyện của chúng tôi và ông Huỳnh Kim Báu, nguyên Tổng Thư ký hội Trí thức TP HCM nhận xét về bản án của Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha. Và cũng trong tinh thần này chúng tôi lấy ý kiến của luật gia Lê Hiếu Đằng, nguyên Phó chủ thịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhận xét về bản án đã được xử trước.Theo ý kiến của chuyên gia này:

Ông Lê Hiếu Đằng: Hôm qua thấy thái độ của Phương Uyên rất tốt nhưng tôi cũng được nghe nguồn tin Nguyên Kha cũng nhận tội rồi. Tôi nghĩ cho dù ngày mai Phương Uyên có nhận tội đi chăng nữa thì thật sự mình cũng rất hiểu mấy em. Nó cũng còn trẻ và đứng trước áp lực của gia đình của mấy cái ông công an thì làm sao mà nó chịu nổi. Nếu mà không nhận thì nó xử y án thôi. Khuynh hướng là mấy ổng muốn răn đe. Thật ra bây giờ giới trẻ nó làm là nó có ý thức chứ đâu phải là nó làm một cách manh động hay một cách tự phát đâu? Do đó không có một Phương Uyên này thì sẽ có một Phương Uyên khác thôi.

Mặc Lâm: Thưa ông với tư cách là một luật gia và đã sống với nhiều chế độ ở Việt nam, trước tình hình tòa án Việt Nam tự tiện xét xử và làm áp lực đối với những bị cáo như vậy thì đây rõ ràng là sự vi phạm pháp luật rất trắng trợn; Tuy nhiên có nhiều người nghĩ rằng cần thiết phải làm việc đó để răn đe như ông vừa nói. Chúng tôi tự hỏi biện pháp răn đe đi ngược lại với Hiến pháp như vậy sẽ ảnh hưởng như thế nào đối với giới trẻ?

Ông Lê Hiếu Đằng: Tôi nghĩ răn đe chỉ vô ích thôi vì đó là xu thế. Hơn nữa người trẻ đã chọn lựa và tôi đã tiếp xúc với nhiều giới trẻ bây giờ họ rất cuơng quyết. Những bản án đó sẽ không giải quyết được gì đâu. Muốn chống lại những bản án ấy thì chúng ta phải đấu tranh cho một nền dân chủ thật sự chứ không thể nào khác.

nguồn: http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/verdict-has-been-known-ml-08152013160427.html