HÀ NỘI (NV). - Quyển tiểu thuyết “Đại gia” tuy là sáng tác hư cấu
nhưng lại miêu tả mối quan hệ làm ăn kiểu xã hội đen giữa quan chức và
các tập đoàn kinh tế, bị buộc “đình chỉ phát hành”.
Bìa tập 1 tiểu thuyết "Đại gia" và nhà văn Thiên Sơn. Bộ tiểu thuyết 2 quyển này đang bị "đình chỉ phát hành". (Hình: VNExpress)
Chuyện này lình xình từ cuối Tháng Bảy vừa qua nhưng mới đây công ty
sách Alpha liên kết với nhà xuất bản Lao Động đứng ra phát hành quyển
tiểu thuyết nói trên đã phải gửi văn thư “đề nghị các đối tác thu hồi
toàn bộ số ấn bản hiện tồn và gửi về kho của mình.”
Cho tới nay, dường như sách chưa được phát hành rộng rãi dù đã in xong trong tháng 7.
Đại gia là bộ tiểu thuyết 2 tập của tác giả Thiên Sơn, được giám đốc
NXB Lao Động Lê Huy Hòa ký giấy phép xuất bản ngày 28-5-2013. Tập một có
tiểu tựa “Tam giác ngầm” và tập hai có tiểu tựa “Quyền lực đen”.
Ngày 31/7/2013, ông Chu Văn Hòa, cục trưởng Cục Xuất bản của Bộ Thông
tin – Truyền thông CSVN, gửi văn thư đến NXB Lao Động và Alpha Books
đòi hai đơn vị này “đình chỉ phát hành để tổ chức thẩm định nội dung bộ
tiểu thuyết Đại gia”, và “chủ động đề xuất phương án xử lý đối với cuốn
sách trên”. Đồng thời còn yêu cầu “có văn bản gửi về Cục Xuất bản trước
ngày 25-8-2013”.
Cái văn thư của ông Chu Văn Hòa cáo buộc rằng “Nội dung bộ tiểu
thuyết miêu tả những mối “quan hệ” làm ăn kiểu xã hội đen của một số tập
đoàn kinh tế với các quan chức cấp cao của nhà nước và những thủ đoạn,
mánh khóe trong công tác tổ chức cán bộ. Cùng với đó là sự tha hóa, biến
chất, tham ô, tham nhũng của bộ máy quan chức các cấp từ trung ương đến
địa phương”.
“Qua tác phẩm, người đọc thấy một “tam giác ngầm” mà ở đó quyền lực,
tiền bạc và gái gú câu kết với nhau để bòn rút của cải xã hội, làm mục
rỗng đạo đức xã hội”.
“Việc phản ánh hiện thực xã hội và đề cập đến một số vấn đề “nhạy
cảm” hiện nay với tính chất cường điệu quá mức, cùng với những nhận
định, đánh giả chủ quan, một chiều của tác giả sẽ ảnh hưởng không tốt
cho bạn đọc và gây bất lợi cho xã hội”.
Trên báo mạng VNExpress, tác giả Thiên Sơn cho rằng tác phẩn của ông
chỉ là sản phẩm của hư cấu “về mối quan hệ giữa người đẹp - đại gia,
giới quan chức, về những quan hệ làm ăn có những thế lực ngầm chống đỡ
phía sau.”
Theo ông, coi tiểu thuyết của ông "cường điệu quá mức" là phi lý vì
“nghệ thuật phải hướng đến cái độc đáo, phi thường và không thể đồng
nhất với sự cường điệu”.
Ông được thuật lời là "Hư cấu là công việc của nhà văn và đối với văn
chương, việc hư cấu là không giới hạn. Tác phẩm của tôi có đề cập những
đề tài nóng của xã hội: vấn đề tham nhũng, quyền lực ngầm... nhưng
trong công cuộc chống tham nhũng của cả xã hội hiện tại thì đó là vấn đề
thức thời, hợp lý và không có gì sai trái".
Chế độ độc tài đảng trị tại Hà Nội xưa nay vốn rất nhạy cảm với bất
cứ gì bị nghi ngờ là chống đối hay chửi đảng và nhà nước. Báo chí tại
Việt Nam đã nhiều lần đưa ra những lời cảnh cáo của một số người về
những “sân sau”, “lợi ích nhóm” của đám quan chức có thế lực. Tiểu
thuyết giả tưởng nhưng lại có vẻ “hiện thực” nên bị coi là vạch lưng chế
độ ra để thiên hạ chửi.
Theo VNExpress, “Nhà văn mong những người thẩm định tác phẩm hãy đọc
một cách sáng tạo, đừng soi mói, đối chiếu văn chương với hiện thực để
quy kết.”
Tác giả Thiên Sơn cho rằng nếu Cục Xuất Bản muốn “thẩm định lại” thì
“buổi thẩm định nên được công khai và để cho những người có trình độ văn
chương ở các cơ quan văn học lớn như Hội Nhà văn, Viện Văn học đánh
giá. Tác giả cũng đề xuất mở một cuộc điều tra độc giả, nếu cần thiết,
để biết nhận định của họ, liệu có "ảnh hưởng không tốt cho bạn đọc và
gây bất lợi cho xã hội" như ý kiến của Cục hay không.”
VNExpress nói theo Thiên Sơn, “con số những bạn đọc ủng hộ tác phẩm
trên mạng xã hội khá đông, khiến anh cảm thấy vui hơn là buồn”.
Hơn hai tháng trước, hàng trăm tờ báo và cả truyền thanh truyền hình
“lề phải” mở chiến dịch “ném đá tập thể” một luận văn thạc sĩ của cô Nhã
Thuyên, giúp cô trở nên nổi tiếng khắp nơi. Thật ra, luận văn tốt
nghiệp thạc sĩ của cô Nhã Thuyên đã trình tại đại học sư phạm Hà Nội và
được chấm điểm tối đa 10/10 hồi năm 2010 (khi đó mới 24 tuổi).
Luận văn có tựa đề “Vị trí của kẻ bên lề: Thực hành thơ của nhóm Mở Miệng từ góc nhìn văn hóa”.
Hai năm sau, mới thấy ông giáo sư Phong Lê và nhà phê bình Chu Giang
phát pháo chiến dịch ném đá tại “ Hội nghị lý luận phê bình lần thứ 3
của Hội nhà văn VN” ngày 05/6/2013. Rồi đến ngày 13/6/2013 thấy báo “Văn
nghệ TP HCM” đăng tải bài viết của ông Chu Giang dập thậm tệ luận văn
và tác giả Nhã Thuyên.
Tác giả Nhã Thuyên bị vu cho những tội tày trời đối với chế độ như
“âm mưu lật đổ đảng cộng sản Việt Nam và chế độ xã hội chủ nghĩa Việt
Nam”, “ kích động nhân dân chống chế độ”, “phỉ báng, bôi nhọ chủ tịch Hồ
Chí Minh”, “một luận văn vô văn hóa, bẩn thỉu, đê tiện, chống lại chế
độ, chống lại dân tộc, chống lại đất nước và chống lại cả loài người”…
Bị vu cho tội “chống lại cả loài người” nhưng nhà thơ Bùi Chát, người
sáng lập Nhà xuất bản Giấy Vụn thuộc “Nhóm Mở Miệng” tại Việt Nam, ngày
25/4/2011 đã được Hiệp hội các nhà xuất bản quốc tế, IPA, trao giải Tự
do Xuất bản 2011. Giải này được trao tại Buenos Aires, trong khuôn khổ
Hội chợ sách quốc tế lần thứ 37. (TN)